همه چیز درباره پوکی استخوان
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از پرشین وی؛ در جوامع ماشینی امروزی بیشترین دلایل پوکی استخوان عدم تحرک و تغذیه مناسب است زنان بیشتر از مردان در معرض پوک شدن استخوان قرار می گیرند ورزش و خوردن لبنیات و غذاهای مفید تا حد زیادی می تواند از این عارضه پیشگیری کند شکستن استخوان ها به راحتی از دلایل مهم پوک شدن استخوان است در این مطلب از پرشین وی به طور کامل از علاوم تا درمان بیماری پوکی استخوان پرداخته ایم
پوکی استخوان
پوکی استخوان به معنی استخوان خلل و فرج دار است. استخوانها در سن سی سالگی بیشترین استحکام را دارند و سپس تراکم آنها شروع به کاهش می کند. بیش از ده میلیون نفر در آمریکا دچار پوکی استخوان هستند که به معنی کاهش قابل توجه تراکم استخوان و افزایش خطر شکستگی است. حدود نیمی از زنان در سن ۵۰ سال و بالاتر، شکستگی مرتبط با پوکی استخوان را در طول عمرشان تجربه خواهند کرد.
علائم پوکی استخوان چیست؟
ممکن است تا زمانی که یک شکستگی یا تغییر مشهودی در شکل بدنتان ایجاد شود، خودتان متوجه نشوید که پوکی استخوان دارید. در حقیقت ممکن است بدون این که خود بدانید، تراکم استخوانتان کاهش قابل ملاحظه ای داشته باشد. کمر درد ایجاد شده به خاطر تغییر شکل در مهره ها، ممکن است اولین علامت آن باشد.
پوکی استخوان و شکستگی
پوکی استخوان علت ایجاد یک ونیم میلیون شکستگی در سال است. شکستگی فشاری ستون مهره ها شایعترین شکستگی است (شکستگی های ریز که باعث می شود مهره ها بر روی هم فرو ریخته و شکل ستون فقرات را تغییر دهند). شکستگی بالای ران می تواند باعث مشکلات حرکتی دائمی شده و حتی خطر مرگ را به دنبال داشته باشند. شکستگی مچ، لگن و سایر شکستگیها نیز در افراد دارای پوکی استخوان شایع است.
عامل پوکی استخوان چیست؟
شک های سبز در تصویر مربوط به استئوکلاست است، که سلولی است که باعث تحلیل رفتن استخوان می شود.استخوانهای ما دائما در طول زندگی بازسازی می شوند. استخوانها از کلاژن (پروتئینی که چارچوب اصلی آنها را تشکیل میدهد) و فسفات کلسیم (ماده معدنی که استخوانها را محکمتر می کند) تشکیل شده اند. با افزایش سن، استخوان بیشتر از میزانی که جایگزین می شود، از بین می رود. بیشترین تغییرات تراکم استخوان در زنان در پنج تا هفت سال پس از یائسگی اتفاق می افتد.
آیا همه به پوکی استخوان دچار می شوند؟
کاهش تراکم استخوان بخش طبیعی فرایند سالخوردگی است اما کاهش تراکم استخوان به حدی که به پوکی استخوان منجر شود در همه اتفاق نمی افتد. اگر چه هر قدر سن افزایش یابد، احتمال ابتلا به پوکی استخوان هم بیشتر می شود. استخوان زنان معمولاٌ نازکتر از مردان است و تراکم استخوان پس از یائسگی با سرعت بیشتری کاهش می یابد، به طوری که حدود هشتاد درصد از افراد مبتلا به پوکی استخوان در امریکا را زنان تشکیل می دهند.
عوامل خطرزایی که نمی توانید کنترل کنید
احتمال پوکی در زنانی که لاغر هستند و استخوان بندی کوچکی دارند، بیشتر است. وراثت و نژاد نیز در این مشکل نقش دارد به طوری که پوکی استخوان در میان مردم آسیایی و سفید پوست بیشتر شایع است. برخی از بیماریها مانند دیابت نوع یک، روماتیسم مفصلی، بیماریهای التهابی روده و اختلالات هورمونی نیز با کاهش تراکم استخوان مرتبط هستند.
عوامل خطری که میتوانید کنترل کنید
سیگار کشیدن، سبک زندگی بی تحرک و رژیم غذایی حاوی مقدار کلسیم و ویتامین دی کم، شما را در خطر بیشتر پوکی استخوان قرار می دهند. داروهای ضد التهاب و کورتیکواستروئیدها که برای درمان آسم و بیماریهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرند، خطر کاهش تراکم استخوان را افزایش می دهند. اختلالات تغذیه ای (بی اشتهایی عصبی یا پرخوری روانی) نیز می تواند در سلامت استخوانها اشکال ایجاد کند.
آیا مردان هم به پوکی استخوان مبتلا می شوند؟
پوکی استخوان در زنان بسیار شایعتر است اما مردان نیز در خطر قرار دارند. در حقیقت حدود ۲۵ درصد از مردان بالای ۵۰ سال، شکستگی مرتبط با پوکی استخوان را تجربه می کنند. چون پوکی استخوان به عنوان بیماری زنان شناخته شده است ممکن است مردان برای آزمایش مراجعه نکرده و این بیماری در آنها بدون تشخیص باقی بماند.
اسکن تراکم استخوان
در شرایط زیر، پزشک ممکن است سنجش تراکم معدنی استخوان را توصیه کند:
بیش از ۵۰ سال سن دارید و دچار شکستگی استخوان شده اید
زنی بالای ۶۰ سال یا مردی بالای ۷۰ سال هستید
در دوران یائسگی یا پس از یائسگی بوده و عوامل خطر را دارید
مردی هستید در سنین ۵۰ تا ۶۹ سال که عوامل خطر پوکی استخوان را دارید.
درمان پوکی استخوان چیست؟
آزمایش: معیار تی (T Score) چیست؟
آزمایش، تراکم معدنی استخوان شما را با یک فرد سالم سی ساله مقایسه می کند چون در این سن تراکم استخوان در اوج میزان خود قرار دارد. نتایج T Score در گستره های زیر قرار میگیرد:
۱ و بیشتر از آن تراکم استخوان طبیعی است
بین ۱ و ۲.۵ تراکم کم استخوان (استئوپنی) را نشان میدهد اما پوکی استخوان نیست
۲.۵ یا کمتر از آن نشان دهنده پوکی استخوان است.
همراه با افزایش سن، تراکم استخوان کاهش می یابد و T Score نیز کمتر می شود.
درمان: داروهای افزایش دهنده تراکم استخوان
اگر پوکی استخوان شما تشخیص داده شده است، ممکن است یک بیوفسفنات برایتان تجویز شود، مانند اکتونل، بونیوا، فوزاماکس یا رکلاست. این داروها خطر کاهش تراکم استخوان و شکستگی را کاهش داده و به ساخت تراکم استخوان کمک می کنند. افرادی که به صورت خوراکی این داروها را مصرف می کنند ممکن است دچار مشکلات گوارشی مانند زخم مری، رفلاکس اسید و تهوع شوند. بیو فسفنات به صورت تزریقی یک تا چهار بار در سال استفاده می شود و ممکن است باعث علائمی مانند آنفلوانزا شود.بیو فسفنات ممکن است خطر استئونکروز فک را افزایش دهد.
درمان: هورمون
کلسیتونین هورمونی است که به طور طبیعی در بدن تولید می شود و کاهش تراکم استخوان را آهسته می نماید.دو نسخه سنتزی آن، میاکلسیک (Miacalcin) و فورتیکال (Fortical ) برای پوکی استخوان مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها به صورت اسپری بینی یا تزریق، استفاده شده و میتوانند فرایند نازک شدن استخوان در زنان پس از یائسگی را آهسته کنند و خطر شکستگیهای ستون فقرات را کاهش دهند. عوارض آنها شامل آب ریزش بینی، سردرد، کمر درد یا خونریزی بینی است. تزریق می تواند موجب تهوع، واکنشهای آلرژیک یا جوشهای پوستی شود. فورتئو (Forteo) هورمون سنتزی پاراتیروئید است که باید روزانه تزریق شود تا استخوان جدید بسازد.گرفتگی پا و سرگیجه به عنوان عوارض این دارو گزارش شده است.
درمان: عامل استروژنی
درمان جایگزینی هورمونی که به فراوانی به خاطر علائم یائسگی مورد استفاده قرار می گیرد، گزینه ای دیگر برای درمان پوکی استخوان است اما استفاده از آن کمتر از داروهای دیگر متداول است چون نگرانیهایی درباره افزایشخطر سرطان، لخته شدن خون، بیماری قلبی و سکته وجود دارد. اویستا (Evista) یک هورمون نیست اما می تواند تاثیر استحکام بخشی استخوانی مشابه استروژن را بدون خطر سرطان، داشته باشد. خطرات آن شامل لخته شدن خون و افزایش گر گرفتگی میباشد.
درمان: گزینه بیولوژیک
پرولیا یک آنتی بادی تولید شده در آزمایشگاه است که تجزیه استخوان را آهسته می کند. به صورت تزریقی دو بار در سال برای زنان پس از یائسگی که در خطر بالای شکستگی قرار دارند و نمی توانند داروهای دیگر پوکی استخوان را تحمل کنند یا این داروها به آنها کمکی نکرده است، مورد استفاده قرار میگیرد.عوراض آن شامل کمر درد، درد عضله، درد استخوان، خطر بیشتر عفونت و کاهش سطح کلسیم است.
غذاهای استخوان ساز چه هستند
مصرف غذاهای غنی از کلسیم در هر سنی که باشید، می تواند به محافظت از استخوانها کمک کند. باید معادل حدود سه و نیم لیوان (لیوان ۲۵۰ گرمی) شیر در روز بنوشید. ماهیهایی مانند سالمون، تن و هرینگ حاوی ویتامین دی هستند که به جذب کلسیم کمک می کند. سبزیجات برگ سبز منیزیوم دارند که به حفظ کیفیت استخوان کمک می کند. برخی از غذاها و نوشیدنیها نیز با کلسیم و ویتامین دی غنی می شوند.غذاهای که برای استخوان مضر هستند
برخی از غذاها می توانند کلسیم بدن را کاهش دهند. غذاهای پر نمک مانند کنسروها و گوشتهای فراوری شده از این قبیل هستند. بسیاری از مردم سدیم بیشتر از حد نیازشان دریافت می کنند. کافئین میتواند جذب کلسیم را کاهش دهد اما این تاثیر جزئی است مگر این که بیش از سه فنجان قهوه در روز بنوشید. الکل نیز منجر به کاهش تراکم استخوان می شود.
کدام غذا بیشترین کلسیم را دارد
نوشیدن یک لیوان شیر غنی شده با ویتامین دی یکی از بهترین روشهای جذب کلسیم است. محصولات لبنی دیگر از نظر محتوای کلسیم متفاوت هستند. ماست و پنیر گزینه های بهتری نسبت به بستنی و ماست یخی هستند.ماهیهایی مانند ساردین و سالمون نیز منابع خوبی به شمار می آیند. غذاهای غنی شده مانند غلات صبحانه و آب پرتقال می توانند مقدار زیادی از کلسیم مورد نیاز بدن را تاُمین کنند.
مکملهایی برای سلامت استخوان و درمان پوکی استخوان چیست؟
بیشتر جمعیت امریکا به جز دختران ۹ تا ۱۸ ساله، کلسیم کافی دریافت می کنند. دو نوع مکمل کلسیم معمولا در دسترس است: کربنات کلسیم و سیترات کلسیم که به یک اندازه مفید هستند. تقسیم کردن دوز مصرفی به دو وعده در روز باعث جذب بهتر آن میشود. مصرف بیش از حد کلسیم می تواند منجر به سنگ کلیه شود. مصرف ویتامین دی به مقدار کافی، به جذب کلسیم کمک می کند.
با ورزشهای وزنی، استحکام استخوانها را تقویت کنید
ورزشهای وزنی، می تواند به ساختن و حفظ استخوانها کمک کند. این ورزشها شامل پیاده روی، پیاده روی سریع، تنیس و فعالیتهای دیگر است که تمام وزن بدن را حرکت می دهد. استفاده از وزنه های سبک در بسیاری از فعالیتهای مختلف، به استخوانها کمک می کند. محققان دریافته اند زنانی که ۱.۵ کیلومتر در روز پیاده روی می کنند، استخوانهایشان چهار تا هفت سال بیشتر حفظ می شوند.
احتیاط در ورزش
در حالی که یوگا و پیلاتس می تواند به تعادل کمک کند، حرکات چرخشی یا خمشی بیش از حد می تواند خطر شکستگی فشاری ستون مهره ها را در افرادی که پوکی استخوان دارند، افزایش دهد. فعالیتهای با فشار بالا نیز می تواند برای افراد با تراکم استخوان کم خطر آفرین باشد. شنا و دوچرخه سواری ورزشهای خوبی هستند اما جزء ورزشهای تحمل وزن نیستند و فواید زیادی برای سلامت استخوانها ندارند.
استئوپنی: مرز تراکم پایین استخوان
اگر کاهش تراکم استخوان دارید اما به پوکی استخوان دچار نشده اید، ممکن است دچار وضعیتی به نام استئوپنی باشید که همانند پوکی استخوان علائم فیزیکی ندارد. استئوپنی ممکن است به پوکی استخوان تبدیل شود اما با تغییر در رژیم غذایی و ورزش میتوانید کاهش تراکم استخوان را آهسته تر نمایید. پزشک با ارزیابی وضعیت شما تشخیص می دهد نیاز به دارو دارید یا نه.
بیشتر بدانید آیا پوکی استخوان را میتواند رفع کرد؟
بیشتر داروهای پوکی استخوان کاهش تراکم استخوان را کاهش داده یا تراکم استخوان را به طور جزئی افزایش می دهند. فورتئو به ساخت استخوان جدید کمک می کند اما نیاز به تزریق روزانه وجود دارد و به دلیل عوارض بالقوه ای که دارد، تنها به مدت دو سال استفاده می شود. با این وجود امید به معالجه پوکی استخوان وجود دارد.تحقیقات جدید در حیوانات نشان میدهد یک داروی آزمایشی که مانع سنتز شدن سروتونین در شکم می شود ، میتواند استخوان جدید ساخته و کاهش تراکم استخوان را رفع کند.
در جوانی استخوانهایتان را بسازید
عادات سالم از سنین کودکی یا نوجوانی میتواند سالها استحکام استخوانها را تضمین کند. افراد در سنین جوانی میتوانند با تغذیه غذاهای غنی از کلسیم و دریافت مقدار کافی ویتامین دی (از طریق نور خورشید یا رژیم غذایی) و ورزش منظم استخوانهای خود را بسازند. مصرف روزانه توصیه شده کلسیم در سنین مختلف به شرح زیر است:
زیر یک سال: ۲۰۰ تا ۲۶۰ میلی گرم
۱ تا ۳ سال: ۷۰۰ میلی گرم
۴ تا ۸ سال: ۱۰۰۰ میلی گرم
– ۹ تا ۱۸ سال: ۱۳۰۰ میلی گرم
۱۹ تا ۵۰ سال:۱۰۰۰ میلی گرم
مردان ۵۱ تا ۷۰ سال: ۱۰۰۰ میلی گرم
زنان بالای ۵۰ سال: ۱۲۰۰میلی گرم
بالای ۷۱ سال: ۱۲۰۰ میلی گرم
پیشگیری از زمین خوردن
اجتناب از شکستگی کلید حفظ سلامت استخوانها است. برای پیشگیری از زمین خوردن که ممکن است باعث ایجاد شکستگی شود، بر هم ریختگی منزل را به حداقل برسانید و از ثابت بودن فرش بر روی کف زمین مطمئن شوید. کفشهای محکم با کفی مناسب بپوشید که خطر افتادن را کاهش دهد.
هیچوقت برای حفظ سلامت استخوانها دیر نیست
بسیاری از مردم از کاهش تراکم استخوانهایشان بی خبر هستند تا این که به سنین شصت سالگی می رسند. اما هنوز میتوان از فواید افزایش مصرف کلسیم تا سطح توصیه شده و ورزش منظم بهره برد. ورزشهایی مانند تای چای تعادل را بهبود می بخشند و به پیشگیری از افتادن کمک می کنند.
زندگی با پوکی استخوان
پوکی استخوان نباید در زندگی شما اخلالی ایجاد کند. در حقیقت بی تحرک یا غیر فعال بودن وضعیت سلامتی استخوانها را بدتر می کند. پس بلند شوید و قدم بزنید و از فعالیتهای اوقات فراغت لذت ببرید. برای حمل کیسه های سنگین خرید یا چیزهایی از این قبیل از دیگران کمک بگیرید و اگر نیاز به کمک برای حفظ ثبات دارید، از واکر یا عصا برای راه رفتن استفاده کنید.