100 شرط برای توافق برجام جدید میان ایران و آمریکا

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اسپوتنیک؛ الیاس حضرتی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در همایش بین‌المللی اقتصادی روسیه به شهر سن پترزبورگ سفر کرده است. وی در مصاحبه ویژه‌ای با خبرگزاری اسپوتنیک به سوالاتی در مورد موضع گیری جمهوری اسلامی نسبت به پیشنهاد ترامپ برای مذاکرات جدید در باره برجام و میانجی گری کشورهای مختلف در این روند پاسخ داد. به عقیده ایشان، اگر قرار است که روزی برجام عوض شود و آمریکایی ها ده خواسته دارند، ما صد خواسته و مورد داریم که باید به برجام اضافه شود.

متن مصاحبه حضرتی با اسپوتنیک به شرح ذیل است:  

امروز یکی از موضوعات کلیدی مباحث سیاسی ، سرنوشت برجام است. چندی پیش مایک پمپئو وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا شرایطی را برشمرد که طبق آنها آمریکا آماده است توافق هسته ای جدید با ایران منعقد نماید. بند کلیدی از جانب آمریکا، ضمانت این است که تهران هیچ گاه تسلیحات اتمی تولید نکند. رئیس جمهور ایران حسن روحانی نیز به نوبه خود اعلام کرد که مذاکرات بین تهران و واشنگتن تنها در صورت احترام متقابل ممکن است. از طرف دیگر برخی سیاستمداران در ایران از این سیاست حمایت می کنند که ایران نباید هیچ گونه مذاکره ای با آمریکا داشته باشد. 

شما در این خصوص چه دیدگاه و نقطه نظری دارید؟ چه چیزی ممکن است ایرانیان را مجبور سازد که با آمریکایی ها پشت میز مذاکره بنشینند؟  الان در مجلس چه اتفاق آرایی در این موضوع وجود دارد؟

صورت مسئله مشخص است، صورت مسئله این است که ایران و شش کشور دیگر(5+1) که در واقع قدرتهای جهانی هستند، نشستند راجع به موضوع هسته ای ایران با هم مذاکره کردند. موضوع مذاکره مباحث مربوط به هسته ای بود. خواسته هایی را ایران داشت و خواسته هایی را طرف مقابل به صورت تک تک داشتند. مجموعه خواسته های ایران و خواسته های طرف مقابل بر روی میز قرار داده شد و با هم مذاکره کردند، چیزهایی را ایران از دست داده و از خواسته هایش گذشته و چیزهایی را طرف های مقابل از دست دادند و گذشتند و نهایتا به یک نقطه مشترک رسیدند.

مخرج مشترک خواسته های (5+1) تک تک آنها و ایران به صورت مکتوب درآمده با نام برجام و امضا شده است. این در مورد چه بوده؟ در مورد کوه هیمالیا که نبود بلکه در مورد مسائل هسته ای ایران بود. همه نشستند و خواسته های خودشان را گفتند و امضا کردند و به تایید مجالسشان هم رسانده اند و به یک ق ار داد بین المللی تبدیل شده است. خوب  حالا آقای ترامپ آمده است و می گوید که من این قرارداد را قبول ندارم. این اصلا در دنیا وجاهتی ندارد. باید همه کشورهای دنیا، تمام کسانی که به قواعد بین الملل موافق هستند و تبعیت دارند و تمام کسانی که به عهد و پیمان انسانی علاقمند هستند مخصوصا این 5 کشور باقیمانده باید با پشت دستشان به دهان آمریکا بزنند، آخر این چه حرفی است که آمریکا می زند.

آمریکا می گوید که من قبول ندارم، خوب قبول نداشته باش، کشور شما امضا کرده است. لذا ایران بر اساس وظایف و تعهداتی که در این قرارداد داشت، آژانس در این مدت یکسال گذشته پانزده بار بازدید کرده و گزارش کامل و واضح و روشن ارائه داده است به دنیا و افکار عمومی دنیا.

آقای ترامپ امروز آمده است و می گوید که ما می خواهیم دوباره با ایران مذاکره بکنیم. ما که نگفته ایم می خواهیم مذاکره کنیم، ما که درخواست مذاکره نداشتیم. ترامپ آمده است و می گوید که می خواهم مذاکره کنم و شرط دارم، کسی که می خواهد درخواست مذاکره کند نمی تواند شرط داشته باشد. اگر ما درخواست مذاکره می داشتیم و می گفتیم بیا با ما مذاکره کن ، آنوقت ایشان می گفت من شرط دارم. ما که درخواست نکردیم، او خودش درخواست کرده و بعد برای خودش هم شرط گذاشته. شرطش چیست؟ شرطش مسئله هسته ای ایران است. اصلا برجام برای همین بود. ما در ایران استراتژی توسعه ما و استراتژی نظامی ما بر اساس سلاح اتمی نیست. علاوه بر اینکه رهبر ما فتوا داده است و حرام اعلام کرده است هم تولید آن را و هم استفاده آن را. نمی شود درستش کردن آن را داشته باشیم و استفاده آن. بلکه هر دوتای آن را فتوا داده است. در دکترین نظامی ما هم، سلاح هسته ای جایی ندارد ما اصلا نیازی نداریم ولی علم و فناوری هسته ای را نیاز داریم برای مسائل مختلف و مباحث مختلف و هزاران موضوعاتی که در مسائل پزشکی و دارویی و برق و انرژی و چیزهای مختلفی که وجود دارد ما نیاز داریم.

آمریکا به چه دلیلی برای ما باید شرط بگذارد ما که قبول نداریم این شرط ها و لذا در ایران کسی به مذاکره فکر نمی کند، با این ادبیاتی که آمریکایی ها دارند، مگر اینکه ادبیاتشان را تغییر دهند. ادبیاتشان را تغییر دهند، اولا ادبیاتشان باید محترمانه باشد، ایران کشوری نیست که ترامپ بیاید بگوید که باید فلان کار بشود. ما برای خودمان تاریخی قائل هستیم، سوابقی قائل هستیم، قدرتی قائل هستیم، توانایی هایی قائل هستیم و به این حرفهای ترامپ اصلا پشیزی ارزش قائل نیستیم و اصلا توجهی نمی کنیم. ما از هیچ چیز هم نگران نیستیم و نمی ترسیم، ایران برای خودش نفوذی دارد در منطقه، توانایی هایی نظامی دارد، ابزار دارد، وسایل دارد و اگر قرار باشد آمریکایی ها تهدید بکنند ما هم تهدید می کنیم. اگر قرار باشد او ادبیات بد داشته باشد ما هم ادبیات بد بکار می بریم.

اگر آنها ادبیات نرمی داشته باشد و محترمانه باشد، ما هم به آنها احترام می گذاریم، ما بیشتر به آنها احترام می گذاریم. اگر خواستند یک زمانی در شان و منزلت ملت ایران، ارزش ملت ایران در قد و قامت ملت ایران صحبت کنند آنوقت گوش شنوایی پیدا می شود ولی اگر بخواهند تهدید کنند کسی به حرف آنها گوش نمی دهد. 

وقتی که ما به مسئله برجام و مذاکرات هسته ای نگاه می کنیم و حرفهایی که از سمت دفتر ترامپ و خود دونالد ترامپ زده می شود به نظر می رسد که این مثل یک بازی شطرنج است منتهی یک بازی بد. به نظر شما ایران به عنوان یک کشوری که شطرنج بازی خوب بلد است، چه درسی باید به آمریکا داد تا هم ادبیاتشان را عوض کنند و هم خوب بازی کنند؟

آمریکایی ها در سال های مختلف با ما بازی کردند و نوع بازی ما را دیده اند چه در زمانی که نیروهایشان را پیاده کردند تا گروگان هایشان را در طبس نجات دهند، برخوردشان را دیدند که چه اتفاقی برای آنها پیش آمد و چه در طول هشت سال جنگ بین ایران و عراق، هر کمکی که آمریکا می توانست به عراق و صدام بکند این کار را انجام داد ولی نتیجه ای نگرفت، چه در داستان مسائل اخیر مثل سوریه، یک طرف قضیه آمریکایی ها بودند. آمریکایی ها بارها و بارها و بارها اعلام کردند که بشار اسد باید برود و ایران اعلام کرد که بشار اسد باید بماند. اول که ایران بود و بعد روسیه هم به کمک آمد و با همدیگر دست به دست هم دادند و مسائل سوریه الان تقریبا حل و فصل شده است.

در قضیه عراق، آمریکایی ها اعلام کردند که اقلیم کردستان باید جدا شود، ترامپ اعلام کرد ولی نتوانست، چه کسی نگذاشت؟ ایران نگذاشت. در خیلی از مسائل منطقه، در یمن عربستان و امارات آمدند کارهایی انجام دادند و آمریکایی ها هم پشت آنها بودند، آنها ایران را دیده اند و ما از این بابت که آمریکایی ها هر زمان و در همه لحظات با ادبیات های مختلف به سمت تهدید رفتند، ما به اینها جواب داده ایم. 

در زمان باراک اوباما ادبیات خوب بود، محترمانه بود ولی آنها هم مرتب می گفتند که همه ابزارها روی میز است. همه ابزارها روی میز است یعنی چی؟ اقدام نظامی هم روی میز است، خوب روی میز باشد. دیدند تاثیری نداشت. ما ملتی هستیم که اهل مذاکره هستیم و مذاکره کردیم. ما بارها با آمریکایی ها مذاکره کردیم. ما در مسئله افغانستان با آمریکایی ها مذاکره کردیم، در مسئله عراق با آمریکایی ها مذاکره کردیم. در برجام با آمریکایی ها مذاکره کردیم، با رژیم آمریکا، با حکومت آمریکا مذاکره کردیم. الان آقای ترامپ آمده است و می گوید بیایید یکبار دیگر مذاکره کنیم. ایشان هم محترمانه اگر خواست، شان ملت ایران را اگر رعایت کند، شاید به این موضوع هم فکر بکنند ولی اگر همچنان با تهدید بخواهد بیاید قطعا کسی در ایران به این موضوع فکر نمی کند.

در شرایط تشدید تنش ها بین ایران و آمریکا، برخی کشورها ابراز آمادگی کرده اند که حتی واسطه مذاکرات بین تهران و واشنگتن می شوند. در بین کشورهایی چون ژاپن، عمان، عراق و روسیه ، کدام کشور ممکن است نقش واسطه را بازی کند. آیا ایران به میانجیگری کشورهای دیگر نیاز دارد و چه کشورهایی می توانند در این زمینه نقش فعالتری ایفا کنند؟

آدمهای مثل بولتون بودنشان به عنوان مشاور امنیتی یعنی خودش پیام منفی است، پیام خشونت است، پیام براندازی است. ما با این ادبیاتی که آقای جان بولتون دارد آیا می توانیم مذاکره بکنیم؟ کسی که می رود در میتینگ اپوزیسیون برانداز ایران شرکت می کند و چهل میلیون، پنجاه میلیون و صد میلیون دلار هم پول می گیرد و به آنجا وعده می دهد که سال آینده در تهران باید مسائل را برگزار بکنیم می شود با اینها مذاکره کرد با کسی که دنبال براندازی است.

لذا خود آدمها یک نوع علامتند و من امیدوار هستم که آمریکایی ها یک جمع بندی داشته باشند از چهل سال گذشته و بدانند که اینگونه نیست که جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی و ایران بیدی باشد با این بادها بلرزد. ایران صخره محکمی است که در طول این چهل سال از این موجها آمده است و اثری در آن نداشته و ما همچنان محکم و استوار هستیم. من فکرمی کنم که هم خود آمریکایی ها می توانند این پیام را عملا برسانند و در عمل کارهایی بکنند. 

آن یک سری شرطها و حرفههای می زنیم که به درد نمی خورد. می گویند که ایران نباید موشک داشته باشد، خوب آیا این خوب است که ما هم بگویم که آمریکا نباید ناو هواپیمابر نداشته باشد. ما هم می توانیم از این حرفها بزنیم و بگوییم که آمریکا نباید ناو هواپیمابر در خلیج فارس در دریای عمان در خاورمیانه اصلا داشته باشد، ما هم می توانیم چنین شرطی بگذاریم. خوب معلوم است که آنها برای استراتژی خودشان تعریف کرده اند که ناو هواپیمابر برایشان چه مسائلی و منافعی دارد. در دکترین نظامی هم برای ما موشک جای خاص خودش را دارد و راجبش صحبت نمی کنیم. امیدوار هستیم که آنها جمع بندی تجارب چهل ساله برخوردهای مختلفی که با ایران داشتند را جمع بندی بکنند و هم در چیدمان نفراتشان آدمهای محترمی بگذارند که انقلاب اسلامی را و جمهوری اسلامی را به رسمیت بشناسند و محترمانه بیایند صحبت کنند و شرط و شروط الکی هم نگذارند.

بله ما اختلافات فی ما بین بین ایران و آمریکا زیاد داریم و می توانیم در یک شرایط برابر و محترمانه بشینیم پای میز و صحبت بکنیم. این برای ما یک چیز نشدنی نیست ولی در صورتی که هم آدمهایش خودشان سابقه مثبتی داشته باشند و هم پیام ها و صحبتها محترمانه باشند.

الان از کشورهای مختلف پیام هایی داده و رفت و آمدهایی می شود. ، هم از طرف سوئیس افدار می آیند و هم از طرف عمان وزیر خارجه اش آمد و هم از طرف ژاپن نخست وزیر چند روز دیگر می آید.  کشورهای مختلفی که برای ما محترم هستند آمادگی میانجی گری را اعلام نمودند.  اما خود آمریکایی می توانند هم ادبیاتشان را و هم آقای بولتون را عوض بکنند، می توانند به برجام برگردند، کسی جلوی آنها را نگرفته است و نیازی به کشور ثالث وجود ندارد، راهها خیلی ساده است. آنها می توانند به برجام برگردند و دوباره بشینیم و صحبت کنیم و بگویم که حرف حسابتان چیست این برجام که تکمیل شده است، چه چیز آن باید عوض شود.

اگر قرار است که یک روزی برجام عوض شود، اگر آنها ده تا خواسته دارند ما صد  خواسته و مورد داریم که باید به برجام اضافه شود. برجام ایده ال ما که نیست. برجام یک قرارداد برد-برد است. یک چیزهایی را ما بردیم و یک چیزهایی را هم از دست دادیم. یک چیزهایی را هم آنها بردند و یک چیزهایی را هم آنها از دست دادند.