تصاویری از برگزاری یک عروسی در دوره قاجار

رسومات عروسی در دوره قاجار

در زمان قاجار در خانواده‌های ثروتمند عروسی با جلال و شکوه بسیار برگزار می‌شد و اغلب هفت تا هشت روز طول می‌کشید. در تمام این مدت هم در خانه داماد و هم در منزل پدر و مادر عروس میهمانی‌ها و سور و سرور‌ها برپا بود. در خانه‌های ثروتمندان و اعیان معمولاً عروس را با داماد، شب هفتم یا هشتم بعد از عقد دست به دست هم می‌دادند… تا مدتی که این جشن و سرور برپا بود، مرد حق نداشت به سراغ زن خود برود و حتی نمی‌توانست او را ببیند!

یکی دیگر از رسومات جالب در عصر قاجار

حرم و نذری شاه و سبزی پاک کردن وزراء

ناصرالدین شاه هم،در محرم آش نذری داشت که هر سال می پختند. اساس آن شله قلمکاری بود که شاید مادرش نذر پسر تاجدار خود کرده بود رفته رفته طرز فکر و رویه استبدادی این شاه که همه چیز را از صور اصلی اش منحرف کرده و از آن وسیله تفریح و تجمل می ساخت، در این نذری هم وارد و آنچه در این اواخر پخته می شد، معجونی بود که همه گونه دانه و همه قسم سبزی و میوه و انواع ادویه و اقسام چاشنی و چند قسم گوشت را با هم مخلوط کرده و از آن مطبوخ مقوی و بامزه ای به عمل می آوردند.

این آش پزان، هر ساله در ماه میزان ( مهر ) بعد از فصل ییلاق، و اکثر در سرخه حصار سر راه دماوند به عمل می آمد. یکی دو روزی وقت شاه صرف تشریفات این کار می شد. چند چادرپوش متصل به هم می زدند و دامن تجیرهای آنها را به هم وصل کرده، فضای بزرگی ترتیب می دادند. در این محوطه سفره های چرمی بزرگ پهن می گشت.

میان آن مجموعه های برنج و نخود و لوبیا و ماش و عدس و گندم و جوی پوست کنده و ذرت و مغز بادام و مغز پسته و تخمه هندوانه و تخمه کدو و تخمه خربزه و تخمه گرمک و اسفناج و برگ چغندر و کاهو و کرفس و پیاز و سیر و کلم و ترب و تره و جعفری و نعناع و ترخون و مرزه و ریحان و شنبلیله و شبت و حتی کاکوتی و بلاغاتی و بادنجان و کدو و هویج و چغندر و خیار و خربزه و هندوانه و سیب و گلابی و هلو و آلوزرد و آلوبخارا و برگه و قیسی خشکه و چند سینی فلفل و زردچوبه و زعفران و نمک و زنیان و بادیان و دارچین و میخک و زیره و ریشه جوز و عسل و قند و آبلیمو و آبغوره و سرکه می گذاشتند.

چندین مجموعه که هریک یک لش گوسفند با شکار و چندین دانه مرغ و کبک و غیره بود، حاضر کرده بودند. عمله طرف درباری هم یک قسمت این محوطه را اشغال کرده با آلات خود حاضر بودند.

شاه با وزرا و رجال به این چادرها می امد و تدارکات از نظر ملوکانه میگذشت. خوانسالار اوامر جدیدی راجع به افزایش پاره ای چیزهای دیگر بر این در هم جوش دریافت می کرد.

شاه بر صندلی جلوس کرده عملیات آشپزان، با نوای موسیقی شروع می گشت. سپس شاه میرفت و وزرا مشغول پاک کردن سبزی می شدند و واقعا سبزی پاک می کردند!(کنایه از تملق) من خود عکسی از این آش پزان دیده ام که صدراعظم مشغول پوست کندن بادنجان و سایرین هریک به کاری مشغول بودند. این آش در چندین دیگ پخته شده و برای وزرا و رجال و هفتاد و هشتاد زن شاه، در قدح های چینی تقسیم می شد و از قراری که می گفتند، غذای بامزه معطر مقوی هم بوده است.