کشف چهار نوع متفاوت از الگوی پیر شدن
به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از گجت نیوز، الگوی پیر شدن همان سیستمی است که بر اساس آن انسان‌هایی با خصوصیات ژنتیکی و جسمی مختلف، به شکل‌های گوناگون دچار کهولت سن می‌شوند. به عنوان مثال ممکن است فردی که در 60 سالگی قلبی کاملا سالم دارد، از بیماری کلیوی رنج ببرد و یا سالمندی که کلیه‌های یک انسان سی ساله را دارد، به واسطه عفونت‌های مداوم از دنیا برود.
در ارتباط با همین موضوع دانشمندان به تازگی اعلام کرده‌اند که چهار الگوی مختلف برای افزایش سن وجود دارد که کشف این چهار الگو می‌تواند اطلاعات شگفت‌انگیزی را در رابطه با پیر شدن انسان‌ها در اختیار ما قرار دهد.
4 الگوی پیر شدن
بر اساس مقاله‌ای که چند هفته پیش در ژورنال “Nature Medicine” به چاپ رسید، دانشمندان اخیرا داده‌های ارزشمندی را در مورد الگوی افزایش سن در افراد کشف کرده‌اند. موضوع جالب‌توجه در این رابطه این است که در کنار تفاوت نرخ پیر شدن در بین افراد، در یک شخص هم بافت‌های بدن با سرعتی متفاوت دچار افزایش سن و کهولت می‌شوند. به همین دلیل نتایج تازه منتشر شده توسط دانشمندان می‌تواند در آینده به پزشکان کمک کند که داروها و درمان‌های مشخصی را برای بیماران خود تجویز کنند که مخصوص الگوی خاص پیر شدن آن‌ها باشد.
تیم تحقیقاتی مقاله منتشر شده 43 نفر از افراد مورد آزمایش خود را در دسته‌های مختلف گروه‌بندی کرد و نمونه‌های مختلف بیولوژیکی شامل خون، مواد ژنتیکی، میکروب، پروتئین و محصولات جانبی فرآیندهای متابولیسمی، در یک بازه زمانی دو ساله از این افراد جمع‌آوری شد.
با بررسی تغییرات نمونه‌ها در طول زمان، دانشمندان حدودا 600 نشانگر افزایش عمر را در این نمونه‌ها شناسایی کردند که منجر به شناخت چهار مدل پیر شدن مختلف در افراد شد؛ این مدل‌ها با نام‌های الگوی سیستم دفاعی، الگو کلیوی، الگوی کبدی و الگوی متابولیسمی شناخته می‌شوند و در حالی که ممکن است یک فرد تنها با یکی از مدل‌ها پیر شود، این احتمال هم وجود دارد که سیستم کهولت سن اشخاص شامل تمامی چهار الگوی نامبرده شود.
مایکل اسنایدر (Michael Snyder)، سرپرست تیم تحقیقاتی این مقاله از دانشگاه استنفورد، می‌گوید که الگوهای پیر شدن تنها شامل این 4 مدل نمی‌شوند و اگر تعداد افراد مورد آزمایش بیش از 1000 نفر می‌بود، الگوهای بیشتری مورد توجه قرار می‌گرفت؛ به عنوان مثال در یک نفر از افراد تحت آزمایش نرخ افزایش سن در سیستم قلبی عروقی از همه بیشتر بود که اگر تعداد بیشتری از این نوع پیر شدن در میان 43 نفر بررسی شده در آزمایش دیده می‌شد، ممکن بود که الگوی قلبی عروقی هم به چهار مدل مورد نظر اضافه شود.
اسنایدر می‌گوید که در گذشته تحقیقات گسترده‌ای برای مشخص کردن الگوی پیر شدن انجام‌شده و محققان تعداد زیادی از داوطلبان را از لحاظ نرخ کهولت سن با یکدیگر مقایسه کرده‌اند. با این حال تا قبل از این دانشمندان اطلاعات افراد مختلف را در طول زمان مورد بررسی قرار نداده بودند و این مسئله که یک فرد مشخص پس از گذشت زمان چگونه پیر می‌شود، به دقت بررسی نشده بود.
با این وجود در تحقیق انجام شده 43 داوطلب که از 29 تا 75 سال سن داشتند، در طول مدت دو سال حداقل 5 نمونه مختلف آزمایشگاهی را در اختیار پژوهشگران قرار داده بودند و از این طریق امکان بررسی وضعیت آن‌ها در طول زمان فراهم شده بود. اطلاعات شگفت‌انگیز جمع‌آوری شده توسط اسنایدر و تیمش نشان داد که به عنوان مثال در الگوی سیستم دفاعی، نشانگرهای التهابی فرد در گذر زمان بیشتر از بقیه قابل‌توجه هستند و در الگوی دیگری مثل مدل متابولیسمی، فرد به دلیل ضعف در فرآوری شکر در بدن خود، از لحاظ سوخت و ساز بدن زودتر از بقیه دچار مشکل می‌شد.
اسنایدر نتایج تحقیقات تیمش را با تست‌های روانشناسی برای مشخص کردن تیپ شخصیتی افراد مقایسه می‌کند و معتقد است که تشخیص الگو یا الگوهای پیر شدن در هر شخص می‌تواند کمک بزرگی به انتخاب روش درمانی مناسب برای مقابله با کهولت سن در آن شخص کند.
داروهای اختصاصی
اسنایدر و همکارانش قصد دارند که در آینده افزایش سن داوطلبان خود را با دقت بیشتری مورد بررسی قرار دهند و از طرف دیگر روشی برای مشخص کردن الگوی پیر شدن افراد در مطب پزشکان ابداع کنند. به این ترتیب هر پزشک قادر خواهد بود که با تجویز داروهای مشخص و ارائه مشاوره در مورد ایجاد تغییرات در حوزه‌های مختلف زندگی، به بیماران خود بهتر کمک کند.
در حالی که رژیم غذایی، داروها و فعالیت‌های ورزشی خاص می‌توانند نشانگرهای مختلف پیر شدن را هدف قرار دهند، دانشمندانی مانند اسنایدر هنوز دقیقا نمی‌دانند که برخی از نشانگرها در فرآیند افزایش سن چگونه عمل می‌کنند. به عنوان مثال در میان داوطلبان مقاله اسنایدر، 12 نفر در طول مدت تحقیقات از لحاظ مشکلات کلیوی رو به بهبود بودند که تنها 8 نفر از آن‌ها داروهای مخصوص مقابله با مشکلات کلیوی را مصرف می‌کردند؛ بنابراین هنوز مشخص نیست که سیستم کلیوی چهار نفر دیگر چگونه مورد بهبود قرار گرفته است.
در حال حاضر می‌توان گفت که نتایج این تحقیقات به همان اندازه که اطلاعات مهمی را در اختیار جامعه علمی قرار داده، سوالات بسیاری را هم در رابطه با فرآیند پیر شدن انسان‌ها به وجود آورده است. تا زمانی که دقیقا نقش هر نشانگر پیری در بدن مشخص نشود، پزشکان مجبورند که بر اساس علائم حیاتی مختلف داروهای گوناگون را برای مقابله با پیری در بیماران تجویز کنند؛ اما در آینده نزدیک انتظار می‌رود که با تحقیقات بیشتر بتوان به راحتی تشخیص داد که چه دارویی می‌توان از پیر شدن کدام قسمت از بدن پیشگیری کند.
