سیگنال آمریکا برای توافق با ایران یا گام فنی کوچک؟

بنا بر گزارش خبرگزاری رویترز، دولت جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، روز جمعه با موافقت نسبت به بازگرداندن برخی معافیت های تحریمی ایران، تلاش دارد تا مسیر موفقیت مذاکرات احیای برجام در شهر وین را تسهیل کند، چرا که آنها معتقدند مذاکرات غیرمستقیم آمریکا و ایران برای احیای توافق هسته ای در حال ورود به مرحله نهایی است.

این معافیت‌ها، به شرکت‌های روسی، چینی و اروپایی اجازه می دهد تا در راستای اهداف منع اشاعه در ایران فعالیت داشته باشند. این معافیت ها در سال های 2019 و 2020 در زمان دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا که از توافق هسته ای خارج شد، لغو شده بود.

گفت‌وگوهای غیرمستقیم با هدف بازگشت ایالات متحده به برجام و از سرگیری تعهدات ایران به این توافق انجام می‌شود. این توافق در دوران باراک اوباما، رئیس جمهور سابق آمریکا به دست آمد و بایدن متعهد شد که تلاش کند ایالات متحده را به آن بازگرداند.

یک امضا برای تسهیل مذاکرات وین

وزارت امور خارجه ایالات متحده گزارشی را با امضای آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه به کنگره ارسال کرده که در آن توضیح داده شده که بازگرداندن معافیت ها به مذاکرات وین در مورد بازگشت به توافق حاصل شده بین ایران و قدرتهای جهانی کمک خواهد کرد.

در این گزارش تاکید شده که این تصمیم به دلیل صلاحدید سیاستی با در نظر گرفتن این اهداف صادر شده است، و نه بر اساس تعهد یا به عنوان بخشی از یک برنامه مورد توافق.

بر اساس این گزارش، این فعالیت‌ها شامل طراحی مجدد رآکتور آب سنگین اراک، آماده‌سازی و اصلاح تأسیسات فردو برای تولید ایزوتوپ پایدار، عملیات، آموزش و خدمات مرتبط با نیروگاه اتمی بوشهر و چندین مورد دیگر است.

زمان تصمیمات سیاسی رسید

ایالات متحده و ایران از ماه آوریل هشت دور گفتگوی غیرمستقیم در وین با هدف بازگرداندن توافقی که تحریم‌ها علیه تهران را در ازای محدودیت‌هایی بر برنامه هسته‌ای آن لغو می‌کرد، برگزار کرده‌اند. هیچ اعلام رسمی در مورد زمان شروع دور نهم وجود ندارد، اما انتظارات می رود که در روزهای آینده مذاکرات از سر گرفته شود. 

یک مقام آمریکایی که خواسته نامش فاش نشود، روز دوشنبه به خبرنگاران گفته بود آخرین دور مذاکرات در وین، «از فشرده ترین مذاکراتی بود که تا به امروز داشته ایم». این مقام افزوده بود که در کاهش اختلافات پیشرفت هایی حاصل شده است و اکنون زمان تصمیم گیری های سیاسی است.

رفتار متناقض آمریکایی ها در مقابل برجام

یک مقام ارشد وزارت امور خارجه که نخواست نامش فاش شود، به رویترز گفته این معافیت برای اجازه دادن به بحث های فنی که کلید مذاکرات درباره بازگشت به توافق بود، مورد نیاز بود. این مقام افزود که بازگرداندن این معافیت ها ارسال سیگنالی به معنای این نیست که ایالات متحده در آستانه رسیدن به تفاهم برای بازگشت به توافق است.

هنری روم، تحلیلگر گروه اوراسیا، گفته که بازگرداندن این معافیتها، «نشانه متوسطی« برای حرکت رو به جلو است. رم گفت: «این معافیت ها برای ایران یک علامت حسن نیت یا امتیاز بسیار کوچکی محاسبه می شود و در واقع گام های فنی است که احتمالاً با هدف اطمینان از اجرای بحث های اجرایی در وین انجام می شود».