واکسن کرونا در قربانگاه بازی سیاست قدرت‌ها

در همین حال، برخی نهادها از جمله ائتلاف مردمی واکسن نسبت به احتکار واکسن کرونا از سوی کشورهای ثروتمند هشدار داده و اعلام کرده اند این احتمال وجود دارد که تنها 10 درصد از کشورهای فقیر در سال 2021 شانس برخورداری از واکسن کرونا داشته باشند.

در حالی که مردم کشورهای جهان این خبر را به فال نیک گرفته و در انتظار دستیابی به این واکسن برای حفظ جان خود و اعضای خانواده شان هستند، برخی دولت ها برای در اختیار گرفتن آن وارد رقابت با یکدیگر شده اند و برخی نیز از این واکسن به عنوان ابزاری سیاسی برای تحت فشار قرار دادن مخالفان خود بهره می گیرند.

آمریکا از جمله کشورهایی است که این واکسن بیش از هر جای دیگری در آن سیاسی شده است. ۶ روز پس از برگزاری انتخابات آمریکا (۱۹ آبان) ، شرکت های فایزر و بایون تک (Pfizer-Biontech) اعلام کردند که واکسن کرونایی که تهیه کرده اند بیش از ۹۰ درصد مثر است. ترامپ در توئیتر این دو شرکت را به اقدامات با انگیزه سیاسی متهم کرد و نوشت که آنها عمدا تهیه واکسن را به تاخیر انداخته اند تا از انتخاب مجدد او جلوگیری کند. «آنها جرأت نداشتند اثر واکسن را قبل از انتخابات اعلام کنند.» رئیس جمهوری آمریکا دو هفته بعد نیز در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «بدون من شما این واکسن را نخواهید داشت.»

دونالد ترامپ و دولت او از پیش از انتخابات ریاست جمهوری قول های زیادی به مردم آمریکا دادند. او اکنون می خواهد با خرید ۱۰۰ میلیون دوز واکسن کرونا از شرکت دارویی «فایزر» (Pfizer) طرحی بلند پروازانه را اجرا کند که به معنای واکسیناسیون میلیون ها آمریکایی تا تابستان است. از آنجا که برای هر فرد دو دوز ضروری است، با ۱۰۰ میلیون دوز واکسن ۵۰ میلیون آمریکایی واکسینه می شوند.

این طرح با اینکه در عمل دشوار به نظر می رسد اما حتی در صورت اجرایی شدن نیز فقط می تواند ۱۵ درصد از جمعیت ۳۲۸ میلیونی آمریکا را علیه کرونا واکسینه کند. دولت ترامپ می داند که این میزان کافی نیست و واکسن بیشتری علیه کرونا مورد نیاز است، از این رو با اعمال فشار به مقامات شرکت فایزر می کوشد دوزهای بیشتری از این واکسن را تصاحب کند. در مقابل فایزر اعلام کرده که در برابر فشارهای دولت آمریکا برای افزایش نظم قبلی تسلیم نمی شود، به ویژه اینکه توافق نامه هایی نیز با اتحادیه اروپا و سایر کشورها دارد.

براساس گزارشی از واشنگتن پست ، این شرکت دارویی فقط آماده ارائه ۵۰ میلیون دوز بیشتر در سه ماه آینده و ۵۰ میلیون دوز دیگر در سه ماهه دوم سال به آمریکا است. در صورت عملی شدن این وعدهف فقط ۱۰۰ میلیون نفر از بیش از ۳۰۰ میلیون آمریکایی واکسیناسیون را تا پاییز آینده انجام می دهند.

بنابراین دونالد ترامپ اکنون فشارهای خود را روی «مدرنا» دیگر شرکت داروسازی که آزمایش های موفقی داشته ، گذاشته است. این شرکت دارویی آمریکایی نیز در آستانه دریافت مجوز واکسن کرونا است. اکنون این نگرانی وجود دارد که مدرنا برای واکسیناسیون تعداد زیادی از آمریکایی ها تا تابستان، واکسن خود را تقریباً به طور انحصاری در میان مردم ایالات متحده توزیع کند. کارشناسان می گویند از آنجا که مدرنا بر خلاف فایزر به کمک های دولتی متوسل شده بود، ناچار است به این فشارها تن دهد.

در این میان برنامه کاخ سفید برای برگزاری «اجلاس واکسیناسیون» و دعوتاز شرکت های تولید کننده واکسن مانند فایزر و مدرنا به سیاسی شدن واکسنی که گمان می رفت به عنوان پدیده ای انساندوستانه و غیرسیاسی مورد توجه قرار گیرد، دامن زده است. مقامات این دو شرکت اعلام کرده اند در این اجلاس کاخ سفید حضور نمی یابند زیرا بیش از حد نگران هستند که دونالد ترامپ این موفقیت را به عنوان سیاست موفقیت آمیز خود قلمداد کرده و مدعی نقش آفرینی خود در تحقیقات شود.

سخنان یک کارشناس مهمان در فاکس نیوز به این نگرانی بیشتر دامن زده است. «جرالدو ریویرا» مفسر سیاسی جمهوری خواه ، پیشنهاد می کند از دونالد ترامپ با نامگذاری واکسن کرونا به نام او تقدیر شود. وی می گوید این اقدام برای ترامپ حس خوبی خواهد داشت و چند سال دیگر نام او به یک عنوان عمومی تبدیل می شود. «آیا شما ترامپ خود را بدست آورده اید؟» ریویرا می گوید: «بله ، من ترامپ خود را دارم ، همه چیز خوب است. کاش می توانستیم از این طریق به او احترام بگذاریم زیرا او قطعاً معمار اصلی این دستاورد ​​است.»

اما افراد کمی در آمریکا چنین عقیده ای دارند. تاکنون بیش از ۲۸۳۰۰۰ نفر در ایالات متحده بر اثر کووید-۱۹ جان خود را از دست داده اند. همانطور که «کارل برنستاین» روزنامه نگار فاش کرد ، دونالد ترامپ از ماه فوریه (بهمن ۹۸) از خطر شیوع ویروس کرونا اطلاع داشته است ، اما عمدا آن را در انظار عمومی کمرنگ کرده است. همچنین اظهارنظرهای غیرکارشناسی و عناد رئیس جمهوری آمریکا با پروتکل های بهداشتی از جمله استفاده از ماسک، موجب شده رفتار فردی او و سیاست های کرونایی اش مورد انتقاد شدید کارشناسان واقع شود. همچنین از نحوه مدیریت ترامپ در بحران همه گیری کرونا به عنوان پاشنه آشیل او در انتخابات ریاست جمهوری یاد می شود.

دولت ترامپ از سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) خواسته است واکسن ها را سریعاً تصویب کند. قرار است در روز پنجشنبه داده های واکسن تولید شده توسط دو شرکت فایزر و بایون تک (Biontech) ارزیابی و بررسی شود. این سازمان هفته آینده نیز FDA برای بررسی واکسن مدرنا تشکیل جلسه می دهد.

این در حالی است که در آنسوی اقیانوس اطلس برخی کشورها برای واکسیناسیون سراسری آماده می شوند. انگلیس اولین کشور در جهان است که پیشگام واکسیناسیون شده و «مارگارت کینان» ۹۰ ساله اولین فرد واکسینه شده در جهان لقب گرفته است. کینان در بیمارستانی در کاونتری انگلیس گفت ، این بهترین هدیه زود هنگام برای ۹۱ سالگی وی در هفته آینده است.

تایمز از این روز با عنوان V-Day یاد کرد که در آن حرف انگلیسی «V» علاوه بر این که مخفف واکسینه می تواند باشد، به کلمه پیروزی (Victory) نیز اشاره دارد. همچنین روزنامه دیلی میرور نوشت: «حمله متقابل ما امروز آغاز می شود. این مبارزه علیه دشمن نامرئی است همانطور که بوریس جانسون آن را در ابتدای شیوع همه گیر نامیده بود.» تاکنون کرونا بیش از ۷۵۰۰۰ نفر را در این کشور کشته است. 

این اتفاق پس از ماه ها اخبار ناگوار، سرانجام خبری خوب برای دولت جانسون بود که کشورش به شدت از همه گیری آسیب دیده است. قرار اس ۴۰۰ هزار نفر در مرحله اول واکسینه شوند. وزارت بهداشت این واکسن را با کمک یک شخص تازه استخدام شده به عنوان مسئول تهیه واکسن سفارش داده است. «کیت بینگهام» در ابتدا متهم شد که فقط به این خاطر به این سمت رسیده که همسر «جسی نورمن» نماینده محافظه کار پارلمان است. اما موافقان می گویند بینگهام انتخاب درستی بوده و تعهد جسورانه و میلیونی آنها نسبت به شرکت های فایزر-بایون تک تصمیم درستی است و باعث شده انگلیس اولین کشوری باشد که این واکسن کاملاً جدید را مجاز می داند.

سازمان تنظیم داروها و محصولات بهداشتی انگلیس (MHRA) نیز این واکسن را اولین دستاورد انگلیس پس از خروج از اتحادیه اروپا نامیده است زیرا این کشور دیگر عضوی از سازمان تأیید داروی اتحادیه اروپا (EMA) نیست. در مجموع ، انگلیس ۴۰ میلیون دوز واکسن کرونا از فایزر-بایون تک و میلیون ها دوز واکسن نیز از دیگر تولید کنندگان سفارش داده است. در همین حال «سایمون استیونز» مدیر اجرایی مرجع بهداشت ملی انگلیس (NHS) واکسیناسیون را نقطه عطفی در مبارزه با بیماری همه گیر دانسته است.