ترامپ با رهبران جمهوری‌خواه سنا به اختلاف خورد
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از دنیای اقتصاد، سناتورها با ۸۴ رای موافق در مقابل ۱۳ رای مخالف از «قانون مجوز دفاع ملی» حمایت کردند و این لایحه را با بیش از اکثریت دوسوم که برای لغو وتوی احتمالی رئیس‌جمهور لازم است به تصویب رساندند.
لایحه فوق هفته گذشته در مجلس نمایندگان با ۳۵۵ رای موافق در مقابل ۷۸ رای مخالف تصویب شد. جمهوری‌خواهان ارشد قبل از روز جمعه برای این لایحه تبلیغ کردند که این امر تاکیدی بر اختلاف بین رئیس‌جمهور و رهبران جمهوری‌خواه کنگره بود. ترامپ دو مساله را هدف گرفته، یکی از آنها طرحی است که ماه‌ها برای آن مبارزه کرده که در نسخه نهایی لایحه گنجانده شده و شامل تغییر نام پایگاه‌های کنگره و تاسیسات نظامی در عرض سه سال است. با وجود آنکه سناتورها امیدوار بودند وی از این مبارزه عقب کشیده باشد اما ترامپ هفته گذشته این بند را در توییتی فریاد کشید. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در صورت مخالفت با این لایحه بودجه، ۱۰ روز فرصت دارد تا آن را وتو کند.
ترامپ اخیرا از لایحه دفاعی مذکور به خاطر شامل نشدن لغو بخش ۲۳۰ که حفاظ حقوقی برای شرکت‌های فناورانه به حساب می‌آید و به کیسه مشت رئیس‌جمهور و متحدانش تبدیل شده انتقاد کرد. این لایحه همچنین از تلاش‌های ترامپ برای کاستن از سربازان آمریکایی در آلمان و افغانستان جلوگیری می‌کند. جمهوری‌خواهان می‌گویند تلاش‌هایی برای صحبت با ترامپ به منظور منصرف کردن او از تهدید وتو صورت گرفته است؛ تهدیدی که می‌تواند لایحه‌ای را که معمولا با حمایت اکثریت هر دو حزب تصویب می‌شود و ۵۹ سال پیاپی به‌صورت قانون درآمده را در معرض خطر قرار دهد. «جرد زوبا»، در گزارش ۱۱ دسامبر برای المانیتور نوشت: این لایحه شامل بندی برای الزام دولت آمریکا برای تحریم ترکیه ظرف ۳۰ روز از تبدیل آن به قانون است. دلیل این اقدام هم خرید سیستم دفاع موشکی «اس ۴۰۰» روسی از سوی آنکارا است. المانیتور به نقل از گزارش روز پنج‌شنبه رویترز نوشت که دولت آمریکا درصدد تحریم آژانس دفاعی دولتی ترکیه و رئیس آن «اسماعیل دمیر» است و این نشانه‌ای است از اینکه دولت ترامپ احتمالا قافیه را باخته و نمی‌تواند جلوی تحریم ترکیه را بگیرد. روایت دیگر این است که ترامپ از این طریق می‌تواند چنین وانمود کند که مجبور به این کار شده است (روزنامه «دنیای‌اقتصاد» در گزارش روز شنبه ۲۲ آذرماه ۹۹ با عنوان «توهم ژئوپلیتیک اردوغان» به این مساله پرداخته بود).
این لایحه دفاعی شامل موادی است که از سوی سناتورها «مارکو روبیو» (جمهوری‌خواه از فلوریدا) و «کریس تونز» (دموکرات از دلور) به آن افزوده شده که کمک‌های نظامی آمریکا به اسرائیل را تا سال ۲۰۲۸ سالانه به ۳/ ۳ میلیارد دلار می‌رساند. این لایحه همچنین شامل معیارهایی با هدف افزایش نظارت کنگره بر حمایت نظامی آمریکا از کشورهایی است که در ائتلاف به رهبری سعودی در جنگ یمن مشارکت دارند و دولت آتی بایدن را وامی‌دارد تا تلاش‌های خود در حمایت از سازمان ملل برای پایان دادن به جنگ و کاهش تلفات غیرنظامیان را گزارش دهد. همچنین در این لایحه وزیر دفاع ملزم می‌شود که به کنگره گواهی دهد از هیچ‌یک از نیروهای نظامی آمریکایی برای استخراج، حمل‌ونقل، انتقال یا فروش نفت از سوریه استفاده نشده و گزارش پیشرفت، اهداف و هزینه‌های «عملیات سپر اسپارتان» را ارائه می‌دهد؛ عملیات اسپارتان، برنامه مشارکت ارتش آمریکا با کشورهای خاورمیانه و آسیای میانه با هدف عقب راندن نفوذ منطقه‌ای ایران است. سناتور «رند پاول» رای‌گیری را به دلیل مخالفت با بندی که دولت را ملزم به تسلیم گزارش «بیناآژانسی» می‌کند پیش از آنکه رئیس‌جمهور بتواند حضور نظامی آمریکا در افغانستان را به زیر ۸ هزار نفر کاهش دهد، پنج‌شنبه عصر با «فیلیباستر» به تعویق انداخت. پنتاگون ماه گذشته اعلام کرده بود که تقریبا نیمی از ۵هزار نظامی را که در حال حاضر در افغانستان هستند به دستور ترامپ در نیمه‌ژانویه به کشور بازمی‌گرداند. این لایحه سپس به دست ترامپ و روی میز او خواهد رفت. «ویلیام رابرتس» هم در گزارش ۱۱ دسامبر برای الجزیره نوشت، کنگره ایالات‌متحده با وجود قول دونالد ترامپ مبنی‌بر استفاده از وتو، لایحه دفاع ملی را با تایید بودجه نظامی سالانه ۷۴۰ میلیارد دلاری آمریکا – بزرگ‌ترین میزان بودجه در جهان- برای سال مالی ۲۰۲۱ تصویب کرد. این لایحه اختیار ترامپ برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، کره جنوبی و آلمان را در روزهای پایانی ریاست‌جمهوری محدود می‌کند و ۶۹ میلیارد دلار را برای عملیات نظامی در خارج از کشور مجاز ساخته است. اگرچه المانیتور به کمک ۳/ ۳ میلیارد دلاری آمریکا به اسرائیل اشاره کرده بود اما گزارشگر الجزیره می‌نویسد یکی از بندهای این لایحه که برخی کشورهای خاورمیانه را متاثر می‌سازد کمک نظامی سالانه ۱/ ۳ میلیارد دلاری به اسرائیل است که تعهدی ۱۰ ساله است که در دوران اوباما به آن دست یافته شد.
این لایحه همچنین به طرح دولت ترامپ برای بیرون کشیدن نیروهای آمریکایی از افغانستان هم پرداخته است. ماه پیش پنتاگون گفته بود که تعداد نیروهای آمریکایی تا پیش از پایان دولت ترامپ از ۴۵۰۰ نفر به ۲۵۰۰ نفر کاهش خواهد یافت. با این حال، این لایحه دولت را ملزم می‌دارد که پیش از عقب کشیدن نیروها از افغانستان (آن‌گونه که با طالبان توافق شده) گزارشی مفصل و دقیق به کنگره داده شود و همچنین توافق صلح ۲۹ فوریه هم برای بازنگری و چکش‌کاری بیشتر به کنگره داده شود. در این لایحه همچنین آمده است که دولت بایدن هم ملزم است در مورد توافق یا معامله با طالبان کنگره را در جریان قرار دهد و گزارشی دقیق به کنگره تسلیم سازد. قانون‌گذاران همچنین کمک ۴ میلیارد دلاری ایالات‌متحده به نیروهای امنیت ملی افغانستان و نیز تمدید برنامه ویژه ویزا برای اتباع افغانستان را که به نیروهای آمریکایی در این کشور کمک می‌کنند، مجاز دانسته‌اند.
جنگ یمن، تحریم‌های ترکیه
ویلیام رابرتس، گزارشگر الجزیره، همچنین می‌نویسد در لایحه مذکور پنتاگون ملزم شده که ظرف ۱۲۰ روز گزارشی در مورد نحوه حمایت آمریکا از ائتلاف سعودی در یمن ارائه دهد که تا‌کنون تلفات انسانی و غیرنظامی زیادی داشته است. سازمان ملل تحولات یمن را «بدترین بحران انسانی در جهان» نامیده است. قانون‌گذاران آمریکایی همواره نگرانی‌های خود در مورد حمایت آمریکا از ائتلاف سعودی در یمن را اعلام کرده‌اند اما سال گذشته ترامپ لایحه را وتو کرد که درصدد پایان دادن به مداخله آمریکا در این درگیری بود. این لایحه همچنین ممنوعیت کنگره در مورد تعطیلی زندان گوانتانامو را حفظ می‌کند. لایحه مذکور ۶۴۵ میلیون دلار را برای مقابله با داعش و حمایت از «گروه‌های سوری آزموده شده» کنار گذاشته در حالی که تامین مالی و انتقال سلاح به گروه‌هایی که مرتبط با القاعده هستند را ممنوع می‌سازد.
این لایحه همچنین روسیه و چین را دو دشمن استراتژیک آمریکا معرفی کرده و به دنبال سرمایه‌گذاری در فناوری‌های تسلیحاتی جدید و فراصوت است. سناتور «جیمز اینهوف» رئیس جمهوری‌خواه کمیته نیروهای مسلح می‌گوید: «چین و روسیه در زمینه فراصوت از ما جلوترند.» تحریم ترکیه هم از دیگر موادی است که در این لایحه از آن سخن به میان آمده است. سال گذشته هم ترامپ به دلیل تمرد آنکارا و خرید سیستم‌های دفاع موشکی «اس۴۰۰» روسی، ترکیه را از ساخت جت «اف۳۵» کنار گذاشت. ناتو هم معتقد است که این سیستم‌ها تهدیدی علیه این بلوک است.
احتمال وتوی ترامپ
مقام‌های کاخ سفید در ۸ دسامبر اعلام کردند که ترامپ به دلایلی احتمالا این لایحه را وتو کند. کاخ سفید در بیانیه‌ای گفت: «برخی مواد این لایحه در تناقض با سیاست خارجی دولت است به‌ویژه تلاش‌های رئیس‌جمهور برای بازگرداندن نیروها به کشور». ترامپ معتقد است برای اجتناب از جنگ دستور بازگشت نیروها را داده است. ترامپ همچنین زبان استفاده شده در این لایحه برای نام‌گذاری دوباره پایگاه‌های نظامی آمریکا را تقبیح کرد. برخی از این پایگاه‌ها به نام شخصیت‌های نظامی کنفدراسیون است که در جنگ داخلی ۱۸۶۵-۱۸۶۱ حضور داشته‌اند. پیشنهادی که سناتور «الیزابت وارن» و ۳۵ سناتور دموکرات دیگر در ماه ژوئن - در بحبوحه اعتراضات سیاهان با عنوان «زندگی سیاهان اهمیت دارد» - مطرح کردند که کمیسیونی را برای بررسی و توصیه برای حذف نام‌ها و نمادهای کنفدراسیون طی سه سال تشکیل داد. ترامپ همچنین خواستار لغو ماده‌ای شد که از شرکت‌های بزرگ فناوری مانند گوگل، توییتر و فیس‌بوک محافظت می‌کند. ترامپ رسانه‌ها را دشمن خود می‌داند.
