3 خطر بزرگی که سازه فولادی را تهدید می کند!

 استحکام بالایی که فولاد دارد، آن را به متریالی پرکاربرد در ساختمان سازی تبدیل کرده است. به کمک تیرآهن می‌توان به سادگی و بدون نیاز به دیوارهای آجری بسیار ضخیم، دیواره ای نازک با اشغال کمتر فضا در سازه ایجاد کرد.

با این حال، اسکلت فولادی در ساختمان سازی در صورت قرارگیری در شرایط خوردگی و آتش سوزی، مقاومت چندانی نخواهد داشت و سلامت سازه را به خطر می‌اندازد. پیشگیری از چنین شرایطی، از تخریب سازه و وارد شدن خسارات مالی و جانی احتمالی جلوگیری می‌کند.

فولاد در ساختمان سازی چه جایگاهی دارد؟

سازه اسکلت فلزی ساخته شده از فولاد، نسبت مقاومت به وزن بالایی دارد و استفاده از آن‌ در ساخت سقف و دیوار، به افزایش مقاومت سازه کمک می‌کند. سازه فولادی در برابر نیروهای مختلف عمودی و جانبی مقاوم است و در صورتی که مهندسی‌شده طراحی شده باشد، از جان و مال ساکنین محافظت می‌کند.

اسکلت فولادی، با اتصال ستون‌ها و تیرهای افقی برای افزایش استحکام سقف و دیوارها استفاده می‌شود. در برپایی این سازه فلزی، از تیرآهن یا مقطع عرضی نورد شده فولادی که شکلی مشابه با حرف "I" دارد، استفاده می‌شود. این مقاطع ممکن است به شکل دوبل استفاده شوند. در صورت لزوم، از مقاطع لوله‌ای و مربعی که با بتن پر شده‌اند نیز استفاده می‌شود. اتصال تیرهای فولادی به ستون‌ها و ایجاد اسکلت، با جوشکاری، پیچ و مهره‌های رزوه‌ای یا پرچ انجام می‌شود.

چه خطراتی ایمنی سازه فولادی را تهدید می‌‌کند؟

با وجود مقاومت و دوام بالایی که سازه فولادی دارد، خطراتی نظیر حریق، خوردگی و مشکلات ناشی از اجرای سازه ایمنی آن را به خطر می‌اندازند. یکی از موارد مهم در ساخت سازه فولادی، استفاده از مقاطع باکیفیت است. تهیه مقاطع باکیفیت از مراکز معتبری چون پیشرو صنعت نفت آسیا (آیرومارت) اطمینان از ایمنی ساخت را افزایش می‌دهند. استاندارد بودن مقاطع تهیه شده و مناسب بودن وزن آن‌ها از عوامل مهمی است که بر مصونیت اسکلت فلزی تاثیر می‌گذارد. پیش از تهیه مقاطع فولادی، اطلاع از نرخ مقاطع فولادی پرکاربرد در اسکلت چون قیمت پروفیل و قیمت میلگرد، در خرید آن‌ها تاثیر خواهد گذاشت.

در ادامه، ضمن بررسی خطراتی که بر سر راه ایمنی سازه فولادی قرار گرفته‌اند، راه‌های مقابله با آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

1.مشکلات اجرایی در سازه‌های فولادی

عدم دقت در اجرای اسکلت فلزی از جمله مواردی است که ایمنی ساختمان را به خطر می‌اندازد. در ابتدای امر باید به استاندارد بودن تیرآهن و دیگر مقاطع مورد استفاده در ساختمان سازی توجه کرد. یکی از موارد موثر بر کیفیت تیرآهن وزن آن است. در صورتی که وزن تیرآهن با جدول وزن اشتال مطابقت داشته باشد، می‌توان به کیفیت آن اطمینان کرد. نکته قابل توجه این است که وزن از مهم‌ترین عوامل مشخص‌کننده قیمت تیرآهن است.

دقت در اجرای اتصالات و جوشکاری دیگر عامل موثر بر مصونیت سازه است. هرگونه ایراد در اتصالات از جمله موارد زیر، سازه فولادی را به خطر می‌اندازد:

• اتصال غلط ورق فولادی به جان تیر

• اتصال نامناسب پروفیل‌های ترکیبی

• اتصال نادرست تیر راه‌پله به فونداسیون

• استفاده از الکترود نامناسب در جوشکاری

• زیاد بودن آمپر جوشکاری و آسیب زدن به پروفیل‌ها

• کافی نبودن جوش بین مقاطع

اجرای تاسیسات ساختمانی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. به عنوان مثال در اجرای لوله کشی ساختمان و استفاده از لوله مانیسمان برای لوله کشی گاز توکار و تاسیسات کویل و شوفاژ باید به نکات ایمنی، فواصل و اتصالات توجه داشت. لوله مانیسمان مورد استفاده باید به خوبی در برابر خوردگی در محیط خاک و خوردگی در اثر عبور گاز از آن محافظت شود.

در این میان نمی‌توان از چالش خرید لوله به مناسب‌ترین قیمت لوله مانیسمان برای استفاده در لوله‌کشی ساختمان چشم‌پوشی کرد.

2. خوردگی

فولاد در صورتی که در برابر رطوبت هوا قرار گیرد، مقاومت چندانی در برابر خوردگی نخواهد داشت. خوردگی بخشی از فولاد ساختمانی تمام سازه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بخش‌هایی از فولاد که در معرض خاک قرار گرفته باشند، تحت تاثیر ترکیب خاک ممکن است خورده شوند. برای جلوگیری از این آسیب مهم به سازه، می‌توان به کمک روش‌هایی مقاومت فولاد به اکسیداسیون را افزایش داد.

رنگ آمیزی

ایجاد پوششی از رنگ ضد زنگ روی مقاطع فولادی، یکی از مرسوم‌ترین روش‌های محافظت از آن در برابر خوردگی است. پیش از رنک‌آمیزی باید از تمیزی سطح اطمینان حاصل کرد. سطح باید عاری از هرگونه آلودگی باشد و با سیم تمیز شود. خشک بودن سطح و عدم وجود مه و شبنم در شرایط که رنگ‌آمیزی انجام می‌شود، بسیار مهم است.

از آن‌جایی که قطعات ممکن است نیاز به جوشکاری داشته باشند، محل جوش باید عاری از رنگ باشد و پس از جوشکاری رنگ ضد زنگ بر روی آن اعمال شود. 

گالوانیزه کردن

راهکاری موثر و پرکاربرد که عمر مقطع را در محیط‌های مرطوب بیش از 20 سال افزایش می‌دهد، اعمال پوشش فلزی بر فولاد است. طی فرایند گالوانیزاسیون، فلز روی بر فولاد اعمال می‌شود و آن را در برابر خوردگی مقاوم می‌کند.

پوشش بتنی

با قرارگیری مقاطع فولادی در بتن، اطراف آن محیطی قلیایی قرار می‌گیرد. در صورتی که تیرآهن قرار گرفته در بتن مسلح به طور استاندارد و با فاصله مناسب از بتن تعبیه شود، توسط محیط قلیایی محافظت شده و در صورت نفوذ گازهای اسیدی به بتن، با آن‌ها واکنشی نخواهد داد.

پوشش قیری

پوشش‌های قیری از جمله راهکارهای محافظت از فولاد در برابر زنگ زدگی هستند. قیر و قیر زغالی غلیظ شده پوشش قیری را تشکیل می‌دهند. این نوع پوشش‌ها در بیش از سه لایه بر سطح فولاد اعمال می‌شوند. از پوشش‌های قیری به ویژه در بخش‌هایی از سازه که در آب غوطه‌ور است، استفاده می‌شود. استفاده از این پوشش‌ها در معرض نور خورشید توصیه نمی‌شود چرا که دچار ترک خوردگی می‌شوند. برای جلوگیری از این آسیب باید لایه‌ای از قیر حاوی آلومینیوم بر روی آن اعمال کرد.

پوشش پلاستیک

پوشش پلاستیک لایه‌ای خمیری است که با غلتک بر روی سطح اعمال شده و اتصال آن با استفاده از چسب یا حرارت انجام می‌شود. پوشش پلاستیک گاهی به صورت پودر و حرارت بر روی سطح می‌نشیند و لایه‌ای سخت با مقاومت شیمیایی بالا ایجاد می‌کند. به طور کلی پوشش پلاستیکی می‌تواند نرم و ارتجاعی یا سخت و شکننده باشد.

3.آتش سوزی

اگرچه فولاد نمی‌سوزد، اما تحت دمای بالا مقاومت و خواص آن تحت تاثیر قرار می‌گیرند. با افزایش دما و تجاوز از 600 درجه سانتی‌گراد، ستون‌های فولادی دیگر دوام کافی ندارند، خم شده و در نهایت تخریب می‌شوند. از این رو حفاظت از سازه در برابر آتش، مهار آن در ساختمان و حفظ جان و مال افراد اهمیت می‌یابد.

به طور کلی با توجه به استفاده از بتن در ساختمان سازی، تا حدی می‌توان از مقاومت به حریق اسکلت فولادی اطمینان حاصل کرد. با استفاده از پوشش‌های بتنی در سازه فولادی، مقاومت در برابر آتش سوزی افزایش می‌یابد. وجود آب در بتن و سختی جوشیدن و خروج آن، از جمله عوامل موثر بر این مقاومت است. از معایبی که موجب کاهش محبوبیت پوشش بتنی شده است، می‌توان به ضخامت پوشش بتنی، وزن و هزینه‌بر بودن آن اشاره کرد.

می‌توان با استفاده از الیاف و مواد سیمانی، مقاومت به حریق سازه‌های فولادی را افزایش داد. مواد رنگی عایق و ضد حریق نیز گزینه مناسبی برای افزایش مقاومت نسبت به آتش سوزی هستند.

در اسکلت ساختمان‌های کمتر از 4 طبقه، مقاوم‌سازی ساختمان به حریق لازم نیست. از طرف دیگر، در صورتی که از سیستم بارنده در ساختمان‌های 5 طبقه استفاده شود، نیازی به مقاوم‌سازی در برابر آتش نیست.

ساختمان‌های 6 طبقه باید توانایی مقاومت در برابر آتش را تا حداقل 2 ساعت داشته باشند. عدم مقاومت به حریق به ویژه در ساختمان‌هایی که از ستون‌های پر میلگرد استفاده کرده‌اند، خطرناک است. در صورتی که اسکلت فولادی مقاوم‌سازی نشده باشد، حداکثر 20 دقیقه در برابر حریق دوام خواهد داشت. به همین علت مقاوم‌سازی آن اهمیت می‌یابد.

باکیفیت‌ترین اسکلت فولادی با محصولات آیرومارت

 شرکت پیشرو صنعت نفت آسیا (آیرومارت) از جمله مراکز معتبر عرضه و فروش مقاطع فولادی است که محصولات خود را با بهترین کیفیت و مناسب‌ترین قیمت به مشتریان ارائه می‌کند. علاوه بر فروش محصول، خدمات برش، خمکاری و جوشکاری و همچنین ارسال بار به سراسر ایران توسط این مجموعه انجام می‌گیرد.

خریداران می‌توانند برای اطمینان از انتخاب خود، از طریق وبسایت آیرومارت به نشانی iromart و یا شماره تلفن 02145306 با کارشناسان این مجموعه ارتباط حاصل کرده و در صورت نیاز از خدمات مشاوره ایشان بهره‌مند شوند.