حواشی جنجالی دومین سفر رئیسی به نیویورک

بامداد دوشنبه ۲۷ شهریور ماه، هواپیمای حامل ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری کشورمان به همراه هیاتی سیاسی و برخی اعضای خانوده اش، تهران را به مقصد نیویورک ترک کرد تا رئیس جمهور در هفتادوهشتمین مجمع عمومی سازمان ملل حضور یابد، سفری که با بمب خبری خاصی همراه نبود و شاید مهمترین خبر را باید بازگشت ۳۵۰۶ لوح هخامنشی به ایران بعد از سال ها رایزنی و تلاش برای تحقق این مهم دانست.

حاشیه های پررنگ تر از متن

حاشیه های سفر از همان داخل هواپیما شروع شد و انتشار عکسی از نماز شب خواندن رئیسی در داخل هواپیما یکباره فضای مجازی و سیاسی را به واکنش واداشت. از یک سو مردم حرمت و جایگاه معنوی خلوت نماز شب را به رئیسی یادآوری می کردند و در سوی دیگر سیاسیون تیم رسانه ای دولت را بخاطر این اشتباه نقد می کرد. انتقادات آنقدر زیاد شد که رئیسی خود وارد میدان شد و به منتشر کنندگان عکس تذکر داد.

اما این اولین و آخرین حاشیه نبود و مواجهه یکی از اعضای تیم همراه رئیسی با خبرنگار اینترنشنال در مقر سازمان ملل خبرساز شد.

بنا به روایت رسانه های نزدیک به دولت، تیم رییس جمهور در مواجهه با خبرنگار اینترنشنال در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک خیانت آن‌ها نسبت به ملت ایران و وطن شان را یاد آور شد و آن‌ها را به چالش کشید. وی خطاب به خبرنگار اینترنشنال گفت: امثال شماها باید تا آخر عمرتان از ترس عاقبت خیانت و دشمنی با ملت ایران بلرزید. آخر نگفتی ماجرای سیما ثابت چه شد؟

سخنرانی رئیسی در صحن سازمان ملل هم با حاشیه سازی نماینده اسرائیل روبرو شد، چه آنکه با آغاز سخنرانی رئیس‌جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل، یک عضو هیئت رژیم صهیونیستی عکس مهسا امینی را بالا برد که با حواشی همراه بود.

دیدارهای دیپلماتیک در قلب آمریکا

رئیس جمهور در این سفر سه روزه با آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد و روسای جمهور کرواسی، قزاقستان، الجزایر، قرقیزستان، تاجیکستان، سریلانکا و نخست وزیران عراق، ژاپن و مالزی و رئیس فدراسیون بین المللی فوتبال (فیفا) دیدار و گفت وگو کرد.

رئیسی فارغ از دیدارهای دیپلماتیکش در قلب آمریکا، در جمع سردبیران و خبرنگاران ارشد رسانه‌های آمریکایی، اندیشمندان سیاست خارجی آمریکا، اعضای شورای روابط خارجی آمریکا، اعضای هیات امنای جامعه شیعیان آمریکا، رهبران ادیان الهی و ایرانیان مقیم آمریکا نیز حضور یافت.

جنگ اوکراین و ادعاها بر سر ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه از جمله مباحث مطرح شده در نشست های رئیسی بود که رئیس جمهوری هرگونه ادعا را رد کرد و پیشنهاد میانجی گری ایران برای حل و فصل جنگ اوکراین را مطرح کرد. برجام از دیگر مباحث مطرح شده در این دیدارها و نشست ها بود و گلایه از بی تعهدی غرب به توافقات حاصل شده چندین بار تکرار شد.

ردپای زندانیان مبادله شده بین ایران و آمریکا به نشست های خبری رئیسی هم رسید و البته پول های بلوکه شده ایران و مباحث مرتبط با تحریم ها نیز از مهمترین مباحث مطرح شده بود.

سخنرانی رئیسی در صحن سازمان ملل اما اصلی ترین بخش این سفر بود، رئیسی در این سخنرانی با بالا بردن قرآن کریم، هم از قرآن سوزی انتقاد کرد هم گریزی به مساله فلسطین و آوارگان افغانستانی زد. او از خانواده گفت و هرچند مواضعی انتقادی درباره تداوم تحریم ها بیان کرد اما این مواضع، تکرار مواضع پیشین وی بود و نکته و موضعی تازه یا راهکاری کارساز برای خروج بن بست از برجام یا کاهش و مهار تحریم ها در برنداشت . علاوه براین، محور سخنان او علیه تحریم ها به عنوان اصلی ترین چالش دیپلماسی ایران، میان محورهای پرشمار دیگر سخنرانی اش، قرار گرفت و چندان به چشم نیامد .

مساله مربوط به بازرسان آژانس هم در نشست خبری رئیسی مطرح شد و او تاکید کرد؛«جمهوری اسلامی ایران با آژانس انرژی اتمی همکاری‌های خوبی انجام داده و ۱۶ بار تاکنون آژانس بین المللی اعلام کرده که ایران در صنعت هسته‌ای خود هیچ گونه انحرافی ندارد و صنعت هسته‌ای ایران صلح آمیز است. نسبت به اصل بازرسی نکته‌ای نیست و از بازرسی ممانعت نخواهیم کرد اما طبیعتا نسبت به بازرسانی که سلب اعتماد صورت گیرد بازگردانده خواهند شد ولی سایر افراد می‌توانند به کار بازرسی خود بپردازند.»

رئیسی در سلسله نشست هایی که طی این سفر داشت درباره جنگ ارمنستان و آذربایجان موضع گیری کرد و راهکار را گفتگو بین دو کشور دانست.

رئیسی البته در هتل محل اقامتش میزبان «جیانی اینفانتینو» نیز بود و رئیس فدراسیون بین‌المللی فوتبال (فیفا) در دیدار با رئیس جمهور، پیشنهاد برگزاری مسابقه فوتبال بین تیم ستارگان جهان و ستارگان ایران به میزبانی تهران را داد که با موافقت رئیس جمهور همراه بود. رئیس فدراسیون بین‌المللی فوتبال همچنین در این دیدار یک توپ فوتبال به رئیسی اهدا کرد.

گمانه ها بر سر مذاکره ایران و آمریکا

همزمانی سفر رئیسی به نیویورک با تبادل زندانیان ایران و آمریکا این احتمال را مطرح کرده بود که شاید مذاکراتی بین مقامات دو کشور در حاشیه نشست سازمان ملل برگزار شود. از سوی دیگر انتشار یک خبر مبنی براینکه تهران برای مذاکره غیرمستقیم با آمریکایی‌ها در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل آمادگی دارد این احتمال را قوت بخشید. با این وجود دبیر شورای اطلاع‌رسانی دولت نقل‌قول منتشرشده در برخی کانال‌های خبری از رئیس‌جمهوری درباره آمادگی ایران برای مذاکره غیرمستقیم با آمریکا در حاشیه اجلاس سازمان ملل را تکذیب کرد با این وجود رویترز از دیدارهای غیرمستقیم بین مقامات دو کشور روایت کرده است.

چه کسانی همراه رئیسی به نیویورک رفتند؟

در عکس هایی که از همراهان رئیسی در سفر به نیویورک و طی دیدارها و نشست هایش منتشر شد افرادی چون امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه، اسماعیلی مسئول دفتر رئیس جمهور، علی باقری مذاکره کننده ارشد و ...دیده می شدند اما با انتشار یک مصاحبه از همسر رئیس جمهور با نشریه آمریکایی نیوزویک خبر حضور جمیله علم الهدی و دخترش درجمع هیات سفر کننده به آمریکا خبری شد. حضوری که با واکنش هایی کنایه آمیز نیز روبرو شد.

سوغاتی رئیسی برای مردم ایران

همزمان با اعلام خبر بازگشت رئیسی جمهور به ایران، مدیرکل روابط عمومی نهاد ریاست جمهوری به مردم وعده داد رئیسی با خبری خوش برای مردم به ایران بازخواهد گشت.

به فاصله ای کوتاه سخنگوی دولت هم از یک سوغاتی ویژه رئیس جمهوری از نیویورک سخن گفت.

هواپیمای رئیسی که در فرودگاه ایران به زمین نشست از سوغاتی نیز رونمایی شد و رئیسی جمهور با ۳۵۰۶ لوح هخامنشی با محتوای مدیریت منابع راه‌ها، روابط اجتماعی، مایحتاج اساسی زندگی، دستمزدها، اقتصاد جامعه هخامنشی به خط میخی و زبان عیلامی و آرامی که در ۹ صندوق از طریق هواپیمای حامل هیأت‌ ایرانی وارد خاک کشور شد.

بازگشت این الواح اما تنها نتیجه رایزنی ها و تلاش دولت رئیسی نبود و بعد ده‌ها سال رایزنی‌های وزارت امور خارجه و میراث فرهنگی این الواح به موطن اصلی خود بازگشتند.