کاربردهای ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان
فولاد یکی از پرکاربردترین مصالح در ساختمان‌سازی است. ورق گالوانیزه نیز نوعی فولاد فرآوری شده است. دلیل گالوانیزه کردن فولاد این است که این ماده به‌خودی‌خود، مقاومت چندانی در برابر رطوبت و خوردگی ندارد و نمی‌تواند در بخش‌های حساس ساختمان به کار برود.
ورق گالوانیزه به دلیل ویژگی‌هایی که دارد در بخش‌های مختلفی از ساختمان به کار می‌رود. کانال‌های کولر، سقف ساختمان و لوله¬ها نمونه‌هایی از این کاربردها هستند.
در این مقاله، ضمن مرور کلی بر تعریف ورق گالوانیزه و مزایای آن به توضیح کاربردهای مختلف این ورق در صنعت ساختمان می‌پردازیم. در بخش آخر مقاله هم نگاهی کوتاه به روش¬های تولید این ورق، خواهیم داشت. درصورتی‌که قصد آشنایی هرچه بیشتر با این متریال را دارید، این مقاله به شما کمک خواهد کرد.
ورق گالوانیزه چیست؟
پیش از اینکه با کاربردهای ورق گالوانیزه آشنا شویم، باید بدانیم که فولاد گالوانیزه چیست؟ ورق گالوانیزه فولادی، ورقی است که سراسر آن با پوششی از فلز روی یا زینک، پوشانده شده است. فلز روی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی، اصطلاحاً خود را فدای لایه زیرین خود، یعنی فولاد می‌کند. به همین دلیل، عمر فولاد گالوانیزه در مقایسه با فولاد معمولی تا ده‌ها سال بیشتر، است.
به فرآیند اعمال فلز روی بر ورق فولادی، گالوانیزه کردن می‌گویند. این فرآیند، برای اولین بار در فرانسه در سال 1837 ابداع شد. پس از آن در کشور انگلستان، بیشترین توسعه را یافت.
مزایای استفاده از ورق گالوانیزه
اصلی‌ترین مزایای گالوانیزه کردن ورق فولادی و استفاده از آن در صنعت ساختمان را می‌توان به موارد زیر مرتبط دانست:
• مقرون‌به‌صرفه بودن: فرآیند گالوانیزه، هزینه چندانی ندارد. همچنین، استفاده از دیگر انواع ورق با پوشش‌های ضدزنگ، هزینه‌های گزافی برای سازنده ساختمان، در بر دارد.
• دوام بسیار بالا: ورق گالوانیزه، تقریباً به هیچ مراقبت خاصی نیاز ندارد و می‌تواند به همان شکلی که استفاده شده است تا ده‌ها سال، باقی بماند.
• اطمینان بالا: در مورد طول عمر انواع پوشش‌های ضد خوردگی، تخمین‌های مختلفی زده می‌شود. در مورد بسیاری از آن‌ها این تخمین‌ها، خطای زیادی دارند. این در حالی است که طول عمر و کیفیت عملکرد ورق گالوانیزه، با دقت بسیار خوبی، قابل پیش‌بینی است.
• سخت‌ترین پوشش: نه‌فقط مقاومت در برابر خوردگی بلکه مقاومت در برابر ضربه و خراش پوشش فلز روی اعمال‌شده روی فولاد نیز بسیار بالاست.
• حفاظت خودکار: این خاصیت باعث می‌شود که منطقه‌ای از ورق که پوشش آن خورده شده است به دیگر مناطق گسترش نیابند.
• پوشش کامل: برخلاف دیگر پوشش‌های ضد خوردگی حتی گوشه‌های بسیار تیز یا فرورفتگی‌های احتمالی ورق نیز در این روش به‌اندازه دیگر بخش‌ها، پوشش داده می‌شوند.
کاربردهای اصلی ورق گالوانیزه در ساختمان سازی
استفاده از ورق گالوانیزه در ساختمان‌سازی، روزبه‌روز گسترده شده است. این امر به دلیل مزایای خاص این ورق است که در قسمت قبل به آن‌ها اشاره کردیم.
لازم به ذکر است که ورق‌های گالوانیزه در صنایع دیگری مانند خودروسازی، ساخت سازه‌های شهری، لوازم‌خانگی و نظامی نیز کاربرد دارند اما ما در این مقاله بر کاربرد این ورق در صنعت ساختمان، تمرکز کرده‌ایم. در اینجا به چهار کاربرد مهم ورق گالوانیزه در این صنعت می‌پردازیم.
انواع کانال در ساختمان
سیستم تهویه ساختمان، استهلاک بالایی دارد. از طرفی، تعویض کانال‌های آن درصورتی‌که آسیب ببیند، دشوار است. به همین دلیل در ساخت آن از ورق‌های گالوانیزه استفاده می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که هرگونه رطوبت احتمالی، باعث پوسیدگی در این سیستم نمی‌شود. این سیستم‌های تهویه عبارت‌اند از:
• هواساز
• انواع کولرآبی و گازی
• شومینه
• لوله بخاری
• دودکش موتورخانه
• ایرواشر
• فن‌کوئل
• سیستم شوتینگ زباله
شکل ظاهری کانال‌های ساخته‌شده از ورق فولادی به سه دسته زیر قابل‌تقسیم است:
• دایره‌ای
• مربعی
• مستطیلی
تفاوت این سه شکل کانال در قدرت عملکرد آن‌ها در انتقال هواست. به دلایل فیزیکی، کانال‌های دایره‌ای بهتر از دو کانال دیگر هوا را انتقال می‌دهند. این امر به دلیل نحوه چرخش هوا در این کانال و سطح صاف و یک‌شکل آن است که اصطکاک کمتری را سبب می‌شود. از میان کانال‌های مربعی و مستطیلی نیز نوع مربعی آن بازدهی بالاتری دارد.
به دلایل فنی، ساختمان‌های کمی هستند که بتوان در آن‌ها از کانال‌های ورق گالوانیزه دایره‌ای شکل، استفاده کرد. البته در بیشتر سوله‌ها و سالن‌های بزرگ ورزشی این امکان بیشتر فراهم است. به همین دلیل، کانال‌های مربعی شکل، بیشترین کاربرد را در ساخت کانال‌های انتقال هوا دارند.
استفاده از ورق گالوانیزه به‌عنوان انواع کانال در ساختمان‌سازی اجرا و نصب راحت‌تری نسبت به دیگر موارد دارد.
سقف ساختمان
به دلیل وزن نسبتاً سبک، سهولت در نصب و مقاومت بالای ورق گالوانیزه، می‌توان از آن برای سقف انواع سازه استفاده کرد. استفاده از آن‌ها به‌خصوص در آب‌وهوای مرطوب باعث می‌شود که سقف، نوعی پوشش ضدآب به خود بگیرد.
از ورق گالوانیزه می‌توان در ساخت سقف‌های زیر استفاده کرد:
• سقف شیروانی ویلا
• سقف ساختمان‌های مسکونی بزرگ و کوچک
• سقف سوله های ورزشی و صنعتی
• سقف آلاچیق
به دلیل خاصیت رنگ‌پذیری بالای ورق فولادی گالوانیزه، می‌توان انواع رنگی آن را برای سقف شیروانی یا شیب‌دار خانه‌ها نیز به کار برد که زیبایی خاصی به آن‌ها می‌بخشد. همچنین، انواع ورق گالوانیزه به شکل‌ها و طرح‌های متنوعی به این منظور در بازار موجود هستند که هرکدام کاربرد خاص خود را دارند. برخی از پرکاربردترین این اشکال عبارت‌اند از:
• کرکره‌ای سینوسی
• دامپا
• شادولاین
• طرح سفال
• ذوزنقه‌ای
• تایل
نرده و حفاظ
نرده و حفاظ ساختمان به ویژگی‌هایی نیاز دارد که همه آن‌ها در ورق گالوانیزه پیدا می‌شوند. جوش‌پذیری، شکل‌پذیری و رنگ‌پذیری، سه ویژگی‌ای هستند که ورق گالوانیزه را برای ساخت انواع نرده، مانند نرده و حفاظ در ساختمان، ایده آل کرده است.
سهولت نصب و وزن مناسب از دیگر مزایای استفاده از ورق گالوانیزه به‌عنوان نرده و حفاظ هستند.
لوله کشی ساختمان
یکی از اصلی‌ترین کاربردهای ورق گالوانیزه، استفاده از آن در ساخت لوله‌های آب ساختمانی است. در گذشته، لوله‌ها از جنس‌هایی نظیر چدن و آهن بودند که پس از مدتی زنگ می‌زدند و دردسرهای زیادی را برای تعویض و تعمیر، ایجاد می‌کردند. امروزه یکی از بهترین راه‌کارها برای داشتن لوله‌هایی با عمر بالا، گالوانیزه کردن فولاد و استفاده از آن در ساخت لوله است.
همچین انتقال مطمئن سیالات در بسیاری از پروژه‌های کوچک و بزرگ امری حیاتی به حساب می‌آید، به همین دلیل کیفیت لوله‌های انتقال برای طراحان پروژه، فاکتور بسیار مهمی در نظر گرفته می‌شود. در پروژه‌های عظیم قیمت لوله نیز اهمیت زیادی پیدا می‌کند و انتخاب لوله با کیفیت و قیمت مناسب دانش فنی و تجربه بالایی را می‌طلبد.
https://ahanonline.com/product-category/انواع-لوله/
روش‌های تولید ورق گالوانیزه
روش‌های متعددی برای تولید ورق گالوانیزه وجود دارد که بهره‌گیری از هرکدام، کاربرد آن را نیز مشخص می‌کند. به‌طورکلی، هنگامی‌که فولاد در تماس با روی قرار می‌گیرد، یک واکنش شیمیایی روی سطح آن اتفاق می‌افتد که باعث می‌شود، روی با فولاد پیوند دهد.
رایج‌ترین روش گالوانیزه کردن ورق فولادی، گالوانیزه گرم است. در اینجا ما، این روش را علاوه بر روش‌های دیگر، توضیح می‌دهیم.
گالوانیزه گرم ورق فولادی
در این روش، یک ورق فولادی در حمامی از روی مذاب با دمای 460 درجه سانتی‌گراد، غوطه‌ور می‌شود. پس از مدتی، کل سطح فولاد با آلیاژ روی پوشانده شده و پس از خارج شدن ورق از حمام و قرار گرفتن آن در دمای معمولی، اکسید روی تشکیل می‌شود. این لایه اکسیدی، یکی از قوی‌ترین لایه‌ها در برابر خوردگی است. معمولاً، برای سقف ساختمان‌ها در مناطق بسیار مرطوب، از این ورق گالوانیزه استفاده می‌شود.
آبکاری روی
در این روش یک ورق فولادی را در محلول یون روی، فرو می‌برند و جریان الکتریکی را از آن عبور می‌دهند. این فرآیند که به پوشش کاتدی معروف است، یک لایه یکنواخت از روی را بر سطح ورق، پخش می‌کند. پوشش این لایه، مقاومت کمتری نسبت به روش گالوانیزه گرم ایجاد می‌کند که باعث می‌شود، کاربردهای محدودتری پیدا کند.
در صنعت ساختمان در ساخت نرده‌های داخلی، می‌توان از این نوع ورق استفاده کرد. لازم به توضیح است که مقاومت لایه ایجادشده در برابر ضربه، به‌اندازه ورق گالوانیزه گرم نیست.
روش‌های فرعی تولید ورق گالوانیزه
در مقایسه با روش‌های گفته‌شده، چهار روش فرعی زیر با مصارف خاص‌تر برای تولید ورق گالوانیزه به کار می‌روند.
آبکاری مکانیکی
در این روش که روشی نوین محسوب می‌شود، پودر فلز روی به همراه دانه‌های شیشه‌ای و یک ماده احیاکننده مخصوص، روی ورق فولادی پاشیده می‌شود. به‌این‌ترتیب، ذرات فلز روی، به سطح ورق می‌چسبند.
شراردایزینگ (Sherardizing)
در این روش، ورق فولادی را ابتدا تا دمای 400 درجه سانتی‌گراد گرم می‌کنند. سپس آن را در یک دستگاه مخصوص از پودر روی، عبور می‌دهند. در این دمای بالا، بین مولکول‌های روی و فولاد، پدیده انتشار رخ می‌دهد که باعث پیوند خوردن آن‌ها به یکدیگر شده و ورق گالوانیزه می‌شود.
گالوانیزه نواری پیوسته
در این روش، ورق فولادی از محلول روی مذاب با سرعت 180 متر در دقیقه در یک پمپ هوای کنترل‌شده، عبور داده می‌شود. این فرآیند هم پوششی از فلز روی را روی ورق فلزی اعمال می‌کند.
اسپری فلز روی
در این روش برای تولید ورق گالوانیزه، ورق فولادی ابتدا با استانداردهای مشخصی تمیز می‌شود. سپس به کمک تفنگ شعله پلاسما بر سطح آن، پودر روی، پاشیده می‌شود.
نگاهی کوتاه به کاربردهای ورق گالوانیزه در ساختمان
ازآنجاکه فولاد به‌عنوان یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی، مقاومت چندانی در برابر خوردگی و رطوبت ندارد، آن را گالوانیزه می‌کنند. ورق گالوانیزه مقرون‌به‌صرفه است و ده‌ها سال بیشتر از دیگر پوشش‌های ضدزنگ و فولاد، عمر می‌کند.
یکی از کاربردهای اصلی ورق گالوانیزه، در صنعت ساختمان است. در این صنعت در ساخت انواع کانال، سقف، نرده و حفاظ و لوله‌کشی از ورق گالوانیزه استفاده می‌شود.
روش ساخت ورق گالوانیزه نیز در تعیین کاربری آن مهم است. ازاین‌رو، ورق گالوانیزه تولیدشده به روش گالوانیزاسیون گرم، بیشترین کاربرد را در صنعت ساختمان دارد. همچنین می‌توانید با مراجعه به سایت آهن آنلاین قیمت روز ورق گالوانیزه دریافت نمایید و از مشاوران مجرب مجموعه، مشاوره رایگان دریافت کنید. امیدواریم این مقاله برای شما همراهان عزیز مفید بوده و به سوالاتتون پاسخ داده باشد.
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
