قمار خطرناک مذاکره کنندگان هسته ای با ترک وین

به گزارش اقتصادنیوز، از عصر روز دوشنبه مذاکره‌کنندگان وین را به مقصد پایتخت‌هایشان ترک کرده‌اند تا در مورد آخرین متن پیشنهادی برای احیای برجام که اتحادیه اروپا آن را «متن نهایی» می‌خواند، تصمیم گیری کنند.

علی هاشم و الیزابت هگدورن گزارش‌گران المانیتور با انتشار گزارشی با عنوان «اتحادیه اروپا می‌گوید برای نهایی شدن توافق هسته‌ای ایران تصمیمات سیاسی لازم است» این موضوع را بررسی کرده‌اند.

تصمیمات سیاسی مهمتر از موضوعات فنی؟

براساس این گزارش، تیم‌های مذاکره‌کننده ایران، ایالات متحده و اتحادیه اروپا مذاکرات غیرمستقیم در مورد آنچه اتحادیه اروپا «متن نهایی» توافق توصیف کرده را به پایان رسانده‌اند. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه گفت: «آنچه قابل مذاکره است، مورد مذاکره قرار گرفته است و اکنون متن نهایی است». بورل در توییتی نوشت: «پشت هر موضوع فنی و هر پاراگراف متن یک تصمیم سیاسی نهفته است که باید در پایتخت ها گرفته شود. اگر این پاسخ‌ها مثبت باشد، می‌توانیم این قرارداد را امضا کنیم«.

ماراتن مذاکرات بر سر توافق هسته‌ای به بن‌بست کشیده شده از روز پنجشنبه در هتل مجلل کوبورگ در وین از سر گرفته شد. اتحادیه اروپا در مذاکرات غیرمستقیم بین تهران و واشنگتن با هدف احیای برجام، نقش میانجی را دارد. این مذاکرات در اواسط ماه مارس متوقف و برای مدت کوتاهی در اواخر ژوئن به مدت دو روز در دوحه از سر گرفته شد.

توافق نزدیک است یا ...؟

در روزهای اخیر، ایالات متحده انتظارش نسبت به پیشرفت در مذاکرات را کم‌رنگ جلوه داده است. سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه به المانیتور گفت «دولت آماده است تا به سرعت به توافقی بر اساس پیشنهادات اتحادیه اروپا دست یابد، اما از گمانه زنی درباره موضع ایران خودداری کرد. آنها بارها گفته‌اند که برای بازگشت به اجرای متقابل برجام آماده هستند. همانطور که هماهنگ کننده اتحادیه اروپا به وضوح اعلام کرده، متن کنونی تنها چارچوب موجود برای انجام این کار است. بابد بیایید ببینیم اکنون چه تصمیمی می‌گیرند».

حسین امیرعبداللهیان، رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران، روز دوشنبه در تماسی با بورل گفت: «با واقع‌بینی و پرهیز از مواضع غیرسازنده به‌ویژه آمریکا، می‌توان به توافق دست یافت».

مانع اصلی توافق در مذاکرات؛ سپاه یا سه سایت؟

پیش از این، یکی از موانع اصلی برای احیای توافق، درخواست ایران برای حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی آمریکا بوده است. دولت بایدن این درخواست را رد کرد و خبرگزاری رسمی ایران ایرنا گزارش داده که خروج سپاه از فهرست دیگر روی میز نیست.

اکنون به نظر می‌رسد که نقطه مورد اختلاف اصرار تهران بر این است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به پرونده ادعایی در مورد سه سایت اعلام‌نشده ایران پایان دهد.

قمار خطرناک ترک وین

علی واعظ که به‌عنوان مدیر پروژه ایران درگروه بین‌المللی بحران مذاکرات را از نزدیک دنبال می‌کند، هشدار داد که اختلافات بر سر تحقیقات آژانس سازمان ملل می‌تواند حل‌ناپذیر باشد. او گفته: «ترک وین به این امید که زمان به حل این مشکل کمک کند، یک قمار خطرناک است».

با این حال، محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران، مدعی شد که گزارش‌ها درباره جزئیات آنچه پیشنهاد شده «فقط حدس و گمان است». مرندی به المانیتور گفت: «تیم مذاکره‌کننده نمی‌تواند در مورد آنچه تاکنون به دست آمده اظهار نظر کند تا زمانی که متن در تهران به دقت مورد مطالعه قرار گیرد. در چند ماه گذشته، چه در وین و چه زمانی که مذاکره‌کنندگان در پایتخت‌های خود حضور داشتند، مذاکره کنندگان ایرانی تهدیدات غرب و ضرب الاجل های مصنوعی را برای حفظ حقوق ایرانیان و کسب امتیازات کلیدی نادیده گرفتند. تفاوت بین آن زمان و اکنون بسیار زیاد است».