بیانیه مهم سه کشور اروپایی: به برجام پایبندیم
به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از ایرنا، در این بیانیه که یک نسخه آن در تارنمای وزارت امور خارجه انگلیس منتشر شد، آمده است: ما تروئیکای اروپایی به طور کامل به برجام، که اگر اجرا شود به سود منافع امنیتی همه ما خواهد بود، متعهد میمانیم.
این بیانیه از تدابیر جبرانی ایران تحت برجام و توقف اجرای پروتکل الحاقی ابراز نگرانی و ادعا شده که اقدام ایران کار را برای جامعه بین المللی برای اطمینان از اینکه فعالیتهای ایران صلح امیز است دشوار میکند.
ایران ۲ سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعلل طرفهای اروپایی در عمل به تعهداتشان در این توافق، گامهایی را تحت نظارت آژانس برای کاهش تعهداتش آغاز و اعلام کرد که در صورت لغو تحریمها و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرف های این توافق، تدابیر جبرانی در برجام برگشت پذیر خواهد بود.
پنجم اسفند ماه گذشته ایران در راستای اجرای ماده ششم قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران» نظارتهای فراپادمانی و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کرد.
در بیانیه تروئیکای اروپایی ادعا شده است: برخی از گامهای ایران پیامدهای غیر قابل بازگشتی را در زمینه ظرفیتهای اتمی ایران به همراه دارد. اقدامات ایران به طور جدی مزایای عدم اشاعه [تسلیحات اتمی] تحت برجام را تضعیف میکند و احیای آن را دشوارتر میکند.
سه کشور اروپایی عضو برجام با اشاره به تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد از سوی ایران مدعی شدهاند که این اقدام «توجیه غیر نظامی ندارد» و خواستار توقف آن شدهاند. آنها با اشاره به نصب سانتریفیوژهای جدید در تاسیسات فردو و اقدامات صورت گرفته در این زمینه ادعا کردهاند که این اقدامات نقض جدی تعهدات ایران در رابطه با غنی سازی اورانیوم است.
انگلیس، آلمان و فرانسه همچنین یادآور شدند که ایران رسما اجرای پروتکل الحاقی و تمام تعهدات شفاف سازی تحت برجام را متوقف کرده است. این مساله به گفته آنها، دسترسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به طور جدی کاهش میدهد و توانمندی آژانس را برای راستی آزمایی صلح آمیز بودن برنامه اتمی ایران سلب میکند.
تروئیکای اروپایی بر همین اساس از تفاهم فنی صورت گرفته میان ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی استقبال اما ادعا کردهاند که این مساله ضرورت بازگشت تمام دسترسی به آژانس را از بین نمیبرد. ایران به گفته آنها باید به طور کامل با آژانس همکاری کند تا این سازمان بتواند به وظیفهاش در خصوص تهیه گزارش از فعالیتهای اتمی ایران ادامه دهد.
انگلیس، آلمان و فرانسه بدون اشاره به تعلل خود در اجرای تعهدات برجامی، شرایط را جدی توصیف کرده و عنوان کردند: ما در نظر داشتیم تا در نشست شورای حکام قطعنامهای را صادر کنیم. اما تصمیم گرفتیم تا اکنون این اقدام را به رغم حمایت روشن شورای حکام - متوقف کنیم و به مدیرکل آژانس برای تلاشهای جدیدی که اوایل هفته در خصوص خروج از بن بست و حل و فصل مسائل [با ایران] به شورا اعلام کرد زمان دهیم.
آنها اعلام کردند که از اقدامات مدیر کل آژانس در این رابطه حمایت کرده و انتظار دارند که اعضای شورای حکام را نسبت به پیشرفتهای صورت گرفته در خصوص نظارت و راستی آزمایی در ایران در جریان بگذارد.
مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی پیشتر در نشست با خبرنگاران گفت که در نتیجه مذاکرات فشرده با ایران مقرر شد که برای حل و فصل برخی اختلافات پادمانی از ماه آوریل نشست فنی در ایران برگزار شود.
رافائل گروسی ابراز امیدواری کرد که نتیجه این مذاکرات فنی رضایت بخش باشد و تا پیش از برگزاری نشست آتی شورای حکام مسائل باقیمانده حل و فصل شود.
وی عنوان کرد که در صدد است تا گزارش خود درباره ایران را در نشست بعدی در ماه ژوئن به شورای حکام آژانس ارائه دهد. این امکان به گفته او وجود دارد که با گفتوگو درباره موضوعات مورد نظر یا تحولات سیاسی به وضعیت بهتری با ایران برسیم.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه هم با اشاره به اینکه «تلاش های فشرده دیپلماتیک در تهران، وین و پایتختهای همه اعضای شورای حکام و به ویژه سه کشور اروپایی، و همچنین همراهی چین و روسیه، سبب شد تا طرح قطعنامه منتفی شود» افزود: تحول امروز میتواند مسیر دیپلماسی را که ایران و آژانس باز کرده اند، حفظ نموده و زمینه را برای اجرای کامل تعهدات از سوی تمامی طرف های برجامی فراهم آورد.
این تحولات در حالی صورت میگیرد که دونالد ترامپ رئیس جمهوری سابق آمریکا در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ به طور یکجانبه به مشارکت آمریکا در این توافق پایان داد و تروریسم اقتصادی را با هدف فشار حداکثری علیه مردم ایران اعمال کرد.
دولت جدید امریکا نیز بدون در نظر گرفتن اینکه ترامپ با اعمال سیاست فشار حداکثری، ناقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بشمار می رود، اصلاح سیاستهای خصمانه گذشته را به بازگشت جمهوری اسلامی تعهدات برجامی مشروط کرده است.