فارن افرز: دولت ترامپ در حال عقبنشینی است، ایران قدرتمندتر شده است
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از کیهان؛ فارن افرز مینویسد: سال گذشته دولت ترامپ کمپین «اعمال فشار حداکثری» علیه ایران را آغاز کرد. آمریکا که ماه مه 2018 از برجام خارج شده بود در ماه نوامبر با اعمال مجدد تحریمهای نفتی و اقتصادی درصدد آسیبزدن به صادرات ایران و ممانعت از دسترسی این کشور به نظام مالی جهانی برآمد. برخی از تحلیلگران پیشبینی کرده بودند که دوستان ایران در اروپا در برابر تحریمهای ایالات متحده ایستادگی و به ایران کمک اقتصادی خواهند کرد و برخی دیگر هشدار داده بودند که تحریمها اقتصاد ایران را به قعر «مارپیچ مرگ» میفرستد و تهران را به انتخاب بین تسلیم یا فروپاشی وامیدارد. هیچکدام از این پیشبینیها تحقق نیافت. در مقابل، ایران اکنون از ثبات اقتصادی و موقعیت منطقهای خود اطمینان دارد و انتظار میرود که ایران، به پیشروی در مسیر فعلی ادامه دهد: ایران به زجر دادن بازار نفت ادامه خواهد داد و در عین حال، اقتصاد غیرنفتی خود را تقویت خواهد کرد و همچنین برنامه هستهای خود را توسعه خواهد داد و همچنان از مذاکره با آمریکا سر باز خواهد زد.
ایران پس از خروج آمریکا از برجام انتظار داشت که دیگر شرکای توافق هستهای به آن در تقویت اقتصادش کمک کنند چرا که به تضمین ادامه صادرات نفتی متعهد شده بودند. با اینحال، ایران چنین حمایتی از دیگر طرفین توافق دریافت نکرد. دولتهای اروپایی نمیخواستند از تجارت با ایران چندان حمایت کنند و صادرات نفت ایران کاهش یافت. دولت ترامپ از این آمار بهعنوان اثبات موفقیت تحریمها استفاده میکند. اما دیگر نشانهها از این مسئله حکایت دارد که اقتصاد ایران به سمت ثبات پیش میرود.
یکی از دلایل دوام آوردن اقتصاد ایران زیر فشار تحریمها، متنوع بودن آن است. سال 2017 نفت خام تنها 43 درصد از صادرات ایران را به خود اختصاص داده بود و به همین دلیل، بخشهای خدمات صنعتی، کشاورزی و غیرنفتی ایران توانستند ضربه ناشی از سقوط درآمدهای نفتی را کاهش دهند. بهعلاوه، بیشتر فرصتهای اشتغال در ایران در بخشهای غیرنفتی است که در برابر تحریمهای ایالات متحده مقاومت بیشتری نشان دادهاند.
از جمله اهداف کمپین اعمال فشار حداکثری ایالات متحده، افزایش هزینه فعالیتهای منطقهای ایران بود؛ اما بهنظر میرسد ایران در حالی وارد دومین سال تحت فشار تحریمها شده که موقعیت منطقهای قدرتمندتری دارد. دولت ترامپ ماه گذشته متحدان خود را در سوریه تنها گذاشت و از خاک این کشور عقبنشینی و خلأیی ایجاد کرد که ایران برای پرکردن آن در موقعیت مناسبی قرار دارد. دولت ترامپ اگرچه تأکید دارد که متحدان خود در منطقه را تنها رها نمیکند، اما نشان داده هیچ تمایلی به اقدام نظامی در برابر رفتارهای تحریکآمیز ایران ندارد؛ برای ایران، عربستانسعودی، اسرائیل و امارات متحده عربی پیام کاملاً واضح است: ترامپ ممکن است موضع دفاعی در منطقه را تقویت کند، اما جرأت درگیری در جنگ را ندارد.