مصدومیت های متعدد بلای جان فوتبال ایران
مسلما مصدومیت های کوتاه و طولانی مدت علاوه بر اخلال در روند تیمی، خودِ بازیکن را نیز دچار چالش بزرگی می کند و با توجه به میزان مصدومیت ها در فوتبال کشورمان، ضروری است نگاهی دوباره به این مسئله داشته باشیم.
فوتبال به عنوان یکی از ورزش های پرصدمه شناخته می شود و به طور کل احتمال آسیب دیدگی در آن 36 درصد است. این آمار نشان می دهد فوتبال بالاتر از ورزش هایی همچون بسکتبال، هندبال، والیبال و ... از میزان آسیب دیدگی بیشتری برخوردار است. (هر چند به لحاظ فاکتورهای آسیب دیدگی، اوضاع بهتری نسبت به ورزش های نام برده شده دارد)
در چنین شرایطی مسلما نمی توان میزان آسیب دیدگی ها را به صفر رساند، اما می توان آن ها را به حداقل رسانید.
طبق بررسی های انجام گرفته در کشورمان، طی سالیان اخیر فوتبال بیشترین میزان آسیب دیدگی را در مقایسه با سایر ورزش ها داشته است.
از زمین های نامناسب تا بدنسازی غیرحرفه ای
در به وجود آمدن چنین شرایطی عوامل زیادی دخیل هستند که بررسی ها مشخص می کند در وهله اول امکانات سخت افزاری نامناسب، بیشترین سهم را دارد. پس از آن مواردی همچون تغذیه نامناسب و بدنسازی غیرحرفه ای به عنوان اصلی ترین دلایل شناخته می شوند.
هر یک از عواملِ یاد شده تفاسیر زیادی را می طلبد که در حوصله این مقاله نیست. در گام اول ضروری است تجدید نظر اساسی در سخت افزار و امکانات داشته باشیم و در آن زمان می توان به طور علمی دلایل بعدی را به چالش کشید.
انواع آسیب دیدگی در فوتبال
علت آسیب دیدگی و مصدومیت در فوتبال به دو بخش کلی تقسیم می شود: آسیب های مستقیم و آسیب های غیرمستقیم.
آسیب های وارده شده مستقیم ماحصل برخورد های فیزیکی است و غیر مستقیم نیز بدون برخورد بوده و عموما در شروع فعالیت ورزشی و یا در خاتمه آن اتفاق می افتد.
با توجه به ماهیت ورزشی همچون فوتبال که عموما پربرخورد دنبال می شود، طبیعی است درصد زیادی از مصدومیت ها در این رشته ورزشی، ماحصل مصدومیت از نوع مستقیم باشد و این مسئله اجتناب ناپذیر بوده و پیشگیری از آن سخت است.
از سوی دیگر مصدومیت های غیرمستقیم را می توان تا حدود زیادی کنترل و پیشگیری کرد. این نوع مصدومیت ها را می توان در آسیب دیدگی های Overuse Injuries جست و جو کرد. این نوع صدمات دامنه زیادی را شامل می شود و دلایل متعددی را در برمی گیرد، مانند برنامه های تمرینی نامناسب و با شدت بیش از حد، انعطاف پذیری نامناسب، استفاده از لوازم ورزشی نامناسب و ... .
با این تفاسیر مشخص می شود که می توان با کنترل روی مواردی همچون برنامه های تمرینی و ... میزان صدماتی که به طور غیرمستقیم وارد می شود را تا حدود زیادی کنترل کرد اما این قضیه در فوتبال کشورمان آنطور که باید و شاید، مدیریت نمی شود. همواره در فوتبالمان شاهد بروز مصدومیت هایی هستیم که از نوع غیر مستقیم هستند و در این زمینه جایِ کارِ بسیاری وجود دارد.
43 درصد از حرکات در فوتبال خطرناک هستند
طی بررسی های پژوهشگران روی لیگ برتر انگلیس نتایج جالبی به دست آمده. بر اساس این مطالعه بیشترین میزان مصدومیت ها در فوتبال، ماحصل خطاها بوده است و با بررسی روی مجموعِ حرکات، مشخص شد که نزدیک به 43 درصد از حرکات در فوتبال خطرناک هستند و می توانند موجب بروز مصدومیت شوند. این اعمال شامل حرکات مختلفی از قبیل تکل، شوت سنگین، پرش به منظور ضربه سر و ... می شود.
در خصوص ناحیه بروز این حرکات نیز تحقیقاتی صورت گرفته که نتایج آن بدین شرح است: 38 درصد در یک سوم میانی، 31 درصد در یک سوم هجومی و 31 درصد در یک سوم دفاعی. این آمار در خصوص مصدومیت هایی که شامل حرکات خطرناک نبوده، کمی فرق داشته و بدین شرح است: 40 درصد در یک سوم میانی ، 30 درصد در یک سوم دفاعی و 30 درصد در یک سوم هجومی.
تعداد زیاد مصدومیت های غیرمستقیم در فوتبال ایران
با تمامی این تفاسیر یک سوال بزرگ پیش می آید؛ آیا مصدومیت های بازیکنان ما بیشتر بر اثر حرکات خطرناک به وجود می آید؟ می توان گفت مصدومیت هایی که حاصل برخورد نیستند و یا به اصطلاح، به طور غیر مستقیم رخ می دهند، در فوتبال کشورمان بیشتر از حد نرمال است و این مورد می تواند یک هشدار جدی باشد. باید بیش از پیش روی مواردی که در خصوص مصدومیت های غیرمستقیم عنوان شد، بررسی صورت گیرد تا بروز این نوع از مصدومیت ها در فوتبالمان به حداقل رسد.
نتیجه گیری
به طور کل پس از مصدومیت، با آسیب های کوتاه مدت، میان مدت و در نهایت طولانی مدت مواجه می شویم که صدمات طولانی مدت به بازه زمانی بیش از یک ماه، برای درمان نیاز دارند. بررسی ها مشخص می کند مصدومیت های طولانی مدت نیز در کشورمان بیشتر از حد معمول است. یکی دیگر از موارد قابل توجه، بررسی بیشتر در خصوص پروسه درمان است که در حوصله این مقاله نیست.
با تمامی این تفاسیر مشخص شد نمی توان از مصدومیت های مستقیم که شامل حرکات خطرناک هستند پیشگیری کرد ولی در خصوص صدمات غیرمستقیم جایِ کارِ بسیاری در فوتبال کشورمان است که نخستین موردِ قابلِ توجه، وضعیت سخت افزاری و زمین های فوتبال ما است. پس از آن نحوه آماده سازی و تمرینات تیم ها و تغذیه و زندگی حرفه ای بازیکنان در جایگاه بعدی قرار می گیرد.