درگیری ایران و روسیه بر سر ادامه ریاست جمهوری بشار اسد
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از رویداد 24 ، برخی رسانههای آمریکایی با کنار هم قرار دادن گزارشهای رسانهای روسیه به این نتیجه رسیدهاند که پس از پنج سال تلاش برای حفظ بشار اسد در سوریه، به نظر میرسد روسها دیگر علاقهای به مشتری سابق خود ندارند. ناتوانی اسد در ایجاد یک ثبات نسبی و دولت کارآمد سبب شده مسکو دیگر نخواهد این بار را به دوش بکشد. مثلا رسانه آمریکایی دیلی بیست مدعی شده که مشکل روسیه برای پا پس کشیدن از حمایت از بشار اسد، ایران است.
اسد و اعضای خانواده او رابطه نزدیک و احتمالا ناگسستنیای با تهران دارد. همه این روابط میتواند ماموریت اولیه مسکو در سوریه که بازتعریف اسد به عنوان سمبل ثبات برای جذب میلیاردها دلار سرمایهگذاری خارجی در این کشور جهت بازسازی با میانجیگری بنگاههای روسی بوده دچار خلل خواهد کرد.
این رسانه مدعی شده تا زمانی که این شائبه وجود داشته باشد که پولهای حاصل از بازسازی سوریه قرار است به جیب ایران برود، شرکتهای غربی از جمله اروپاییها و آمریکاییها (به دلیل تحریمهای آمریکا) قادر به سرمایهگذاری در سوریه نیستند.
جیمز جفری مامور ویژه آمریکا در ائتلاف علیه داعش اخیرا در یک نشست در وزارت خارجه آمریکا گفته بود: اسد هیچ کمکی به روسها نکرده که بتوانند رژیمش را در سطح جهان بفروشند. (برای رژیمش آبرو بخرد) این رژیم حتی در جهان عرب و اروپا هم آبرو ندارد. ما بارها از روسها شنیده این که میدانند چقدر اسد بد عمل کرده است.
جفری گفته مقاومت رییس جمهور سوریه در برابر هر گونه سازش برای حفظ شناسایی دیپلماتیک رژیمش در جهان، صدها میلیارد دلار کمکهای اعطا شده به این رژیم برای بازسازی را به خطر انداخته است.
او گفته دولت ترامپ بعید است بخواهد از این زمینه به وجود آمده بهرهای ببرد. ما هرگز به دنبال خروج روسها از سوریه نبودهایم. روسیه بیش از ۳۰ سال است که در سوریه نفوذ دارد. آنها روابط طولانیای با هم داشتند. اما تصور نمیکنیم ادامه این رابطه به نفع منطقه و حتی خود روسها باشد. اما در مجموع خروج روسها از روسیه سیاست ما نیست.
اظهارات مقام آمریکایی یک هفته بعد از گزارشهای رسانهای از روسیه درباره اسد و فاسد خواندن دولت او مطرح شده است. برخی رسانههای روسیه در یک هفته اخیر از مساله جایگزینی اسد با یک رهبر دیگر سخن گفتهاند.
به گزارش رویداد۲۴ اولین سری این مقالات در رسانه خبری رسمی فدرال روسیه یعنی افانای منتشر شد. این رسانه به یوگنی پریگوژن یکی از اعضای الیگارشی حاکم روسیه و رییس چندین کمپانی روس که در رسوایی دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا نیز نام آنها شنیده شد، تعلق دارد.
در یکی از مقالات منتشر شده در رسانه افانای؛ مساله فساد اسد در تابستان ۲۰۱۹ مطرح شده که در آن نخست وزیر سوریه درباره کمبود نفت و گاز به شهروندان کشور دروغ گفته بود تا قطعی طولانی مدت برق در کشور را توجیه کند. این در حالی است که دولت اسد همزمان مشغول صادرات برق سوریه به تجار لبنانی بود.
در دومین گزارش منتشر شده در رسانههای روسیه درباره فساد دولت اسد به نتایج یک نظرسنجی اشاره شده که بر اساس آن تنها ۳۲ درصد سوریها حاضر بودند در انتخابات ۲۰۲۱ ریاست جمهوری به اسد رای بدهد.
در سومین مقاله منتشر شده در رسانه روس گفته شده «فساد بدتر از تروریسم است» و اسد شخصا در مبارزه با فساد شکست خورده است.
به ادعای دیلی بیست، مقالههایی که در رسانه پریگوژین به چاپ رسیده سیگنالی است که بشار اسد آن را نادیده نخواهد گرفت. وگنی پریگوژین که به «سرآشپز پوتین» شهره است، رییس گروه روسی واگنر (گروه نظامی ویژه روسیه) است. مستشاران این گروه نظامی در کنار اسد از سال ۲۰۱۵ تا کنون در سوریه مبارزه کردهاند و به اسد کمک کردهاند که کنترل منابع درآمدی حاصل از بسیاری از زیرساختها نظیر میادین گازی در استان حُمص در دست بگیرد.
کریستوفر رابین معاون دستیار وزیر خارجه آمریکا در نشستی در وزارت خارجه این کشور درباره گروه نظامی واگنر گفت: این گروه به اشتباه به عنوان یک گروه نظامی خصوصی روس شناخته میشود. این گروه در واقع ابزار دولت روسیه است و کرملین به وسیله آن به نحوی کم هزینه تر و با ریسک کمتر در مسیر پیشبرد اهدافش حرکت میکند.
مقالات منتشر شده درباره فساد دولت سوریه در رسانه یوگنی پریگوژین آلترناتیوی برای بشار اسد نیز معرفی کرده است. این رسانه گفته در کنار خانواده اسد یک خانواده قدرتمند دیگر نیز در سوریه زندگی میکنند که خانواده مخلوفها هستند.
رامی مخلوف که در واقع عموزاده بشار اسد است و در سوریه بعنوان یک شخصیت ثروتمند شناخته میشود. بسیاری معتقدند او آدم روسیه است. رامی مخلوف رابطه قویای با کرملین دارد و یکی از منتقدان جدی حضور ایران در سوریه است. پدر رمی مخلوف برادر حافظ اسد بوده که برای مدتی در روسیه زندگی میکرده است.
در جولای ۲۰۱۸ روزنامه الوطن سوریه که یکی از روزنامههای اصلی در این کشور به مدیرمسئولی رامی مخلوف است در مقالهای ایران را به تشدید تعصبات اسلامی در خاورمیانه متهم کرد. در این مقاله این ادعا مطرح شده بود که ایران در کنار ترکیه و قطر از حامیان اصلی اپوزیسیون سوریهاند
یادداشت رسانه یوگنی پریگوژین در تاریخ ۱۷ آپریل امسال موجی از یادداشتهای مشابه را در رسانههای روسیه به همراه داشته. ظرف ۱۲ روز رسانههای این کشور تصویری ساخته اند که به نظر میرسد از تجدید نظر مسکو در مورد ادامه کار بشار اسد حکایت دارد.
آژانس خبری رسمی دولت روسیه (تاس) در مقالهای نوشت: روسیه نسبت به اسد تردید دارد و فکر میکند اسد نمیتواند دیگر کشور را هدایت کند.
در این یادداشت، تاس مدعی شده ایران هیچ علاقهای به ثبات منطقه ندارد و از ثبات نفعی نمیبرد چرا که به این ترتیب میتواند منطقه را به میدان جنگ با واشنگتن تبدیل کند.
شورای روابط بین المللی روسیه که یک اندیشکده متعلق به وزارت خارجه مسکو است، در ۳۰ آپریل گزارشهایی منتشر کرده که نشان میدهد روسیه در حال مذاکره با احزاب درگیر در سوریه برای طراحی یک نقشه برای رسیدن به راه حل سیاسی در این کشور است که شامل ریاست جمهوری بشار اسد در آینده نمیشود.
همزمان، رامی مخلوف ویدئویی در صفحه فیسبوک خود منتشر کرده و بشار اسد را به فساد متهم کرده است. انتشار این ویدئو که با محوریت اموال بلوکه شده او بوده، با موج مقالات انتقادی رسانههای روس علیه بشار اسد همزمان شده که به زعم بسیاری، همزمانی اتفاقی نبوده است.
درحالی که خانواده مخلوف مورد حمایت روسیهاند، خانواده اسد و بسیاری از نزدیکان آنها در استان لاذقیه سوریه از سران نظامی گروههای نزدیک به ایرانند. این روابط به سالها قبل و زمان ریاست جمهوری حافظ اسد برمیگردد. حافظ اسد رابطه نزدیکی با انقلاب ایران داشت. ایرانیان نیز با دادن مشروعیت مذهبی به علویها در سوریه، که از نظر برخی اهل تسنن در واقع نوعی شیعه به حساب میآید، پاسخ این دوستی آنها را دادند.
سران نظامی استان قرداح (شهری در استان لاذقیه که محل تولد حافظ اسد بوده)، مرتبا درگیر مبارزات مسلحانه علیه یگانهای مورد حمایت روسیه بودهاند. یکی از این سران نظامی، ماهر اسد برادر بشار اسد است.
ماهر اسد از آپریل ۲۰۱۸ فرماندهی لشکر زرهی چهارم ارتش سوریه که یکی از قدیمیترین، مجهزترین و بهترین تیپهای سوریه است را برعهده دارد. پس از انقلاب ۲۰۱۱ سوریه، زمانی که وفاداری بسیاری از اعضای ارتش مورد تردید قرار گرفته بود، این تیپ به پناهگاهی برای بسیاری از شبه نظامیان علوی تبدیل شد. در حال حاضر تیپ چهارم ارتش سوریه قدرت و شبکه زیادی در کشور دارد.
در ژانویه ۲۰۱۹، این لشکر ارتش سوریه به واحد نیروهای تایگر مورد حمایت روسیه حمله کردند. این حمله به کشته شدن ۷۰ نیروی مورد حمایت روسیه منجر شد. همین مساله سبب شد روسیه از کمپین بازداشت اعضای لشکر چهارم سوریه و نیروهای مورد حمایت ایران در اوایل سال ۲۰۱۹ حمایت کند. یکی از قربانیان این کمپین، طلال اسد پسر عموی بشار اسد بود. طلال اسد و تیپ تحت فرماندهی او موفق شده بودند با نیروهای تحت حمایت روسیه مبارزه کنند. او قصد داشت به پایگاه نظامی حمیمیم واقع در ۱۷ مایلی شرق لاذقیه حمله کند.
از نظر روسیه حمله به زیرساختهای نظامی این کشور در سوریه یک نگرانی بزرگ است. پایگاه هوایی حمیمیم یا حمیمیم یک پایگاه هوایی در در جنوب شرق لاذقیه در سوریه است که فعلاً روسیه از آن استفاده میکند.
حمایت ایران از خانواده اسد این مزیت را داشته که ساخت و ساز خط آهن شلمچه توسط ایرانیها انجام شود. این خط آهن در بصره، بغداد، ابوکمال و دمشق ایستگاه دارد و مستقیم تهران را به سوریه وصل میکند.