تشویق بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در حوزه گاز
دنیای اقتصاد : هر چند برخی شرکت‌ها برای این امر از ماه‌ها قبل چاره‌اندیشی کرده بودند و تلاش کردند ضرر و زیانی را که از این محل خواهند داشت جبران کنند تا با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، بتوانند افت نامحسوس‌تری را در حوزه تولید داشته باشند.
با توجه به قطعی برق تابستان و قطعی گاز زمستان، تولیدکنندگان فولاد از این محل تاکنون چه اندازه متضرر شده‌اند؟
با توجه به سرمایه‌گذاری اندکی که طی سال‌های گذشته، در حوزه تامین زیرساخت‌های انرژی و نیازمندی‌هایی که در رابطه با نحوه قیمت‌گذاری و توزیع منابع انرژی صورت گرفته است، متاسفانه شرایطی ایجاد شده است که شرکت‌های صنعتی و تولیدکننده صنایع و محصولات مختلف به ویژه صنایع فولادی که وابستگی زیادی به انرژی گاز و برق دارند، در چند سال گذشته، دچار خسارات زیادی از نظر کاهش حجم تولید در فصل گرم به علت محدودیت‌های برق و در فصل سرد محدودیت‌های حوزه تامین گاز شده‌اند. البته این محدودیت‌ها از تابستان امسال شکل جدی‌تری به خود گرفته است به گونه‌ای که نزدیک به ۹۰درصد انرژی الکتریکی برخی شرکت‌ها و خطوط تولیدی کشور در فصل گرم گذشته با توجه به محدودیت‌های اعمال شده از سوی وزارت نیرو دچار قطعی شدند که خسارت سنگینی را به شرکت‌های فولادی وارد کرده است، اما برخی از تولیدکنندگان توانستند طی ماه‌های گذشته بخشی از آن را جبران کنند، در شرایطی که هم اکنون در آن قرار داریم و در فصل سرد سال، با توجه به محدودیت‌های شدید تولید گاز و مصرف بالای آن در بخش خانگی، سیاست‌های دولت بر این است که با محدود کردن صنایعی که از انرژی گاز استفاده می‌کنند، بخشی از کمبود مصارف خانگی را جبران کنند که این هم باز در جای خود منجر به کاهش تولید به ویژه در بخش‌هایی شده است که مصرف بیشتر گاز را در آن بخش شاهد هستیم که به‌طور عمده در بخش‌های ابتدای زنجیره تولید از جمله تولید گندله، آهن اسفنجی و فولاد خام این محدودیت‌ها بیشتر بوده و خود را بیشتر نشان داده است که این امر به‌طور حتم موجب خسارت هر چه بیشتر در واحدهای فولادی شده است که به نظر می‌رسد تا پایان سال، کسری تولید نیز قابل جبران نباشد.
با توجه به کمبود گاز در کشور و محدودیت‌های اعمال شده، فولاد مبارکه به چه میزان متضرر خواهد شد و چه میزان از اهداف تولید این شرکت محقق نمی‌شود؟
در مورد محدودیت‌های تامین گاز که هم‌اکنون با آن درگیر هستیم، در بخش‌های مختلف زنجیره تاثیرات مختلفی داشته که تلاش شده با برنامه‌ریزی‌هایی که از گذشته در مورد تاثیرات این محدودیت گاز صورت گرفته، با ذخیره‌سازی آهن‌اسفنجی یا بار فلزی که در ماه‌های قبل ذخیره کرده‌ایم، آن را پوشش دهیم. در واقع، فولاد مبارکه تلاش کرده تاثیر محدودیت‌ها را به حداقل برساند و از سوی دیگر، با برنامه‌ریزی‌های انجام شده این محدودیت‌ها صرفا بر چرخه‌های فولادسازی و آهنسازی فولاد مبارکه تاثیرگذار بوده و سعی شده تا محصولات نهایی از جمله ورق‌های نوردشده سرد و گرم کمتر تاثیر بپذیرند و همچنین در محصول نهایی که به بازار عرضه می‌کنیم، تاثیری از این وضعیت نپذیریم.
با توجه به تداوم روند نامناسب تامین انرژی در کشور اعم از برق در تابستان و گاز در زمستان، اجرای پروژه‌های دستیابی به تولید فولاد و طرح جامع فولاد امکان‌پذیر است؟
واقعیت آن است که علاوه بر مناسب بودن زیرساخت‌های کشور در حوزه تامین انرژی از جمله گاز، زیرساخت‌های لازم در زمینه حمل و نقل نیز که یکی از زیرساخت‌های اصلی مرتبط با صنعت فولاد است به هیچ وجه متناسب با شرایط تولید نیست و سرمایه‌گذاری‌های اندکی در این زمینه‌ها طی سال‌های اخیر انجام شده است؛ بنابراین شرکت‌های فولادی به‌طور عمده در حال تکمیل زیرساخت‌های لازم برای تولید پایدار خود هستند و سرمایه‌گذاری در این زمینه صورت گرفته است تا بتوانند شرایط پایدار زیرساخت‌ها و ابزارهای تولید را فراهم کنند.
سرمایه‌گذاری شرکت‌های فولادی در زمینه صنعت نیروگاهی از جمله پروژه‌هایی است که در حال انجام است تا قسمت عمده برق مورد نیاز خود را تامین و بخشی از محدودیت‌هایی را که در فصل سرد و گرم به لحاظ محدودیت برق و گاز با آن مواجه هستند بتوانند جبران کنند.
برای تامین به موقع و مطمئن گاز چه راهکارهایی را پیشنهاد می‌دهید؟
با سرمایه‌گذاری در حوزه احداث زیرساخت‌های لازم در حوزه برق اعم از نیروگاه‌های حرارتی و تجدیدپذیر به عنوان یکی از تولیدکنندگان مطرح وارد شده‌ایم که این مشکل می‌تواند به صورت اصولی برطرف شود، اما در حوزه گاز، با توجه به اینکه عمده سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و حتی زیرساخت‌هایی که در این بخش ایجاد شده، صرفا در انحصار دولت بوده و دولت نیز در این زمینه، کمترین سرمایه‌گذاری را صورت داده و از ظرفیت بخش خصوصی برای تامین کسری استفاده نکرده است، لذا نتیجه این می‌شود که تصمیم‌گیری برای شرکت‌های فولادی از جمله فولاد مبارکه که تمایل به همکاری برای افزایش ظرفیت خطوط انتقال یا افزایش ظرفیت برداشت از میادین گازی دارند، مبهم باشد.
در صورت موافقت دولت برای ورود بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در حوزه گاز، آیا فولاد مبارکه آمادگی لازم را برای مشارکت در پروژه‌های تامین گاز و برداشت از میادین گازی دارد؟
فولاد مبارکه آمادگی لازم برای ورود به توسعه یا سرمایه‌گذاری در میادین جدید گازی و استخراج گاز را دارد؛ اما این سرمایه‌گذاری به طور قطع مشروط به دریافت تضامین لازم برای بهره‌برداری از منابع است و باید شرایط سرمایه‌گذاری از سوی دولت فراهم شود؛ یعنی ضوابط و شرایط سرمایه‌گذاری تسهیل شود اما هم اکنون زمینه سرمایه‌گذاری فراهم نیست.
در شرایط کنونی چه میزان برنامه‌های توسعه صنعت فولاد با مشکل مواجه خواهد شد؟ و با توجه به سند چشم‌انداز فولاد آیا ایران از مزیت رقابتی تولید در دنیا خارج نخواهد شد؟
در واقع، یکی از زیرساخت‌هایی که هم مزیت رقابتی پایدار برای تولید فولاد در ایران به شمار می‌رود، وجود منابع انرژی به‌ویژه گاز و توسعه تکنولوژی در ایران است. به‌رغم آنکه در تمام دنیا از تکنولوژی کوره بلند و از کک برای احیا استفاده می‌کنند، اما در کشور ما از روش احیای مستقیم و قوس الکتریکی استفاده می‌شود، از این رو منابع سرشار انرژی کشور به عنوان یک مزیت رقابتی در صنعت فولاد به کار گرفته شده است؛ اگر تغییرات قیمتی و شرایط نوسانات استفاده در کشور به این گونه پیش رود که مزیت نسبی کشور با توجه به نوع تکنولوژی که توسعه یافته است، از بین برود، شرایط رقابت‌پذیری ایران در دنیا نیز با مشکلات جدی مواجه خواهد شد.
چشم‌انداز تولید فولاد ایران تا پایان سال را چطور ترسیم می‌کنید؟
با توجه به اینکه عمده شرکت‌های بزرگ فولادی و معدنی در تامین بخشی از زیرساخت‌هایی که نیاز دارند از جمله احداث نیروگاه‌های جدید و بهبود زیرساخت‌های حمل و نقلی وارد شده‌اند و حتی در آینده، این توان و تمایل را دارند که برای تامین گازپایدار ورود کنند برخی از نیازهایی که برای پایدار کردن شرایط تولید وجود دارد را تامین خواهند کرد، بنابراین شرایط برای تامین انرژی پایدار در سنوات آتی به نحو قابل ملاحظه‌ای نسبت به وضعیت کنونی بهبود خواهد یافت و حداقل تا ۴ سال آینده شرایط بهتر خواهد شد؛ اما در دو سال آینده نوسانات انرژی اعم از برق و گاز، تاثیرات خود را بر تولید به جای خواهد گذاشت، اما با برنامه‌ریزی‌های انجام شده در زمینه تولید، تلاش می‌شود که نوسانات حداقل بر بازار به لحاظ تامین محصولات نهایی متعادل شود و همچنین نوسانات شدید از نظر محصولات نهایی نداشته باشیم.
با توجه به نوساناتی که در تامین انرژی وجود دارد و احتمالا مشکل تامین برق تا پایان سال، برنامه‌های تولید شرکت فولاد مبارکه به چه صورت پیش خواهد رفت؟
طرح‌های توسعه ما با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده در شرکت‌های زیرمجموعه اعم از فولاد هرمزگان، سنگان و سپیددشت مطابق برنامه در حال حرکت است و نوسانات انرژی تاثیر خاصی در پیشبرد طرح‌های توسعه ندارد، هر چند در بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند؛ اما در ادامه و روند پروژه‌های توسعه خللی ایجاد نخواهد کرد.
