هشدار کرونایی برای مبتلایان به آلزایمر
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از روزنامه جام جم ،مشاهدات عینی هم نشان داد کرونا در ۳۰درصد مبتلایان میتواند باعث درگیرشدن سیستم اعصاب مرکزی و محیطی شود. به همین دلیل تاکید شد اگر افرادی با سن بالا و با عوامل خطری مانند فشارخون بالا، دیابت و سابقه بدخیمی به کووید-۱۹ مبتلا شدند ممکن است سیستم عصبی مرکزی و محیطی آنها نیز درگیر شود.
به بیان دیگر محققان با عوارض جدیدی از ابتلا به کرونا بهویژه در سنین بالا و همراه با مشکلات متابولیکی مواجه شدند که شامل آسیبهای سیستم اعصاب مرکزی و از جمله سکته مغزی بود.
در واقع مشخص شد که انتشار ویروس از راه خون و پایانههای عصبی مانند اختلالات چشایی و بویایی میتواند علت درگیری سیستم مغز و اعصاب باشد، اما بهتدریج و با طولانیشدن دوران عالمگیری کرونا متخصصان شاهد ابعاد جدیدتری از عوارض کووید-19 در بیماران دچار اختلالات عصبی و از جمله بیماران مبتلا به آلزایمر شدهاند.همین موضوع موجب شد با دکتر فرزاد اشرافی، متخصص مغزواعصاب و عضو هیاتعلمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفتوگو کنیم.
ابتلا به کرونا در مبتلایان به آلزایمر با چه نشانههای خاصتری نسبت به عوارض معمول آلودگی به کووید-19 همراه است؟
بروز حاد اختلال در توجه و تمرکز و موقعیتسنجی یکی از علائم ابتدایی ابتلا به کووید-۱۹ در مبتلایان به آلزایمر است.
گرچه 40 تا۶۰درصد بیماران مبتلا به آلزایمر تجربه اختلالات رفتاری روان نژندی و روانپریشی دارند، اما مطالعات انجامشده نشان داده است در دوره عالمگیرشدن کووید-19 شیوع اختلالات توجه و تمرکز و توهم در بیماران آلزایمر بیشتر شده است.اختلال در موقعیتسنجی، اختلال در تمرکز و توجه و بدترشدن حافظه اولین علامت ابتلا در ۳۸درصد بیماران آلزایمر مبتلا به کووید-19 محسوب میشود.
در تعدادی از بیماران نیز شروع علائم کووید-19 بدون تب، سرفه و تنگینفس است. علائم فوق همراه با خواب آلودگی و اختلال تعادل جزو علائم ابتدایی است.علائم کرونا در مبتلایان به آلزایمر دقیقا مانند دیگر افراد مبتلاست و مثل تمام افراد دیگر ممکن است در 20 تا30درصد موارد با عوارضی مثل سردرد، سرگیجه، اختلال بویایی، عدمتعادل، تشنج و حتی سکتهمغزی همراه باشد. ریسک سکته مغزی در افرادی که مشکلات متابولیکی و قلبی دارند و درگیر کرونا میشوند نیز بیشتر میشود.
لزوما هر فردی که آلزایمر کنترلشده دارد اگر بهطور ناگهانی دچار توهم یا اختلال تمرکز شود باید به ابتلای احتمالی وی به کرونا شک کرد؟
در مورد بیماران مبتلا به آلزایمر که دچار اختلال سطح توجه و تمرکز، هشیاری و اختلال جهتیابی و مسیریابی شوند، علاوه بر اینکه به بیماریهای عفونی ادراری و ریوی فکر میکنیم باید به بیماری کووید-19 نیز مشکوک شد و برایش از بیمار تست بگیریم.
چه اتفاقی طی آلودگی با کووید-19 در سیستم عصبی مبتلایان به آلزایمر میافتد؟
فرآیند التهاب مغزی، افتاکسیژن خون شریانی، درد حاد و اختلالات مغزی شناختی از علل ایجاد اختلالات شناختی حادتر در مبتلایان آلزایمر همراه با کووید-19 است.
احتمال سکته مغزی هم در چنین مواردی وجود دارد؟
همزمانی کرونا با عوامل خطری مانند سن بالا، فشارخون بالا، دیابت و مشکلات قلبی- عروقی منجر به آن شده که مبتلایان به کرونا برای سکته مغزی مستعدتر باشند. البته مطالعات انجامشده در بیمارستان شهدای تجریش تهران نشان داده است 22درصد افراد مبتلا که دچار سکته مغزی شدند، افراد جوان و زیر 50 سال بودهاند.
جالب اینجاست افرادی که دچار سکته مغزی شدند درگیری ریوی کمتری داشتند و شدت ابتلای آنها به کرونا کمتر بوده است. مسأله این است که اختلالات انعقادی میتواند به دنبال ابتلا به کرونا ایجاد شود و بهدنبال آسیب به عروق مغزی، سکته مغزی اتفاق بیفتد.
تشخیص سریع ابتلا به کووید-19 با توجه به چه نشانههایی در بیمار آلزایمر ممکن است؟
بیشک، تشخیص بهموقع کووید-19 در افراد مبتلا به آلزیمر و درمان بهموقع از پیشرفت بیماری جلوگیری میکند. بههرحال بروز حاد اختلالات در شناخت زمان و مکان و کاهش سطح هوشیاری، عدم توجه و تمرکز و بروز توهمات بینایی در افراد مبتلا به آلزایمر نیاز به بررسی علل عفونی و بیماریهای زمینهای همراه مانند عفونت ریوی، ادراری، بیماریهای کلیوی و کبدی و اختلالات آب و الکترولیت دارد.به بیان دیگر، در زمان عالمگیری کووید-19، با وجود نداشتن تب و سرفه و تنگینفس باید به فکر کووید-۱۹ بود.
اعضای خانواده بیمار مبتلا به آلزایمر طی دوران کرونا باید چه مراقبتهای بیشتری را معطوف وی کنند؟
همراهان و اطرافیان این بیماران باید به آنان توجه کافی داشته باشند، زیرا ممکن است مبتلایان به آلزایمر به دلیل اختلالات شناختی نتوانند نکاتی همچون ماندن در خانه و مصرف داروها را رعایت کنند. توجه داشته باشید اگر این افراد مبتلا به کرونا شوند سلامتشان در معرض خطر جدی است.
دوره نقاهت این دسته مبتلایان با ملاحظات خاصتری باید صورت بگیرد؟
این دسته از بیماران هم باید قرنطینه شوند و داروها با توجه به فراموشیشان توسط شخصی که از آنان پرستاری میکند به بیماران داده شود. مصرف داروهای کووید-19 و نیز داروهای آلزایمر باید ادامه پیدا کند و تداخلات دارویی نیز باید مد نظر قرار بگیرد. رعایت مسائل بهداشتی بهخصوص زدن ماسک و رعایت فاصله اجتماعی در منزل و شستن دستها در این بیماران بسیار مهم است.