پیامدهای گام سوم کاهش تعهدات برجامی

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین؛ روز گذشته خبرگزاری بلومبرگ ادعا کرد ایران برای پایبندی به برجام دو گزینه را پیش روی اروپا گذاشته است که این گزینه ها مبنی بر حمایت و محافظت اروپا از ایران در مقابل تحریم های امریکا است.

در واقع حسن روحانی رئیس جمهور ایران، به سران کشورهای اروپایی هشدار داده بود که اگر در مقابل تحریم های امریکا از ایران حمایت نکنند ایران نیز دیگر به برجام پایبند نخواهد بود و حال طرف‌های اروپایی درصدد برآمدند تا خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری برای خرید نفت به ایران اعطا کنند، اما این پیشنهاد مکرون به ایران برخلاف حمایت دیپلمات‌های اروپایی به مرحله عمل نرسید و با مخالفت واشنگتن مواجه شد.

 این در حالی است که همتی رئیس کل بانک مرکزی، در گفت و گویی با تسنیم در خصوص خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری گفت:" پرداخت ۱۵ میلیارد دلار خط اعتباری در ازای خرید یا وثیقه نفت، بخشی از تلاش اروپا برای توقف کاهش تعهدات برجامی ایران است."

وی در ادامه افزود: " پرداخت ۱۵ میلیارد دلار خط اعتباری در ازای خرید یا وثیقه نفت، بخشی از تلاش اروپا برای نشان دادن تعهد آن کشورها برای حفظ برجام و اقدام آن ها برای توقف کاهش تعهدات برجامی ایران است."

رئیس کل بانک مرکزی گفت:" بانک مرکزی، برنامه تامین ارز خود را بدون در نظرگرفتن پیشنهادات اروپا تنظیم کرده است و با تمهیدات انجام گرفته، روند تخصیص و تامین ارز برای واردات کالاهای اساسی و سایر نیازهای ضروری کشور و نیز مدیریت بازار ارز را طبق برنامه پیش می برد."

از سوی دیگر عباس عراقچی معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه نیز در این رابطه گفت:" بر پایه مذاکرات تلفتی میان مکرون و همتای ایرانی او حسن روحانی و گفت‌وگوهای دوجانبه، کشورهای اروپایی یا باید از ایران نفت بخرند یا معادل بهای فروش نفت یک خط اعتباری در اختیار جمهوری اسلامی قرار دهند."

معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد به دنبال تماس های تلفنی آقای مکرون رئیس جمهور فرانسه، به ایشان تاکید شد که یا اروپا می بایست از ایران نفت خریداری کند و یا معادل فروش نفت را به صورت خط اعتباری، که با درآمدهای نفتی ایران تضمین می‌شود و در حقیقت به نوعی به معنای پیش فروش نفت است، در اختیار ایران قرار دهد.  

عراقچی اضافه کرد: میزان این خط اعتباری حدود ۱۵ میلیارد دلار برای مدت چهار ماه یعنی تا پایان سال میلادی است. بدین ترتیب در صورت حصول توافق ایران در چهار ماه آینده معادل صد در صد نفت خود را یا خواهد فروخت یا به صورت خط اعتباری دریافت و پیش فروش می کند.  

وی توضیح داد: بعد از دریافت ۱۵ میلیارد دلار، جمهوری اسلامی آمادگی گفت وگو با کشورهای ۱+۴ را دارد اما واقعیت آن است که هنوز در خصوص دستور کار این گفت وگوها اختلاف نظرهای جدی بین طرفین وجود دارد.

خبرگزاری دویچه وله نیز در گزارشی درباره این موضوع نوشت: ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه، یک روز پس از مذاکرات پاریس از ادامه رایزنی‌ها در مورد پیشنهاد راه‌اندازی یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری با ضمانت پول فروش یا پیش فروش نفت ایران خبر داد و تحقق آن را از جمله مشروط به تمدید معافیت برخی از خریداران نفت ایران از تحریم‌های ایالات متحده عنوان کرد.

علی ربیعی سخنگوی دولت نیز در حاشیه جلسه هیئت دولت در این خصوص اظهار کرد: این اختلافات درباره این بود که ما پول در اختیارمان قرار بگیرد و نفت‌مان خریداری شود و اینکه چه نوع کالایی را بخریم. من فکر می‌کنم دیدگاه‌های ما جلو رفته و فقط مجوز آن مانده است و قطعا هم برای چهار ماه و برای تا پایان سال ماست و ما امسال می‌توانیم خود را با این برنامه جلو ببریم و برای گام‌های بعد گشایش کلی مطرح است و آنچه که شرطمان بوده این است. اگر این اقدام صورت بگیرد قطعا می‌تواند ۱+۵ هم سامان پیدا کند.

این در حالی است که شبکه تلویزیونی "پرس‌تی‌وی" روز چهارشنبه گزارش داد ایران پیشنهاد اعطای وام ۱۵ میلیارد دلاری کشورهای اروپایی برای حفاظت از اقتصاد این کشور در مقابل تحریم‌های آمریکا را رد کرده است. این شبکه تلویزیونی نزدیک به جناح تندروی ایران درباره منبع این خبر هیچ توضیحی نداده است.

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا اردیبهشت سال پیش فرمان خروج از توافق هسته‌ای با ایران را امضا کرد و پس از آن تحریم‌های لغو یا تعلیق شده واشنگتن علیه جمهوری اسلامی دوباره اعمال شد.

آمریکا با اعمال مجدد تحریم‌ها، شماری از خریداران نفت ایران را به شرط کاهش واردات نفت از این کشور برای یک دوره شش ماهه از تحریم‌ها معاف کرده بود اما دونالد ترامپ در سالروز خروج از توافق هسته‌ای از تمدید معافیت‌ها خودداری کرد.

گفتنی است عراقچی در خصوص بازگشت کامل به برجام گفت:" از نظر جمهوری اسلامی صورت مسئله کاملا روشن است. اینکه اروپایی‌ها نفت ایران را می‌خرند، یا پیش خرید می‌کنند، یا خط اعتباری می‌دهند، خودشان می‌دانند و آمریکا. از نظر ما بازگشت به اجرای کامل برجام منوط به دریافت ۱۵ میلیارد دلار برای یک دوره چهار ماهه است و در غیر این صورت روند کاهش تعهدات ایران ادامه خواهد یافت.»

از سوی دیگر علی ربیعی سخنگوی دولت در این خصوص می گوید:" روز جمعه، ۱۵ شهریور موعد آغاز گام سوم کاهش تعهدات است و این که ایران وارد این مرحله نشود کاملا به واکنش طرف اروپایی و مذاکرات فشرده‌ای بستگی دارد که در حال انجام است."

ما در حالی به ۱۵ شهریور روز کاهش تعهدات ایران به برجام نزدیک خواهیم شد که عباس عراقچی برداشتن گام موثر کشورهای اروپایی در خصوص اعتا خط اعتباری به ایران را بعید می داند و بهاحتمال زیاد کاهش تعهدات ایران به برجام عملی خواهد شد.