فرزین نرخ رشد نقدینگی را اعلام کرد

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فارس؛ محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در همایش اقتصاد ایران، با اشاره به ناترازی های حوزه پولی و بانکی اظهارداشت: تحولات پولی در سال 1402 به این صورت بود که ما با یک جهش بیش از حد در نرخ ارز مواجه شدیم و بانک مرکزی اگرچه از ابتدای سال گذشته تلاش کرد نرخ رشد نقدینگی را از 40 درصد در ابتدای سال گذشته به حدود 30 درصد برساند و در پایان سال توانست رشد این متغیر را به 31.3 درصد برساند اما چون نرخ ارز افزایش بیش از اندازه داشت خودش یکی از عواملی بود که منجر به افزایش نقدینگی شد.

وی ادامه داد: از طرفی اقتصاد جهانی نیز وارد یک رکود شد و ما پیش بینی می‌کردیم به‌دلیل افزایش نرخ بهره توسط بانک های مرکزی امریکا و اروپا، قیمت حامل‌های انرژی کاهش پیدا کند و این شرایطی بود که ما وارد سال 1402 شدیم.

 کاهش رشد نقدینگی به 26.2 درصد

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به روند نزولی رشد نقدینگی و پایه پولی گفت: در فروردین امسال رشد پایه پولی به 45.2 و نرخ رشد نقدینگی به 33.1 درصد رسیده بود اما با استفاده از ابزارهای سیاست پولی توانستیم رشد نقدینگی را کنترل کنیم به‌نحوی که در ابتدای سال اعلام کردیم نرخ رشد نقدینگی را تا پایان سال به 25 درصد کاهش می‌دهیم.

وی ادامه داد: در شهریور ماه موفق شدیم رشد نقدینگی را به زیر نرخ 27 درصد برسانیم و در ابان ماه این نرخ به 26.2 رسیده است.

فرزین گفت: ما در ماه های اخر سال نرخ رشد نقدینگی را ارام تر کنترل می کنیم تا به بخش های واقعی اقتصاد اسیبی نرسد و تا پایان سال این نرخ به 25 درصد خواهد رسید. این سیاست که منجر به کاهش تورم می شود خودش منجر به جلوگیری از افزایش ناترازی بانک ها  نیز خواهد شد.

رشد پایه پولی تا پایان سال به زیر 30 درصد می‌رسد

فرزین با تاکید بر اینکه در کوتاه مدت نرخ رشد پایه پولی هیچ ارتباطی با رشد نقدینگی ندارد افزود: نرخ رشد پایه پولی در ابتدای سال جاری 45.2 درصد بود اما در در 12 ماه منتهی به آبان ماه به 38.5 درصد رسیده است و نرخ رشد این متغیر تا پایان سال به اطمینان داشته باشید تا پایان سال نرخ رشد پایه پولی به کمتر از30 درصد و به نرخ رشد نقدینگی نزدیک می‌کنیم. با توجه به کاهش رشد نقدینگی و کاهش رشد پایه پولی اطمینان داریم که تا پایان سال به میانگین بلند مدت خود خواهیم برگشت.

 تسهیلات تکلیفی دلیل اصلی ناترازی بانکی

فرزین با بیان اینکه یکی از دلایل ناترازی بانک‌ها تکالیف دولت و مجلس بوده است، اظهارداشت: دلیل این موضوع نیز ناترازی دولت‌ها بوده است و دلیل دیگر آن ضعف‌های نظارتی است.

وی ادامه داد: اگر ما سیر تاریخی موضوع را بررسی کنیم در دهه 60 دلیل اصلی رشد پایه پولی افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی بوده است. اما دردهه 80 با توجه به مصوبه مجلس که به دولت اجازه نمی داد به طور مستقیم از بانک مرکزی استقراض کند این موضوع به حاشیه رفت.

وی گفت: از طرفی در اوایل دهه هشتاد اجازه دادند موسسات غیر مجاز شکل بگیرند. اما در دهه 80 اتفاق بدی نیفتاد به دلیل اینکه مخارج دولت از محل نفت تامین می شد و به این دلیل نیازی نداشت دست در جیب بانک ها کند.

فرزین افزود: نکته ای که وجود دارد این است که در دهه 90 به دلیل محدودیت در منابع نفتی، دولت مجبور شد ناترازی هایش را به بانک ها منتقل کند. به همین دلیل هرچه تحریم تشدید شد این فرایند نیز تشدید ش

وی افزود: نرخ رشد 12 ماهه نقدینگی در شهریور ماه 26.9 درصد و در مهر ماه 26.4 درصد بوده است.

رئیس کل بانک مرکزی درباره نرخ رشد پایه پولی گفت: نرخ رشد پایه پولی از 45.2 درصد در 12 ماهه منتهی به فروردین 1402 به 38.5 درصد در 12 ماه منتهی به آبان ماه امسال رسیده است.

 کاهش 22 درصدی بهای کالاهای صادراتی

وی در پایان با اشاره به تراز تجاری کشور گفت: گمرک ماهانه تراز تجاری کشور را منتشر می‌کند که باید اصلاح شود، این تراز، تراز گمرکی است نه تراز تجاری.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکع آن چیزی که در تراز گمرکی است نه خدمات و نه نفت در آن است، گفت: امار ابان ماه تراز گمرکی 10 میلیارد دلار منفی بود و در گزارشی که گمرک منتشر کرده واردات حدود 12.4 درصد افزایش یافته است. ما پیش بینی می کردیم که سال، سال رکودی باشد و قیمت نفت کاهش پیدا کند.

فرزین گفت: قیمت کالاهای صادراتی در هر تن 22 درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای وارداتی در هر تن حدود 7.7 درصد افزایش یافته است.  دلیل ان هم این است که ترکیب کالاهای ما تغییر کرده و به سمت واردات کالاهای واسطه تولیدی افزایش یافته و واردات کالاهای مصرفی کاهش یافته است. دقیقا این عامل باعث شده تا تراز گمرکی ما منفی شود البته این موضوع جدید نیست و حدود 50 سال است که تراز گمرکی ما منفی است. 

فرزین در پاسخ به این سوال که تراز گمرکی چرا 10 میلیارد دلار منفی شده است گفت: چون ما شرایط رکودی را پیش‌بینی می‌کردیم و برای اینکه رشد اقتصادی و واردات کاهش پیدا نکند منابع آزاد شده را به کالاهای واسطه‌ای تولیدی اختصاص دادیم و در واقع این تراز گمرکی کاملا برنامه‌ریزی شده بود و شما می‌توانید این موضوع را در اجزای پایه پولی مشاهده کنید.

تراز تجاری در 6 ماهه 11 میلیارد دلار مثبت بوده است

وی ادامه داد: اما وضعیت تراز تجاری چیست؟ تراز تجاری کشور در 6 ماهه 11 میلیارد دلار مثبت بوده و حساب جاری (تراز تجاری بعلاوه تراز خدمات) حدود 6.4 میلیارد دلار مثبت بوده است.سیاست های موجود در سال جاری ادامه پیدا خواهد کرد.