اصلاح قیمت یا پولبک (pullback) چیست؟

 ابزارهایی مانند حد سود و زیان، خطوط روند، اندیکاتورها و... . در این میان قصد داریم به مفهوم پولبک، که از مفاهیم تحلیل تکنیکال در بازار سهام است، اشاره کنیم. برای آشنایی بیشتر با این مقوله با ما همراه باشید.

پولبک چیست؟

در گام اول باید توجه داشته باشید که پولبک در لغت به معنی عقب کشیدن یا برگشت است و به نوعی مترادف کلمه hood یا همان قلاب است. به همین دلیل در نمودار، با شکل قلاب نمایش داده می‌شود. در بورس یک معنی دیگر برای این مفهوم در نظر گرفته‌اند که به آن خداحافظی می‌گویند، چرا که وقتی سهم سطح حمایت یا مقاومت خود را بشکند، سعی می‌کند یک بار دیگر خود را به آن سطح شکسته شده برساند. زمانی که این فرآیند به وجود بیاید به نوعی سهم تغییر وضعیت می‌دهد، یعنی ممکن است سهم از سطح مقاومت به سطح حمایت تبدیل شود یا برعکس.

تجربه نشان داده است زمانی که خطوط حمایت و مقاومتی سهم شکسته می‌شود، در 60 درصد مواقع بازار تمایل دارد به شکست حمایت و مقاومتی قبلی برگردد. در اکثر مواقع در بازار این پروسه با عنوان پولبک یاد می‌شود. در این میان به این نکته باید توجه داشته باشید که بعد از هر شکست، الزامی به وقوع پولبک نیست و پولبک به معنی بازگشت دقیق به همان سطح شکسته شده قبلی نیست، بلکه در صورت بازگشت سهم به محدوده احتمالی شکست نیز باز با مفهوم پولبک مواجه خواهیم بود.

انواع پولبک در بورس

به صورت کلی سه نوع پولبک در بورس وجود دارد که در این بخش قصد داریم به تفسیر هر مورد بپردازیم:

پولبک عادی (Normal Pullback)

این نوع پولبک در اکثر مواقع در بازار رخ می‌دهد. در این نوع پولبک قیمت سهم به سادگی به سطح مقاومت یا حمایت شکسته شده خود برگشته و به حرکت جدید خود ادامه می‌دهد.

پولبک خارجی (Outside Pullback)

در این حالت از پولبک، قیمت سهم قبل از اینکه به سطح مقاومت یا حمایت نزدیک شود، مسیر خود را ادامه می‌دهد. زمانی که این پولبک در بازار رخ می‌دهد باید توجه داشته باشید که تقاضا برای خرید سهم در حالت صعودی زیاد بوده و در حالت نزولی نیز تقاضایی برای سهم دیده نمی‌شود. زمانی که این نوع از پولبک را در سهم مشاهده کنید به احتمال خیلی زیاد روند بعدی سهم حالت صعودی خواهد داشت.

پولبک داخلی (Inside Pullback)

این نوع از پولبک در بورس برای سهامداران به نوعی گنگی و سردرگمی به وجود می‌آورد که همین امر منجر به ریسک زیاد در این پروسه خواهد شد. همان‌طور که در تصویر زیر هم پیدا است، در حالت پولبک داخلی قیمت، سطح مقاومت را رد کرده و بعد از آن حالت نزولی و بعد حالت صعودی به خود گرفته است. اگر خریداران سهم تردید نداشتند و در زمان برخورد با سطح مقاومت اقدام به خرید می‌کردند؛ دیگر شاهد روند نزولی بعد از برخورد نبودیم و سهم حالت صعودی را در پیش می‌گرفت.

بررسی پولبک در روندهای صعودی، نزولی و خنثی

برای این که رفتار پولبک را در روند صعودی با هم بررسی کنیم، باید فرض کنید یک سهم در روند صعودی در حال ساخت سقف‌ها و کف‌های بالاتری نسبت به سقف و کف‌های قبلی است. در یک محدوده‌ای بالاخره این روند شکسته شده و بعد از اصلاح چند درصدی قیمت سهم، مجدد به خط روند نزدیک می‌شود. در این موارد رفتار بعدی سهم طبق نمودار زیر است. در واقع قیمت سهم حالت کاهشی به خود می‌گیرد و نمی‌تواند روند صعودی خود را ادامه دهد.

همین حالت در روند نزولی هم به نوعی تکرار می‌شود. در این پروسه سقف و کف‌های بعدی در حالت پایین‌تری نسبت به سقف و کف‌های قبلی قرار دارند. در ادامه، قیمت، خط روند به وجود آمده را شکسته اما تمایل دارد مجدد به خط روند برخورد کند.  در این جا هم پس از پولبک معمولا سهم در حالت صعودی خود قرار می‌گیرد. برای درک بهتر این حالت به تصویر زیر دقت کنید:

حال باید فرآیند پولبک در روند خنثی را بررسی کنیم، پولبک در روند‌های خنثی هم وجود دارد. به این شکل که ما شاهد نوسان قیمت سهم بین یک سقف و کف نیز هستیم. به ‌عنوان ‌مثال فرض کنید سهم در محدوده‌های 110 تا 120 تومان همواره در حال نوسان است اما ممکن است شاهد شکست حمایت و یا مقاومت در سهم باشیم. در هر یک از دو حالت ذکر شده (شکست حمایت و مقاومت در روند خنثی) معمولا شاهد پولبک به سطح قبلی و سپس ادامه مسیر حرکت هستیم.

به عنوان یک نکته مهم باید در نظر داشته باشید که وقتی پولبک در روند یک سهم به وجود آمد بعد از تکمیل این پروسه، سهم به حالت ثبات رسیده و روند بعدی خود را آغاز می‌کند.

کدام پولبک در بازار مناسب است؟

بر اساس تجربه بهترین نوع پولبک در بورس به پولبکی گفته می‌شود که به آرامی در حال وقوع باشد. در واقع ما یک سطح داریم که با یک یا چند کندل قدرتمند شکسته می‌شود. اکنون پولبکی که به سمت این سطح انجام می‌شود، اگر حالت ضعیف و فشرده‌ای داشته باشد، در وضعیت مناسبی برای معاملات ما قرار خواهد داشت. در این حالت این نوع پولبک‌ها در بازار از اهمیت بالاتری برخوردار هستند.

آیا پولبک به معنی شروع روند جدید است؟

برخی از سرمایه‌گذاران در  بورس فکر می‌کنند بعد از وقوع پولبک روند سهم نیز همان حالت قبلی خود را ادامه خواهد داد در صورتی که این فکر به کل اشتباه است. در بخش‌های قبلی اشاره کردیم که در فرآیند پولبک سهم در یک بازه کوتاه به روند قبلی خود برگشته و مجدد روند معکوس را آغاز خواهد کرد.

در این حوزه نظریه‌های متعددی وجود دارد اما بیش از 50 درصد از روندها بعد از وقوع پولبک، مسیر جدیدی را در پیش می‌گیرند. بنابراین نمی‌توان به صورت قطعی اذعان کرد که یک سهم بعد از پولبک روند قبلی خود را ادامه خواهد داد.

در این مقاله سعی کردیم به مفهوم پولبک که در حوزه تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود اشاره کنیم. پولبک دارای انواع مختلفی است که در مجموع شامل حالت نرمال، خارجی و داخلی می‌شود. در اکثر مواقع زمانی که در یک سهم شاهد پولبک باشیم، روند سهم بعد از مدت کمی تغییر خواهد کرد و به نوعی روند جدیدی را در پیش می‌گیرد.

به عنوان مثال در یک روند نزولی زمانی که پولبک داشته باشیم، روند بعدی سهم حالت صعودی خواهد بود. برای آشنایی کامل با مباحث تحلیل تکنیکال، می‌توانید در دوره‌های آموزشی کارگزاری آگاه شرکت کنید. همچنین تعداد زیادی مقاله و ویدئوی آموزشی رایگان در بلاگ بآشگاه مشتریان وجود دارد که تمامی مباحث مقدماتی و پیشرفته تحلیل تکنیکال را پوشش می‌دهند.