محتوای گفتگوهای ظریف و «جان کری» / مشروح مصاحبه ظریف
اقتصادنیوز، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ وزیر امور خارجه ایران که در نیویورک به سر می‌برد با حضور در برنامه جی‌پی‌اس شبکه خبری سی‌ان‌ان آمریکا، به سوالات «فرید زکریا» مجری این برنامه درباره موضوعات مختلف پاسخ داد.
فرید زکریا در ابتدای این برنامه گفت: «در حالیکه بیشتر مردم آمریکا و احتمالا جهان توجه خود را طی هفته گذشته به موضوع پرونده «برت کاوانا» (نامزد مورد نظر ترامپ برای عضویت در دیوان عالی این کشور) معطوف کرده بودند، رئیس جمهور ترامپ در سازمان ملل متحد، دوباره مسائلی را درباره ایران مطرح کرد. از دیدگاه شما، با وجود تحریم‌های آمریکا آیا اروپایی‌ها برای یافتن راه حلی به منظور انجام داد و ستد با ایران مصمم به نظر می‌رسند؟»
مشروح مصاحبه ظریف با سی‌ان‌ان
آمریکا با ترامپ منزوی شده است
محمدجواد ظریف پاسخ داد: «به نظر من آنچه که هفته گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و شورای امنیت این سازمان به وضوح مشخص بود، آن بود که ترامپ باعث شده است آمریکا منزوی شود. ما این موضوع را در مجمع عمومی شاهد بودیم. ما این موضوع را در شورای امنیت سازمان ملل نیز شاهد بودیم که در آن، ۱۴ عضو شورای امنیت از مجموع ۱۵ عضو آن، قطعنامه شورای امنیت در تایید برجام (2231) را مورد حمایت قرار دادند.»
ظریف در ادامه پاسخ به پرسش فرید زکریا افزود: «رئیس جمهور ترامپ تنها فردی بود که با وجود ریاست این نشست، همه با او مخالف بودند. این مسئله جالبی بود. حتی نمی‌دانم منطقی که پشت درخواست برگزاری این نشست وجود داشت، چه بود؟ بنابراین تنها بحث از اروپا نیست، بلکه بحث از جامعه بین‌المللی است. من ۳۵ سال سابقه کار در سازمان ملل متحد را دارم و باور دارم که این نخستین باری است که یک کشور از دیگر کشور‌های عضو سازمان ملل متحد درخواست می‌کند تا یک قطعنامه شورای امنیت را نقض کنند. این کشور درخواست کننده، یکی از کشور‌های عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل است که این قطعنامه را مورد تایید قرار داد و حتی به لحاظ اساسی، این قطعنامه را در دولت پیشین خود پیشنهاد داد، قطعنامه‌ای که باعث می‌شود همه کشورها توافق هسته‌ای را مورد نظارت قرار دهند. با این حال، دولت آمریکا اکنون می‌خواهد کشورهایی که به این قطعنامه پایبند هستند را تنبیه کند.»
عزم اروپا برای حفظ برجام جدی است
فرید زکریا گفت: «اما شما از قدرت دلار اطلاع دارید. شما تلاش کرده‌اید که با شرکت‌هایی که (از ایران) خارج شدند، داد و ستد کنید. آیا این ساز و کار اروپایی‌ها می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد؟»
ظریف در پاسخ گفت: «می‌دانم که اروپا جدی است. می‌دانم که سایر کشور‌های جهان در خصوص جلوگیری از اقدام آمریکا در نابود کردن آنچه که یک دستاورد دیپلماتیک عمده است، قاطعیت دارند؛ یکی از دستاورد‌های معدودی که ما طی سالیان طولانی شاهد آن بوده‌ایم. بنابراین، به نظر من میل و خواست سیاسی در این خصوص وجود دارد. ساز و کار، یک ساز و کار جدی و قاطع است. این که این ساز و کار موثر باشد یا نه، موضوعی است که باید منتظر باشیم و ببینیم. ایران خواهان مشاهده نتیجه است. ما این موضوع را به شرکای اروپایی خود اعلام کرده‌ایم. ما این موضوع را به دیگران نیز اعلام کرده‌ایم که ایران باید منافع اقتصادی این موافقتنامه را مشاهده کند.»
مجری سی‌ان‌ان سپس پرسید: «بنابراین فعلا و به علت این اطمینان ها، شما از توافق هسته‌ای خارج نخواهید شد؟» وزیر خارجه کشورمان پاسخ داد: «ما با اروپایی‌ها گفتگو کرده‌ایم. زمانی که رئیس جمهور ترامپ، خروج خود را از توافق اعلام کرد یکی از گزینه‌های ما خارج شدن از توافق بود. اما پس از آنکه کشور‌های اروپایی امضاکننده توافق هسته‌ای و همچنین روسیه و چین به ما اطمینان دادند که راهکار‌هایی را خواهند یافت تا منافع ایران را تضمین کنند، ما هم تصمیم گرفتیم از توافق خارج نشویم. آنها همه مسائل درست و صحیح را مطرح کرده‌اند. اکنون آنها در حال اجرای ساز و کار هستند. باید منتظر باشیم و ببینیم که آیا این ساز و کار، موثر است یا نه.»
ترامپ اذعان کرد که ایران با داعش می‌جنگند
ظریف در بخش دیگری از این برنامه زمانی که فرید زکریا از او درباره ادعای آمریکا در خصوص حضور منطقه‌ای ایران پرسید، گفت: «حضور ما در منطقه به این خاطر است که ما خودمان بخشی از این منطقه هستیم، از 6 هزار مایل آن‌طرف‌تر (کنایه به آمریکا) نیامده‌ایم اما ترامپ خودش گفته است که آمریکا 7 تریلیون دلار در خاورمیانه هزینه کرده است.» وی ادامه داد: «ما به مردم سوریه، عراق و کردستان عراق در شکست داعش کمک کردیم. حتی خود ترامپ در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری به صراحت گفت که ایران با داعش مبارزه می‌کند.»
وزیر خارجه ایران در ادامه تاکید کرد: «ما سابقه مبارزه با داعش در عراق و سوریه را داریم. ما در افغانستان با القاعده مبارزه کردیم و با صدام در عراق جنگیدیم. اما آمریکا و متحدانش از القاعده و طالبان در افغانستان، از صدام در عراق (هنگام جنگ با ما) و از افراط‌گراها و تروریست‌ها در سوریه حمایت کرده‌اند و اکنون بر سر مردم عادی یمن بمب می‌ریزند.» ظریف اضافه کرد: «آنهایی که در یمن بر سر مردم بمب می‌ریزند، ایرانی نیستند. آنها متحدان آمریکا هستند که با تسلیحات آمریکایی کودکان بی‌گناه را در اتوبوس مدرسه می‌کشند.»
ما در عراق نفوذ داریم اما کسی را کنترل نمی‌کنیم
ظریف در مصاحبه با سی‌ان‌ان ادعاهای وزیر خارجه آمریکا درباره نقش‌آفرینی ایران در حمله به اماکن دیپلماتیک این کشور در عراق را نیز رد کرد و گفت: «به نظر من، آمریکا باید سیاست تهدید را کنار بگذارد. حدود دو هفته پیش کنسولگری خود ما در بصره آتش زده شد ولی ما فورا به محل دیگری نقل مکان کردیم.» وی ادامه داد: «وقتی کنسولگری خود ما در بصره آتش زده می‌شود، یعنی ما برروی کسی در بصره کنترل نداریم. البته ما قطعا در عراق نفوذ داریم اما این به این معنا نیست که ما فرد یا گروهی را در عراق کنترل می‌کنیم. آقای پمپئو (وزیر خارجه آمریکا) و آقای بولتون (مشاور امنیت ملی کاخ سفید) باید به جای این تهدیدات بی‌فایده به سیاست‌های خود نگاه کنند.»
ولیعهد سعودی خودش گفت که می‌خواهد جنگ را به داخل ایران بکشاند
فرید زکریا در بخش دیگری از این برنامه از وزیر خارجه کشورمان درباره حمله تروریستی هفته گذشته در اهواز پرسید و اینکه آیا ایران، آمریکا و عربستان را در پس این حمله می‌داند. ظریف پاسخ داد: «آنهایی که این حمله تروریستی را انجام دادند از پایتخت‌های غربی و در گفتگو با شبکه‌هایی که عربستان هزینه آن را می‌دهد، مسئولیت آن را قبول کردند. عربستان از گروه‌های تروریستی فعال در مرزهای ایران حمایت مالی می‌کند و شاهد هستیم که این کشور عملا پرداخت دستمزد بیشتر به این گروه‌ها را به انجام حمله [به ایران] مشروط کرده است.»
وی اضافه کرد: «به یاد می‌آورید که ولیعهد عربستان سعودی حدود یک سال و نیم پیش علنا اعلام کرد که آنها قصد دارند جنگ را به داخل ایران بکشانند. اینکه ما نیروی دفاعی و اطلاعاتی قدرتمندی داریم که اغلب این تلاش‌ها را خنثی می‌کنند، به این معنی نیست که آنها در حال انجام اقدامی علیه ما نیستند.»
ظریف همچنین با انتقاد از ارتباط مقامات و افراد نزدیک به دولت ترامپ از جمله جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، و رودی جولیانی، وکیل ترامپ، با اعضای گروهک تروریستی منافقین گفت: «دولت کنونی آمریکا رفتار نرمالی ندارد و با گروه‌هایی گفتگو می‌کند که پیشتر در فهرست گروه‌های تروریستی این کشور قرار داشتند.»
دیدارهای جنجالی با جان کری
فرید زکریا در این مصاحبه درباره جنجال دیدارهای اخیر جان کری، وزیر خارجه دولت اوباما با ظریف نیز از او سوال کرد که وزیر امور خارجه کشورمان پاسخ داد: «جان کری در دیدارهایی که با من داشت سعی داشت من را قانع کند که ایران باید در برجام باقی بماند.» ظریف همچنین گفت دیدار با مقامات سابق آمریکا امری عادی است و او پیش از این نیز با بسیاری از مقامات سابق از جمله سیاستمداران جمهوری‌خواه دیدار کرده است.
احتمال مذاکره روحانی و ترامپ
محمدجواد ظریف در بخش دیگری از برنامه جی‌پی‌اس در پاسخ به مجری این برنامه درباره امکان دیدار ترامپ و روحانی گفت: «برای ما دیدار، نباید فقط یک عکس باشد، باید محتوا داشته باشد. یک عکس به همراه یک توافق دو صفحه‌ای چیزی نیست که ما می‌خواهیم. ما یک توافق ۱۵۰ صفحه‌ای داشتیم (اشاره به برجام) که ماه‌ها درباره جزئیات آن گفت‌وگو شده بود.»
وزیر خارجه کشورمان ادامه داد: «وقتی رئیس‌جمهور آمریکا به سادگی از یک توافق خارج می‌شود، چرا باید وقت خود را برای مذاکره با او تلف کنیم؟ ما همیشه گفته‌ایم که آماده گفتگو هستیم، البته به شرط اینکه طرف مقابل قابل اتکا باشد و بدانیم به تعهداتش پایبند می‌ماند.»
