مقاومت فرابرجامی اروپا در مقابل خواسته‌های ترامپ

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا، درحالی که تقابل میان برجامیان و ضدبرجامیان در روزهای پیش رو به لحظه های سرنوشت ساز خود می رسد، دیپلماسی و فرایند های دیپلماتیک نیز روزبه روز تحرک بیشتری به خود می گیرد. 

برخی رسانه ها گزارش می دهند که مسئولان ارشد مالی کشورهای اروپایی در حاشیه نشست سالانه صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در بالی اندونزی درحال رایزنی و بررسی وضعیت تحریم های آمریکا علیه ایران هستند.

به نظر می رسد که تلاش کشورهای اروپایی اززمان برگزاری نشست وزرای امورخارجه 1+4 در نیویورک درحاشیه هفتاد وسومین دوره نشست مجمع عمومی در مقر سازمان ملل متحد سرعت بیشتری به خود گرفته است. وزرای امورخارجه این گروه بر تشکیل 'ساز و کار ویژه' برای تسهیل پرداخت‌های مربوط به صادرات (شامل نفت) و واردات ایران تاکید کرده اند.

این تلاش ها در حالی انجام می گیرد که طرف آمریکایی علاوه بر خروج از توافق به دنبال ایفای نقش مخرب نیز در روندهای برجامی است. دولت ترامپ پس از اعلام خروج در 18 اردیبهشت، در مرداد ماه اولین دور تحریم های ضدایرانی خود را آغاز کرد و اتحادیه اروپا نیز درمقابل دست به بازتنظیم ساز وکار قانون موسم به 'مسدودساز' زد، که البته این قانون التیامی است برزخم خروج امریکا از تعهدات برجامی. اما به نظر می رسد که هنوز دورنمای روشنی از فضای پساآمریکایی برجام مشخص نیست و اتحادیه اروپا باید تحرک عملیاتی بیشتری را در قبال برجام از خود نشان دهد. 

قوانین مسدوساز اتحادیه اروپا در سال 1996میلادی است که اروپا در مقابل تحریم های آمریکایی علیه کوبا تصویب کرده بود.

دولت ترامپ و'مایک پمپئو' وزیرامورخارجه امریکا تلاش کرد با تشکیل یک کار گروه با عنوان 'گروه اقدام ایران' تلاش های ضدبرجامی کاخ سفید را متمرکز ودوچندان سازد. 

یک رسانه هندی روز گذشنه با اشاره به سفر قریب الوقوع 'برایان هوک' رییس گروه اقدام ایران به هند برای گفت و گو درمورد مبادلات نفتی دهلی نو با ایران، نوشت: واشنگتن برای ایجاد هماهنگی با کشورهای جهان پیش از آغاز تحریم های آمریکا علیه تهران در 4 نوامبر (13 آبان) تلاش می کند.

براساس گزارش شبکه ' ان دی تی وی'، نماینده آمریکا طی هفته جاری برای گفت و گو درباره واردات نفت از ایران به هند سفر خواهد کرد. این شبکه خبری اعلام کرد، هوک علاوه بر سفر به هند به اروپا خواهد رفت تا در ارتباط با سیاست خارجی آمریکا در مقابل ایران با کشورهای اروپایی گفت و گو کند.

این دیدارهای ضدبرجامی درحالی انجام می گیرد که پیش از آن مقام های هندی اعلام کرده بودند که به خرید نفت از ایران ادامه خواهند داد و برخی رسانه ها هفته گذشته، به نقل از مقامات ارشد هندی اعلام کردند که شرکت های نفتی از جمله نفت هند و پالایشگاه منگلور با ایران برای خرید 1.25 میلیون تن نفت خام در ماه نوامبر قرارداد بسته اند. پیش از این نیز وزیر امورخارجه آمریکا اعلام کرد واشنگتن برای هند درباره تحریم های ایران معافیت هایی در نظر خواهد گرفت.

آنجه موجب شده تا دولت ترامپ در برخی حوزه های برجامی عقب نشینی داشته باشد، مقاومت کشورهای وارد کننده نفت از ایران، اقدامات گروه 1+4، افزایش قیمت نفت و انزوای آمریکای ترامپ در عرصه جهانی باشد. 

روزنامه تایمز چاپ لندن روز جمعه در این زمینه گزارش داد که پس از واکنش شدید کشورهایی که به خرید نفت ایران وابسته هستند، دولت آمریکا مجبور شده است تا معافیت‌هایی را در قبال صادرات نفت ایران مدنظر قرار دهد.

همچنین تایمز عنوان کرد: هند توافق کرده است تا هزینه خرید نفت ایران را به روپیه پرداخت کند تا ممنوعیت استفاده از دلار آمریکا را دور بزند. بدین ترتیب، این کشور به‌عنوان دومین خریدار بزرگ نفت ایران، پس از آغاز دور دوم تحریم‌ها 9 میلیون بشکه نفت از ایران خریداری می‌کند.

درفرجام که ماه های پیش رو روزهایی تعیین کننده ای برای برجام خواهد بود، اکنون تعهدات و تحولات برجامی درهم امیخته شده و رویارویی در حوزه های سیاسی و اقتصادی تعهدات برجامی میان حامیان برجام و آمریکا درجریان است. آنچه در این میان اهمیت دوچندان دارد، رویکرد کشورهایی است که در برجام حضور ندارند اما از منافع ان منتفع می شوند، کشورهایی که باید تصمیم بگیرند راه میانه برای عبور از آمریکای ترامپ چیست و چگونه برجام باید به مسیر خود مطابق با قطعنامه 2231 سازمان ملل متحد ادامه دهد.