تدابیر بی‌سابقه امنیتی در مرز عراق و سوریه

به گزارش خبرنگار ایرنا، «سرگی لاوروف» وزیر خارجه سوریه در 18 اکتبر گذشته به طور مشخص آمریکا و متحدانش را متهم به انتقال عناصر داعش به مرزهای شرقی سوریه در جوار مرزهای عراق کرد و متعاقب آن داعش چند بار به نیروهای عراقی تعرض کرد.

گزارش ها از مرزهای عراق با سوریه حاکیست که تاکنون نیروهای عراق در درگیری با داعش موفق عمل کرده و اجازه نفوذ به آنها را نداده اند و توانسته اند عناصر این گروه تروریستی را تا فاصله 6 کیلومتری از مرزهای عراق دور نگه دارند.

حملات مکرر عناصر داعش به سمت مرزهای عراق برای نفوذ به داخل خاک این کشور و جان تازه ای که این گروه تروریستی در درگیری با نیروهای قسد پیدا کرده، باعث شده است تا بغداد این تدابیر کم سابقه را در مرزهای خود تقویت کند.

«باقر جبر الزبیدی» وزیر کشور سابق در یادداشتی در صفحه شخصی خود با عنوان «شر در راه است» نوشته است که داعش در حال پیشروی در منطقه شرق رود فرات و شمال البوکمال در داخل خاک سوریه است و در حال نزدیک شدن به مرزهای عراق است.

به گفته وی، در پی پیشروی عناصر داعش از «ادلب» و «رقه» سوریه و درگیر شدن آنها با عناصر قسد در شرق اراضی سوریه و خودداری نیروهای آمریکایی از فراهم کردن پوشش هوایی برای این گروه ا متحدان خود (قسد)، این امر باعث سیر قهقرائی عناصر دمکراتیک کرد سوریه و پیشروی داعش به سمت منطقه شرق فرات شده است. 

الزبیدی تاکید کرده است که تحولات در مرزهای عراق با سوریه مشابه اتفاقات اکتبر 2013 است که به باور او در 2014 این گروه تروریستی یکسوم خاک عراق را اشغال کرد.

در همین راستا یکی از کارشناسان برجسته امنیتی عراق که به تازگی برای سرکشی از وضعیت مرزهای عراق با سوریه به این مناطق سفر کرده در یادداشتی در صفحه شخصی خود نوشته است: «ترس بر بزرگراه بین المللی ای که عراق را به اردن و سوریه وصل می کند، مستولی است و عبور از این جاده حتی اگر تحت حفاظت یک کاروان نظامی هم باشی، یک ماجراجویی پرخطر به شمار می رود.»

«هشام الهاشمی» افزوده است که 3 ساعت راه را در این جاده حرکت کرده بدون اینکه غیر از یک چوپان با زن و کودک خردسالش، انسان دیگری را مشاهده کرده باشد.

او در توصیف مرزهای عراق گفته است که در آن سوی مرز در داخل خاک سوریه نیروهای روسیه و متحدانش برای حفاظت از دولت سوریه مستقر شده اند و در این سوی مرز، نیروهای چند ملیتی تحت امر آمریکا برای حفاظت از عناصر قسد قرار دارند.

به گفته وی، رقابت بین نیروها باعث شده است که همچنان امتداد 605 کیلومتری مرز عراق با سوریه از غرب استان نینوا تا الانبار همچنان از حیث امنیتی، شکننده باقی بماند.

الهاشمی افزود که مناطق مرزی غرب عراق با سوریه به دلیل جغرافیای منطقه و شرایط ایجاد شده، همچنان پایگاه هسته های تروریستی است و پایگاه های آموزش عناصر آنها در این مناطق مرزی همچنان فعال هستند.

این کارشناس امنیتی عراق، نبود یک عملیات امنیتی گسترده در طول مرزهای عراق با سوریه را یکی از علل ادامه حیات هسته های تروریستی در مناطق مرزی دانسته و گفته است که از حیث تاریخی مرزهای غربی استان سنی نشین الانبار بعد از 2003 خاستگاه پرورش عناصر تروریستی بوده است.

گروه تروریستی «ابومصعب الزرقاوی» نخستین بار در شهر مرزی «راوه» اعلام موجودیت کرد و بعد از آن گروه «ابوحمزه المهاجر» در بخش «رمانه» از توابع شهرستان «قائم» سر برآورد.

الهاشمی افزوده است که مناطق بیابانی «بادیه» الانبار به طور طبیعی در طول سال های گذشته پایگاه محرمانه «ابوبکر البغدادی» به شمار می رفت و هم اکنون پیش بینی می شود در مساحت 700 کیلومتر مربعی مرز عراق با سوریه بالغ بر 800 عنصر وابسته به داعش وجود داشته باشند.

همه این شرایط جغرافیایی و سیاسی ناشی از حضور نیروهای آمریکایی باعث شده است که نیروهای عراق با اتکال بر توانمندی های خود، حضور نظامی و امنیتی شان را در مرزهای عراق با سوریه تقویت کنند.

فرمانده عملیات امنیت جزیره الانبار در بیانیه ای اعلام کرده است که نیروهای نظامی و امنیتی عراق کاملا مرزهای عراق را با سوریه ایمن کرده اند و اگر داعش بخواهد به مرزهای عراق تعرض کند، مناطق مرزی را به گورستان این گروه تروریستی تبدیل خواهند کرد. 

سرلشکر «قاسم محمد صالح» افزوده است که در حال حاضر نیروهای ارتش در کنار پلیس مرکزی، الحشد الشعبی و نیروهای عشایر الانبار در مرزها مستقر شده و به حالت آماده باش درآمده اند.

وی هدف از تقویت تدابیر امنیتی و نظامی در مرزهای عراق با سوریه را وجود پاره ای گزارش ها از احتمال حمله مجدد داعش به مرزهای عراق و تصرف مجدد بخشی از خاک این کشور را ذکر کرده است.

وی مناطق محل استقرار نیروها را از شهرستان مرزی قائم در غرب الانبار به سمت مناطق شمالی از جمله حومه منطقه «البوکمال» و «الباغوزه» تا منطقه «طریفاوی» و «تل صفوک» در غرب استان نینوا ذکر کرده است.

به گفته وی، نیروهای عراق در منطقه تل صفوک به نیروهای فرماندهی ستاد عملیات امنیت نینوا متصل شده اند.

براساس اظهارات فرمانده عملیات امنیت جزیره الانبار، نیروهای عراق در طول مرز 605 کیلومتری عراق تا سوریه مستقر هستند.

سرلشکر صالح از وجود پاره ای عملیات پیشگیرانه در مناطق بیابانی و جزیره الانبار و مناطق «وادی حوران» برای جستجوی عناصر و هسته های گروه تروریستی داعش در این مناطق خبرداده است.

با توجه به ارتباط مناطق بیابانی الانبار به بیابان ها و مناطق شمال بغداد در استان صلاح الدین، همزمان نیروهای امنیتی عراق و الحشد الشعبی عملیات گسترده سرکوب هسته های خفته داعش را در این مناطق آغاز کرده اند.

«صفاء الساعدی» فرمانده عملیات الحشد الشعبی در استان صلاح الدین در بیانیه ای امروز پنجشنبه از به هلاکت رساندن 11 عنصر داعشی و تخریب تهجیزات نظامی و کشف و ضبط تعدادی سلاح و مهمات این عناصر در مناطق «وادی الثرثار» در شمال بغداد از سوی این نیرو خبر داده است.

به رغم این اقدامات اما کارشناسان امنیتی در عراق معتقدند که نیروهای عراق برای رصد کردن دقیق تحرکات داعش نیازمند تجهیزات ویژه رصدگیری و همچنین پوشش مستمر نیروهای هوایی این کشور هستند.

حملات پیشگیرانه هوایی علیه مواضع داعش در مناطق مرزی در داخل خاک سوریه و تقویت هماهنگی ها با دولت سوریه در مبارزه با تروریسم نیز از جمله توصیه هایی است که کارشناسان برای پیشگیری از حملات داعش در مرزهای دو کشور بیان کرده اند. 

به تاکید این کارشناسان همچنین کمیته امنیتی چهار جانبه ایران، عراق، روسیه و سوریه طی چند سال گذشته با نشست های مداوم خود نقش مهمی در تبادل اطلاعاتی و هماهنگی های میدانی در مبارزه با داعش در عراق و سوریه بوده است و در شرایط کنونی می تواند نقش تعیین کننده ای ایفا کند.