ماجرای دیدار السیسی و ملک سلمان چه بود؟

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، رای الیوم نوشت، تحلیل‌گران سیاسی معتقدند، دیدار غیرمنتظره عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهور مصر با سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان که روز سه شنبه در شهر نیوم واقع در شمال عربستان انجام شد، فراتر از آن چیزی بود که در بیانیه ریاست جمهوری مصر آمده است که در آن تنها ذکر شده بود "دو طرف روابط دوجانبه را مورد بررسی قرار دادند."

طبق گزارش‌های سیاسی موجود، این دیدار در میان احتمالات درخصوص وجود معامله میان دو طرف درباره دو مساله ویژه بوده است. نخستین مساله این است که منطقه ویژه اقتصادی-فناوری-گرشگری "نیوم" با حمایت قاهره و تسهیلات منحصر به فرد مصر قرار است احداث شود و سیسی در ازای آن به دنبال ادامه حمایت نفتی عربستان از مصر است. مساله دوم مورد بحث سیسی و سلمان به طرح آمریکایی موسوم به "معامله قرن" و تامین امنیت منطقه در راستای منافع عربستان، مصر، اردن و اسرائیل مربوط می‌شود.

در بیانیه ریاست جمهوری مصر آمده است، در این دیدار ریاض و قاهره پیرامون آخرین تحولات اوضاع منطقه، مسائل مهم مشترک و روابط دوجانبه بحث و تبادل نظر کردند.

در این دیدار که از قبل اعلام نشده بود، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان و عباس کامل، رئیس سازمان اطلاعات مصر هم حضور داشتند.

سیسی نخستین رهبر عربی است که از منطقه نیوم دیدن می‌کند، نیوم یک پروژه فرامرزی و یک منطقه ویژه اقتصادی-فناوری-گردشگری است که در منطقه تبوک در شمال غرب عربستان ساخته می‌شود و قرار است بخش‌هایی از آن در داخل مرزهای اردن و مصر ایجاد می‌شود. این منطقه در امتداد میان سه کشور عربستان، مصر و اردن قرار دارد و محمد بن سلمان از اکتبر ۲۰۱۷ دستور احداث آن را با بودجه‌ای که گفته شده تا 500 میلیارد دلار خواهد رسید، صادر کرد. او امیدوار است این منطقه به نقطه اتکای چشم‌انداز بلندپروازانه عربستان 2030 بدل شود که قرار است سعودی‌ها را از وابستگی به درآمدهای نفتی برهاند.

محمود زواوی، تحلیل‌گر سیاسی می‌گوید، هدف از پروژه نیوم دو مساله است،‌ اول؛ تغییر ماهیت عربستان: این کشور ماهیتی اسلامی دارد و بن سلمان دنبال تغییر این ماهیت است تا به قطب گردشگری دنیا تبدیل شود. دوم؛ حمایت از روند صلح در منطقه و لغو گزینه تشدید تنش با اسرائیل است، این پروژه‌ به دلیل نزدیک به اراضی اشغالی کمک شایانی در این باره می‌کند.

وی افزود، این پروژه سوپاپ اطمینان برای اسرائیل خواهد بود زیرا شرکای سه‌گانه این پروژه چندصد میلیارد دلاری –مصر، اردن و عربستان- هرگز علیه اسرائیل وارد جنگ نمی‌شوند و این سه کشور، در حال حاضر مهمترین کشورهای در عرصه کشورهای عربی هستند.

زواوی ادامه داد، پروژه نیوم یک آغاز جدیدی برای رژیم صهیونیستی است و دست عرب‌ها را در مقابل هرگونه واکنش علیه نقض‌ حقوق فلسطینیان می‌بندد و هدف اصلی از این پروژه فراهم کردن شرایطی در منطقه به عنوان مقدمه‌ای برای اجرای معامله قرن و احتمالات موجود در آن از جمله اسکان فلسطینیان در صحرای سیناست.

عبدالحمید قطب، نویسنده و تحلیل‌گر می‌گوید: دیدار سیسی و ملک سلمان فراتر از بررسی روابط میان دو کشور بود، به نظر من در این دیدار پرونده یمن بررسی شد به ویژه اینکه این دیدار پس از سفر منصور هادی، رئیس جمهور مستعفی یمن به قاهره صورت گرفت. وی این سفر را به اخبار متوالی مرتبط کرد مبنی بر اینکه قاهره هادی را برای مشارکت دادن یاران علی عبدالله صالح، رئیس جمهور پیشین یمن در قدرت تحت فشار قرار داده است.

قطب گفت، در دیدار مذکور موضوع معامله قرن در سایه وجود اخباری مبنی بر اینکه ملک سلمان خود شخصا پرونده فلسطین و معامله قرن را بر عهده گرفته و آن را از پسرش گرفته است، بررسی شد. پیشتر گفته شده بود ملک سلمان با بیان اینکه طرح معامله قرن را نمی‌پذیرد و حامی طرح صلح عربی است، اختیارات پیگیری پرونده فلسطین را از ولیعهد این کشور گرفت.

قطب در گفت‌وگو با پایگاه خبری "عربی ۲۱" تاکید کرد، با توجه به شایعات درباره توقف حمایت نفتی امارات و عربستان از دولت مصر، در این دیدار سخن از این مساله حیاتی برای مصر هم رفته و سیسی از ملک سلمان خواسته حمایت نفتی از مصر را ادامه دهد.