معامله ترامپ و اردوغان بر سر کردهای سوریه و جمال خاشقجی

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از مهر، دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا روز چهارشنبه در پیامی توئیتری درباره خروج نیروهای این کشور از سوریه  نوشت: ما داعش را در سوریه شکست دادیم، این تنها دلیل ما در دوران ریاست جمهوری ترامپ برای ماندن در آنجا بود.

یک مقام آمریکایی گفته است که تمام نیروهای آمریکا نیز بین ۶۰ تا ۱۰۰ روز آینده از سوریه خارج می‌ شوند.

سارا سندرز سخنگوی کاخ سفید نیز در خصوص انتشار اخباری دال بر خروج نیروهای آمریکا از سوریه ادعا کرد: پیروزی ها بر داعش در سوریه به معنی پایان ائتلاف در مبارزه مذکور نیست.

سخنگوی کاخ سفید در این خصوص گفت: هم زمان با مرحله جدیدی از این مبارزه، ما بازگشت نظامیان آمریکائی از سوریه را آغاز کرده ایم.

در این راستا گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» رئیس سابق بخش تحلیل عملیات سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) انجام دادیم که در ادامه می آید.

پیلار از اساتید دانشگاه «جرج تاون» است و تاکنون مسئولیت های متعددی را بر عهده داشته که از جمله آنها می توان به ریاست واحد تحلیل عملیات های سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی آن نیز دارد.

*امریکا اعلام کرده فوراً از شمال شرق سوریه خارج می شود و ظرف ۶۰ تا ۱۰۰ روز آینده نیز از کل سوریه خارج می شود. دلایل این تصمیم چیست؟

این تصمیم کاملا به رئیس جمهور ترامپ مربوط است زیرا می خواهد به وعده  مبارزات انتخاباتی خود عمل کند. گرچه دلایل استراتژیک قانونی نیز برای این اقدام وجود دارد، اما ترامپ بارها نشان داده است که از طرف استراتژی بین المللی و ژئوپلیتیک کمتر از سیاست داخلی و شعارهای تبلیغاتی اش تحت تاثیر قرار گرفته است.

*ترامپ در توجیه خروج نیروهایش از سوریه اعلام کرده داعش در سوریه شکست خورده است و به صورت ضمنی دلیل اتخاذ این تصمیم را شکست داعش عنوان کرده است. این در حالی است که برخی منابع از رایزنی اردوغان و ترامپ نیز سخن گفته اند. آیا تصمیم مذکور می تواند به رایزنی ترامپ با اردوغان مرتبط باشد؟ اگر چنین است چه توافقی میان ترامپ و اردوغان در خصوص مناطق کردنشین حاصل شده است؟

احتمال دارد تصمیم ترامپ به گفتگو با اردوغان مرتبط باشد گرچه این تنها یک گمانه زنی است و به نوع درکی که دو رئیس جمهور ممکن است به آن رسیده باشند بستگی دارد.

یک احتمال که به ذهن می آید این است که در عوض خروج نیروهای امریکایی از شمال شرقی سوریه اردوغان موافقت کرده است که مسئله دخالت ولیعهد عربستان در قتل جمال خاشقجی را بسط نداده و کم اهمیت جلوه دهد.

به نظر می رسد که ترامپ مصمم به ماندن در کنار ولیعهد عربستان بوده و از همکاری اردوغان در کمک به کاهش اهمیت این مسئله استقبال کرده است.

*نیروهای دموکراتیک کرد سوریه که مورد حمایت آمریکا هستند ضمن اظهار ناخشنودی از تصمیم ترامپ مبنی بر خروج از مناطق کردنشین شمال شرق سوریه، آنرا خنجری از پشت از سوی امریکا تعبیر کرده اند. وضعیت این نیروها به چه صورت خواهد شد و آیا وجه المصالحه ترامپ و اردوغان شده اند؟

ممکن است دیپلماسی و مذاکرات از اقدام نظامی در مورد این موضوع پیشی گیرند. کردهای سوریه در حال حاضر انگیزه قویتری نسبت به گذشته دارند تا به نوعی درک با حکومت اسد دست یابند - به احتمال زیاد آنها متعهد به وفاداری به حکومت اسد در ازاء درجه ای از خودمختاری در شمال شرق سوریه می شوند.

گرچه قطعا اردوغان حکومت اسد را دوست ندارد، اما در مورد گسترش نفوذ حکومت اسد در شمال شرق سوریه نسبت به جنبش جدایی طلبانه کردهای مستقل کمتر نگران خواهد شد. حمله نظامی گسترده ترکیه در منطقه هنوز امکان پذیر است اما اجتناب ناپذیر نیست.

*اسراییل اعلام کرده علیرغم اعلام خروج امریکا از سوریه، به تقابل با ایران در سوریه ادامه می دهد. وضعیت میدانی سوریه را در غیاب امریکا به ویژه وضعیت اسراییل را چگونه ارزیابی می کنید؟

اسرائیل همچنان به انجام فعالیت نظامی خود در منطقه ادامه خواهد داد؛ صرف نظر از تصمیمی که ایالات متحده امریکا در مورد حضور نیروهای خود در منطقه اتخاذ می کند. حضور نیروهای امریکایی در این منطقه اسرائیل را از  راه اندازی حملات هوائی علیه اهداف در سوریه در طی چند سال گذشته باز نداشته است.

اسرائیل همچنان به فعالیت نظامی خود ادامه خواهد داد چه سربازان ایالات متحده امریکا در منطقه باقی بمانند یا منطقه را ترک کنند.

*نشست تشکیل قانون اساسی سوریه با حضور ایران، روسیه، ترکیه و سازمان ملل برگزار شد. اگرچه این نشست در ابتدای راه خود است اما نشان از رسیدن وضعیت سوریه به مرحله تشکیل قانون اساسی است. آیا ارتباطی میان این مرحله از وضعیت سوریه با تصمیم ترامپ وجود دارد؟

هیچ ارتباطی وجود ندارد. ایالات متحده امریکا از تلاش های دیپلماتیک امیدوار کننده در مورد سوریه به وضوح غافل شده است. امریکا نمی خواهد در همان میزی نشسته باشد که ایران مانع بزرگی در مقابل آن است. از این رو، دولتمردان ترامپ به طور کلی با هر نوع دیپلماسی چندجانبه مخالفت کرده اند.