افزایش چشمگیر تقاضای خرید یا اجاره مسکن برای خانوارهای یک نفره!

کاهش بعد خانوار در پایتخت که پیامد طبیعی کاهش زاد و ولد، افزایش سن ازدواج، افزایش آمار طلاق، تغییر سبک زندگی گروهی از شهروندان و انتخاب «تجرد قطعی» از سوی آنهاست، به افزایش جنس خاصی از تقاضای خرید خانه در بازار مسکن شهر تهران منجر شده است و عملا به طویل شدن صف‌‌‌های خرید از سوی خانوارهای «یک‌‌‌نفره» در بازار مسکن انجامیده است. بر این اساس تعداد خانوارهای تک‌‌‌نفره در تهران از 10‌درصد کل در سال 95 به 12‌درصد افزایش پیدا کرده است. همچنین تعداد خانوارهای دونفره از 22‌درصد در سال 95 به 25‌درصد افزایش یافته است.

در نهایت تعداد خانوارهای سه‌نفره و بیشتر که در سال 95 معادل 30‌درصد از جمعیت پایتخت‌‌‌نشین بود، اکنون به 28‌درصد کاهش یافته است.

تحقیق میدانی از واسطه‌‌‌های ملکی فعال در مناطق میانی و متوسط شهر حاکی است از هر 10 نفر متقاضی اجاره مسکن که به برخی از واسطه‌‌‌های فعال در این بازارها مراجعه می‌کنند، دو تا سه مورد مربوط به تقاضای مجردها یا به عبارت دقیق‌‌‌تر خانوارهای تک‌نفره است.

این تقاضا در بازار خرید مسکن نیز به طور محسوس افزایش پیدا کرده است اما در بازار اجاره میزان این افزایش قدری بیشتر است؛ طوری که حتی می‌توان در موتورهای جست‌‌‌وجوی آگهی‌‌‌های ملکی با جست‌‌‌وجوی عبارت «مجرد» به سادگی به تعداد زیادی فایل دسترسی پیدا کرد که در معرفی آنها تاکید شده است که مناسب متقاضیان مجرد و تک‌‌‌نفره هستند.

نکته قابل‌توجه این است که تا همین چند سال قبل تاکید بر مناسب بودن یک فایل برای اجاره توسط افراد مجرد، یک امتیاز منفی در این بازار محسوب و موجب می‌‌‌شد خانوارهای دو‌نفره و بیشتر بعضا حتی از بررسی فایل مربوطه خودداری کنند اما به دنبال افزایش تقاضای اجاره خانه از سوی خانوارهای یک‌‌‌نفره طی سال‌های اخیر، فعالان بازار مسکن برای پاسخ به این نیاز ناگزیر به تغییر شکل و محتوای بازاریابی خود شده‌‌‌اند و واقعیت پررنگ‌‌‌تر شدن حضور آنها در بازار مسکن دست‌‌‌کم در شهری مثل تهران یک امر پذیرفته شده است.

آنچه بدیهی است این است که حتما این رشد محسوس تقاضای اجاره مسکن از سوی خانوارهای یک‌‌‌نفره، به تدریج به بازار خرید مسکن نیز تسری پیدا خواهد کرد و طبعا این گونه از خانوارهای ساکن در تهران به محض آنکه استطاعت لازم برای ورود به بازار خرید مسکن را پیدا کنند، در این بازار حضور پیدا خواهند کرد.

فراوانی کوچک‌ترین بعد خانوار در مناطق

داده‌‌‌های آماری موجود پیرامون ترکیب جمعیتی تهران حکایت از آن دارد که فراوانی خانوارهای کوچک‌‌‌مقیاس در وهله اول در مناطق 6 تا 8 پایتخت بیش از سایر مناطق است. پس از آن و در رده بعدی مناطق 10 و 11 قرار دارند که با تقاضای قابل‌توجه مسکن از ناحیه خانوارهای تک و دو‌نفره روبه‌رو هستند و در نهایت مناطق شمالی (1 تا 5) در رده سوم قرار می‌‌‌گیرند.

 به طور کلی در مناطق واقع در نیمه جنوبی تهران تعداد خانوارهای تک‌‌‌نفره معدود است اما در نیمه شمالی شهر و به اصطلاح خط خیابان انقلاب به بالا این فراوانی بیشتر است. در این میان در مناطق مرکزی شهر به‌خصوص مناطقی مثل 6 و 7 که پهنه‌‌‌های کانونی اشتغال در تهران به شمار می‌‌‌آیند و با تجمع ساختمان‌‌‌های اداری مواجه هستند، تقاضای سکونت از سوی افرادی که تنها زندگی می‌کنند و در مرتبه بعد زوج‌‌‌های جوان بدون فرزند بسیار زیاد است.

واسطه‌‌‌های فعال در بازار مسکن این نواحی اعلام می‌کنند که به دلیل اشتغال بسیاری از خانوارهای یک و دو‌نفره در این مناطق، تمایل به سکونت در محله‌‌‌های مسکونی این مناطق نیز از سوی این افراد بسیار زیاد است اما به نسبت تقاضای موجود، واحد مسکونی کوچک‌‌‌متراژ در محله‌‌‌های مذکور وجود ندارد.

از طرفی مناطق 10 و 11 نیز به واسطه سطح پایین‌‌‌تر قیمت مسکن نسبت به مناطق 6 تا 8، در مرتبه بعدی تقاضای سکونت خانوارهای تک‌‌‌نفره قرار دارند. در واقع پس از نزدیکی به محل کار، انگیزه بعدی خانوارهای تک‌‌‌نفره دسترسی به مسکن ارزان چه در بازار خرید و چه در بازار اجاره‌‌‌بهاست و در نتیجه در مرتبه بعد به دو منطقه‌‌‌ای که فاصله آنها از مرکز شهر زیاد نیست اما سطح قیمت مسکن در آنها پایین‌‌‌تر است رجوع می‌کنند.