ارزیابی نهایی سیا: بن‌سلمان دستور ترور خاشقچی را صادر کرده بود

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا، واشنگتن پست نوشت، مقام های آگاه می گویند این ارزیابی سیا معتبرترین برآوردی است که بن سلمان رابه قتل خاشقچی مرتبط کرده و تلاشهای دولت دونالدترامپ رئیس جمهوری آمریکابرای حفظ روابط با عربستان را پیچیده می کند.

ارزیابی سیا در تناقض با ادعاهای دولت عربستان قرار دارد که گفته بود بن سلمان دخالتی در قتل خاشقچی نداشته است. 

این روزنامه نگار دوم اکتبر (دهم مهر) برای انجام امور اداری مربوط به ازدواجش وارد کنسولگری عربستان در استانبول شد و در آنجا به قتل رسید. در ماه اکتبر تیمی 15نفر با هواپیمای دولتی عربستان به استانبول رفت و خاشقچی در کنسولگری به قتل رساند. 

منابع آگاه که خواستندنامشان فاش نشود اعلام کردند سیاچندین منبع اطلاعاتی از جمله تماس تلفنی «خالد بن سلمان» سفیر عربستان در آمریکا با خاشقچی را بررسی کرده اند. خالد به خاشقچی گفته بود که او برای دریافت مدارکش باید به کنسولگری عربستان در استانبول برود. وی به این روزنامه نگار تضمین داده بود که در آنجا در امان خواهد بود.

به گفته منابع آگاه،مشخص نیست که آیا خالداطلاعاتی داشته که خاشقچی به قتل خواهد رسیدیا نه. اما وی به دستور برادرش با خاشقچی تماس گرفته بود. دستگاه های اطلاعاتی آمریکا این تماس را ردیابی کرده بودند.

«فاطمه باشان» سخنگوی سفارت عربستان در واشنگتن گفت که سفیر و خاشقچی هرگز درباره«چیزی مرتبط با رفتن به ترکیه» با هم صحبت نکرده بودند. 

وی افزود که ادعاهای سیا «اشتباه است. ما فرضیات مختلفی را شنیده ایم که پایه چنین گمانه زنی هایی شده است.»

با این حال روزنامه وال استریت ژورنال نیز به نقل از منابع آگاه نوشت: خاشقچی قبل از آنکه به کنسولگری عربستان در استانبول برود، از طریق پیام رسان واتس آپ مرتبا با سفیرعربستان در آمریکا در تماس بود. 

به گزارش رویترز، خالد روز جمعه به وقت محلی آمریکا در توئیتر نوشت آخرین تماس وی با خاشقچی یک سال پیش و در تاریخ 26 اکتبر 2017 بوده است. به گفته وی این تماس متنی بوده است. او افزود: هرگز تلفنی با او حرف نزدم و هرگز به وی پیشنهاد نکردم که به هر دلیلی به ترکیه برود. من از دولت آمریکا می خواهم که اطلاعات مربوط به این ادعا را منتشر کند. 

به نوشته واشنگتن پست، ارزیابی سیا این است که بن سلمان به عنوان حاکم غیررسمی عربستان حتی بر کوچکترین امور نیز نظارت دارد که این ارزیابی یکی دیگر از پایه های نتیجه گیری سیا در خصوص نقش ولیعهد سعودی در قتل خاشقچی است. 

یک مقام آمریکایی آگاه از نتیجه گیری سیا اظهار داشت: این مساله ای پذیرفته شده است که هیچ دلیلی وجود ندارد که این اتفاق بدون اطلاع یا مداخله وی صورت گرفته باشد. 

به گفته این مقام آگاه، سیا بن سلمان را یک «تکنوکرات خوب» می داند اما در عین حال وی را فردی بی ثبات و متکبر نیز به شمار می آورد که «جوش می آورد و به نظر نمی رسد که بفهمد چیزهایی هست که نمی تواند آنها را انجام دهد.» 

تحلیلگران سیا معتقدند او به شدت قدرت را قبضه کرده و به رغم رسوایی خاشقچی در خطر از دست دادن موقعیتش به عنوان وارث تخت و تاج سعودی قرار ندارد. یک مقام آگاه اظهار داشت که آینده بن سلمان به عنوان پادشاه عربستان «بدیهی است» و افزود: توافق عمومی این است که او احتمالا از این وضعیت جان به در می برد. 

طی هفته های گذشته سعودی ها توضیحات ضدونقیضی در مورد قتل خاشقچی داده اند. هفته گذشته دادستان عمومی عربستان، گروهی از عوامل خودسر را که به استانبول رفته بودند، عامل این قتل معرفی کرد. وی اتهاماتی را علیه یازده متهم در این پرونده مطرح کرد و گفت که برای پنج نفر از آنها تقاضای حکم اعدام می کند. 

قتل خاشقچی اتکای آمریکا به عربستان به عنوان متحد واشنگتن در خاورمیانه را زیر سوال برده است. دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا همچنان از مقصر دانستن بن سلمان در قتل خاشقچی امتناع می ورزد. بن سلمان روابط نزدیکی با «جرد کوشنر» داماد و مشاور ترامپ دارد. 

گفته می شود که اسناد مداخله ولیعهد سعودی در قتل خاشقچی در محافل خصوصی به ترامپ ارائه شده است اما وی همچنان نسبت به اینکه وی دستور این قتل را صادر کرده باشد، شک دارد. 

ترامپ از مقام های سیا و وزارت خارجه آمریکا در مورد اینکه جسد خاشقچی کجاست، سوال کرده است وآنها در این مورد جوابی به او نداده اند، مستاصل مانده است. بنابه اعلام منابع آگاه از ارزیابی سیا، این آژانس اطلاعی از محل بقایای جسد خاشقچی ندارد. 

مقام های مطلع افزودند، یکی دیگر از منابع اطلاعاتی سیا، فایلی صوتی ضبط شده توسط دستگاه شنودی است که ترک ها در داخل کنسولگری عربستان جاساز کرده بودند. ترکیه نسخه ای از این فایل صوتی را به سیا داده اند و «جینا هاسپل» مدیر این آژانس اطلاعاتی آن را گوش کرده است. 

مقام های چند کشوری که این فایل را شنیده و یا گزارش آن را دریافت کرده اند، می گویند طبق این سند صوتی خاشقچی چند دقیقه پس از ورودبه کنسولگری عربستان دراستانبول به قتل رسید.این روزنامه نگار منتقد آل سعود در دفتر سرکنسول عربستان کشته شد. در فایل صوتی، صدای سرکنسول شنیده می شود که از این اقدام که جسد خاشقچی مثله شده و سپس محل قتل از هر گونه شواهدی پاک شود، ابراز نارضایتی می کند. 

سیا همچنین تمام تماس های تلفنی «ماهر مطرب» را که پس از قتل خاشقچی از داخل کنسولگری گرفته بود بررسی کردند. مطرب عضو تیم قتل خاشقچی و یک مقام امنیتی سعودی است که اغلب در کنار بن سلمان دیده شده است. در روز قتل خاشقچی از او عین ورود به کنسولگری عربستان در استانبول و خروج از آن عکس گرفته شده است. 

به گفته منابع آگاه از این تماس ها، مطرب با «سعود قحطانی» یکی از مشاوران ارشد بن سلمان تماس گرفته و به وی اطلاع داده بود که عملیات تکمیل شده است. 

هفته گذشته، وزارت خزانه داری آمریکا 17 فرد سعودی را که گفته می شود در قتل خاشقچی دست داشته اند، تحریم کرد. قحطانی، مطرب و «محمد العطیبی» سرکنسول عربستان در ترکیه جزو این افراد تحریم شده هستند. 

ارزیابی سیا اطلاعات به دست آمده توسط دولت های خارجی را نیز مد نظر قرار داده است. مقام های چند کشور اروپایی نتیجه گیری کرده اند که این قتل به قدری بی شرمانه بوده که به نظر نمی رسد بدون دستور بن سلمان انجام شده باشد. 

«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه اعلام کرده که دولت وی سند صوتی را در اختیار آلمان، فرانسه، انگلیس و عربستان سعودی قرار داده است. 

تحلیلگران سیا همچنین برخی اعضای تیم قتل خاشقچی را مستقیما با خود بن سلمان مرتبط می دانند. طبق سوابق گذرنامه هایی که به رویت واشنگتن پست رسیده است برخی از اعضای تیم 15 نفره در تیم امنیتی ولیعهد عربستان حضور داشتند و در جریان سفرهای مقام های ارشد سعودی از جمله بن سلمان در آمریکا سفر کرده بودند. 

وال استریت ژورنال نوشت که رهبران کنگره آمریکا روز پنجشنبه گزارشی درباره نتیجه گیری سیا دریافت کردند. 

آمریکا همچنین قبل از قتل خاشقچی به اطلاعاتی دست یافته بود که نشان می داد وی ممکن است در خطر باشد. اما پس از ناپدید شدن وی بود که در نهایت آژانس های اطلاعاتی آمریکا به جستجو در آرشیوهای مربوط به ارتباطات ردیابی شده پرداختند و دریافتند اسناد حاکی از آن است که خاندان سعودی در پی فریفتن و بازگرداندن خاشقچی به ریاض بوده است. 

دو مقام آمریکایی گفتند هیچ نشانه ای وجود ندارد که نشان دهد مقام های این کشور قبل از ناپدید شدن خاشقچی از وجود این اطلاعات آگاهی داشته اند یا فرصت هشدار دادن به او را از دست داده باشند. 

یکی از این مقام ها اظهار داشت، خاشقچی تا قبل از ناپدید شدنش «فردی مورد توجه» نبود و سکونت وی در ایالت ویرجینیا به معنای آن بود که وی فردی آمریکایی به شمار آمده و نیازی به جاسوسی از او نبوده است. 

ترامپ به مقام های ارشد کاخ سفید گفته است که می خواهد بن سلمان در قدرت بماند زیرا عربستان کمک می کند تا ایران را مهار کرد. رئیس جمهوری آمریکا گفته که نمی خواهد جنجال بر سر قتل خاشقچی باعث جلوگیری از تولید نفت عربستان شود. 

سوال این است که چرا بن سلمان تصمیم به قتل خاشقچی گرفت. به گفته منابع آگاه از برآورد سیا، یکی از فرضیاتی که این آژانس مطرح کرده این است که بن سلمان معتقد بودخاشقچی یک اسلامگرای خطرناک است که همدلی زیادی با اخوان المسلمین داشت. چند روز پس از ناپدید شدن خاشقچی، بن سلمان در تماسی تلفنی با داماد ترامپ (کوشنر) و «جان بولتون» مشاور امنیت ملی آمریکا این دیدگاه را مطرح کرد. بولتون همواره با اخوان المسلمین مخالف بوده و آن را یک تهدید منطقه ای می داند. 

مقام های آمریکایی نمی دانند که آیا عربستان تهدید خود مبنی بر اعدام افرادی که آنها را عامل قتل خاشقچی می داند، عملی خواهد کرد یا نه و اگر چنین باشد این اقدام چه زمانی رخ خواهد داد. یک مقام آمریکایی اظهار داشت: «ممکن است یک شبه اتفاق بیافتد یا بیست سال طول بکشد.» وی افزود که نحوه برخورد بن سلمان با زیردستانش می تواند موقعیت وی را در آینده دچار فرسایش کند. 

این مقام گفت، با کشتن کسانی که از دستوراتش پیروی کرده اند، «دشوار خواهد بود که [زیردستان دیگری] به کمکش بایند.»