نماینده اصولگرا: دولت خاتمی دولتی پاکدست و به‌دور از فساد بود
به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه اعتماد در ادامه نوشت: غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی علاوه بر این مهم، به بیان نکاتی درمورد استیضاح وزرا و موضوع ترمیم کابینه پرداخته است.
بحث ترمیم کابینه دولت در روزهای گذشته یکی از مهم‌ترین مباحث سیاسی-رسانه‌ای کشور بوده، همزمان برخی از کارشناسان نیز معتقدند مشکل اقتصاد با تغییر افراد حل نمی‌شود؛ نظر شما چیست؟
امروز مجموعه عوامل مختلفی در بروز بحران‌های اقتصادی اخیر دخیل هستند و هرکدام از این عوامل هم وزن مشخصی داشته و تاثیری خاص دارند. درواقع ما با یک عامل مشخص در بروز این بحران روبه‌رو نیستیم و بنابراین نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که با شناسایی و از بین بردن یک عامل، تمام مشکلات مرتفع شود. برخی کارشناسان معتقدند مشکل امروز اقتصاد کشور ناشی از وابستگی به نفت است، حال آنکه این مشکل سال‌ها و دهه‌ها گریبانگیر اقتصاد ایران بوده و در تمامی ادوار و دولت‌ها و حتی در سال‌های پیش از انقلاب نیز چنین بوده و ما صرفا درباره عواقب اقتصاد نفتی حرف زده و هشدار دادیم اما هیچگاه پای عمل نیامدیم. عامل دیگر، موضوع تحریم‌ها است و استراتژی فعلی برای مقابله با اثرات تحریم‌ها که استراتژی مقاومت است نیز صرفا ازسوی قوه مجریه تعیین نشده و همچون مشکل وابستگی اقتصاد به نفت صرفا مربوط به دولت فعلی نیست؛ بلکه در ادوار و دولت‌های قبل نیز با مشکل تحریم‌های بین‌المللی روبه‌رو بودیم و استراتژی مقابله با آن نیز مشابه امروز، استراتژی مقاومت بوده است. درکنار این عوامل موثر در بروز مشکلات اقتصادی اما برخی عوامل نیز ناشی از عملکرد دولت فعلی است. به عنوان نمونه، آنچنان که این روزها بارها و بارها تکرار شده، کارشناسان معتقدند علاوه بر همه مشکلات، تیم اقتصادی دولت نیز کارایی لازم برای مقابله با این شرایط خاص را ندارد و متاسفانه کند و منفعل است. بنابراین درصورت تغییر در ترکیب کابینه و ترمیم تیم اقتصادی، نمی‌توان انتظار داشت که همه مشکلات حل شوند اما قطعا این اقدام موثر خواهد بود و بخشی از مشکلات را حل می‌کند. باید توجه داشته باشیم که تیم اقتصادی دولت تنها مقصر شرایط فعلی نیست و به‌جز مسائل و عوامل خارجی، بخش‌های دیگری در قوه مجریه و بیرون قوه مجریه در ایجاد این شرایط نقش دارند. نگرانی جدی ما این است که این انتظار در جامعه ایجاد شود که قرار است درصورت تغییر یک یا دو وزیر در ترکیب تیم اقتصادی، همه مشکلات یکشبه مرتفع شده و ثبات به بازار برگردد. حال آنکه قطعا این تغییرات در کابینه و ترکیب تیم اقتصادی قادر به گشایش کامل و حل تمامی مشکلات اقتصادی کشور نخواهد بود، هرچند اعمال این تغییرات ضروری است و قطعا نیز به‌طور نسبی در حل مشکلات موثر خواهد بود.
با این حساب مشکل را در کجا می‌بینید؟!
معتقدم مشکل اساسی امروز کشور بی‌اعتمادی و نگرانی جامعه نسبت به آینده است. امروز وقتی به کف بازار می‌رویم این نگرانی جامعه را به‌وضوح درک می‌کنیم و در حالی شاهد این نگرانی عمیق هستیم که همین مردم در طول ٨ سال جنگ تحمیلی این‌چنین آشفته‌حال و پریشان‌خاطر نبودند، همانطور که در جریان فشار شدید ناشی از تحریم‌های سنگین در زمان دولت نهم و دهم نیز این‌چنین نگران نبودند.
علت این بی‌اعتمادی و نگرانی جامعه را در چه می‌بینید؟ و مهم‌تر اینکه اساسا چرا امروز جامعه دچار این احساس بی‌اعتمادی شده است؟
علت اصلی آشفته‌حالی و پریشان‌خاطری مردم این است که احساس می‌کنند پشت‌شان خالی است. شاید بخشی از این احساس بی‌اعتمادی در جامعه ناشی از تبلیغات رسانه‌ای خارجی است که به‌خصوص با اتکا به امکانات فضای مجازی سعی در پیشبرد اهداف رسانه‌ای خود علیه کشور دارد. به هر حال آنچنان که در سال‌های اخیر شاهد بودیم، این رسانه‌ها به کرات از مسوولان مختلف کشور نام برده و مدعی شده‌اند که فلان مسوول بلندپایه فلان مقدار در فلان بانک داخلی یا خارجی سپرده دارد و هیچ‌کس هم تکذیب نمی‌کند یا به‌بیان دقیق‌تر پاسخ روشن و قانع‌کننده‌ای نمی‌دهد. در این شرایط طبیعی است که جامعه به این نتیجه رسیده که نکند این مدعیات صحیح باشند. مهم‌تر از آن، معنای این اتفاق است. ما به‌کرات این حرف‌ها را از مردم می‌شنویم که این مسوولان بارشان را بسته‌اند و مترصد فرصتی هستند تا از کشور فرار کنند.
نکته دیگر این است که در این سال‌ها مدیرانی روی کار آمدند که به‌لحاظ سطح اقتصادی فاصله قابل‌توجهی با بدنه جامعه داشتند. هرچند معتقد نیستم مدیران ارشد باید بی‌پول و فقیر باشند یا لزوما ازمیان افراد تحت‌پوشش کمیته امداد انتخاب شوند اما آنچه باعث نگرانی است این است که شکاف میان مسوولان و جامعه افزایش چشمگیری داشته است و درنتیجه دیوار بی‌اعتمادی مردم نسبت به مسوولان هر روز رفیع‌تر از قبل می‌شود.
راه‌حل چیست؟ چگونه می‌توان بار دیگر اعتماد را به جامعه بازگرداند؟
امروز رییس‌جمهور و وزرای دولت باید آستین‌ها را بالا زده و این دیوار بی‌اعتمادی را تخریب کنند. اخیرا تصاویری از اعتراض مردم خرمشهر در فضای مجازی منتشر شد که درمیان بسیاری از صحنه‌های ناراحت‌کننده آن، صحنه‌ای بسیار زیبا نیز دیده می‌شد. آنجا که فرماندار این شهر در جمع معترضان حاضر شد و درمقابل فریاد اعتراض مردم، دست‌هایش را روی چشمانش گذاشت و خاضعانه با معترضان همدلی کرد. این رفتار باید الگوی همه مدیران باشد. مطمئن باشید مردم هیچ آسیبی به ما نمی‌رسانند. امروز مردم ناراحتند اما حق دارند و این وظیفه ما مسوولان است که حرف‌شان را بشنویم. باید به مردم بگوییم که پشت‌شان ایستاده‌ایم و آمده‌ایم که برای‌شان کار کنیم و مهم‌تر از آن، لازم است بی تعارف و بدون رودربایستی مشکلات را با آنها در میان بگذاریم و اتفاقا به‌طور شفاف و واضح شرایط خاص کشور را برای جامعه توضیح دهیم. در این صورت مطمئن باشید که مردم حتما از دولت حمایت خواهند کرد.
شما تاکید دارید که ترمیم کابینه به‌تنهایی حلاّل مشکلات نیست. باتوجه به اینکه عمده نمایندگان مجلس بر لزوم تغییراتی در ترکیب تیم اقتصادی تاکید دارند، درصورتی که قرار بر ترمیم کابینه باشد، به نظر شما اولویت در کدامیک از وزارتخانه‌های اقتصادی دولت است؟
ببینید، باز تاکید می‌کنم که اگر تا جایی که امکان دارد همین افراد با اصلاح روش‌ها و اقدام عملیاتی و جدی به مسائل نسبت به حل مشکلات اقدام کنند، بهتر است. آقای خاتمی در ابتدای دولت اصلاحات سلسله‌جلسات منظمی را با اقتصاددانان مختلف برگزار می‌کرد و نکته حایز اهمیت در این جلسات آن بود که آقای خاتمی در دعوت از اقتصاددانان گرایش سیاسی و حتی رویکرد اقتصادی آنها که چپ و سوسیالیستی فکر می‌کنند یا نگاه راست‌گرایانه و لیبرالیستی به اقتصاد دارند را درنظر نمی‌گرفت و سعی داشت نظرات همه کارشناسان و به‌تعبیری تا حد ممکن همه دیدگاه‌ها را ببیند. این جلسات متعدد در یک سال نخست دولت آقای خاتمی ادامه داشت و تا جایی که در خاطرم هست، تعداد این جلسات حتی از ١٠٠ جلسه عبور کرد. در ادامه براساس احصای نقطه‌نظرات این اقتصاددانان اقدام به بنیانگذاری و ایجاد استراتژی اقتصاد ملی ایران کرد و همین استراتژی باعث شد که دولت اصلاحات در قیاس با دولت‌های دیگر، دولتی پاکدست و به‌دور از فساد بود. دولتی که دارای رشد اقتصادی مناسب بود و همه امور در این دولت به روی روالی منطقی قرار گرفت. متاسفانه امروز وزرای دولت دچار اعتماد‌به‌نفس بیش از حد هستند و بعضا فکر می‌کنند اگر یک روز نباشند، کشور در آن بخش زمین می‌خورد اما به‌واقع چنین نیست. شخصا ازجمله افرادی بودم که در جریان رای اعتماد به وزرای دولت دوازدهم، به‌شدت نسبت به آینده وزارت ارتباطات نگران بودم و در نشست دوساعته پیش از جلسه رای‌اعتماد تمام دغدغه‌هایم را با آقای آذری جهرمی درمیان گذاشتم و درنهایت نیز احتمال موفقیت اندکی برای این وزیر جوان قائل بودم اما امروز می‌بینیم که به‌طور نسبی عملکرد بهتری نسبت به سایر وزرا داشته و حداقل مردم به او علاقه دارند.
باتوجه به اینکه تغییر کابینه هم هزینه‌هایی به همراه دارد، اگر دیگر وزرا نیز بتوانند فورا اصلاحاتی در عملکرد خود و زیرمجموعه‌شان اعمال کنند، قطعا بهتر از این خواهد بود که افراد را تغییر دهیم. در جلسات علنی اخیر که با مسوولان و وزرای اقتصادی داشتیم، آقای لاریجانی نسبت به عدم واگذاری پروژه‌ها ازسوی وزارتخانه‌های مختلف گلایه داشت. ما امروز ٧٠ هزار پروژه عمرانی داریم و هزاران میلیارد تومان از سرمایه کشور رها شده و هیچ استفاده‌ای از آن نمی‌شود. چرا دولت و وزارتخانه‌های مختلف این پروژه‌ها را به بخش خصوصی واگذار نمی‌کند؟ فکر می‌کنم اگر اعضای دولت تلاش بیشتری داشته باشند، ممکن است بتوانیم بدون اعمال تغییر در ترکیب کابینه، مشکلات را حل کنیم اما طبیعتا اگر ببینیم عزمی برای اصلاح رویه‌ها وجود ندارد، ناچاریم وارد عمل شویم.
کمتر از یک ماه قبل بیش از ١٨٠ نماینده مجلس خواستار تغییر وزرا و ترمیم تیم اقتصادی شده بودند اما در روزهای اخیر شاهد تغییر رویکرد مجلس هستیم و به نظر می‌رسد اولویت مجلس برای استیضاح تغییر کرده است. ماجرا از چه قرار است؟ علت این تغییر رویکرد چیست؟
اشکالی در این مساله نمی‌بینیم. البته دقیقا به یاد ندارم که این نامه را امضا کرده بودم یا نه اما با اصل بحث دوستان در آن نامه موافق بوده و هستم اما در عین حال تاکید دارم که بهتر است با کمترین هزینه، اصلاحات را انجام دهیم. ما تعارف نداریم. متاسفانه حرکت دولت به‌طور کلی کند است، هرچند طی روزهای گذشته اقدامات قابل تقدیری ازسوی رییس‌جمهور و دولت صورت گرفت که دستور اخیر آقای روحانی برای مقابله با تخلفات صنعت خودرو ازجمله این موارد بود اما به‌طور کلی این دولت، دولتی پویا و پرتلاش نبوده یا حداقل در ماه‌های اخیر شاهد این پویایی نبودیم. امروز برای حل هر مشکلی فرمول مشخصی وجود دارد و دولت باید به‌نحوی عمل کند که هر چه سریع‌تر از این فضا خارج شویم. فراموش نکنیم هنوز تحریم‌های امریکا شروع نشده است. درمجموع اگر مجلس هم بر یک نگاه و یک حرف خاص اصرار نداشته باشد و پخته عمل کند، بد نیست.
نظرتان درمورد چند استیضاحی که در نوبت رسیدگی قرار گرفته‌اند، چیست؟ به‌طور مشخص فکر می‌کنید استیضاح کرباسیان که به نظر جدی‌ترین استیضاح در میان این چند مورد است، به نتیجه برسد؟
البته من این استیضاح را امضا نکردم اما فکر می‌کنم مطرح شود و احتمالا اگر به صحن برسد، رای خواهد آورد. امروز فضای مجلس به شکلی است که احتمالا هر استیضاحی به صحن بیاید، رای می‌آورد و به قول معروف اگر پای هر وزیری به صحن برسد، دیگر به وزارتخانه‌اش بازنخواهد گشت.
آیا فکر می‌کنید این استیضاح راهگشا خواهد بود؟
بعید می‌دانم!
احیانا بنا ندارید استیضاحی را به‌صورت فراکسیونی دنبال کنید؟
انصافا فراکسیون مستقلین ولایی به‌دنبال تنش نیست. در جریان جلسات علنی اخیر بنده ماموریت داشتم که به هر کدام از اعضا که نوبت سخنرانی داشتند، توصیه کنم که عدالت در گفتار داشته باشید، راه‌حل و پیشنهاد ارایه کنید، تنش ایجاد نکنید. ما معتقدیم هیچ‌کدام از این غوغاسالاری‌ها نتیجه‌بخش نیست و باید برای حل مشکلات مردم تلاش کنیم.
