تحلیل نشریه آمریکایی نیشن؛ عواقب بلند مدت ترور سردار سلیمانی برای ترامپ و آمریکا چیست؟

کدخبر: ۳۲۲۷۴۴
اقتصادنیوز: نشریه آمریکایی «نیشن» نوشت: 5 ژانویه، دو روز پس از آنکه دولت ترامپ فرمان ترور سردار قاسم سلیمانی را به وسیله حمله هواپیمای بدون سرنشین در بغداد صادر کرد، پارلمان عراق به اخراج نیروهای آمریکایی از این کشور رای داد. در ساعات اولیه 8 ژانویه، ایران به تلافی ترور سلیمانی بیش از 20 موشک به سمت دو پایگاه عراق که در آن سربازان آمریکایی حضور داشتند، شلیک کرد.

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از انتخاب؛ در ادامه این مطلب آمده است: حملات موشکی ایران تلفاتی نداشت و چند ساعت بعد، از موضع‌گیری‌های رهبران ایران و دونالد ترامپ مشخص بود که آن‌ها تمایلی به درگیری همه جانبه ندارند. جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، همان روز در توئیتر خود نوشت که ایران اقدامات متناسب را در پاسخ به ترور سلیمانی انجام داده است. در نقطه مقابل، ترامپ نیز در کنفرانس مطبوعاتی خود در کاخ سفید گفت: به نظر می‌رسد ایران قصد اقدام دیگری ندارد که این یک اتفاق خوب برای همه طرف‌ها است.

اگرچه ترامپ تصمیم گرفت که حمله موشکی ایران را تلافی نکند و مانع از بروز جنگی گسترده شود اما تصمیم وی برای ترور سلیمانی، فرمانده نیروی قدس به عنوان بازو عملیات خارجی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ابو مهدی المهندس، معاون رئیس نیروهای بسیج مردمی عراق خود به اندازه کافی تنش‌زا بود. امروز ایران به هدف خودش که خروج آمریکایی‌ها از عراق است یک قدم نزدیک‌تر شده و در صورت تحقق آن تهران قادر خواهد بود نفوذ قبلی خود بر دولت عراق، جناح های سیاسی و نیروهای امنیتی این کشور را گسترش دهد. در نهایت عقب نشینی سربازان آمریکایی از عراق باعث تضعیف کارزار آمریکایی برای از بین بردن بقایای داعش در عراق و سوریه می‌شود.

ترامپ اخیرا در اظهارات خود داعش را دشمن طبیعی ایران خواند و گفت: ما یعنی ایران و آمریکا باید روی این موضوع و دیگر اولویت‌های مشترکمان با هم کار کنیم. با این حال آنچه که ترامپ طی دو هفته گذشته انجام داده از جمله ترور سلیمانی و ابومهدی المهندس خلاف این ادعا بوده چرا که این دو نفر از جمله پیشگامان مبارزه با داعش در منطقه بوده‌اند. ایجاد تنش با دولت عراق و واداشتن ائتلاف بین‌المللی مبارزه با داعش برای متوقف کردن عملیات خود در عراق، هدف مبارزه با تروریسم را تضعیف و به جهادگرایان برای سازماندهی مجدد یاری خواهد رساند.

پارلمان عراق در قطعنامه اخیر خود از دولت نخست وزیر عادل عبدالمهدی می‌خواهد که به توافق نامه همکاری نظامی با واشنگتن پایان دهد، براساس این توافق‌نامه آمریکا هزاران سرباز را در سال 2014 به عراق فرستاد تا در نبرد با داعش به این کشور کمک کنند. پس از آنکه شبه نظامیان داعش بسیاری از شهرهای شمالی عراق از جمله موصل را تصرف کردند قاسم سلیمانی با تجهیز و بسیج کردن نیروهای شیعه و کرد نقش عمده‌ای در جلوگیری از پیشروی این گروه به سمت بغداد ایفا کرد.

در حال حاضر مصوبه پارلمان عراق برای اخراج آمریکایی‌ها با موانع بسیاری رو به رو است: یکی اینکه اصلا بسیاری از قانونگذاران سنی و کرد که مخالف خروج نیروهای آمریکایی هستند در جلسه رای گیری پارلمان شرکت نکردند و این مصوبه تنها تایید شیعیان را کسب کرد. فقط 170 از 328 قانونگذار رأی دادند و تقریباً 150 عضو سنی و کرد جلسه رای‌گیری را تحریم کردند. رهبران سنی و کرد نگران هستند که بدون سربازان آمریکایی، ایران به راحتی نفوذ خودش را گسترش دهد. احمد الجربا، یکی از معدود قانونگذاران سنی که در جلسه 5 ژانویه شرکت کرد، با اشاره به نقش ایران پس از خروج آمریکایی‌ها گفت: آیا همسایگان ما دوستان ما هستند یا اربابان ما؟ آیا ما می‌خواهیم ثروت کشور و اختیار تصمیم‌گیری را به کشورهای همسایه واگذار کنیم؟

پس از ماه‌ها اعتراض و فشارهای مردمی علیه دولت عراق، عبدالمهدی در اواخر ماه نوامبر استعفا داد. از آنجا که او به عنوان نخست وزیر موقت هنوز بر مسند امور است، مشخص نیست که دولت وی اصلا صلاحیت اجرای تصمیم پارلمان را داشته باشد. در 10 ژانویه، عبدالمهدی اعلام کرد که از مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا خواسته تا فرآیند خروج نیروهای آمریکایی را آغاز کنند، اما واشنگتن به این درخواست پاسخی نداده است.

رهبران عراقی از اینکه آمریکا این حمله هواپیماهای بدون سرنشین را بدون اجازه آنها انجام داده، عصبانی بودند و این اقدام را نقض توافق نامه‌ای دانستند که طبق آن واشنگتن متعهد شده از خاک عراق برای حمله به سایر کشورها استفاده نکند. عبدالمهدی و مشاورانش کاری کردند که دولت ترامپ دیگر به نیروهای امنیتی عراق برای محافظت از سربازان آمریکایی در عراق اعتماد ندارد و به نظر می‌رسد عزیمت این سربازان تنها راه برای جلوگیری از درگیری بیشتر باشد. عبدالمهدی قبل از رای گیری به پارلمان عراق گفت: آنچه اتفاق افتاد یک ترور سیاسی بود. عراق نمی‌تواند این را بپذیرد.

ترامپ و ایران، هر دو عراق را به مرکز تقابل تهران و واشنگتن تبدیل کرده‌اند. حملات موشکی تلافی جویانه برای ترور سلیمانی در حالی که به نظر می‌رسید ایران قصد ندارد تلفات انسانی به آمریکا وارد کند  فصل جدیدی را در منطقه و روابط دو کشور باز کرد چرا که این اولین بار بود ایران مستقیماً به یکی از اهداف آمریکا در منطقه حمله می‌کرد.

ایران با هزاران سرباز ایرانی و دهها هزار شبه نظامی شیعی که از عراق، لبنان، افغانستان و جاهای دیگر بسیج کرده بود، بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه را در قدرت نگه داشت. نیروی قدس به فرماندهی سلیمانی با هماهنگی این شبه نظامیان در بقای اسد، نقش بسیار مهمی داشتند. بسیاری از عراقی‌ها معتقدند او نقش عمده‌ای در شکست داعش داشته و ایرانی‌ها هم بر این باورند که او در جلوگیری از عبور تروریست‌ها از مرز کشورشان و ایجاد ناامنی در داخل نقش مهمی بازی کرده است.

برای ایران قاسم سلیمانی یک قهرمان بود که منافع این کشور را در منطقه پیش می‌برد و توانسته بود عمق استراتژیک موثری ایجاد کند، اما او برای کشورهای عرب منطقه طلیعه دار امپراطور پارسی و شخصی قلمداد می‌شد که قصد دارد جهان عرب را تحت کنترل خود در آورد.

روز 31 دسامبر در حالی که همه سرگرم جشن سال نو بودند، هزاران تظاهرکننده حامی شبه نظامیان عراقی وارد منطقه سبز بغداد و درب ورودی سفارت آمریکا شدند. این محاصره سفارت به مدت دو روز ادامه داشت، تا اینکه رهبران و سیاستمداران این گروه شبه نظامی عراق به هوادارانشان دستور دادند تا به خانه بروند. این بحران اگرچه جدی به نظر نمی‌رسید اما رسانه‌های راست‌گرای حامی ترامپ به شدت به آن پرداختند، همین مساله باعث واکنش دولت ترامپ شد تا نشان دهد که عزم آن دارد اجازه ندهد بنغازی دیگری این بار در بغداد رخ دهد. در نهایت هم ترامپ واکنش شدیدی به قتل یک پیمانکار آمریکایی و محاصره مختصر سفارت آمریکا در بغداد نشان داد و فرمان ترور قاسم سلیمانی، فرمانده ارشد نظامی ایران را صادر کرد.

پس از ترور سلیمانی، رهبران ایران علنا هدف خود که خروج آمریکا از عراق و سوریه و کل منطقه است ابراز داشتند. روز 8 ژانویه، ساعاتی پس از حملات موشکی ایران به مواضع نظامی آمریکا در عراق، حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در توئیتر خود نوشت که قاسم سلیمانی  قهرمانانه علیه داعش و سایر گروههای جهادی جنگیده است. وی همچنین افزود: جواب نهایی ما به ترور وی، بیرون کردن کلیه نیروهای آمریکایی از منطقه خواهد بود.

اکنون همه گروه‌های شبه نظامی منطقه که طی این سال‌ها توسط شخص سلیمانی پرورش یافتند، به دنبال خون خواهی از او خواهند بود، در واقع ترامپ با ترور مهمترین ژنرال ایران، شهید جدیدی را در خاورمیانه به وجود آورد که بدون شک خون او تا سال‌ها آمریکا را در منطقه تعقیب خواهد کرد.

 

اخبار روز سایر رسانه ها
    تیتر یک
    کارگزاری مفید