راز سکوت حامیان لاریجانی در برابر مصوبه‌ای که او را حذف می‌کند چیست؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از آفتاب یزد، همزمانی استانی شدن انتخابات با موافقت نماینده‌ها نسبت به طرح ممنوعیت نمایندگی بیش از سه دوره متوالی، ابهامات بسیاری در محافل سیاسی و رسانه ای طی دو روز اخیر ایجاد کرد. بیش از هر چیز، این شائبه که احتمالا پشت پرده این طرح اغراض سیاسی نهفته است چراکه در غیر این صورت چه دلیلی برای حذف چهره‌های شاخص مجلس از جمله علی لاریجانی به عنوان رئیس وجود دارد!
به ویژه از آنجا که هیچ گونه مخالفت و مقاومتی حتی از سوی حامیان لاریجانی در فراکسیون مستقلین نسبت به این طرح صورت نگرفت، این ابهام به وجود آمد که آیا حامیان علی لاریجانی درصددند که رئیس مجلس را برای هدفی بزرگ تر از مجلس به عبارتی انتخابات ریاست جمهوری 1400 آماده سازند؟
در این صورت او با توجه به برخی از مولفه‌ها چون احتمال کاهش مشارکت عمومی‌در انتخابات و نارضایتی‌ها نسبت به هر دو جریان سیاسی تا چه اندازه با اقبال عمومی‌روبرو خواهد شد؟ از این رو، عبدالله ناصری معتقد است که در صورت موافقت شورای نگهبان با این مصوبه، علی لاریجانی از اوائل سال 99 با فراغ بال به سمت انتخابات ریاست جمهوری خواهد رفت.
با توجه به اینکه گروههای قدرتمند نظر مساعدی نسبت به او دارند، رئیس مجلس شانس برد در انتخابات 1400 را دارد. اما رسول منتجب نیا بر این باور است که: « در راس قوه مققنه بودن برای لاریجانی مناسبت تر از کرسی ریاست جمهوری است. علاوه بر این، در سال 98 انتخابات مجلس را در پیش رو داریم که بسیار تعیین‌کننده است. »
مصوبه ابهام برانگیز اخیر مجلس
روز یکشنبه مجلس در جریان اصلاح موادی از قانون انتخابات با پیشنهاد حسینعلی امیری خامکانی مبنی بر این که هر فرد حق دارد که سه دوره پیاپی نماینده مجلس شود ولی یک دوره باید از انتخابات مجلس کناره‌گیری کند، موافقت کردند.
بر اساس این پیشنهاد، نمایندگی مجلس بیش از سه دوره متوالی ممنوع گردید. از این رو، در صورت موافقت شورای نگهبان، از میان 290 نفر نماینده فعلی ، سی و چهار نفر مشمول این قانون خواهند شد. بنابراین اگرچه در نگاه اول حذف برخی از نماینده‌های اعضای جبهه پایداری از جمله کریمی‌قدوسی، نادر قاضی پور و... خبری خوش به حساب می‌آید اما در مقابل حذف چهره‌های معتدل و اثرگذاری چون علی لاریجانی و علی مطهری با توجه به عملکرد سالهای اخیر شان در مجلس خبر چندان خوشایندی برای حامیان اعتدالگرایی و اصلاح وضع موجود نبود.
به همین دلیل طرح مذکور و چرایی موافقت با چنین طرحی از سوی نماینده‌ها خود به شائبه‌های سیاسی در کشور دامن زد. چرا که این طرح در صورت موافقت شورای نگهبان می‌تواند به نفع جریان خاص در کشور باشد که طی سالهای اخیر از خود در اذهان عمومی‌عملکرد مطلوبی به جا نگذاشتند.
در واقع با تصویب این طرح مجلس در شورای نگهبان، هیچ تضمینی وجود ندارد که شاهد ورود نماینده‌های اصلح در قوه مقننه باشیم، آنهم مجلسی که طی سالهای اخیر به دلیل ورود افراد تندرو در برخی مواقع از جایگاه حقیقی خود فاصله گرفته است، حتی به تعبیر برخی باید در انتظار یک مجلسی به مراتب ضعیف‌تر از مجلس نهم هم بود.
اغراض سیاسی پشت پرده این تصمیم
روز گذشته محمد کیانوش راد، نماینده سابق مجلس در واکنش به طرح «ممنوعیت نمایندگی بیش از ۳ دوره» گفت: « کسانی که موافق تعیین محدودیت برای مجلسی‌ها هستند، بهتر است نظرات و دلایل کارشناسی خودشان را ارائه بدهند، نه اینکه با طعنه به رییس فعلی مجلس گوشزد کنند که شما باید از این به بعد به استراحت بروید.»
این فعال سیاسی اصلاح طلب طی گفت و گویی با انتخاب افزود: «اینگونه اظهارات از سوی برخی از نماینده‌ها، گویای آن است که احتمالا پشت پردهِ چنین تصمیمی‌اغراض سیاسی خوابیده است. من فکرم می‌کنم ادله، ادله‌ای قانع کننده نیست و این مصوبه به مجلس و اصل حاکمیت مردم خدشه وارد خواهد کرد.»
اما چرا موافقت با مصوبه اخیر؟!
بر این اساس، بدون تردید حذف چهره‌های شاخصی چون رئیس مجلس و نائب رئیسش علی مطهری که طی سالهای اخیر در مسائلی نظیر برجام و... به کرات اثبات کرده اند که به چیزی جز منافع ملی نمی‌اندیشند، به نفع مجلس شورای اسلامی‌و کشور نخواهد بود.
به هر روی، پرسشی که مطرح می‌شود این است که با توجه به حذف چهره‌های اثرگذاری چون رئیس مجلس چرا اساسا هیچ گونه مخالفتی با طرح نماینده مردم زرند و کوهبنان صورت نگرفت؟ بر این اساس، از آنجا که مصوبات بدون همکاری موثر رئیس مجلس تصویب نمی‌شود به نظر حتی علی لاریجانی هم نسبت به تصویب این طرح مواضع منفی نداشته است و نکته جالب این است که حتی از سوی حامیان رئیس مجلس در فراکسیون مستقلین نسبت به این مصوبه ابهام برانگیز مخالفتی صورت نگرفت؛ به همین دلیل به نظر مسئله فراتر از چرخش نخبگان و یا حتی برعکس ورود بدون چون و چرای پایداری‌ها به مجلس است.
به همین دلیل هم سلیمی‌نمین فعال سیاسی اصولگرا درباره علت موافقت نماینده‌ها با این طرح گفت: « امروز هیچ مرجع مافوقی بالای سر مجلس نیست که اگر مجلس مبتلا به فراگیری فساد سیاسی یا اقتصادی شد، بتواند آن را منحل اعلام کند بنابراین آقای لاریجانی به عنوان رئیس مجلس بر آفاتی که متوجه نمایندگان است، اشراف دارد. به نظر آقای لاریجانی از این جهت که برخی نمایندگان را در آفات خیلی درگیر می‌بیند، با این طرح موافقت کرد تا آنها بروند کسان دیگری بیایند تا کنترل شان با سهولت بیشتری ممکن باشد.»
لاریجانی به دنبال برنامه ریزی برای 1400؟
به هر روی عدم مخالفت از سوی حتی حامیان علی لاریجانی در فراکسیون مستقلین مجلس نسبت به حذف نمایندگی بیش از سه دوره متوالی ابهامات بسیاری به وجود آورد به ویژه اینکه، طرح مذکور بیش از هر چیز به زیان رئیس مجلس است. به همین دلیل هم برخی بر این اعتقادند که پشت این طرح اساسا انگیزه سیاسی وجود دارد و حامیان علی لاریجانی در فراکسیون مستقلین درصددند تا رئیس مجلس را با این طرح برای انتخابات ریاست جمهوری آتی آماده سازند.
برخی هم در مقابل بر این باورند که علی لاریجانی به دنبال اصلاح مجلس و بازگرداندن این قوه به جایگاه واقعی اش است و به چیزی جز سلامت مجلس نمی‌اندیشد. اما در این میان، گزینه محتمل تر از نظر اصولگرایان، ریاست جمهوری لاریجانی در انتخابات آتی است. در واقع این جریان معتقد است که رئیس مجلس به دنبال جایگاهی فراتر از قوه مقننه و اساسا به انتخابات 1400 می‌اندیشد.
به همین دلیل هم مصوبه مجلس به نفع علی لاریجانی است. زیرا او می‌داند که در انتخابات مجلس آتی در تهران و قم آرایی نخواهد داشت و از این رو، خود را برای انتخابات ریاست جمهوری آماده می‌سازد. بر این اساس، برای بررسی بیشتر این مهم و اساسا اقبال عمومی‌لاریجانی به گفت و گو با کارشناسان پرداخته ایم که در ادامه آن را می‌خوانید.
نظر مساعد کانون‌های قدرت به لاریجانی
عبدالله ناصری مشاور ارشد رئیس دولت اصلاحات و فعال سیاسی اصلاح طلب درباره مصوبه حذف نمایندگی در مجلس بیش از سه دوره متوالی و انگیزه‌های پنهان در پشت این مصوبه ابهام بر انگیز به آفتاب یزد گفت: نماینده‌هایی هستند که از شهرهای کوچک با آرای بسیار کم وارد مجلس می‌شوند و برخی از این نماینده‌ها نیز چند دوره پیاپی نماینده مجلس بودند و افراد با نفوذی هم از منظر سیاسی و اقتصادی هستند که با استفاده از این نفوذ، رای مناطق کوچک و محروم را با خود داشته اند. از این منظر مصوبه اخیر مجلس قابل تقدیر است. زیرا زمینه ای برای چرخش نخبگان ایجاد خواهد شد.
او افزود: اما استانی شدن انتخابات سبب می‌گردد نماینده‌ها کیفی و در سطح ملی وارد مجلس شوند. بنابراین بهتر بود که ممنوعیت بیش از سه سال در این دوره اعمال نمی‌شد تا تجربه استانی شدن انتخابات شکل بگیرد. در صورت موفق بودن، دیگر نگران نماینده‌های چند دوره ای نبوده ایم. ناصری ادامه داد: با توجه به همزمانی شدن انتخابات استانی با حذف نمایندگی بیش از سه دوره متوالی به نظر انگیزه سیاسی در پشت این موضوع وجود دارد تا لاریجانی از هم اکنون بداند و پرقدرت وارد انتخابات ریاست جمهوری شود.
فعال سیاسی اصلاح طلب اضافه کرد: در صورت موافقت شورای نگهبان، قطعا لاریجانی از اوائل سال 99 با فراغ بال به سمت انتخابات ریاست جمهوری خواهد رفت. ناصری در پایان گفت: برخی از گروههای قدرتمند نسبت به لاریجانی نظر مساعدی دارند در صورت حمایت این گروهها و احتمال ردصلاحیت رقبای احتمالی رئیس مجلس، به طور قطع لاریجانی شانس برد خواهد داشت و با یک برنامه‌ریزی می‌تواند سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری 1400 را به نفع خود تغییر دهد.
عدم موافقت شورای نگهبان با این طرح
رسول منتجب نیا سیاستمدار اصلاح طلب و قائم مقام سابق حزب اعتماد ملی درباره مصوبه حذف نمایندگی در مجلس بیش از سه دوره متوالی و انگیزه‌های پنهان در پشت این مصوبه ابهام بر انگیز به آفتاب یزد گفت: نمایندگی در مجلس با خدمت در دولت تفاوت دارد. زیرا نمایندگی در مجلس اساسا موضوعی است که با اطلاعات، تجربه و شجاعت فرد ارتباط دارد و نه سن. به عبارتی هر چقدر تجربه فرد بیشتر باشد او بهتر می‌تواند به وظیفه نمایندگی خود برسد. او افزود: آنچه که قبلا درباره منع بازنشسته‌ها و جوان گرایی بحث شد در رابطه با مجلس کمتر صدق می‌کند. زیرا نماینده‌ها در جلسه علنی باید اظهار نظر کنند و تجربیات خود را منتقل کنند و به نظارت دستگاه‌های اجرایی بپردازند. از این رو حذف نمایندگی در مجلس بیش از سه دوره متوالی قابل قبول نیست.
این فعال سیاسی اصلاح طلب ادامه داد: حتی در مجالس کشورهای پیشرفته هم از سناتورهای مجرب استفاده می‌شود به همین دلیل هیچ استدلال قابل قبولی در پشت این مصوبه وجود ندارد. منتجب نیا اضافه کرد: حذف چهره‌های شاخص هم به محرومیت این افراد برای حضور در مجلس آتی می‌انجامد بنابراین عملا جمعی از نخبگان و چهره‌های پر قدرت مجلس از کاندیدا شدن در دور آتی محروم می‌شوند به همین دلیل به نظر می‌رسد که شورای نگهبان این شرط را رد خواهد کرد.
انتخابات مجلس، انتخاباتی تعیین کننده
قائم مقام سابق حزب اعتماد ملی با بیان اینکه کسی نمی‌داند که انگیزه سیاسی از این مصوبه چه بوده است، گفت: برخی بر این اعتقادند که هدف از این مصوبه، حذف چهره‌هایی چون لاریجانی از مجلس در دور آتی است که در این صورت اقدام درستی نبوده است.
منتجب نیا اظهار کرد: به هیچ روی مشخص نیست که هدف از این طرح چه بوده و اساسا معلوم نیست حامیان لاریجانی به دنبال آماده ساختن او برای انتخابات 1400 باشند. علاوه بر این، در راس قوه مقننه بودن برای لاریجانی مناسبت تر از کرسی ریاست جمهوری است.
او ادامه داد: در سال 98 انتخابات مجلس را داریم و انتخابات مجلس بسیار تعیین کننده است که حضور مردم چگونه است و موفقیت چه جناحی در انتخابات قطعی است. بعد از آن می‌توان تا حدی برای انتخابات ریاست جمهوری 1400 و شانس موفقیت افراد پیش بینی‌هایی قائل شد. منتجب نیا در پایان گفت: به هر روی امید می‌رود که بهترین گزینه ممکن برای انتخابات ریاست جمهوری، انتخاب شود. چراکه در گذشته اشتباهات بسیاری کرده ایم و ملت ایران هم تاوان زیادی پرداخته اند.
