آغاز جنگ تحریم‌ها

نویسنده کتاب «هنر تحریم‌ها» با وجود تحسین ائتلاف گسترده تحریم‌ها علیه روسیه به دلیل جنگ اوکراین و تصدیق موفقیت آن تا اینجای کار، در عین حال هشدار می‌دهد که «هدف قرار دادن روسیه بخش آسان جنگ تحریم‌ها بود».

آقای نفیو که محقق ارشد در مرکز سیاست جهانی انرژی دانشگاه کلمبیاست، در دولت جو بایدن به عنوان مشاور رابرت مالی، نماینده ویژه بایدن در امور ایران، خدمت و همچنین در مذاکرات احیای برجام شرکت کرده است. نفیو مدتی پس از آغاز مجدد مذاکرات وین با تیم جدید مذاکره‌کنندگان دولت ایران، به دلیل اختلاف‌های گزارش شده با رئیس خود، راب مالی، این گفتگوها را ترک کرد، اما مقامات دولتی آمریکا گفتند که وی به کار خود در میز ایران (دفتر ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا) ادامه خواهد داد.

آغاز جنگ تحریم‌ها

بنا به روایت اکوایران، نفیو در مقاله خود برای فارن افرز نوشته است: «کمپین تحریم‌های بین‌المللی که کشورها و شرکت‌ها علیه روسیه در پی تهاجم به اوکراین به راه انداخته‌اند، دستاورد قابل توجه دیپلماسی چند ملیتی و مسئولیت‌پذیری مشارکتی است. بسیاری از کشورهای جهان داوطلبانه به تجارت با روسیه پایان داده اند، روابط تجاری و روابط مالی با این کشور را قطع کرده و کرملین را با مسدود کردن بسیاری از دارایی های خارجی‌اش شوکه کرده اند. سرعت، دامنه و مقیاس این اقدامات اقتصادی تنبیهی و ماهیت هدف آنها - یکی از بزرگترین و مهم ترین اقتصادهای جهان - همگی بی‌سابقه هستند.

اما تلاش برای تحت فشار قرار دادن مسکو از نظر اقتصادی تازه شروع شده است و با گذشت زمان ادامه آن دشوارتر می شود، به خصوص اگر مخالفان کرملین بخش هایی را هدف قرار دهند که به شدت به اقتصاد جهانی ضربه می زند. اختلال در انرژی، غذا، کالاهای کشاورزی و مسیرهای تجاری باعث ایجاد اصطکاک در داخل ائتلاف تحریم‌ها می‌شود - که در حال حاضر استرالیا، کانادا، ژاپن، کره جنوبی، ایالات متحده و اتحادیه اروپا از اعضای آن هستند - به خصوص اگر تقسیم بارها نامتعادل یا ناعادلانه به نظر برسند. روسیه به دنبال تشدید این اصطکاک از طریق اقدامات تلافی جویانه خواهد بود، همانطور که هفته گذشته یک خط لوله نفتی بزرگ که از قزاقستان تا دریای سیاه امتداد دارد را به دلیل آب و هوای بد تعطیل کرد.

ائتلاف تحریم‌ها احتمالاً از آنچه روسیه می‌خواهد بادوام‌تر خواهد بود، اما این نقاط تنش، اجرای منظم اقدامات بزرگ را دشوارتر می‌کند و برای اطمینان از اینکه رفتار طفره‌آمیز چین، هند و سایر کشورها، . قدرت رژیم تحریم را از بین نمی برد، باید فشاری را برای اجرای دقیق آن ایجاد کرد.

از آنجایی که بن‌بست بین ارتش روسیه و مقاومت اوکراین محتمل‌تر به نظر می‌رسد، کسانی که امیدوارند جاه‌طلبی‌های مسکو را بررسی کنند باید به خاطر داشته باشند که روسیه می‌تواند به آسانی از چنین سناریویی با تشدید تنش‌ها در داخل ائتلاف برای از هم پاشیدن آن بهره‌برداری کند. در مجموع، این عوامل آینده چالش برانگیزتری را برای کمپین تحریم هایی که موفقیت های اولیه را ممکن ساخته است، نشان می دهند. بنابراین، ایالات متحده و متحدانش اگر به دنبال حفظ یک رژیم تحریم موثر علیه روسیه هستند، باید برای مدت طولانی به جستجو بپردازند، با همکاری یکدیگر مجموعه اقدامات تحریمی بعدی را شناسایی کنند، یک واکنش جمعی به فرار از تحریم ها و اقدامات تلافی جویانه روسیه ایجاد کنند، و یک جبهه واحد در مقابل یک روسیه بطور بالقوه در بم‌بست اوکراین ارائه دهند.

قدم برداشتن محتاطانه

کسانی که علیه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه قرار گرفته اند، با یک عمل متعادل کننده ظریف روبرو هستند: آنها باید فشار کافی برای متقاعد کردن او برای تغییر مسیر اعمال کنند، اما نه آنقدر که او تلافی کند. اگرچه ایالات متحده و شرکای آن مسئول اقدامات روسیه نیستند - پوتین این بحران را انتخاب کرد و مسئولیت آن را بر عهده دارد - هر تصمیم تحریمی جدید باید با در نظر گرفتن واکنش احتمالی روسیه و هرگونه عواقب خارجی احتمالی با دقت سنجیده شود. به عنوان مثال، تحریم تمام صادرات نفت و گاز طبیعی روسیه ضربه جدی به اقتصاد روسیه وارد می کند - اما انجام این کار با توجه به وابستگی اروپا و جهان به جریان انرژی روسیه، بحران انرژی را تشدید می کند.

نیاز بازار به هیدروکربن‌های روسیه، مردم را تشویق کرده است تا راه‌های دیگری را برای هدف‌گیری این جریان درآمد بیابند، از جمله استفاده از تحریم‌های ایالات متحده برای وادار کردن درآمدها به حساب‌های امانی که توسط طرف‌های خارجی مدیریت می‌شوند یا اینکه درآمدها را مشمول مالیات یا تعرفه‌های فوق‌العاده بالا قرار دهند. همه اینها ایده های ستودنی است. اما پوتین در صادرات انرژی روسیه نیز حرفی برای گفتن دارد – و اگر تصمیم می‌گرفت که بستن شیرها ارزش رنج مالی خود را دارد، همانطور که به نظر می‌رسد در مورد خط لوله قزاقستان تصمیم گرفته بود، بحران بازاری که تحمیل کنندگان تحریم ها سعی در اجتناب از آن داشتند، می تواند بر آنها تحمیل شود.

این تنش بخشی از دلیلی است که تحریم‌ها تاکنون اهداف مجزایی مانند بانک‌ها یا الیگارشی‌های خاص یا منافع اقتصادی بلندمدت روسیه مانند سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز این کشور را در اولویت قرار داده‌اند. این رویکرد منطقی است و باید در کنار اجرای دقیق اقدامات موجود، اولویت فوری باشد. ائتلاف تحریم‌ها به جای تنبیه‌های سریع و به ظاهر ساده، باید بر توسعه اقداماتی تمرکز کند که فعالیت‌های بین‌المللی را برای روسیه سخت‌تر می‌کند - به عنوان مثال بخش‌های خدماتی را هدف قرار ‌دهد که مشاغل بیمه و حمل‌ونقل این کشور را توانا می‌سازد و اینگونه هزینه‌ها را برای روسیه افزایش ‌دهد.

مشارکت برابر

این رویکرد دقیق و سنجیده به تحریم‌ها همچنین به حفظ مشارکت بین المللی در مقابل پوتین کمک خواهد کرد. بدون قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای اجباری کردن اجرای تحریم ها، ائتلاف تحریم ها به حسن نیت متقابل، فداکاری مشترک و هدف مشترک وابسته است. اما چنین انسجامی در برابر انواع سختی هایی که تشدید تحریم ها مستلزم آن است، بسیار آسیب پذیر است. قبل از جنگ در اوکراین، روسیه یک شریک تجاری نسبتاً عادی با اکثر کشورهای جهان بود، و جدا شدن یک شبه از مسکو برای بسیاری از کشورها دردناک بود.

بنابراین، ائتلاف تحریم‌ها باید به کشورهایی کمک کند که به‌ویژه در برابر اقدامات تلافی جویانه روسیه یا تأثیرات خود تحریم‌ها آسیب‌پذیر هستند. ایالات متحده قبلاً اقداماتی را برای کاهش درد سایر اعضای ائتلاف انجام داده است - به عنوان مثال، با جستجوی منابع انرژی جایگزین برای اروپا و ارائه بالقوه حمایت انرژی به عنوان بخشی از تحریم های جدید برنامه ریزی شده.

با این حال، محدودیت‌هایی برای پرداخت غرامت به اقتصادهایی که از کارزار تحریم‌ها به شدت آسیب دیده‌اند وجود دارد، و تنوع شرکای تجاری و منافع تجاری روسیه به این معنی است که مواقعی وجود خواهد داشت که یکی از شرکای تحریم‌کننده احساس می‌کند که بار بی‌رویهای را تحمل می‌کند. به همین دلیل، احساس فداکاری مشترک و تقسیم بار ضروری است، به ویژه در گروه های منطقه ای مانند اتحادیه اروپا، جایی که تصمیمات تحریمی با اجماع اتخاذ می شود.

این پویایی همچنین توضیح می‌دهد که چرا پر کردن حفره‌های مربوط به چین، هند و سایر کشورها به‌عنوان تهدیدی مخرب برای کمپین تحریم‌ها تلقی می‌شود. پرکردن حفره - رویه ورود به بازارهایی که توسط دیگران در پاسخ به تحریم ها یا سایر ابزارهای سیاستی رها شده است - می تواند برای کمپین تحریمی مسموم‌کننده باشد زیرا می تواند کشور هدف را قادر سازد تا نیازهای خود را با وجود فداکاری کشورهای تحریم کننده برآورده کند.

در طول شدیدترین بخش از کمپین تحریم‌ها علیه ایران، از سال 2010 تا 2013، شرکای خود غالباً آماده بودند تا در صورت اطمینان از همکاری سایر شرکا و اینکه خرابکارانی مانند چین برای اشغال سهم بازار و کسب سود عجله نخواهند کرد، خودشان اقدامات تحریمی انجام دهند. . جای تعجب نیست که ایالات متحده در ماجرای روسیه، به ویژه چین را در اولویت قرار داده است، حتی اگر این به معنای پذیرش تجارت عادی چین و هند با روسیه در حال حاضر فعال باشد.

توافق یا عدم توافق

شاید از قضا، یکی از مهم‌ترین عوامل استرس‌زای بالقوه برای ائتلاف تحریم‌ها، پیشرفت دیپلماتیک به سمت حل و فصل مناقشه در اوکراین باشد، زیرا روسیه ناگزیر برای پایان سریع رژیم تحریم‌ها فشار خواهد آورد. بسیار محتمل است که هرگونه توافق بالقوه شامل گام هایی در جهت احیای حاکمیت اوکراین باشد که با آتش بس و بازگرداندن نیروهای روسی به آن سوی مرز آغاز می شود. حتی اگر این اقدامات به سرعت انجام شود، رهبران روسیه تقریباً به طور قطع بر تعلیق یا پایان تحریم ها در کنار تحولات میدان نبرد پافشاری خواهند کرد. آنها احتمالاً استدلال خواهند کرد که همه تحریم‌ها باید به محض پایان یافتن خصومت‌های نظامی خاتمه یابند، حتی اگر مذاکره درازمدت ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد. برخی در ائتلاف احتمالاً تمایل دارند با پایان دادن به تحریم ها برای کاهش فشار بر قیمت انرژی و سایر کالاها موافقت کنند.

تعلیق تحریم‌ها به‌عنوان بخشی از توافق بر سر اوکراین، نقطه اختلاف قابل توجهی در ائتلاف تحریم‌ها خواهد بود. برخی از شرکا، مانند ایالات متحده، تمایلی به کاهش فشار تحریم‌ها تا زمانی که به یک توافق دائمی و پایدار نرسد، ندارند. دیگران ممکن است خواهان تضمین های مشابه برای امنیت خودشان باشند، به ویژه کشورهای اروپای شرقی. اوکراین ممکن است بر غرامت از مسکو پافشاری کند و می خواهد دسترسی به ذخایر محدود روسیه را به عنوان وسیله ای برای تضمین چنین پرداخت هایی حفظ کند. حتی کشورهای خوش نیتی که منافع مشترکی با ایالات متحده دارند، احتمالاً دیدگاه های متفاوتی در مورد آنچه که یک توافق منطقی با مسکو باید به دنبال داشته باشد، دارند. کشورها نیز احتمالاً در مورد نحوه واکنش در صورت تقلب روسیه در توافق، اختلاف نظر خواهند داشت.

بنابراین، تقریباً به طور قطع قبل از هرگونه مذاکره با مسکو در مورد لغو تحریم‌ها، مذاکرات مفصل و پیچیده میان شرکای تحریم‌کننده انجام خواهد شد. ترتیبات کم‌دوام‌تر، مانند آتش‌بس، حتی بیشتر باعث ایجاد درگیری‌های داخلی در میان شرکایی می‌شود که در مورد عقلانی بودن لغو برخی تحریم‌ها در مواجهه با یک درگیری منجمد اختلاف نظر دارند.

با احتیاط و تدبیر ادامه دهید

ابهامات پیرامون کمپین تحریم ها از دستاوردهای آن تا به امروز کم نمی کند. اما ایالات متحده و شرکای آن نباید فراموش کنند که جهان در قلمرو ناشناخته‌ای قرار دارد و هزینه‌های جدی را بر کشوری تحمیل می‌کند که هنوز دارای اهرم‌های اقتصادی قابل توجهی از خود است - و نه به زرادخانه هسته‌ای عظیم آن. پوتین قبلاً تصریح کرده است که کمپین تحریم‌ها را نوعی جنگ اقتصادی و درگیری بزرگ‌تر را مبارزه برای بقای روسیه می‌داند. برخلاف ایران، کره شمالی یا سایر کشورهای تحت تحریم های بین المللی، روسیه می تواند ویرانی فیزیکی و اقتصادی در مقیاس جهانی ایجاد کند.

بنابراین ائتلاف تحریم‌ها باید در توسعه و اجرای تحریم‌ها، احتیاط و تدبیر خود را حفظ کند. این کمپین احتمالاً بیش از چند هفته یا چند ماه طول می‌کشد، بنابراین قدرت‌های تحریم‌کننده بهتر است اثرات بالقوه همه اقدامات را قبل از اعمال ارزیابی کنند. ائتلاف همچنین باید درباره زمینه‌های مناسب برای رفع تحریم‌ها و بهترین دستور برای عقب‌نشینی آن، بحث‌ها را آغاز کند.

لازم نیست این طرح ها به صورت جدی تنظیم شوند، اما باید از آنها برای شناسایی و حل و فصل موارد اختلاف در اسرع وقت استفاده شود. آنها همچنین می توانند به طور غیر رسمی به روسیه منتقل شوند تا رهبران روسیه هزینه های فرصت ادامه جنگ در اوکراین را درک کنند.

اعضای ائتلاف تحریم‌ها همچنین باید اطلاعاتی در مورد تلاش‌های خود برای مقابله با پر کردن و هماهنگ کردن رویکردهای دیپلماتیک در قبال بازیگرانی که به دنبال تضعیف رژیم تحریم‌ها هستند، به اشتراک بگذارند.  در نهایت، ائتلاف باید طرح‌هایی را برای جایگزینی کالاهایی که قبلاً از روسیه و اوکراین تهیه شده و به دلیل جنگ یا تحریم‌ها از دسترس خارج شده‌اند، تهیه کند.

هیچ راهی برای جلوگیری از اختلالات اقتصادی ناشی از درگیری وجود ندارد، اما شناسایی راه‌هایی برای تقسیم بار این اختلالات و کاهش هزینه‌های آن، راه طولانی را در جهت حفظ ائتلاف برای نبرد پیش رو خواهد داشت.»