چرا پمپئو دلواپس تداوم برجام است؟ ایران از ماندن در برجام چه به دست می‌آورد؟
به گزارش اقتصادنیوز پمپئو در حساب کاربری خود در توییتر ساعتی را منتشر کرده که نشان‌دهنده زمان باقیمانده از تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران و تحریم‌های مسافرتی سردار سلیمانی است. او همچنین از متحدان واشنگتن خواسته‌‌است تا با «افزایش فشارها بر ایران» به پایان آنچه او آن را «رفتارهای بی‌ثبات‌کننده» ایران می‌خواند، کمک کنند.
مایک پمپئو، وزیرخارجه آمریکا درباره منقضی شدن تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیتعلیه ایران و پیامدهای پایان این تحریم‌ها به متحدان اروپایی‌اش هشدار داد. او در حساب کاربری خود در توییتر ساعتی را منتشر کرد که براساس آن ۱۵ ماه و ۸ روز و ۱۱ ساعت به پایان زمان باقیمانده از تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران مانده است. مطابق آنچه وزیر خارجه آمریکا به آن اشاره کرده است زمان انقضای مهلت تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیت علیه ایران ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ (۲۷ مهرماه ۱۳۹۹) خواهد بود. او در همین راستا در یک پیام توییتری نوشت: «ساعت در حال تیک‌تاک کردن است، زمان باقی مانده پیش از آنکه تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران به پایان برسد و ممنوعیت سفر «قاسم سلیمانی» (فرمانده نیروی قدس سپاه) برداشته شود، به پایان نزدیک می‌شود.» به گزارش خبرگزاری فارس، پمپئو در ادامه نوشت: «ما از متحدان و شرکای خود می‌خواهیم فشارها علیه ایران را افزایش دهند تا رفتارهای بی‌ثبات‌کننده خود را متوقف کند.»
اشاره وزیرخارجه آمریکا به محدودیت‌های تسلیحاتی است که در قطعنامه ۲۲۳۱ به آن اشاره شده است. قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت در تاریخ ۲۹ تیرماه سال ۹۴ یک هفته پس از امضای توافق هسته‌ای میان اعضای گروه ۱+۵، در شورای امنیت سازمان ملل با اکثریت قاطع (۱۵ رای مثبت از ۱۵ عضو) به تصویب رسید. برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام سه‌شنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) در وین اتریش بین ایران و گروه ۱+۵ (شامل چین، فرانسه، روسیه، انگلیس، ایالات‌متحده آمریکا و آلمان) منعقد شد. به‌دنبال آن شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامه ۲۲۳۱ را به تصویب رساند که توافق اتمی میان ایران و گروه کشورهای ۱+۵ را مورد تایید قرار داد. همچنین این قطعنامه تمام کشورهای عضو سازمان ملل را به اجرای «برنامه جامع اقدام مشترک» یا متن توافق هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ موظف کرد. یکی دیگر از نکات مهم این قطعنامه خروج ایران از فصل ۷ منشور سازمان ملل متحد بود. البته در این قطعنامه محدودیت‌های تسلیحاتی برای ایران به مدت ۵ سال نیز گنجانده شده است. محدودیت‌هایی که سال ۲۰۲۰ مدت زمان آن به پایان می‌رسد و پس از آن ایران می‌تواند به فروش تسلیحات پرداخته و از کشورهایی نظیر روسیه و چین نیز تسلیحات خریداری کند. این همان موضوعی است که موجب نگرانی آمریکا شده است.این اولین بار نیست که وزیر خارجه آمریکا در مورد تبعات منقضی شدن مهلت تحریم تسلیحاتی ایران به جامعه جهانی هشدار می‌دهد. او ۲۱ آذر سال ۹۷ نیز طی سخنانی در شورای‌امنیت از این شورا خواست تا محدودیت‌های تسلیحاتی ایران را پس از انقضای مهلت تعیین‌شده در قطعنامه شورای امنیت تمدید کند. قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، از تمام کشورهای جهانخواسته است که محدودیت‌های تسلیحاتی را در ارتباط با ایران به مدت پنج سال رعایت کنند. همچنین از کشورهای جهان خواسته شده است از معامله، خرید و فروش و فراهم کردن هر گونه تسهیلات مالی، مبادلاتی و ترابری در مورد تجهیزات سنگین نظامی به ایران یا برای استفاده ایران به مدت پنج سال از زمان اجرای برجام یا تسلیم «گزارش جمع‌بندی مبسوط» اجرای برجام توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خودداری ورزند.
پیش‌تر، حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران نیز روز دهم مرداد در تبریز گفته بود: «اگر برجام تا سال آینده باقی بماند، تمام تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران به طور کامل برداشته می‌شود و این یعنی هر سلاحی را می‌خریم و می فروشیم و آماده هستیم برای خرید هر نوع سلاح.» روحانی همچنین اضافه کرده بود: «البته مقدمات این کار را هم آماده کرده‌ایم.»
پاسخ منفی لندن به درخواست بولتون
مایک پمپئو، وزیرخارجه آمریکا در حالی روز گذشته درباره منقضی شدن تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیت علیه ایران و پیامدهای پایان این تحریم‌ها به متحدان اروپایی‌اش هشدار داده است که آمریکا، روز ۱۸ اردیبهشت از برجام خارج شد و رئیس‌جمهوری این کشور با صدور فرمانی تحریم‌های ایران را بازگرداند. این تحریم‌ها طی چند مرحله از مردادماه سال گذشته اجرایی شده‌اند. اما این همه اقدامات دونالد ترامپ در قبال ایران نیست. واشنگتنبعد از خروج از برجام سیاست موسوم به «فشار حداکثری» را علیه ایران به اجرا درآورد و با قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های اصطلاحا تروریستی، اعزام یک ناوگروه، چند بمب‌افکن بی-۵۲ و چند جنگنده اف-۲۲ به منطقه قرار دادن نام محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه در لیست تحریم‌های ثانویه عملا سیاست فشار بر ایران را شدت بخشید. هرچند که در کنار اتخاذ این سیاست بارها خواستار مذاکره با مقامات کشورمان شده است. البته این تمام تلاش‌های آمریکا برای مقابله با ایران نیست. در همین ارتباط جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا نیز شامگاه یکشنبه به‌منظور گفت‌وگو با مقامات بریتانیا درباره ایران در سفری دو روزه راهی لندن شد. سفری که هدف اصلی آن همراه کردن لندن با کاخ سفید برای افزایش فشار بر تهران بود. بولتون ظاهرا در این سفر از مقامات انگلیسی درخواست کرد تا در جهت همسوتر کردن سیاست‌هایشان باواشنگتن از برجام خارج شوند. با این حال روز دوشنبه سخنگوی نخست‌وزیر انگلیس ضمن اشاره به رایزنی نخست‌وزیر انگلیس و مشاور امنیت ملیآمریکا درباره ایران، بار دیگر ثابت بودن موضع کشورش در قبال برجام را مورد تاکید قرار داد و اعلام کرد که موضع دولت انگلیس درباره ایران و برجام تغییر نکرده است. به‌دنبال این سخنان روز گذشته بولتون اعلام کرد به‌دلیل اولویت برگزیت برای مقامات انگلیسی، ممکن است بهتر باشد گفت‌وگو درباره ایران به بعد موکول شود. با توجه به سخنان بولتون به‌نظر می‌رسد سیاست آمریکا درهمراه کردن لندن با خود درخصوص برجام شکست خورده است.
برجام بهترین توافق ممکن بود
همزمان با این تحولات، روز گذشته محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در گفت‌وگو با شبکه الجزیره بر تعهد مستمر ایران به توافق هسته‌ای و قابلیت تداوم آن تاکید و برجام را بهترین توافق ممکن توصیف کرد. به گزارش «ایسنا» ظریف با بیان اینکه هیچ توافق بی‌عیب و نقصی وجود ندارد، گفت: اگر به رئیس‌جمهور آمریکا مشاوره درست داده شود، او قادر خواهد بود تا اساسا این واقعیت را بپذیرد که این بهترین توافق بوده و ما می‌توانیم پیش برویم. وزیر امورخارجه گفت بر این عقیده است که این توافق می‌تواند تا زمانی که شرکای باقیمانده در آن، موفق به اجرای تعهداتشان باشند، حتی بدون مشارکت آمریکا نیز ادامه پیدا کند. وی در این باره می‌گوید: چیزی که ما از آنها می‌خواهیم و از آنها انتظار داریم که انجام بدهند این است که متعهد بمانند و ما هم تا زمانی که آنها چنین کنند، متعهد خواهیم ماند. او با توجه به عملکرد آمریکا در این باره اظهار کرد: من فکر می‌کنم این نشانه مهمی است که آمریکا نه به‌خاطر کاری که ما کرده باشیم؛ بلکه به‌خاطر کاری که خودشان انجام می‌دهند، بیشتر و بیشتر در حال منزوی شدن است. ازسوی دیگر علی‌اکبر صالحی، معاون رئیس‌جمهوری در رابطه با جزئیات گام سوم ایران در واکنش به تحریم‌های آمریکا گفت که تاکنون دستوری برای ما صادر نشده است. به گزارش «ایلنا» رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: هر موقع مسوولان تصمیم لازم را درباره اجرای گام سوم کاهش تعهدات برجام اتخاذ کنند، سازمان آمادگی دارد آن تصمیمات را در اسرع‌وقت عملیاتی کند.در همین حال دیروز سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه و «مارکوس ادرر» نماینده اتحادیه اروپا در روسیه درباره برجام به رایزنی و تبادل‌نظر پرداختند.
