تلاش‌های مکرون مانع خروج برخی از شرکت‌های غربی از ایران شد/ ترامپ هنوز به دنبال مذاکره با ایران است

در ادامه این مطلب آمده است: اما اواخر هفته گذشته اوضاع دوباره تغییر کرد. ایران یک دانشمند آمریکایی که از سال 2016 در این کشور بازداشت بود را آزاد کرد. آمریکا نیز در مقابل یک شهروند ایرانی که به اتهام نقض تحریم های آمریکا زندانی شده بود را آزاد کرده است.

ترامپ بعد از مبادله زندانیان بین دو طرف در صفحه توییتر خود نوشت : «از ایران به خاطر این مذاکره منصفانه تشکر می کنیم. حالا دیدید که می توانیم با هم توافق کنیم !» این اولین بار از ماه اکتبر است که رئیس جمهور آمریکا بیانیه مثبتی را در مورد احتمال دست یابی به یک توافق جامع با ایران منتشر می کند.

چهار روز بعد از این توییت روزنامه وال استریت ژورنال بر اساس منابع نزدیک به دولت گزارش کرد که ترامپ برای مقابله با تهدیدات ایران اعزام 14 هزار سرباز آمریکایی به خاورمیانه را در نظر گرفته است. البته پنتاگون این گزارش را انکار کرد. اما منابع نزدیک به کنگره آمریکا تایید کردند که اعزام نیروهای جدید به منطقه مورد بررسی قرار گرفته است.

سیاست دولت ترامپ در قبال خاورمیانه همچنان برای بسیاری از تحلیلگران سردرگم کننده است. پیش بینی کردن گام های بعدی ترامپ کار ساده ای نیست. تغییر سریع مواضع رئیس جمهور آمریکا چالش بزرگی برای دولت های خاورمیانه از جمله اسرائیل ایجاد کرده است.

بعد از برگزاری انتخابات سراسری اسرائیل در ماه سپتامبر، دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو برای مدت بیش از یک ماه به طور مستقیم تماسی با یکدیگر نداشتند. تحلیلگران اسرائیلی معتقدند بود که ترامپ از ناتوانی نتانیاهو در تشکیل دولت وحدت ملی ناامید شده است. به عبارت دیگر، رئیس جمهور آمریکا نتانیاهو را به عنوان بازنده ای تصور می کرد که باید از او دوری کند.

اما رهبران دو کشور دوباره در ماه نوامبر ارتباطات خود را از سر گرفتند. آن ها در هفته های اخیر دو بار به صورت تلفنی با یکدیگر صحبت کردند. نتانیاهو همچنین در اوایل ماه دسامبر برای ملاقات با مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا به پرتغال سفر کرد. یکی از منابع نزدیک به دو رهبر در مصاحبه با ما گفت که در واقع تغییری در روابط بین ترامپ و نتانیاهو در ماه های اخیر رخ نداده است.

ظاهرا نتانیاهو معتقد است که تنها در مواقع ضروری باید با رئیس جمهور آمریکا تماس بگیرد. نباید فراموش کنیم که ترامپ نیز در ماه های اخیر درگیر مسائل داخلی از جمله فرایند استیضاح در مجلس نمایندگان بوده است. او بخش قابل توجهی از زمان خود را به مجادله با رقبای خود در توییتر اختصاص می دهد.

دولت ترامپ اخیرا اعلام کرد که از این پس شهرک های ساخته شده در مناطق اشغالی را غیرقانونی در نظر نمی گیرد. نتانیاهو در تماس ماه گذشته خود به خاطر این موضوع از ترامپ تشکر کرد. این تصمیم می تواند از لحاظ سیاسی به بقای نتانیاهو کمک کند.

دو طرف ده روز قبل در مورد تهدیدات ایران گفت و گو کرده بودند. نتانیاهو از ترامپ درخواست کرد که فشارها علیه جمهوری اسلامی را افزایش دهد. به طور کلی اسرائیل از کمپین فشار حداکثری ترامپ علیه تهران در طول دو سال گذشته راضی بوده است. اما این نگرانی هنوز وجود دارد که ترامپ تلاش های خود برای مذاکره با تهران را از سر بگیرد.

در حال حاضر تشکیلات سیاسی و امنیتی اسرائیل نگران یک توافق جدید بین آمریکا و ایران نیستند. آن ها می دانند که تحقق این سناریو محتمل نخواهد بود. ایران هیچ وقت با تمام درخواست های دولت ترامپ موافقت نخواهد کرد. ترامپ نیز در آستانه انتخابات سال آینده نمی تواند رویکرد خود در قبال تهران را تغییر دهد. او برای پیروزی در سال آینده به حمایت گروه های هوادار اسرائیل از جمله مسیحیان اوانجلیکال نیاز دارد.

در هر صورت مقامات اسرائیلی هشدار داده اند که حتی یک ملاقات تبلیغاتی بین ترامپ و حسن روحانی، رئیس جمهور ایران می تواند باعث کاهش فشار علیه تهران شود. رهبران اسرائیل تصور می کنند که موفقیت کمپین فشار ترامپ علیه تهران تنها وابسته به تحریم های اقتصادی نخواهد بود. اسرائیل به دنبال منزوی کردن تهران در سطح بین المللی است. ملاقات بین رهبران ایران و آمریکا می تواند این پیام را انتقال دهد که فشارهای آمریکا موقتی خواهند بود.

در ماه سپتامبر امسال بعد از تلاش های امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه احتمال دیدار بین روحانی و ترامپ افزایش کرد. به همین خاطر برخی شرکت های خارجی که در حال ترک کردن بازار ایران بودند به طور ناگهانی در تصمیم خود تجدید نظر کردند. ران درمر، سفیر اسرائیل در آمریکا در مذاکرات خود با مقامات آمریکایی هشدار داده بود که ملاقات با حسن روحانی میتواند جنبه روانی کمپین فشار حداکثری را تضعیف کند. علاوه بر این، سران ایران میتوانستند علیرغم مشکلات اقتصادی آینده بهتری را برای مردم خود ترسیم کنند.

ظاهرا مایک پمپئو و دیگر مقامات دولت ترامپ نیز از نگرانی های اسرائیل آگاه هستند. اما رئیس جمهور آمریکا هنوز قانع نشده است. ترامپ در تابستان امسال حاضر بود که بدون هیچ پیش شرطی با حسن روحانی صحبت کند. البته در نهایت ایرانی ها پیشنهاد ترامپ برای ملاقات یا تمام تلفنی را رد کردند.

تابستان امسال موضوع دیگری نیز باعث ایجاد تنش بین اسرائیل و آمریکا شد. آمریکایی ها نسبت به حملات هوایی اسرائیل علیه برخی مواضع در داخل عراق عصبانی بودند. مطابق با گزارش های منتشر شده، در این حملات شبه نظامیان و محموله های سلاح مرتبط با ایران هدف قرار گرفته بودند. آمریکایی ها نگران بودند که این حملات به اقدامات تلافی جویانه علیه سربازان آمریکایی در عراق منجر خواهند شد.

پنتاگون در نهایت بیانیه ای را منتشر کرد و هر گونه دخالت آمریکا در این حملات را انکار کرد. دولت آمریکا نگران بود که عراقی ها خواستار خروج کامل سربازان آمریکایی از این کشور شوند. به نظر می رسد که انتقادات واشنگتن در نهایت تاثیرگذار بودند. از ماه سپتامبر امسال گزارشی در مورد حملات مشکوک در خاک عراق منتشر نشده است.