توصیه‌های مهم کارگروه واکاوی حادثه متروپل به مدیریت شهری تهران!
به گزارش اقتصادنیوز کارگروه واکاوی حادثه متروپل که پس از وقوع این حادثه درآبادان توسط کمیته عمران شورای شهر تهران تشکیل شد ، گزارشی از جزئیات این حادثه تهیه کرده که بخشی از آن هفته گذشته در صحن شورای شهر تهران ارائه شد.در این گزارش پیشنهادهایی نیز برای پیشگیری از وقوع این نوع حوادث بزرگ مطرح شده است. این بسته عملیاتی که شامل نظرات 300 نفر از متخصصان حوزه عمران است در سه سطح تقسیم بندی شده است .
کارشناسان این کارگروه تاکید کرده اند وقایعی مانند حادثه پلاسکو در تهران وساختمان متروپل در آبادان اگرچه با یکدیگر تفاوت های ماهیتی گسترده دارند، اما دارای نقاط اشتراک نیز هستند در نگاه اول فرو ریختن ساختمانی که سال‌ها تحت بهره‌برداری بوده و دراثر حریق و بارگذاری نامتناسب دچارحادثه شده را نمی توان با فروریختن ساختمانی که هنوز حتی به بهره برداری نیز نرسیده است، مقایسه کرد، اما هر دو رخداد ریشه در عدم توجه به استانداردها و عبور از موضوع قانون و استاندارد در برابر هزینه های ریالی تامین آن دارند .
دست اندرکاران نظارت و کنترل ضوابط و استانداردها بارها با این جمله از سوی سازندگان برخورد کردند که چون قانون در برخی بخش‌های دیگر اجرا نمی شود چرا ما آن را اجرا کنیم ؟در مقابل باید بر این موضوع تاکید داشت که هر فرد در حوزه مسئولیتی خود مسئول برقراری استاندارد، ایمنی و قانون است.
اکوایران در این باره نوشت: موضوع ایمنی و رعایت قانون در بعد کلان که شامل ایمنی ساختمان ها نیز می‌شود در کشور دارای دو چالش جدی است نخست این که در کانون توجه و اولویت مستمر مسئولان و تصمیم‌گیران نیست و محدود به وقوع حوادث می شود و آسیب دیگر این که در قوانین جاری ایجاد و حفظ ایمنی و نیز رفع شرایط ناایمن به عنوان تکلیف قانونی قابل تعقیب شهروندی تلقی نشده و به تبع آن مطالبه جدی در خصوص آن در نزد مجریان قانون از یک‌سو و شهروندان به عنوان ذینفعان وجود ندارد. به عبارت بهتر ایجاد نا ایمنی و حفظ شرایط نا ایمن هیچ هزینه‌ای واقعی برای شهروندان ندارد و به رغم مباحث کلی در قانون تغییر قانونی موثری برای آن در نظر گرفته نشده است.تا زمانی که برای ایجاد نا ایمنی و حفظ شرایط نا ایمن در قوانین کشور جرم انگاری واقعی نشود و اشخاص حقیقی یا حقوقی که با فعل یا ترک فعل خود موجب ایجاد یا حفظ شرایط ناایمن می شوند ، مورد تعقیب و پیگرد قانونی مداوم و موثر قرار نگیرد نباید انتظار داشته باشیم که تحول جدی در این عرصه ایجاد شود و حوادثی مشابه متروپل و پلاسکو در آینده بعید نخواهد بود .
در این پژوهش سه دسته اقدام در سه بازه زمانی کوتاه مدت( حداکثر یک ساله)، میان مدت( بین یک سال تا سه سال) و بلندمدت پیشنهاد شده است . دربخش کوتاه‌مدت کارشناسان پیشنهاد کردند طرح موظف کردن شهرداری تهران به ارائه لایحه تعیین تکلیف بناهایی با عمر بهره برداری بیش از سه سال دارای انشعابات و پایان کار تهیه و تدوین شود .
در این بخش پیشنهاد شده کلیه سازمان ها، موسسات و شرکت‌های تامین کننده خدمات آب ،برق ،گاز، تلفن و نظایر آن مکلف شوند خطوط و انشعابات ساختمان ها را بر حسب مراحل مختلف عملیات ساختمانی فقط در قبال ارائه پروانه معتبر ساختمانی، گواهی عدم خلاف یا گواهی پایان ساختمان معتبر، توسط مرجع مسئول صدور پروانه تامین و واگذار کنند و ارائه انشعابات موقت در مدت بیش از سه سال نباشد و شهرداری تهران نیز موظف باشد ظرف مدت حداکثر شش ماه از ابلاغ این مصوبه نسبت به ارائه طرحی در خصوص تعیین تکلیف ساختمانهای فاقد گواهی پایان کار اقدام کند.
همچنین کارشناسان به شورای شهر پیشنهاد کرده‌اند، طرح ممنوعیت ارائه اضافه‌بنا پیش از دریافت و تصویب طرح مقاوم سازی سازه تهیه شود . در این طرح افزایش طبقات بنا پیش از ارائه و تصویب طرح مقاوم سازی بنا و تایید طراح ممنوع است شهرداری تهران موظف است شش ماه پس از ابلاغ این مصوبه اقدام به توسعه داشبردی عمومی به منظور پایش و اطلاع رسانی شفاف در خصوص مجوز های اضافه طبقات در شهر تهران و فرآیند قانونی تعیین شده جهت تصویب آن کند .همچنین شهرداری تهران موظف است در سامانه مصرح دربند ب کلیه مستندات مربوط به طرح مقاوم سازی ساختمان ها را در معرض دسترس عموم قرار دهد .
همچنین پیشنهاد شده طرح تقویت ساختار به کارگیری پیمانکار صاحب صلاحیت در هرگونه ساخت و ساز در شهر تهران از سوی شورای شهر ارائه شود و معاونت معماری و شهرسازی بر اساس این طرح موظف شود صرف ۶ ماه لایحه‌ای را به منظور تقویت ساختار به کارگیری افراد صاحب صلاحیت ساخت و ساز و از میان بردن تخلفات از ماده ۳۳ و ۳۴ قانون نظام مهندسی تهیه و تنظیم کند . یکی دیگر از راهکارهای کوتاه مدت پیشنهاد شده تهیه طرح الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه شفافیت وضعیت ساختمان های شهر تهران است که بر اساس آن معاونت معماری و شهرسازی موظف می‌شود با مشارکت جدی سازمان آتش نشانی و سازمان پیشگیری و مدیریت بحران و سازمان نظام مهندسی استان تهران که بازده حداکثر یک ساله امکان دسترسی عمومی جهت مشاهده فرایند پروانه های ساختمانی و کلی فرآیند طراحی اجرا و نظارت را فراهم کند و چکیده ای از ساخت وضعیت ساختمان را در اختیار عموم قرار دهد.
در این بخش همچنین شورا، شهرداری را ملزم به ارائه گزارشی از وضعیت اجرای مبحث ۲۲ مقررات ملی ساختمان نیز می کند.در بخش راهکارهای میان مدت به موضوع مطالبات فنی شفاف در خصوص آیین نامه ها اشاره شده است .
بیمه کیفیت ساختمان یکی دیگر از راهکارهای میان مدتی است که کارشناسان به آن اشاره کرده و از شورای شهر تهران خواسته اند طی مکاتباتی با شرکت بیمه مرکزی علل حذف بیمه کیفیت ساختمان در برنامه ششم توسعه کشور را مطالبه کند پس از دریافت و واکاوی علت حذف بیمه کیفیت ساختمان طی مکاتبه‌ای با هیئت دولت و مجمع تشخیص مصلت از طریق شورای عالی استانها موضوع درج بیمه کیفیت ساختمان در برنامه‌های پنج ساله توسعه کشور را مطالبه کنند.
تسریع در اصلاح بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری ها و به روز رسانی آن متناسب با شرایط کالبدی و ظرفیت های شهرداری ها وطرح تحول در نظام کنترل مضاعف از دیگر موضوعاتی است که به عنوان راهکارهای میان مدت برآن تاکید شده است .
در بخش راهکارهای بلند مدت نیز به ضعف در نگرش به قانون و ایمنی در لایه های مختلف جامعه ایران اشاره شده وایجاد رخداد هایی مانند کلینیک سینا اطهر، میدان حسن آباد ،پلاسکو، متروپل را ناشی از کمرنگ بودن تفکر ایمنی دانسته و پیشنهاد شده شورای شهر تهران طرحی را مصوب کند که طی آن شهرداری تهران مکلف شود با محوریت معاونت اجتماعی و فرهنگی اقداماتی را برای ارتقاء جایگاه ایمنی در نگاه شهروندان تهرانی به انجام برساند.
