شکست دولت در قیمت گذاری حمل و نقل جاده ای!

به گزارش اقتصادنیوز دنیای اقتصاد در این باره نوشت:به‌رغم اینکه حدود ۹۵درصد بار از این طریق جابه‌جا می‌شود اما در بازارهایی که دولت انحصار داشته یا دخالت گسترده کرده است، مانند حمل‌ونقل ریلی یا حمل‌ونقل هوایی، مشکلات عدیده و پیچیده‌ای رخ داده است.

حسینی در واکنش به نرخ‌گذاری دستوری بلیت هواپیما  می‌گوید: بازار صنعت حمل‌ونقل کاملا تابع عرضه و تقاضاست و هرگونه دخالت دولت در این بازار به‌شدت آسیب‌زاست. برای درک مفهوم به مصادیقی در این زمینه اشاره می‌کنم. در ایران کرایه حمل‌ونقل کامیون و ناوگان باری جاده‌ای و همچنین کشتی‌های تجاری بخش خصوصی، بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و بازار تابع نرخ‌های تکلیفی دولت نیست، اما سالیان سال است که در زمینه حمل‌ونقل زمینی و دریایی بار هیچ مشکل حادی ایجاد نشده است و این بازار بدون دخالت دولت کار خود را به‌خوبی انجام می‌دهد. آن هم در شرایطی که حدود ۹۵درصد حمل‌ونقل بار به صورت دریایی و زمینی انجام می‌شود.

او ادامه می‌دهد: در نقطه مقابل این ماجرا، بازار حمل‌ونقل ریلی و حمل‌ونقل هوایی وجود دارد که دخالت گسترده دولت در این بازارها و نرخ‌های تکلیفی موجب شده است که نه خدمات‌دهنده راضی باشد و نه مصرف‌کننده خدمات. این کارشناس صنعت حمل‌ونقل در ادامه می‌افزاید: دخالت دولت در صنعت ریلی سبب شده است که عرضه در این بخش بسیار محدود باشد. آن هم در شرایطی که هم سرمایه‌گذار، هم خدمات‌دهنده و هم ناظر در این بخش دولت است و بازار حمل‌ونقل ریلی تقریبا در انحصار دولت بوده است. با‌این‌حال صنعت ریلی کشور با وجود حمایت‌های دولتی و پرداخت یارانه به‌شدت زیانده است و حمل‌ونقل ریلی بار هم که تا پیش از این نسبتا سودآور بود و شرایط بهتری از حمل‌ونقل مسافری تجربه می‌کرد، زیانده شده است.

حسینی می‌گوید:  از آن سو می‌بینیم، دولت به‌شدت قیمت بلیت در حمل‌ونقل ریلی را پایین نگه داشته و گاهی کرایه سفر ریلی به شهری دیگر از کرایه حمل‌ونقل درون‌شهری با تاکسی‌های آنلاین ارزان‌تر است، اما باز هم مسافران زیادی وجود دارند که سفر ریلی را جذاب نمی‌دانند و ترجیح می‌دهند با خودروی شخصی تردد کنند. بنابراین باید گفت که برخلاف تصور دولت، نرخ ارزان بلیت به‌تنهایی نمی‌تواند برای مسافران جاذبه ایجاد کند.

رئیس سابق کمیسیون حمل‌ونقل، ترانزیت و لجستیک اتاق ایران تاکید می‌کند: در بازار حمل‌ونقل ریلی و حمل‌ونقل هوایی که دولت در نرخ‌گذاری دخالت می‌کند، عرضه محدود شده و شرکت‌ها زیانده شده‌اند. ضمن اینکه مسافران و مشتریان هم از تاخیر زیاد، کیفیت پایین خدمات، کمبود بلیت و... مدام شکایت دارند. حسینی ادامه می‌دهد: از سوی دیگر شاهد هستیم که با رشد جمعیت، تقاضا در بازار حمل‌ونقل هوایی افزایش داشته اما به دلیل تحریم، زیاندهی شرکت‌ها و ناوگان مستهلک عرضه محدود و محدودتر می‌شود و کمبود بلیت، بازار سیاه ایجاد کرده و مسافران در عین اینکه بلیت را با نرخ گران از بازار سیاه می‌خرند خدمات با کیفیت پایین دریافت می‌کنند.بنابراین دود قیمت‌گذاری دستوری به چشم مصرف‌کننده می‌رود‌.