تحریم علیه فوتبال
به گزارش اقتصاد نیوز، ناصر نامدار نوشت: فوتبال ایران گرفتار چند بحران غیر منتظره شده است که سرنخ همه این بحرانها به یک مساله برمیگردد: «پول». فروردین ماه سال 1398 بود که برانکو ایوانکوویچ سرمربی آن روزهای پرسپولیس در یک مصاحبه به مدیران فوتبال ایران هشدار داد. او گفت: «پیش بینی من این است که با ادامه وضع فعلی فوتبال ایران آماتور بشود. چون بسیاری از باشگاهها توان پرداخت ندارند و این موضوع حالا حتی استقلال و پرسپولیس را هم تهدید میکند. چون میزان مخارج بالاتر از درآمدی است که این دو باشگاه در حال حاضر از طریق قرارداد اپراتوری به دست میآورند. اگر شرایط فعلی تغییر نکند، این تفاوت بین درآمد و مخارج باعث میشود اثر منفی وحشتناکی در فوتبال ایران اتفاق بیفتد. چیزی که من میبینم این است که مدیران فوتبال ایران بیشتر درگیر رتق و فتق امور مالی هستند تا اینکه ذهنشان را درگیر رسیدگی به امور پایههای فوتبال کنند و حق هم دارند. اما این موضوع به فوتبال لطمه میزند.» قبل از برانکو هم کارلوس کیروش سرمربی سابق تیم ملی هشدار مشابهی داده بود. فوتبال ایران البته همیشه درگیر مسالهای به نام پول بوده و هست. آن روز هم که برانکو این هشدار را میداد همین وضعیت را داشتیم اما مثل همیشه مدیران فوتبال ایران توجهی به این هشدارها نشان ندادند. در آن برهه پرسپولیس درگیر مسابقات لیگ و جام حذفی بود و هیچ کس فکر نمیکرد سرمربی کروات در پایان فصل پرسپولیس را ترک کند اما حالا دیگر مشخص شده که دقیقا همان روزها برانکو تصمیمش را برای رفتن گرفته بود. چرا که مدتها بود باشگاه پرسپولیس پولی به حسابش واریز نکرده بود. برانکو آن روزها کاملا حس میکرد که باشگاه پرسپولیس چه مشکلاتی برای پرداخت حق و حقوق او دارد. مشکلات اقتصادی، تحریمهای آمریکا و مساله FATF در کنار هم باعث به وجود آمدن این وضعیت بغرنج شدهاند. حالا اما این مشکلات به بقیه باشگاهها و البته فدراسیون فوتبال تسری پیدا کرده است. البته میشود گفت همه باشگاههای فوتبال در ایران که مربی یا بازیکن خارجی دارند گرفتار این مساله هستند. این مشکلات هنوز هم حل نشدهاند و مشخص نیست دامنه ادامه این وضعیت تا کجا گسترش پیدا خواهد کرد. حالا و پس از گذشت 9 ماه از هشدار برانکو، ورشکستگی فوتبال ایران کاملا قابل لمس است.
استقلال – استراماچونی
حدود یک ماه از خروج ناگهانی آندرهآ استراماچونی از ایران میگذرد. سرمربی ایتالیایی در ابتدای لیگ نوزدهم به استقلال آمد و اگرچه شروع خوبی در این تیم نداشت اما خیلی زود توانست تاثیرش را روی این تیم بگذارد. اما مشکل عدم پرداخت حق و حقوق باعث شد این مربی در فاصله 3 هفته مانده تا پایان نیم فصل ایران را ترک کند. استرا گفته بود اگر مشکلات حل شود او مایل است به ایران برگردد و به کارش ادامه بدهد اما با گذشت حدود یک ماه از این آغاز این بحران، مشکل حل نشده و استرا به ایران برنگشته. هواداران استقلال هم که به شدت به این مربی دل بستهاند منتظر ورود او به تهران هستند. آنها به چشم خودشان دیدهاند که استرا وقتی رفت که تیمش در صدر جدول بود اما در 3 هفته ای که مربی ایتالیایی بالای سر تیم نبود استقلال به رده پنجم سقوط کرد. در این مدت اگرچه استراماچونی مدعی شده که مساله اصلی او پول نبوده اما دیگر همه میدانند که مشکل اصلی همین بوده. در این مدت خیلی از ارکان مدیریتی کشور به این مساله ورود پیدا کردند تا شاید بتوانند راه حلی برای پرداخت بدون مشکل حق و حقوق استراماچونی بیابند اما عرصه به قدری تنگ است که مشکل به این راحتیها حل شدنی نیست.
ویلموتس – تیم ملی ایران
شاید خیلیها شکست تیم ملی ایران مقابل بحرین را در مرحله انتخابی جام جهانی 2022 یک تصادف میدانستند. اما شکست دوم مقابل تیم ملی عراق وضعیت تیم ملی را بحرانی کرد. سرمربی تیم ملی ایران یعنی مارک ویلموتس فقط 4 روز قبل از مسابقه با عراق وارد تهران شد و تیم ملی با کمترین جلسه تمرینی راهی این مسابقه مهم شد و در نهایت هم شکست خورد. اما حالا مشخص شده که ویلموتس هم قبل از این مسابقه قراردادش را فسخ کرده بوده. دلیل او هم برای فسخ قرارداد پول بوده. فدراسیون فوتبال به دلیل تحریمهای بانکی قادر نبود حقوق ویلموتس و دستیارانش را مطابق آنچه در قرارداد ذکر شده بود بپردازد. البته این چیزی نبود که ویلموتس از آن آگاه نباشد. اگر یادتان باشد پروسه بستن قرارداد با این مربی هم برای روشن شدن همین مساله طول کشید و حتی پای سفارت ایران در بلژیک هم به ماجرا باز شد. آن روزها فدراسیون فوتبال فکر میکرد می تواند به روشهایی پول را به حساب این مربی واریز کند. اما از اینجا بود که مشخص شد یک مشکل بزرگتر هم به نام FATF داریم. کشور ایران هنوز به عضویت این سازمان درنیامده و به همین دلیل هر جای دنیا که ردی مبادلات مالی با بانکهای ایرانی باشد پول بلوکه شده و اگر خوش شانس باشیم به حساب مبدا برمیگردد.
کالدرون – پرسپولیس
ماجرای گابریل کالدرون و باشگاه پرسپولیس کمی با دو مساله قبلی متفاوت است. پرسپولیس هنوز در مرحله تهیه پول برای سرمربیاش گیر کرده و به مرحله انتقال پول نرسیده است! باشگاه پرسپولیس یک روز قبل از خروج کالدرون از ایران موفق شد پرداخت قسط اول این مربی را تکمیل کند. این در حالی است که موعد پرداخت قسط دوم قرارداد این مربی هم رسیده و باشگاه در حال حاضر پولی در بساط ندارد. حالا اگر پرسپولیس موفق شود مبلغ قسط دوم کالدرون را هم تهیه کند تازه می رسد به مرحلهای که فدراسیون فوتبال و باشگاه استقلال برای پرداخت اقساط قرارداد ویلموتس و کالدرون در آن گیر کردهاند. مشکلی که پرسپولیس با آن درگیر شده بیشترین شباهت را با آنچه که برانکو دربارهاش هشدار داده بود دارد. پرسپولیس در واقع در تامین منابع مالی خودش به مشکل خورده است. این باشگاه علیرغم این که نام بزرگی در فوتبال ایران و آسیا است اما هرگز نتوانسته روی پای خودش بایستد و از امکاناتش درآمدزایی کند. این همان مشکلی است که استقلال و سایر باشگاههای ایران هم دارند. به عنوان مثال باشگاههای ایرانی از یکی از اولین و سادهترین منابع مالی یعنی حق پخش تلویزیونی محروم هستند و این در حالی است که در لیگهای معتبر اروپایی همه تیمها حداقل نیمی از درآمدشان را از این راه به دست میآورند.
برانکو – تیم ملی
مشکل پرسپولیس، استقلال و تیم ملی مربوط به مربی فعلی شان نیست. استقلال هنوز به مربی قبلیاش وینفرد شفر بدهکار است و به احتمال زیاد این مربی از استقلال به فیفا شکایت خواهد کرد. این روزها هم که شایعاتی درباره احتمال شکایت استراماچونی به فیفا شنیده میشود. پرسپولیس هم مثل استقلال به مربی قبلیاش یعنی برانکو بدهی سنیگنی دارد که نه توانسته پولش را تهیه کند و نه راهی برای پرداخت آن پیدا کرده. حالا سرنوشت نیمکت تیم ملی هم به همین مساله گره خورده. فدراسیون در حالی که درگیر ماجرای توافق با مارک ویلموتس برای جدایی است مذاکره با برانکو و چند مربی دیگر را هم شروع کرده است. اما اگر حتی مشکل ویلموتس هم حل شود باید راهی برای پرداخت حق و حقوق مربی بعدی تیم ملی (احتمالا برانکو) پیدا شود. مذاکرات دو طرف مدتهاست شروع شده اما مشکل اصلی که باعث شده هنوز توافق نکنند همین مساله است. برانکو اول می خواهد تکلیف مطالباتش از باشگاه پرسپولیس و نحوه دریافت آن روشن شود. بعد از آن هم فدراسیون فوتبال باید در قراردادی که با برانکو می بندد راهی برای حل این مشکلات پیش بینی کند. مشکلاتی که منشا آنها، بیپولی فوتبال ایران، تحریمهای آمریکا و البته موضوع FATF است.