پویش «صاحبخانه خوب» به داد مستأجر‌ها می‌رسد؟
به گزارش اقتصاد نیوز و به نقل از روزنامه خراسان ، مدتی است پویشی با عنوان «#صاحبخانه_خوب» به همت شبکه ۳ وعده‌ای از فعالان فضای مجازی شکل گرفته است. هدف این پویش، روایت زیبایی از رحم و انصاف صاحبخانه‌ها به مستاجران‌شان است. در این پویش از مردم خواسته شده تا خاطرات خوب خودشان را از صاحبخانه‌هایی که فقط پول برایشان مهم نیست با دیگران به اشتراک بگذارند. خاطراتی که از تجربه مستاجر بودن می‌گوید و روایت‌هایی متفاوت از صاحبخانه‌ها را تعریف می‌کند.
در ابتدا بنا بر این گذاشته شده بود که هرکس در قالب یک یادداشت کوتاه، روایت خود را به آدرس ایمیل این پویش ارسال کند، اما با همه گیر شدن و وسعت یافتن این پویش، پای آن به صفحات مجازی از جمله اینستاگرام، تلگرام، توئیتر و فیس‌بوک هم باز شد. هرچند این پویش اتفاق مثبتی است، اما آن طور که باید مورد استقبال قرار نگرفته و البته نمی‌تواند به شکل فراگیری راه گشا باشد. در این پرونده به ابعاد مختلف این پویش پرداخته ایم.
انصاف به خرج بده صاحبخانه
حرف پویش «صاحبخانه خوب» این است که ما می‌دانیم هزینه‌ها بالا رفته است، می‌دانیم گرانی است و وضع اقتصادی مردم ناراحت کننده است، اما اگر صاحبخانه هستید و اگر راه دارد، کمی بیشتر با مستاجران خود راه بیایید. با شروع این پویش، مردم در شبکه‌های مجازی با هشتگ «صاحبخانه خوب» از مصائبی که به تازگی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، حرف زدند.
انصافتان کجا رفته؟
کاربری با نام «سعید» در توئیتر نوشته بود: «سال گذشته خانه‌ای را به قیمت ۸۰ میلیون تومان رهن کردم، حالا صاحبخانه از من می‌خواهد ۱۷۰ میلیون تومان دیگر روی پول پیش قبلی بگذارم! اعتراض که کردیم، این طور پاسخ داده که ۱۷۰ میلیون تومان دیگر لازم دارد! مگر نرخ رهن و اجاره خانه را، احتیاج صاحبخانه تعیین می‌کند؟ مردم عدالت و انصافتان کجا رفته؟». کاربر دیگری گفته بود: «من صاحبخانه درجه یکی دارم. دیروز با من تماس گرفته و می‌گوید یا باید ۲۰ میلیون تومان دیگر روی پول پیش خانه‌اش بگذارم یا به اجاره‌ام ۳۵۰ هزار تومان دیگر اضافه کنم! چه صاحبخانه منصفی است، دو تا راه حل پیش پایم گذاشته!».
خانمی از بنگاه‌ها شکایت کرده بود که: «گاهی اوقات اگر خود صاحبخانه هم نخواهد مبلغ بیشتری را در نظر بگیرد، برخی بنگاه‌ها برای پر کردن جیب خودشان در گوش صاحبخانه‌ها صحبت می‌کنند که مستاجرت را بلند کن. خودمان برایت یک مستاجر به صرفه و دست به جیب‌تر جور می‌کنیم».
صاحبخانه ام به خاطر تولد فرزندم اجاره را نصف کرد
در این بین مستاجر‌های خوش شانسی هم وجود داشتند که از صاحبخانه خوب خود سخن‌ها گفته بودند. یک نفر نوشته بود: «چند ماهی است که پدر شده‌ام. صاحبخانه‌ام نه تنها ما را از خانه‌اش بیرون نکرد که هنگام تمدید قرارداد امسال، اجاره سالانه‌ام را نصف کرد و گفت همین مقدار اجاره و پول پیش برایش کافی است، بقیه را صرف هزینه‌های فرزندت کن». دیگری گفته بود: «صاحبخانه ما نذر کرده بود خانه‌اش را به مدت دو سال، به یک تازه عروس و داماد رایگان اجاره بدهد و شانس در خانه من را زده».
فواید فردی و اجتماعی در میان گذاشتن اتفاقات مثبت
نرگس عزیزی: این روز‌ها هشتگ «صاحبخانه خوب» در حال تبلیغ است و البته موضع گیری‌ها درباره آن بسیار متغیر؛ برخی از این هشتگ استقبال کردند و آن را فرصتی برای نزدیک شدن صاحبخانه‌ها و مستاجران می‌دانند، اما در مقابل برخی این فعالیت را امری نمایشی و بدون فایده می‌دانند. اما ضرورت چنین حرکت‌هایی در چیست؟
سوگیری ذهن درباره وقایع منفی
ذهن ما عادت دارد وقایع منفی را پررنگ و فهرستی از آن‌ها در هر موضوعی درست کند و به خاطر بسپارد. این عادت البته که عادت غریبی نیست چراکه در واقع ما با فهرست کردن وقایع منفی سعی می‌کنیم تا میزان خطر احتمالی هر موضوع را ارزیابی و در زمان تصمیم‌گیری در آینده از آن استفاده کنیم. بر این مبنا نیز اگر از هر کدام از ما بپرسند که تا حالا خود شما یا یکی از نزدیکان شما صاحبخانه بدی داشته‌اید یا خیر، حتما می‌توانیم یکی دو خاطره در این زمینه تعریف کنیم. اما مشکلی که این روز‌ها پیش آمده این است که میزان روابط ما دیگر محدود به اقوام و چند نفر دوست و آشنا نیست و به مدد فضای مجازی هر کدام از ما در معرض شنیدن داستان افراد بسیار زیادی هستیم و این خود آغاز دردسر است.
هجوم میزان غیرقابل کنترل اخبار منفی
به دلایل متعددی ما عادت داریم حوادث منفی زندگی خود را با دیگران در میان بگذاریم و به همین دلیل نیز کافی است شما گشتی در شبکه‌های اجتماعی بزنید و بعد از مدتی ببینید که چه قدر داستان و گزارش درباره وقایع ناخوشایند شنیده‌اید. این میزان زیاد وقایع ناخوشایند حتی شامل مواردی می‌شوند که در کیلومتر‌ها آن طرف‌تر از محل زندگی ما رخ داده و به نوعی ذهن ما نباید آن را در زمان ارزیابی خطرات تصمیم‌های روزانه دخیل کند، اما این کار را می‌کند و در نتیجه این موضوع نیز احساس ناامنی ما این روز‌ها به شدت در حال افزایش است. اما در مقابل این احساس ناامنی چه می‌توانیم بکنیم؟
راهی برای حفظ تعادل
یکی از روش‌های مقابله با این احساس ناامنی، دوری کردن از شبکه‌های اجتماعی است. شاید به نظر شما این راه افراطی باشد، اما به هر صورت روشی است که برخی آن را توصیه می‌کنند. اما روش دوم، ترغیب افراد به در میان گذاشتن حوادث مثبت زندگی در این فضاست؛ چیزی شبیه به همین هشتگ «صاحبخانه خوب». با کمک این روش هم می‌توان نسبت بین اخبار منفی و مثبت را تعدیل کرد و هم در عین حال فرهنگی متفاوت را بین مخاطبان گسترش داد.
این پویش نباید تمام شود!
حسین زاده: بعد از این‌که «احسان علیخانی» در یکی از حساس‌ترین قسمت‌های برنامه «عصر جدید» و قبل از اعلام نتایج برندگان آرای مردمی، درباره این پویش و اهمیت آن صحبت کرد، علاوه بر داور‌های این برنامه، چندین و چند چهره معروف دیگر درباره این پویش، جملاتی گفتند که در ادامه به گزیده‌ای از آن‌ها اشاره می‌شود.
احسان علیخانی: تابستان فصل جابه‌جایی است و این روز‌ها مستاجر‌ها استرس می‌گیرند که صاحبخانه‌شان می‌خواهد برای امسال، چه‌قدر روی اجاره‌اش بگذارد؟ ۱۰ درصد، ۲۰ درصد، بیشتر و ...؛ بنابراین خیلی حال‌شان بد می‌شود. به خصوص برای کارگران، کارمندان و آن‌هایی که بیکار هستند. بیایید یک کم حال هم را بفهمیم. چه قدر جذاب است که یک صاحبخانه بتواند با یک تلفن، احساس امنیت بدهد به مستاجرش.
امین حیایی: من مستاجرم و ممنونم از صاحبخانه‌هایی که تا حالا اثاثم را بیرون نریختند البته هر سال روی رهن و اجاره کشیدند که باز هم از آن‌ها تشکر می‌کنم! در این شرایط فقط یک احساس انسان دوستانه است که باعث ساختن زندگی شیرین‌تر برای همه مردم کشور خواهد شد. اگر صاحبخانه به مستاجرش رحم کند، قطعا انرژی مثبت آن به زندگی خودش هم برمی‌گردد.
خداداد عزیزی: مستاجر داریم، اما همه کار‌ها با برادرم است و او آدم مهربانی است و با مستاجر‌ها کنار می‌آید. مثلا مستاجر می‌گوید فروشم در مغازه خوب نبوده و اگر می‌شود با قرارداد سال قبل جلو برویم و معمولا او همراهی می‌کند. در این روز‌ها و در این شرایط باید همه به پویش صاحبخانه خوب بپیوندیم.
رضا رویگری: شاید باور نکنید، اما من خودم مستاجرم و از همین الان نگرانم که سر موعد قراردادم چه قدر قرار است بر مبلغ اجاره خانه ام اضافه شود. پویش صاحبخانه خوب باید آن‌قدر ادامه پیدا کند تا صاحبخانه‌ها بفهمند که مستاجران نیز مانند آن‌ها انسان هستند و همه چیز را به مادیات گره نزنند.
یک هشتگ، هزار حرف و حدیث
ایده راه‌اندازی پویش «صاحبخانه خوب»، حرکت انسان دوستانه‌ای است و تا به امروز در شبکه‌های مجازی هم رونق تقریبا خوبی گرفته است. با این حال خیلی‌ها و به خصوص در شبکه‌های اجتماعی معتقدند که راه‌اندازی چنین پویش‌هایی، راه حل قاطعی برای رفع مشکل مسکن و اجاره نشین‌ها نیست چرا که سازمان دهی و حل مشکل مسکن یکی از وظایف دولت است.
این روز‌ها بازار مسکن در سخت‌ترین وضعیت خودش قرار گرفته است. وضعیت پیچیده اقتصادی کشور، واحد‌های خالی بی شماری که از آن‌ها استفاده نمی‌شود و اجاره هم داده نمی‌شوند، کم رغبت شدن انبوه سازان به ساخت واحد‌های جدید، کمبود مسکن و خلأ سیاست گذاری صحیح از سمت مسئولان دولتی همگی دست به دست هم داده و یک جهش سرسام آور در قیمت‌های مسکن را پدید آورده‌اند.
پویش «صاحبخانه خوب» شاید بتواند دل چند صاحبخانه را نسبت به مستاجران خود نرم کند و فرهنگ همبستگی مردم را افزایش بدهد، اما هیچ ضمانتی در حل مشکل مسکن مردم ندارد و نمی‌تواند همه را مجاب به کوتاه آمدن کند. بهتر است دولت از ایده‌های کارسازتری بهره بگیرد.
به عنوان نمونه مبلغی مالیات برای خانه‌های خالی در نظر گرفته شود، سامانه‌ای برای املاک طراحی شود و برای هر خانه‌ای با توجه به شرایط و موقعیتی که دارد، قیمت گذاری منصفانه‌ای صورت بگیرد. حرکت‌های مردمی باید در کنار اقدام قاطع دولت قرار بگیرد تا ثمره تغییرات مثبت به وضوح دیده شود. اگر فقط بحث مهربانی در میان باشد چرا کارخانجات نباید مهربانی به خرج دهند و اجناس‌شان را با قیمتی کمتر به دست مردم نرسانند؟ چرا بانک‌ها سود کمتری در مقابل وام‌هایی که می‌دهند دریافت نکنند؟ و هزار چرایی که ثابت می‌کند اوضاع بحرانی مسکن، فقط با مُسکن موقت مهربانی درمان نمی‌شود. البته که همه این‌ها نباید صاحبخانه‌ها را بی انصاف کند، اما ایراد‌هایی است که به این پویش وارد به نظر می‌رسد.
در ضمن، فعالیت صفحه‌های رسمی این پویش در شبکه‌های اجتماعی هم بسیار ضعیف است و باعث اعتراض کاربران زیادی شده است. مثلا کانال صاحبخانه خوب در تلگرام فقط پنج هزار عضو دارد و هر روز فقط یک پست در این کانال گذاشته می‌شود که بیشتر آن‌ها هم پیام‌های مستاجر‌ها درباره صاحبخانه‌های خوب نیست! اوضاع در اینستاگرام که تعداد فالوئر‌های این پیج به ۱۵۰۰ نفر هم نمی‌رسد، بهتر از این نیست.
