معرفی مهم‌ترین بیماری‌های گوارشی+دلایل و راه‌های درمان

گاستروانتریت

گاستروانتریت  یک عفونت روده بسیار شایع است. این شرایط به طور معمول به دلیل یک ویروس، باکتری یا انگل شکل می گیرد. علائم آن شامل موارد زیر می شوند:

- درد یا کرامپ معده

- حالت تهوع

- استفراغ

- اسهال

- تب خفیف

- سردرد

- خستگی

گاستروانتریت ویروسی یکی از موارد شایع است که اغلب به واسطه مصرف غذا یا آب آلوده شکل می گیرد.

دیورتیکولوز و دیورتیکولیت

دیورتیکولوز شامل شکل‌گیری کیسه هایی در دیواره روده بزرگ می شود. دیورتیکولیت نام پزشکی برای عفونت و التهاب این کیسه ها است.

دیورتیکولیت  به طور معمول موجب درد در قسمت پایین سمت چپ شکم می شود. علائم دیگر آن ممکن است شامل موارد زیر باشند:

- حالت تهوع

- استفراغ

- اسهال

- مدفوع خون آلود

- دفع ادرار مکرر یا دردناک

- تب

احتمال ابتلا به دیورتیکولوز با افزایش سن بیشتر می شود. در حال حاضر، پژوهشگران معتقدند که دلیل اصلی آن رژیم غذایی با محتوای فیبر کم است.

بیماری سلیاک

بیماری سلیاک  یک اختلال خودایمنی مزمن است که در آن گوارش گلوتن موجب حمله سیستم ایمنی به سلول های خودی می شود. این می تواند موجب آسیب دائمی به روده کوچک شود.

از علائم بیماری سلیاک می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- کرامپ های معده

- اسهال

- حالت تهوع

- استفراغ

- نفخ

- سوء تغذیه

- کاهش وزن

- سردرد

- ضعف

- خستگی

- مفصل درد

- کبود شدن راحت

کووید-19

کووید-19  بیماری است که بیشتر بر دستگاه تنفسی انسان تاثیر می گذارد. ویروس SARS-CoV-2 عامل این بیماری است.

افراد مبتلا به کووید-19 ممکن است طیف گسترده ای از علائم از جمله موارد زیر را تجربه کنند:

- تنگی نفس یا دشواری در تنفس

- سرفه

- از دست دادن حس بویایی یا چشایی

- احتقان یا آبریزش بینی

- گلودرد

- سردرد

- تب

- لرز

- خستگی

- حالت تهوع

- استفراغ

- اسهال

- دردهای عضلانی با بدن درد

به گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، علائم ممکن است 2 تا 14 روز پس از مواجهه با ویروس ظاهر شوند.

عوارض جانبی دارو

عوارض جانبی، واکنش های ناخواسته به یک دارو هستند که از شایع‌ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- ناراحتی معده

- خشکی دهان

- خواب آلودگی

- بی خوابی

- اسهال

- استفراغ

اندومتریوز

اندومتریوز به رشد سلول های شبیه به سلول های دیواره داخلی رحم در قسمت های دیگر بدن گفته می شود. علائم آن شامل موارد زیر می شوند:

- کرامپ های معده

- کمردرد و لگن درد

- قاعدگی های سنگین

- حالت تهوع

- استفراغ

- اسهال

- یبوست

- خون در مدفوع یا ادرار

- نفخ

- خستگی

- درد هنگام رابطه جنسی

- لکه بینی بین قاعدگی ها

انسداد روده

انسداد روده شامل بروز انسداد جزئی یا کامل در روده کوچک یا روده بزرگ می شود. بخش مسدود شده با غذا، مایعات، و گاز متورم شده و علائمی مانند موارد زیر شکل می گیرند:

- کرامپ های معده

- معده درد

- ناتوانی در دفع گاز

- تورم شکم

- بی اشتهایی

- حالت تهوع

- استفراغ

- یبوست شدید یا اسهال

پانکراتیت

پانکراتیت نام پزشکی برای التهاب حاد پانکراس است. این شرایط به طور معمول با معده درد شدید و ناگهانی که به سمت پشت بدن گسترش می یابد، آغاز می شود.

درد به طور معمول به واسطه موارد زیر تشدید می شود:

- تنفس عمیق

- سرفه

- حرکت

از علائم دیگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- بی اشتهایی

- حالت تهوع

- استفراغ

- اسهال

- تب

- تعریق

- بیماری زردی

آپاندیسیت

آپاندیسیت به عفونت و التهاب آپاندیس گفته می شود. آپاندیس کیسه کوچکی از بافت است که درون روده بزرگ قرار دارد. آپاندیس در قسمت پایین سمت راست شکم قرار دارد.

نخستین نشانه آپاندیسیت به طور معمول احساس درد در میانه معده است که به پایین سمت راست شکم سرایت می کند. درد ممکن است هنگام راه رفتن، سرفه یا عطسه تشدید شود.

از دیگر علائم آپاندیسیت می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- حالت تهوع

- استفراغ

- اسهال

- نفخ

- تب

مسمومیت با آهن

مسمومیت با آهن به واسطه انباشت بیش از حد آهن در بدن رخ می دهد. این شرایط ممکن است در نتیجه مصرف بیش از حد مکمل های حاوی آهن رخ دهد.

علائم مسمومیت با آهن ممکن است شامل موارد زیر باشند:

- شکم درد

- تحریک پذیری

- خواب آلودگی

- اسهال

- استفراغ، گاهی اوقات حاوی خون

- تنفس سریع

- تشنج

- از دست دادن هوشیاری

آنافیلاکسی

آنافیلاکسی اصطلاح پزشکی برای واکنش آلرژیک شدید است. به عنوان مثال، محرک ممکن است یک دارو یا غذا باشد.  

آنافیلاکسی به سرعت رخ می دهد و می تواند مرگبار باشد. علائم آن ممکن است شامل موارد زیر باشند:

- راش پوستی یا کهیر

- اسهال

- خارش گلو

- معده درد

- حالت تهوع

- استفراغ

- دشواری در بلع

- تنگی نفس

- سینه درد

- سرگیجه

- غش کردن

- از دست دادن هوشیاری

عوارض

اسهال و استفراغ مداوم می تواند به عوارضی از جمله کم آبی بدن و بی تعادلی الکترولیت ها منجر شود.

عوارضی که باید مراقب آنها باشید به دلیل استفراغ، اسهال و معده درد بستگی دارد.

به عنوان مثال، برخی مشکلات گوارشی می توانند موجب سوء جذب مواد مغذی شود که از جذب مواد مغذی به میزان کافی از غذای مصرفی جلوگیری می کند. این می تواند به کمبودهای تغذیه ای و کاهش وزن منجر شود.

پانکراتیت، آپاندیسیت، و انسداد روده درمان نشده می تواند موجب عوارض جدی و بالقوه مرگبار مانند  گندخونی (سپسیس)  شود که این عفونت از طریق جریان خون پخش شده و به اندام های دیگر حمله می کند.

درمان ها

درمان مناسب برای استفراغ، اسهال و معده درد به دلیل شکل گیری این علائم بستگی دارد.

به طور معمول، علائم فرد طی چند روز بهبود می یابند. در این بین، استراحت زیاد و نوشیدن مایعات فراوان برای پیشگیری و درمان کم آبی بدن اهمیت دارد.

اگر علائم شدید و پایدار هستند، تغییرات غذایی، تغییر یا اصلاح دوز مصرفی داروها، یا درمان پزشکی ممکن است نیاز باشند. این درمان ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

- داروهایی برای عفونت های روده

- داروهای مسکن

- مایعات درون وریدی (تزریق سرم)

- بستری شدن در بیمارستان یا عمل جراحی برای بیماری های جدی مانند آپاندیسیت یا انسداد روده

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم

اگر هر فردی در گروه های زیر درد شدید و ناگهانی معده را با یا بدون استفراغ و اسهال تجربه می کند باید به پزشک مراجعه کند:

- کودکان

- زنان باردار

- سالخوردگان

هر فردی که استفراغ، اسهال و معده درد را افزون بر یک یا تعداد بیشتری از علائم زیر تجربه می کند باید کمک پزشکی فوری دریافت کند:

- استفراغ شدید یا پایدار برای بیش از 12 ساعت

- استفراغ خونی

- اسهال برای بیش از دو روز

- معده دردی که فرد را از خواب بیدار می کند

- هر علائمی که پس از آسیب دیدگی یا عمل جراحی معده آغاز شده اند

- تورم یا کبودی ناگهانی شکم

- علائم کم آبی بدن مانند سرگیجه، خشکی دهان، و بی حالی

- بیماری زردی

- درد در سینه، دست، گردن یا فک

- دشواری در تنفس یا بلع