شیوع کرونا و خسارات جبران نشدنی که به کسب و کارها وارد شد!

نیمه دوم سال 98 سالی پر از چالش برای کسب و کارها بود. از خبر تعطیلی و رفتن شرکت های پر سابقه ای مانند سامسونگ گرفته تا تحت تاثیر قرار گرفتن کسب و کارهای کوچک و خانه نشینی بسیاری از کارمندان و بسته شدن بسیاری از شرکت ها! خبر خروج سامسونگ و ال جی که از دو سال قبل مطرح شده بود، نگرانی زیادی برای مردم به همراه داشت اما دیری نپایید که دیگر واقعیت و یا شایعه خروج آنها برای کسی دیگر اهمیت نداشت! اعلام رسمی شیوع ویروس کرونا !!! هرچند که دقیقا مشخص نیست زمانی که این ویروس وارد شده چه وقتی است اما روزهای آخر بهمن خبر قطعی ورودش به ایران اعلام شد.

اسفند که همیشه فصل دغدغه های قشنگ خرید وسایل نو، آماده سازی برای استقبال نوروزی بود، اینبار خبرهای نگران کننده ای برای کسب و کارهایی که چشم امیدشان به پایان سال بود داشت! شایعات داغ و دشمنی های بی سابقه ای که با بعضی برندها و استارت آپ های موفق ایرانی می شد نیز باعث بدبینی و گمانه زنی های بسیاری راجب آنها شد! خبر احتکار ماسک، توسط سایت اینترنتی که بعدا تکذیب شد، ضربه عجیبی به فروش و برندینگ کسب و کارهای فروش اینترنتی کالا زد. کاهش فروش باعث بسته شدن بسیاری از کسب و کارها و تعدیل نیروی زیادی برای عموم کسب و کارها شد! سوال اینجاست که واکنش دولت به این اتفاقات چیست؟

یکی دیگر از بخش هایی که در نیمه دوم سال 98 به دلایل رخدادهای پی در پی آن، بسیار متضرر گردید، صنعت نوپای گردشگری سلامت بود. این صنعت که به دلیل ارزان بودن خدمات پزشکی در ایران، یکی از راه های رونق گردشگری و ورود سرمایه به داخل کشور بود نیز بشدت متضرر شد! ورود توریست های خارجی برای درمان پزشکی، نه تنها از لحاظ مالی و چرخه اقتصادی، بلکه برای بهتر شناخته شدن فرهنگ ایرانی از مواردی بود که در صنعت توریست سلامت مورد توجه قرار می گرفت. متاسفانه با ادامه دار شدن اوضاع و چالش های داخلی که در کشور رخ می دهد، احتمال خاموش شدن این صنعت نیز وجود دارد. بطوریکه که بسیاری شرکت های گردشگری سلامت در نیمه دوم سال مجبور به تعدیل نیرو شده اند.

گردشگری داخلی و همچنین فروش بلیط هواپیما داخلی و خارجی و هتل ها نیز دچار شک بی سابقه ای شدند. اسفند برای شرکت های گردشگری دلگرمی برای جبران تمام زیان هایی که در سال دیده اند تا بتوانند در این شرایط بد اقتصادی (اوضاع نیمه دوم سال 98) هزینه های کارمندان و سرپا نگهداشتن کسب و کارشان را در نیمه نخست سال پیش رو تامین کنند.

اما اسفند 98 رنگ دیگری برای مردم و شرکت های گردشگری داشت! شیوع ویروس کرونا و نگرانی هایی که در پی داشت، اسفند را به یکباره به فصل نگرانی ها و لغو سفرها تبدیل کرد. دغدغه مردم از خرید تور و سفر به یکباره به خرید ماسک و مواد ضدعفونی کننده تغییر پیدا کرد. احتکار این مواد توسط محتکرین و کمبود آن میزان استرس و وحشت را در میان مردم افزایش داد به طوریکه، طبیعی ترین و منطقی ترین کار ممکن در اوضاع اضطراری شیوع این ویروس، قرنطینه و عدم حضور در مکان های شلوغ و لغو سفرها بود. از این رو سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور، به صورت رسمی بخشنامه ای را به تمام شرکت ها و آژانس های هواپیمایی اعلام کرد که آنها را موظف به استرداد بلیط بدون جریمه به مسافران می کرد. شرکت های گردشگری نیز همسو با این بخشنامه تمامی بلیط ها و هتل ها را بدون دریافت جریمه کنسل کرده تا در زمانی که مردم با افزایش قیمت مواد شوینده روبرو هستند، دغدغه و نگرانی از بابت بازگشت پول سفرشان نداشته باشند.

اما چیزی که در این میان، مورد توجه قرار نگرفت و از دید پنهان ماند، ضرر بی سابقه ای است که این شرکت ها درگیر آن شدند. فصل فروش و سودآوری شرکت های گردشگری، نوروز و تابستان است، بطوریکه این دو زمان، تمامی ضررها و هزینه های سالانه این شرکت ها را جبرات می کند! با عودت کامل وجه بلیط ها و هتل های کنسل شده، همچنین کاهش پروازها به یک سوم گذشته و پر شدن کمتز از 5 درصد هتل ها در این روزها، و احتمال ادامه دار بودن شرایط در نوروز، بسیاری از آژانس های هواپیمایی که به صورت حضوری فروش انجام میدادند، بسته شده اند. همچنین بسیاری از سایت های آنلاین فروش بلیط و هتل نیز، مجبور به تعدیل نیرو در مرز ورشکستگی قرار دارند.

اسفند 98 به کابوسی برای کسب و کارهای سنتی و اینترنتی تبدیل شده است و بدون شک اگر دولت هیچ تعبیری برای این زیان نیاندیشد، سال 99 سال سخت تری خواهد بود.

دولت هنوز هیچ بیانیه ای مبنی بر کمک و راه حل اندیشی برای جلوگیری از بسته شدن و تعدیل نیرو به دلیل شیوع کرونا را اعلام نکرده است.