جزئیات اشتغال در ۱۵ سال اخیر؛ کرونا چند نیرو در بخش خدمات ایران را بیکار کرد؟

در تابستان ۹۹، به میزان ۴۱.۸ درصد از جمعیت ۱۵ساله و بیش‌تر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی حاکی از آن است که این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (تابستان۹۸) ۳.۱ درصد کاهش یافته است.

جمعیت شاغلین ۱۵ساله و بیشتر در این فصل ۲۳میلیون و ۵۴۲هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل تقریباً یک میلیون و دویست و ده هزار نفر کاهش داشته است. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد که در تابستان ۹۹، بخش خدمات با ۴۸.۱ درصد بیش­‌ترین سهم اشتغال(۱۱میلیون و ۳۲۵هزار و ۴۶۴ نفر) را به خود اختصاص داده است. در رتبه­ های بعدی بخش‌های صنعت با ۳۳.۴ درصد(۷میلیون و ۸۶۴ هزار و ۱۱۸ نفر) و کشاورزی با ۱۸.۵ درصد(۴میلیون و ۳۴۸ هزار و ۳۲۷ نفر) قرار دارند. اما بررسی تعداد شاغلان فعالیت های اقتصادی طی سال های ۸۴تا۹۹  طی ۱۵ سال اخیر (از ۸۴تا بهار ۹۹) قابل تأمل است.

بخش اول: کشاورزی

تعداد شاغلان بخش کشاورزی از ۵ میلیون و ۹۹ هزار و ۹۶۷ در سال ۸۴ به پایین‌ترین سطح در سال ۹۳ با رقم ۳ میلیون و ۸۱۲ هزار نفر رسید؛ اما در ادامه مسیر با فراز و نشیب به ۴ میلیون و ۳۲۸ هزار و ۴۴۰ نفر در سال ۹۸ افزایش یافت.

همچنین در بهار ۹۹ تعداد شاغلان بخش کشاورزی ۴ میلیون و ۲۸۸ هزار و ۷۲۳ نفر بوده است که اگر با فصل بهار پارسال (۴ میلیون و ۲۷۶ هزار و ۹۹۹ نفر) مقایسه کنیم شاهد رشد ۱۱ هزار و ۷۲۴ نفری خواهیم بود. قیاس تعداد کشاورزان در سال ۸۴ یعنی شروع دولت نهم با سال ۹۸ یعنی زمان دولت دوازدهم نشان می‌دهد که در این بخش شاهد کاهش ۷۷۱ هزار و ۵۲۷ نفر هستیم.

بخش دوم: صنعت

تعداد شاغلان بخش صنعت (بدون ساختمان) از ۴ میلیون و ۱۱۴ هزار و ۹۸ در سال ۸۴ به ۴ میلیون و ۷۴۳ هزار و ۵۳۲ نفر در سال ۹۸ افزایش یافت.

البته بررسی وضعیت اشتغال در این بخش نشان می‌دهد که طی سال‌های ۸۸ تا ۹۳ تعداد شاغلان صنعت زیر ۴ میلیون نفر بوده است به گونه‌ای که در سال ۹۰ این عدد به ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار و ۷۱۴ نفر رسیده بود.

همچنین در بهار ۹۹ تعداد شاغلان بخش صنعت ۴ میلیون و ۳۵۷ هزار و ۱۵ نفر بوده است که اگر با فصل بهار پارسال (۴ میلیون و ۸۷۶ هزار و ۸۲۶ نفر) مقایسه کنیم شاهد کاهش ۵۱۹ هزار و ۸۱۰ نفری خواهیم بود که به طور ملموس تأثیر شیوع ویروس کرونا را نشان می‌دهد. قیاس تعداد شاغلان صنعت در سال ۸۴ یعنی شروع دولت نهم با سال ۹۸ یعنی زمان دولت دوازدهم نشان می‌دهد که در این بخش شاهد افزایش ۶۲۹ هزار و ۴۳۴ نفر هستیم.

بخش سوم: خدمات

مطابق با آمار ارائه شده از سوی وزارت کار، تعداد شاغلان بخش خدمات این حوزه از ۹ میلیون و ۲۵۷ هزار و ۶۱۲ در سال ۸۴ به ۱۲ میلیون و ۲۳۲ هزار و ۳۱۰ نفر در سال ۹۸ افزایش یافت.

البته روند صعودی تعداد شاغلان بخش خدمات از سال ۸۹ آغاز شده که بیشترین تعداد هم برای بهار ۹۸ با عدد ۱۲ میلیون و ۳۹۵ هزار و ۵۰۹ نفر بوده است.

همچنین در بهار ۹۹ تعداد شاغلان بخش خدمات ۱۱ میلیون و ۴۱۵ هزار و ۱۹ نفر بوده است که اگر با فصل بهار پارسال (۱۲ میلیون و ۳۹۵ هزار و ۵۰۹ نفر) مقایسه کنیم شاهد کاهش ۹۸۰ هزار و ۴۱۸ نفری خواهیم بود.

به طور کلی قیاس تعداد شاغلان خدمات در سال ۸۴ یعنی شروع دولت نهم با سال ۹۸ یعنی زمان دولت دوازدهم نشان می‌دهد که در این بخش شاهد افزایش ۲ میلیون و ۹۷۴ هزار و ۶۹۸ نفر هستیم.

بخش چهارم: صنعت ساختمان

همچنین تعداد شاغلان بخش ساختمان از ۲ میلیون و ۱۴۲ هزار و ۹۹۰ در سال ۸۴ به ۳ میلیون و ۴۰ هزار و ۱۱۲ نفر در سال ۹۸ افزایش یافت.

البته بررسی وضعیت اشتغال در این بخش نشان می‌دهد که از سال ۹۰ به این سو تعداد شاغلان ساختمان به بالای ۳ میلیون نفر رسید که حتی در سال ۹۲ تعداد شاغلان این بخش ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار و ۹۳۱ نفر بود.

اما در ادامه روند تعداد شاغلان ساختمان کاهشی شد به گونه‌ای که در سال ۹۸ شاهد اشتغال ۳ میلیون و ۴۰ هزار و ۱۱۲ نفر در این بخش بودیم.

در بهار ۹۹ نیز که شیوع ویروس کرونا به شدت بخش ساختمان را تحت‌الشعاع خود قرار داد، تعداد شاغلان این حوزه بعد از ۹ سال به زیر ۳ میلیون نفر رسید.

به صورت دقیق‌تر تعداد شاغلان ساختمان در بهار امسال ۲ میلیون و ۹۵۰ هزار و ۲۴۷ نفر بوده است که در قیاس با بهار پارسال (۳ میلیون و ۱۶ هزار و ۴۱۸ نفر) شاهد کاهش ۶۶ هزار و ۱۷۲ نفر هستیم.