تیغ دولبه عرضه خودرو در بورس/پای خودروهای پرتقاضا به بورس باز خواهد شد؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از دنیای اقتصاد، مطابق این اطلاعیه دو مدل خودرو، هایما S۵ و S۷ قرار است به‌زودی از طریق بورس کالا عرضه شوند. پیش از این دیگر شرکت بزرگ خودروساری کشور اعلام کرده بود که شاهین را در بورس عرضه می‌کند. همچنین از خودروسازان خصوصی خبر رسیده بود که فیدلیتی و دیگنیتی راه خود را به بورس کالا باز خواهند کرد. از اسامی منتشرشده اینطور برمی‌آید که راهکار وزارت صمت برای شروع عرضه خودرو در بورس کالا با عرضه خودروهای کم‌تیراژ و کم‌تقاضا که در چرخه قرعه‌کشی نیستند، کلید خورده است. با این حال این سوال ایجاد می‌شود که آیا عرضه خودرو در بورس به همین دست خودروها محدود خواهد ماند یا پای خودروهای پرتقاضا نیز به بورس باز خواهد شد؟ اگر پاسخ این سوال مثبت باشد احتمالا شروع فصل جدیدی در عرضه خودرو در بازار داخلی ایران را شاهد خواهیم بود.
وزارت صمت نیز پیش از این اعلام کرده بود که عرضه خودرو در بورس می‌تواند برای خودروهایی که از فرآیند قرعه‌کشی خارج شده‌اند اتفاق بیفتد اما اشاره‌‌ای به خودروهای پرتقاضا که هنوز در فرآیند قرعه‌کشی هستند نداشته است. در این رابطه «دنیای اقتصاد» با حسن کریمی سنجری، کارشناس خودرو، به گفت‌وگو پرداخته است. سنجری معتقد است وزارت صمت مصر است که به هر نحوی قرعه‌کشی خودرو را حذف کند و برای هدفی که این وزارتخانه دنبال می‌کند بورس کالا می‌تواند بهترین وسیله باشد، چراکه از سازوکار بازار و سیستم عرضه و تقاضا تبعیت می‌کند. کریمی سنجری تاکید می‌کند این اقدام می‌تواند از زیان خودروسازان نیز جلوگیری کند. با‌این‌حال این کارشناس خودرو تنها به وجوه مثبت این تصمیم تکیه نمی‌کند و هشدارهایی نیز در این رابطه دارد.
به اعتقاد کریمی از آن‌جا که میزان تقاضا متناسب با میزان عرضه نیست، اگر خودروهای پرتیراژ و پرتقاضا وارد بورس کالا شوند، احتمالا افزایش قیمت قابل‌توجهی پیدا خواهند کرد و این موضوع می‌تواند بخش مهم و بزرگی از هرم تقاضا را از خرید خودرو محروم کند. وی تاکید می‌کند عرضه این دست از خودروها در بورس کالا می‌تواند به عنوان تیغ دولبه عمل کند. از طرفی مشکل قدیمی زیان خودروسازان حل خواهد شد ولی از طرف دیگر این متقاضیان هستند که متضرر شده و از خرید خودرو باز می‌مانند. این کارشناس حوزه خودرو راه‌حلی نیز برای این تناقض پیش‌آمده ارائه داده و می‌گوید برای حل این مشکل دولت باید تا عملی شدن واردات خودرو در این مورد دست نگه دارد، اما زمانی که واردات خودرو آزاد شود می‌تواند بخشی از تقاضای بازار را به خود جذب کرده و از افزایش قیمت خودرو در بورس کالا جلوگیری کند. با این حال وی تاکید می‌کند قیمت در بورس کالا به عنوان قیمت سوم وارد شده و گرچه از قیمت کارخانه بیشتر خواهد بود اما به قیمت بازار آزاد هم نخواهد رسید. کریمی سنجری همچنین توصیه می‌کند خودروهای وارد‌شده باید در بازه قیمتی خودروهای پرتقاضا باشند تا بتوانند چنین نقشی را ایفا کرده و از فشار تقاضا بکاهند.
با این حال واردات خودرو نیز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و علی‌رغم زمان‌بندی اعلام‌شده هنوز به نظر نمی‌رسد که به شروع واردات نزدیک باشیم. با این حال عرضه خودروهای کم‌تقاضا در بورس کالا آغاز شده و باید دید با توجه به اصرار دولت مبنی بر حذف فرآیند قرعه‌کشی، آیا خطر افزایش قیمت برای متقاضیان در بورس کالا وجود خواهد داشت یا خیر.
