اعلام تعداد جانباختگان مددجوی بهزیستی بر اثر کرونا

وی با اشاره به اینکه دو هزار و ۵۳۱ مرکز شبانه‌روزی در کشور فعال تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند، اظهار کرد: با تلاش‌های همکاران بهزیستی بسیاری از مراکز در مقابل کرونا حفظ شدند. اولین بخشنامه بهزیستی در خصوص کرونا مربوط به ۵ بهمن بود و روز دوم اسفند نیز جلسات شورای معاونین برگزار و در مجموع نیز ۸۰ دستورالعمل به مراکز ابلاغ شده است.

رئیس سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه با وجود ۲۰ هزار مادریار، پدریار، پزشک، مددکار و... در بسیاری مرکز کرونا شیوع پیدا نکرده است، اظهار کرد: از بین ۷۰ هزار فرد حاضر در مراکز شبانه روزی، ۱۵۲۲ نفر به کرونا مبتلا شدند که ۵۹۴ نفر از این تعداد تحت درمان هستند.

قبادی‌دانا با بیان اینکه از میان مبتلایان ۷۸۲ نفر بهبودی کامل یافتند، ادامه داد: از بین این افراد ۱۴۶ نفر فوت کردند که سن ۸۰ درصد آنها بالای ۷۰ سال بوده است. همچنین بیشترین آمار فوتی‌ها مربوط به مراکز نگهداری از سالمندان بوده است.

وی با بیان اینکه در بین فرزندان تحت پوشش بهزیستی هیچ موردی از فوت ناشی از کرونا وجود نداشته است، گفت: ۲۰ نفر از این فرزندان به کرونا مبتلا شدند که شش نفر بهبودی کامل یافته و ۱۴ نفر نیز در حال درمان هستند. مجموع این آمارها در مقایه با آمار کلی کشور این تعداد معادل نیم درصد از مبتلایان کل کشور از بوده در بین فوتی‌ها نیز یک درصد از آنها را شامل می‌شود، این درحالیست که این رقم در بسیاری کشورهای پیشرفته به ۴۰ درصد از سالمندان و معلولان مراکز شبانه‌روزی می‌رسد.

رئیس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اینکه بیش از سه هزار و ۳۰۰ کنترل و گزارش استانی و ستادی برای رعایت پروتکل‌ها انجام شده است، توضیح داد: ۸۵ درصد مراکز تا سطح خوب، ۹ درصد تا سطح متوسط و ۲ درصد نیز در سطح ضعیف به رعایت پروتکل‌ها پرداخته بودند که از این بین استان‌های تهران، فارس و گیلان در بین استان‌هایی بودند که بیشترین رعایت را در این زمینه انجام داده بودند و استان‌ها هرمزگان، آذربایجان غربی و چهارمحال بختیاری بیشترین ضعف را داشتند.

قبادی دانا با اشاره به اینکه در خصوص پیک دوم این بیماری نگرانیم، تصریح کرد: یکی از علل موفقیت اقدامات در دور اول بیماری این بود که اقدامات زودهنگامی انجام شدند، به این ترتیب که مراکز را ایزوله کردیم و از ورود افراد، ملاقاتی‌ها و خیرین به مراکز جلوگیری کردیم. مراکز نیز قرنطینه شدند و حتی افرادی که براساس حکم قضایی وارد مراکز می‌شدند نیز ۱۴ روز در قرنطینه بودند. اما الان هم خواهشی که داریم این است که از همه افراد از مسولان، مدیران و دست‌اندرکاران و مدیران مراکز غیردولتی و خیریه‌ها این مسئله را جدی‌تر بگیرند و تا پایان کار امیدواریم شرایط را حفظ کنیم.

در این برنامه همچنین، احمد نادری، نماینده مجلس و عضو هیأت علمی دانشگاه با بیان اینکه ماموریت ساختاری سازمان بهزیستی در حوزه آسیب‌های اجتماعی است، گفت: البته حل همه آسیب‌ها به عهده بهزیستی نیست و حوزه‌های مختلفی را شامل می‌شود که بخشی از آن شامل کودکان بی سرپرست، زنان سرپرست خانوارد، و معتادان و ... را شامل می‌شود.

وی با اشاره به اینکه برای ورود به آسیب های اجتماعی نیازمند سامانه کلانی هستیم که به شکل ریز که حوزه های آسیب‌های اجتماعی را رصد کند، افزود: البته سه سال قبل اعلام شد که سامانه سراج برای این منظور راه اندازی شده است که این اقدام با هیاهو افتتاح شد اما چندی بعد نیز متوقف شد.

این نماینده مجلس با اشاره به اینکه کاری که بهزیستی و دولت می‌خواهد انجام دهد اگر با رصد کامل نباشد با خطرات جدی رو به رو می‌شویم، اظهار اظهار کرد: اول باید میدان و فیلد را بشناسیم و سپس وارد آن شویم. موضوع اصلی ما در حوزه آمار و اطلاعات آسیب‌های اجتماعی است که بعد از گذشت این سه سال هنوز آماری در دسترس برای پایش آسیبهای اجتماعی نیست.

قبادی دانا نیز در پاسخ، با بیان اینکه سامانه رصد آسیب‌های اجتماعی به عنوان شروع کننده فعالیت ‌های لازم است، گفت: سال ۹۷ پایشی در خضوص آسیب‌ها انجام شد که در شورای اجتماعی کشور هم اعلام شد. در سال ۹۸ هم این کار انجام شد که نتیاج آن اعلام می شود. اما نیاز بود که دبیرخانه و ساختاری به شکل ثابت شکل بگیرد که در ماه‌های آینده دبیرخانه دائمی رصد آسیب‌های اجتماعی در بهزیستی تشکیل می‌شود.

وی با اشاره به اینکه سازمان‌ اجتماعی در وزارت کشور هم چنین دبیرخانه ای دارد اما در سال ۹۷ هم بزرگترین پایش با بیشترین حجم نمونه هم توسط ما انجام شد که ترند آسیب در استان‌های مخلتف را ارزیابی کرد. رویکرد ما این است که باید مدیریت موردی انجام شود، چراکه یک نسخه ثابت ما را دچار مشکل می‌کند. امروز فرزندان بی‌سرپرست و بدسرپرست که در گذشته و پیش از انقلاب در نوان‌خانه‌ها به شکل توده‌وار بودند، امروز در خانواده‌ها هستند. امروز مراکز ما تبدیل به شبه‌خانواده شده‌اند، همچنین فرزندان بهزییستی توانسته‌اند تبدیل به مشاوران این سازمان شوند.

در ادامه این برنامه قبادی دانا در پاسخ به این انتقاد که رویکرد سازمان بهزیستی بیش از آنکه اجتماعی باشد وارد فاز پزشکی شده است، گفت: این انتقاد را قبول ندارم، چراکه بیش از دوسوم مدیران ارشد از متخصصان روان‌نشناسی، مددکاران، متخصصان علوم اجتماعی و... هستند. در عین حال بهزیستی متولی امور معلولان است است و یک میلیون ۵۰۰ هزار معلول تحت پوشش این سازمان هستند و همچنین بهزیستی مسئولیت حوزه اعتیاد و پیشگیری را نیز به عهده دارد. در حال حاضر ۲۷ هزار معلول ضایعه نخاعی در تحت پوشش بهزیستی هستند. بهزیستی در شرایط سختی است و تنها ۷۵ درصد از بودجه آن محقق شده است.

وی با اشاره به اینکه حق پرستاری معلولان ضایعه نخاعی از ۲۰۰ هزار تومان به ۵۵۰ هزار تومان افزایش یافته است، گفت: کمک‌هزینه تهیه وسایل توان بخشی از ۱۰۰ هزار تومان به ۲۰۰ هزار تومان افزایش یافته است که با توجه به این شرایط که فعالیت در حوزه معلولیت ها زیاد است این بهزیستی به متخصصان پزشک، روانشناسی مددکاری و ... نیاز دارد؛ برای مثال، مدیرکل حوزه آسیب‌های اجتماعی، یک دکتری علوم اجتماعی است.

به گزارش ایسنا، در ادامه این برنامه سیدحسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران نیز در یک تماس تلفنی با اشاره به اینکه بهزیستی در طول ۴۰ سال گذشته بیش از اینکه که یک سازمان اجتماعی در حوزه مدیریتی باشد، بیشتر غیر اجتماعی و پزشکی بوده است، گفت: دلیل این است که توان بخشی ما هم اشتباه بوده است. ما مسئول درمان نیستم. برای مثال در حوزه اعتیاد یک بخش درمان است و سه بخش دیگر کاملا روانشناسی است.

وی افزود: نه فقط در دوره آقای قبادی دانا بلکه در طول ۴۰ سال گذشته جز در دوره مدیریت دکتر فیاض‌بخش، هیچ مسئولی از بین مددکاران اجتماعی منصوب نشده است. آقای قبادی دانا یک سال و نیم در این سمت مشغول فعالیت هستند و در این مدت نیز هیچ مسئول مددکاری اجتماعی منصوب نشده است.

در ادامه، نادری - نماینده مجلس - با بیان اینکه در مجموع در این سال‌ها رویکرد بهزیستی اجتماعی نبوده است، گفت: در بخش اورژانس اجتماعی هم که مثال زده شد یا در بخش پرداخت حق پرستاری و ... به نظر می‌رسد، ماهیانه بیش از ۲۰ میلیارد پول به این قشر پرداخت می‌شود. است. این موضوع نشان دهنده رویکرد پول پاشی سازمان بهزیستی است. ۴۸۰۰ میلیارد سال گذشته بین مددجویان پول پخش شده است. به جز آسیب‌های روانی رویکرد پول پاشی انتهایی ندارد و ما تا ابد باید پول بخش کنیم. با توجه به رویکرد نئولیبرالی که در سال‌های اخیر در حوزه سیاست‌های دولتی حاکم بوده روز به روز روند آسیب‌ها افزایش داشته است. یعنی هرچقدر هم پول پخش شود، این روند ادامه دارد؛ اما اگر رویکرد اجتماعی باشد این مشکل برطرف می شود. الان خانواده‌ها هم راضی نیستند، چون نیازهایشان بیشتر است.

این نماینده مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اگر با رویکرد اقتصاد دیجیتال و توانمندسازی یکی از اعضای خانواده توانمند شود، قاعدتا رویکرد اجتماعی است.

رئیس سازمان بهزیستی کشور نیز در پاسخ به این انتقادات گفت: اینکه گفته می‌شود اگر رئیس یک سازمان پزشک است، رویکردش اجتماعی نیست، جفاست. در معاونت توسعه منابع انسانی از چهار مدیرکل، سه نفر غیر پزشک، در معاونت مشارکت‌های مردمی از چهار مدیرکل هیچکدام پزشک نیستند، در تحول اداری و فناوری از چهار نفر هیچکدام پزشک نیستند، در معاونت اجتماعی از سه نفر دو نفر غیر پزشک، در معاونت پیشگیری از چهار مدیرکل سه نفر غیر پزشک است و حتی در معاونت توانبخشی از سه مدیرکل دو نفر غیر پزشک هستند.

قبادی دانا ادامه داد: رویکرد اجتماعی به معنای جلب مشارکت مردم در برطرف کردن مشکلات است. امروز تصدی‌گری ۹۳ درصد از فعالیت‌های بهزیستی به مردم سپرده شده است. بهزیستی ۴۳ هزار مرکز همکار از بین مردم دارد؛ این یعنی اجتماعی کردن فعالیت‌های بهزیستی. همچنین امروز ۹ هزار خیریه تحت پوشش بهزیستی فعالیت می‌کنند.

وی با بیان اینکه امروز سازمان بهزیستی برای اجرای بند ۴ ماده ۲۶ به عنوان وظایف سازمان آمده می‌شود، گفت: مراکز ارائه‌دهنده خدمات بهزیستی به این ترتیب در ۲۵۰۰ محله شکل می‌گیرند و درواقع بهزیستی‌های کوچکی هستند که توسط مددکاران اجتماعی اداره می‌شود. به این ترتیب ۱۵ هزار مددکار اجتماعی نیز مشغول به کار می‌شوند.

رئیس سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: هدف ما از حمایت از فرد دارای معلولیت فقط پرداخت مستمری نیست، بلکه هدف ما این است که یک فرد دارای معلولیت و مددجوی سازمان بهزیستی حمایت و توانمند شده و زندگی مستقل دارای منزلت اجتماعی داشته باشد. درواقع ما تلاش می‌کنیم مسکن، اشتغال و هزینه تحصیل فرد را هم فراهم کنیم. اگر رویکرد ما پزشکی بود فرزندان بهزیستی بعد از ۴۰ سال در کنار مدیران بهزیستی نبوند؛ اما اگر بگویم اگر فلان مددکار فلان پست را نداشته پس رویکرد اجتماعی نیست، به نظر درست نیست.

موسوی چلک نیز در ادامه با بیان این پرسش که "در حال حاضر چند درصد از شورای معاونان سازمان بهزیستی از بین پزشکان هستند؟" گفت: سازمان بهزیستی یک سازمان اجتماعی است. تفکر اجتماعی مستلزم سیاست‌گذاری اجتماعی است. سیاست‌گذاری اجتماعی یک دانش تخصصی است. سیاست‌گذاران اصلی بهزیستی، عمدتا پزشک هستند.

وی با بیان اینکه رویکرد اجتماعی یعنی آنکه سازمان بهزیستی به دنبال حل مشکلات اجتماعی بعد از ۴۰ سال تعطیل شود، گفت: این درحالیست که هرچه جلوتر می‌رویم سازمان بهزیستی بزرگ‌تر شده است. به عنوان یک مددکار اجتماعی، تهی شدن بهزیستی از انجام مستقیم مسئولیت‌های خودش را فرار دولت از حمایت اجتماعی در قبال اقشار دارای نیازهای خاص می‌دانم. در کشوری مانند سوئد موضوع حمایت اجتماعی برای همه مردم است. هیچگاه دولت چند مولفه از وظایف خودش را در این کشورها واگذار نمی‌کند که یکی از این موارد حمایت از گروه‌های اجتماعی است؛ البته بستر برای مشارکت مردم نیز فراهم می‌شود.

احمد نادری نیز در ادامه این گفت‌وگو توضیح داد: اجتماعی‌سازی این نیست که صرفا فعالیت‌ها واگذار شود. البته باید مشارکت خیرین جلب شود، اما اجتماعی‌سازی این است که با رویکرد سیاست‌گذاری اجتماعی مسائل را حل و کنشگری کنیم. اگر سازمان بهزیستی وظایف خود را درست انجام داده بود الان این سازمان باید خیلی کوچک می‌شد. این موضوع در مورد کمیته امداد هم صدق می‌کند. انتقاد من به پول‌پخش‌کنی‌هاست.

وی در خصوص فعالیت اورژانس اجتماعی نیز گفت: یکی از مشکلات اورژانس اجتماعی این است که به شکل ساختاری به بهزیستی مرتبط نشده است. در این بخش چالش نیروی انسانی و خرید خدمت معنادار است. یعنی در این بخش، شخصی که برای ماموریت رسیدگی به آسیب‌دیدگان فرستاده می‌شود، نسبت استخدامی با بهزیستی ندارد. این موضوع می‌تواند آسیب اجتماعی و حتی امنیتی ایجاد کند.

این نماینده مجلس به موضوع بودجه اورژانس اجتماعی اشاره کرد و گفت: هنوز بهزیستی موفق نشده است در تمام شهرها اورژانس اجتماعی را ایجاد کند. به نظر می‌رسد باید بخشی از فعالیت‌های جانبی بهزیستی کم شده و به حوزه اورژانس آورده شود.

رئیس سازمان بهزیستی کشور هم با بیان اینکه "شعار امسال این سازمان، بهزیستی در گام دوم انقلاب، شفافیت، تحول خدمت با ارتقای سلامت اجتماعی در بستر خانواده است"، گفت: خانواده یک واحد اجتماعی اصیل در جامعه اسلامی و ایرانی است. به همین دلیل خانواده‌محوری یکی از سیاست‌های این سازمان است. به این ترتیب خانه‌های کوچک توانبخشی راه‌اندازی شدند و آسایشگاه‌های بزرگ تبدیل به مراکز کوچک شده‌اند. در حوزه اعتیاد نیز این‌که گفته شود برای مثال اگر به معتاد متادون داده شود رویکرد درمانی است، اما رویکرد ما این نیست بلکه ما به مدلی رسیدیم که اولا مدیریت مورد انجام می‌دهیم، ثانیا تیم درمانی ما شامل پزشک، مددکار، روانشناس، خانواده و فرد معتاد است. محور ما اشتغال‌زایی است و اتفاقا سم‌زدایی این افراد به شکل «پرهیزمدار» است.

قبادی دانا تصریح کرد: از سوی دیگر، خانواده فرد از ابتدا حمایت می‌شود. برای این فرد حمایت و اشتغال‌زایی انجام می‌شود. همچنین همه مردم از طریق سامانه شفافیت می‌توانند بر عملکرد بهزیستی نظارت کنند. در خصوص پول‌پاشی نیز این نگاه، جفاست. ۸۲ درصد بودجه سازمان بهزیستی امروز به شکل الکترونیکی و شفاف شده است. اسم این کار، حمایت از مجموعه‌های اجتماعی برای تحقق رویکردهای اجتماعی است.

وی با اشاره به طرح ایجاد گروه‌های همیار و تامین مالی خرد برای زنان سرپرست خانوار نیز گفت: تمام این موارد یارانه‌ها و امدادها برای خانوارهاست. امروز از بین ۲۶ هزار فرزند بی‌سرپرست ۱۶ هزار نفر در خانواده‌های جایگزین هستند و این پول به مثابه کمک هزینه برای آنهاست. اگر این سیاست خانواده‌محوری و بهره‌گیری از شرکای اجتماعی، آی‌تی‌محوری، شفافیت، تمرکز بر سلامت اجتماعی، مبارزه با فساد و ...، اجتماعی‌کردن نیست پس چیست؟

قبادی دانا در خصوص اورژانس اجتماعی نیز افزود: در حال حاضر ۳۶ هزار نفر در این بخش مشغول به کار هستند که عده از آنها قراردادی، رسمی و پیمانی هستند. همچنین مجلس مصوب کرد که شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر دارای اورژانس اجتماعی شوند اما هیچکدام از این شهرها دارای خودروی اورژانس اجتماعی نیستند. متاسفانه بسیاری از مداخلات در این بخش در خصوص تعیین افراد، گزینش افراد نحوه استخدام و ... صورت گرفته است؛ با این حال طرح جامعی برای ساماندهی به این بخش در حال آماه‌سازی است. الان سازمان ۲۱ هزار پرسنل دارد و در طی سال‌ها کمتر شده و در حال کوچک‌سازی است.

رئیس سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه ۹۳ درصد فعالیت این سازمان واگذار شده است، گفت: سیاستگذاری و نظارت به عهده حاکمیت است اما حوزه اجرا در بسیاری از کشورها به مردم واگذار شده است.

وی در خصوص کودکان کار و خیابان نیز گفت: موضوع این کودکان وسیع است و آنچه دیده می‌شود قله این آسیب اجتماعی است. در بسیاری از کشورها هم این کودکان در معرض دید نیستند. این موضوع یک موضوع اجتماعی اقتصادی و فرهنگی است. بیش از ۸۰ درصد این کودکان ایرانی نیستند اما عده‌ای تاکید دارند بگویند این افراد، ایرانی و نشانه‌ای از فقر هستند و روی آن تبلیغات کنند. متاسفانه این افراد شناسایی شخصی نشده‌اند. در طرح جدید اولا سمن‌ها قرار است پای کار بیایند و دوم اینکه مخاطب ما خانواده این کودکان است. این کودکان قربانی هستند. بسیاری از آنها توسط باندهای قاچاق وارد کشور شده‌اند. برخی نیز ناشی از فقر یا مشکلات خانوادگی وارد این بخش شده‌اند.

نادری نیز در پاسخ، با بیان اینکه در خصوص آمار با رئیس سازمان بهزیستی اختلاف نظر دارم، گفت: بر اساس آمار رسمی تا دو میلیون کودک کار داریم که براساس آمار غیر رسمی تا هفت میلیون نیز می‌رسد. این مساله از جمله مشکلات عمده ما در کلانشهرها به ویژه در تهران است که زیبنده کشورها با این منابع مالی نیست. این مشکل یک مشکل مدیریتی است. براساس آماری که به دست دارم ۵۰ درصد از این کودکان غیر ایرانی هستند. این طرح‌ها تا کنون موفق نبوده است؛ چراکه همین الان سر هر چهارراهی چند کودک کار وجود دارد. این موضوع یک موضوع سازمان‌دهی شده است و بخشی از برخوردهای ما باید امنیتی پلیسی باشد.

قبادی دانا نیز گفت: این کار نیازمند همکاری دستگاه‌های مختلف از وزارت کشور، دادستانی، اداره اتباع، استانداری و ... است. این‌که کودکی را جمع کنیم و ببریم، خلاف سیاست‌های بهزیستی است. باید مساله به شکل ریشه‌ای حل شود. بهزیستی متولی همه مسائل اقتصادی و اجتماعی کشور نیست اما سرریز همه آسیب‌های به سمت بهزیستی است. این‌که انتظار داشته باشیم تمام مسائل توسط یک سازمان حل شود انتظار درستی نیست. طرح جامع و جدیدی نیز بر اساس خلاءهای گذشته تهیه شده است.

نادری نیز در پاسخ گفت: موافق فرابخشی بودن این موضوع هستم و دستگاه‌های مختلف باید پای کار باشند، اما یک سازمان باید متولی باشد که هست؛ پس اگر خللی وجود دارد باید لایحه‌ای از سوی دولت به مجلس ارسال شود.