«برگزیت» پیچیده‌تر از همیشه شد؛ همه‌پرسی دوم، انتخابات زودهنگام یا برکناری «ترزا می»؟

به گزارش اقتصادنیوز، به نقل از خبرگزاری‌های دویچه ولهه، یورونیوز و واشنگتن پست؛ کایر استارمر، کارشناس برگزیت در این کنگره طی سخنانی حتی باقی ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا را نیز رد نکرد و گفت: «هیچکس در این همه‌پرسی احتمال به دست آمدن آرای کافی برای ادامه عضویت بریتانیا در اتحادیه اروپا را نفی نمی‌کند.» سخنان او با تشویق بسیار شرکت‌کنندگان کنگره روبه‌‌رو شد.

رهبری حزب کارگر بریتانیا و شخص جرمی کوربین، رئیس این حزب موافقت چندانی با این همه‌پرسی ندارند. آنها نگران هستند که اعضای چپ این حزب که با برگزیت موافقت دارند، آرای خود را دیگر به این حزب ندهند.

جرمی کوربین گرچه اعلام کرده که نظر نمایندگان کنگره را می‌پذیرد، اما همه‌پرسی مجدد در مورد برگزیت را آخرین اقدام می‌داند و پیش از رسیدن به چنین راهکاری می‌خواهد احتمال برگزاری انتخابات زودرس پارلمانی در بریتانیا را بسنجد.

افزایش مخالفان داخلی با برگزیت

به تدریج برمخالفان برگزیت افزوده می‌شود. صادق خان، شهردار لندن با انتقاد شدید از سیاست بریتانیا در اجرای برگزیت - طرح خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا - خواستار همه‌پرسی دوباره از شهروندان این کشور شده است.

صادق خان پیامدهای اجرای برگزیت را برای اقتصاد، فرصت‌های شغلی و سیستم بهداشت و درمان دولتی بریتانیا اسف‌بار خوانده است. او که از ژانویه سال ۲۰۱۶ میلادی شهردار لندن است، تا کنون مخالفتی با برگزاری یک همه‌پرسی جدید در مورد برگزیت ابراز نکرده بود، اما حال برای نخستین‌بار از برگزاری آن حمایت کرده است.

دغدغه برگزیت برای نخست وزیر بریتانیا

ترزا می، نخست وزیر بریتانیا، در پارلمان بریتانیا دارای اکثریتی بسیار ضعیف است و به همین دلیل نظر احزاب اپوزیسیون تاثیری شدید در تصمیم‌گیری برای تایید یا رد برگزیت دارد.

تصمیم‌های بریتانیا در برنامه‌ریزی برای خروج از اتحادیه اروپا تاکنون با مخالفت مقامات اتحادیه روبه‌‌رو شده است. این تصمیم‌ها در درون حزب محافظه‌کار بریتانیا نیز مخالفان بسیاری دارد.

حتی اگر ترزا می، نخست وزیر بریتانیا، با اتحادیه اروپا به تفاهمی برای خروج از اتحادیه اروپا تا زمان قانون ۲۹ مارس ۲۰۱۹ نیز برسد، باز مشکلات بسیاری بر سر راه است، زیرا این برنامه باید به تصویب پارلمان بریتانیا نیز برسد و در چنین شرایطی هنوز مشخص نیست که آیا اکثریت پارلمان به این تصمیم رای مثبت خواهد داد یا نه.

استارمر در کنگره حزب کارگر بریتانیا در این باره گفت در صورتی که خانم می‌ در پارلمان بریتانیا آرای کافی موافق را به‌ دست نیاورد، حزب کارگر به او کمکی نخواهد کرد و در چنین شرایطی باید یا همه‌پرسی مجدد برای برگزیت برگزار شود یا انتخابات پارلمانی زودهنگام.

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، نیز با طرح‌های بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا مخالفت کرده است. خانم مرکل روز سه‌شنبه ۳ مهر (۲۵ سپتامبر) در برلین در این باره گفت: «وقتی تنها در یک بخش بازار داخلی اتحادیه اروپا فعالیت وجود داشته باشد و در سه بخش دیگر فعالیتی نباشد، نمی‌توان در بازار داخلی اتحادیه اروپا باقی ماند.»

ترزا می، نخست وزیر بریتانیا، خواستار آن است که بریتانیا پس از خروج از اتحادیه اروپا بتواند به راحتی به بازار اتحادیه اروپا دسترسی داشته باشد و تجارت و ارسال کالا به این بازار با محدودیتی روبه‌‌رو نشود.

سرنوشت برگزیت را احتمال دارد عملکرد حزب کارگر بریتانیا تعیین کند، البته اگر بداند چه می‌خواهد بکند. در حالی‌که مذاکرات میان بریتانیا و اتحادیه اروپا درباره برگزیت هنوز به نتیجه نرسیده، بسیاری از اعضای حزب کارگر فکر می‌کنند که این حزب اپوزیسیون چپ میانه قدرت و نیز وظیفه دارد که خواستار برگزاری یک همه‌پرسی جدید بشود و نتیجه‌ یک چنین همه‌پرسی انصراف بریتانیا از ترک اتحادیه اروپا باشد.

رهبری حزب کارگر مدتهاست که با این ایده مقابله کرده است. جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر، از برگزاری انتخابات پیش از موعد حمایت می‌کند. او روز یکشنبه به بی‌بی‌سی گفت که انتخابات جدید را بر همه‌پرسی درباره برگزیت ترجیح می‌دهد. او با اشاره به ضعف نخست وزیر بریتانیا، ترزا می گفت: «دولت به نظر قوی نمی‌آید.»

کوربین گفت: «ترجیح ما انتخاباتی پارلمانی است که پس از آن بتوانیم با اروپا درباره روابط آینده‌مان مذاکره کنیم.» او افزود که ابتدا منتظر نتیجه اجلاس سالانه این حزب خواهد بود که یکشنبه شروع می‌شود. کوربین افزود که اگر اعضای حزب خواهان انجام همه‌پرسی باشند، رهبری حزب به نظر آنان احترام خواهد گذاشت.

اجلاس سالانه چهارروزه این حزب روز یکشنبه ۲۳ سپتامبر (اول مهر) در لیورپول آغاز شده است.

کوربین به اتحادیه اروپا با دیده تردید می‌نگرد. او در سال ۱۹۷۵ مخالفتش را با ورود بریتانیا به اتحادیه اروپا اعلام کرده بود. کوربین تا کنون با رفراندوم دوم درباره برگزیت مخالفت کرده، اما در این میان، به‌ویژه از وقتی که اتحادیه اروپا طرح‌های ترزا می برای برگزیت را نپذیرفته، جو تغییر کرده است.

بیشتر نمایندگان حزب کارگر و نیز بسیاری از جوانان حامی این حزب طرفدار ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا هستند. اما در برابر، بسیاری از رأی‌دهندگان به این حزب خواستار برگزیت هستند. کوربین یکشنبه گفت که او در زمان رفراندوم سال ۲۰۱۶ خواستار "ماندن و انجام اصلاحات در اتحادیه اروپا" بوده است.

به گزارش روزنامه‌ای بریتانیایی ترزا می، نخست وزیر بریتانیا و رهبر حزب محافظه‌کار این کشور، به لحاظ سیاسی درمانده شده و از این رو در حال تدارک طرحی اضطراری برای برگزاری انتخابات جدید در ماه نوامبر است. "ساندی تایمز" می‌نویسد که می می‌خواهد از این طریق هم مذاکرات برگزیت و هم پست خود را نجات دهد.

گفته می‌شود که دو تن از مشاوران او برنامه‌ریزی برای انجام انتخابات در پاییز را آغاز کرده‌اند. "ساندی تایمز" منبع روشنی را برای اطلاعاتش ذکر نکرده است. دفتر نخست ‌وزیری بریتانیا گزارش روزنامه مزبور را نادرست خوانده و یک نماینده حزب محافظه‌‌کار به فرستنده "اسکای نیوز" گفته است که کشور نیاز به انتخابات جدید ندارد و اگر قرار بشود انتخابات جدید صورت بگیرد، محافظه‌کاران نباید ترزا می را نامزد انتخاباتی اصلی‌شان اعلام کنند.

ترزا می در سال گذشته برای دستیابی به پشتیبانی بیشتر اعلام کرده بود که انتخابات جدید برگزار می‌شود. اما برنامه او موفقیت‌آمیز نبود. از آن زمان تا کنون نخست وزیر بریتانیا با اکثریت بسیار ضعیفی حکومت کرده و از جناح‌های مختلف به او حمله می‌شود. از این رو در بریتانیا اغلب درباره کناره‌گیری احتمالی می گمانه‌زنی می‌شود.

احتمال دارد که نخست وزیر بریتانیا روز دوشنبه ۲۴ سپتامبر با معضلی جدید رویارو شود. به گزارش روزنامه "تلگراف"، اعضای کابینه می درصددند در نشست‌شان در لندن از می بخواهند که یک "طرح ب"، طرحی بدیل، برای مذاکرات راجع به خروج از اتحادیه اروپا ارائه دهد. وگرنه امکان استعفای چند وزیر از کابینه وجود خواهد داشت، از جمله استر مک‌وی، وزیر کار، و پنی موردانت، وزیر امور توسعه بین‌الملل.

پیش از این در اعتراض به طرح‌های می برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، دیوید دیویس، وزیر امور برگزیت، و بوریس جانسون، وزیر امور خارجه بریتانیا، از مقام خود کناره‌گیری کرده‌اند. هر دو از طرفداران سرسخت برگزیت هستند.

بریتانیا حدود شش ماه دیگر (۲۹ مارس ۲۰۱۹) می‌خواهد از اتحادیه اروپا خارج شود. می چندی پیش نیز در اجلاسی غیر رسمی در زالتسبورگ با پاسخ ردی اتحادیه اروپا روبرو شد و پس از آن با لحنی تند خواستار احترام بیشتر از سوی این اتحادیه شد.

اهمیت اجلاس حزب محافظه‌کار

با وجود موضع اتحادیه اروپا در برابر طرح‌های می برای برگزیت، نخست وزیر بریتانیا خود را در پیشبرد برنامه‌ریزی‌اش برای خروج بریتانیا از این اتحادیه مصمم نشان می‌دهد. او به "ساندی اکسپرس" گفته است که قطع امید نخواهد کرد و "این لحظه‌ای است که باید کاری کرد که برای بریتانیا درست است. اکنون زمان آن است که خونسردی را باید حفظ کرد".

با توجه به افزایش فشار زمانی برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، می از اتحادیه اروپا خواست شد که پیشنهادی بدیل بدهد و در مورد خروج این کشور از اتحادیه بدون رسیدن به توافق هشدار داد.

ترزا می هم اکنون به لحاظ سیاست داخلی زیر فشار عظیمی است، چون موافقان سرسخت برگزیت در حزب محافظه‌کار خواستار برخورد قاطعانه‌تر با اتحادیه اروپا از سوی می هستند.

از این رو بسیاری در انتظار برگزاری نشست عمومی حزب محافظه‌کار در این کشور هستند که یکشنبه ۳۰ سپتامبر در بیرمینگهام آغاز می‌شود و تا ۳ اکتبر ادامه خواهد داشت.

صادق خان و همه‌پرسی دوباره

طرفداران برگزاری یک همه‌پرسی جدید در مورد برگزیت از حمایت یک چهره ‌سرشناس دیگر برخوردار شدند. صادق خان، شهردار لندن با انتقاد شدید از دولت بریتانیا، خواستار برگزاری یک همه‌پرسی دیگر در مورد برگزیت شده است.

او در مقاله‌ای برای مجله هفتگی "آبزرور" خواستار شده که به شهروندان بریتانیا یک فرصت دیگر برای ماندن در اتحادیه اروپا داده شود. او پیامدهای اجرای برگزیت (طرح خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) را برای اقتصاد، فرصت‌های شغلی و سیستم بهداشت و درمان دولتی بریتانیا اسف‌بار خوانده است.

صادق خان که از ژانویه سال ۲۰۱۶ میلادی شهردار لندن است، تا کنون مخالفتی با برگزاری یک همه‌پرسی جدید در مورد برگزیت ابراز نکرده بود، اما حال برای نخستین‌بار از برگزاری آن حمایت کرده است. او در مقاله‌ای که به عنوان میهمان برای "آبزرور" نوشته، تصریح کرده است که فکر نمی‌کرده زمانی از چنین اقدامی حمایت کند.

او عملکرد دولت بریتانیا در ماجرای برگزیت را تأسف‌برانگیز خوانده و آن را "خطری برای استاندارد‌های زندگی در بریتانیا و فرصت‌های شغلی" در این کشور دانسته است. صادق خان نوشته است چاره‌ای جز این نمی‌بیند که به شهروندان بریتانیا شانس ماندن در اتحادیه اروپا داده شود.

او نوشته است: «در مدت زمان کوتاهی که برای مذاکره با اتحادیه اروپا باقی مانده است تنها دو نتیجه مورد انتظار است: دست‌یابی به یک توافق بد برای بریتانیا، یا عدم دست‌یابی به یک توافق؛ که بدتر است. من گمان نمی‌کنم که کسی به ترزا می‌ مسئولیت داده باشد که چنین بی‌شرمانه اقتصاد و معیشت مردم بریتانیا را به بازی بگیرد.»

یک خرج پردردسر

بریتانیا باید نهم فرودین سال آینده یعنی ۲۹ مارس سال ۲۰۱۹ میلادی اتحادیه اروپا را ترک کند. این کشور باید طی پاییز آینده به توافقی با این اتحادیه دست یابد که در آن تمامی راهکارهای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا تنظیم شود و بریتانیا با دریافت امتیازاتی از این اتحادیه، آسیب کمتری ببیند.

اما حال روشن نیست که بریتانیا و سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا در هفته‌های آینده به چنین توافقی دست یابند. چنین توافقی باید در پارلمان‌های کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم تصویب شود.

در نتیجه اگر تا تاریخ تعیینشده برای اجرای برگزیت، دولت ترزا می به توافقی دست پیدا نکرده باشد، "برگزیت سخت" در انتظار این کشور خواهد بود.

در هفته‌های اخیر بر شمار شهروندان بریتانیا که خواستار اجرای برگزاری یک همه‌پرسی جدید در مورد برگزیت هستند، افزوده شده است. نخست‌وزیر بریتانیا اما چنین درخواستی را اکیدأ رد کرده است. دو حزب بزرگ بریتانیا نیز مخالف برگزاری یک همه‌پرسی دیگر در مورد برگزیت هستند.