رشد اقتصادی پاییز در قله سال ۱۴۰۳؛ کیک اقتصاد بزرگ‌تر شد؟+ نمودار

عکس: اکوایران/ دانیال شایگان

به گزارش اقتصادنیوز، بانک مرکزی در تازه‌ترین گزارش خود وضعیت رشد اقتصادی در پاییز امسال را منتشر کرد. بر اساس این آمار رشد اقتصادی در پاییز امسال به قیمت‌های پایه به ۳.۶ درصد و به قیمت‌های بازاری به ۳.۹ درصد رسیده است. 

براساس آنچه در گزارش بانک مرکزی آمده است، این آمار نشان می‌دهد رشد اقتصادی پاییز امسال بالاترین سطح در سال جاری بوده است.

تولید ناخالص داخلی یکی از مهمترین متغیرهای اقتصادی است که اندازه یک اقتصاد را نشان می‌دهد. هرچه اندازه اقتصادی یا به عبارتی «کیک اقتصاد» بزرگ‌تر شود، سهم مردم و فعالان اقتصادی از این کیک بیشتر شده و رفاه جامعه افزایش می‌یابد. تولید ناخالص داخلی به دو روش ارزش افزوده و هزینه قابل محاسبه است که اولی میزان تولید اقتصاد را از سمت عرضه و دومی میزان تولید اقتصاد را از سمت تقاضا اندازه‌گیری می‌کند.

به تغییرات تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی گفته می‌شود. از آنجایی که تولید ناخالص داخلی به دو روش محاسبه می‌شود، رشد اقتصادی ایجاد شده از هر روش متفاوت خواهد بود. برخی مراکز آماری مانند مرکز آمار ایران این اختلاف را از بین برده و یک رشد اقتصادی منتشر می‌کنند. اما برخی دیگر مانند بانک مرکزی، ارقام رشد اقتصادی را از دو کانال عرضه و تقاضای اقتصاد به دو شیوه متفاوت اعلام می‌کنند.

رشد اقتصادی اوج گرفت

آمارهای رشد اقتصادی بانک مرکزی نشان می‌دهد رشد اقتصادی سمت ارزش افزوده اقتصاد به ۳.۶ درصد رسیده است. به عبارتی رشد اقتصادی به قیمت‌های پایه که نشان دهنده میزان تولید در اقتصاد بوده به بیشترین سطح خود در سال جاری یعنی ۳.۶ درصد رسیده است. مقایسه این آمار با رشد اقتصادی فصول پیشین نشان می‌دهد در بهار و تابستان امسال رشد اقتصادی به قیمت‌های پایه به ترتیب معادل ۳.۱ درصد و ۲.۷ درصد بوده است.

از سوی دیگر مقایسه آمار رشد اقتصادی پاییز امسال با کل سال گذشته کاهش ۱.۴ واحد درصدی در رشد اقتصادی را شاهد بوده است.

همانطور که عنوان شد رشد اقتصادی به روش هزینه و از سمت تقاضای اقتصاد نیز قابل محاسبه است. به رشد اقتصادی سمت تقاضای اقتصاد، «رشد اقتصادی به قیمت بازار» گفته می‌شود. 

طبق آمارهای بانک مرکزی، رشد اقتصادی به روش هزینه در پاییز سال جاری به ۳.۹ درصد افزایش پیدا کرده است. مشابه این رشد در سال جاری تنها در بهار رخ داده است. به نوعی می‌توان رشد اقتصادی به قیمت‌های بازار در پاییز امسال را دومین رکورد پیاپی در ۱۴۰۳ عنوان کرد. 

البته باید در نظر داشت که رشد اقتصادی به قیمت بازار در پاییز امسال نسبت به کل سال گذشته به اندازه ۱.۴ واحد درصد کاهش پیدا کرده است. 

این آمار نشان می‌دهد رشد اقتصادی پاییز امسال، اوج خود را در سال ۱۴۰۳ ثبت کرده است اما به طور کلی رشد اقتصادی در تمام فصول سال جاری نسبت به سال گذشته پایین‌تر بوده است. به عبارتی روند بلندمدت رشد اقتصادی در ایران نزولی بوده اما در کوتاه مدت شاهد افزایش نسبت فصول پیشین خود است.