پروژه آمریکا برای افزایش نفوذ در آفریقا شکست خورده است
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، رسانهها اخیرا گزارش دادند نیروهای عملیات ویژه آمریکایی بعد از آنکه مقامهای چاد حضور نظامیان آمریکایی در این کشور را غیرقانونی خواندند قرار است در روزهای آینده خاک این کشور آفریقایی را ترک کنند. این اتفاق بعد از آن میافتند که سربازان آمریکایی که در نیجر حضور داشتند نیز مجبور به خروج از این کشور شدند.
به نوشته خبرگزاری «اسپوتنیک»، از مجموع ۷۵ نیروی ویژه ارتش آمریکا که در شهر «انجامنا»، پایتخت چاد حضور داشتند، قرار است دهها سرباز پیش از فرا رسیدن موعد انتخابات ریاست جمهوری این کشور در ششم مه، خاک آنجا را ترک کنند.
رهبران چاد در ماه آوریل نامهای را برای وابسته نظامی آمریکا در این کشور فرستاده و به او اطلاع دادند انجامنا به توافقش با واشنگتن که اجازه به حضور این نظامیان در چاد میداد موسوم به توافق وضعیت نیروها پایان میدهد. هنوز تعداد دقیق سربازان آمریکایی حاضر در این کشور آفریقایی مشخص نیست اما مقامهای آمریکایی تاکید میکنند این تعداد بیشتر از ۱۰۰ سرباز نیست. به گزارش مطبوعات آمریکا، پنتاگون همچنان امیدوار به مذاکرات بر سر توافق جدیدی با دولت چاد و بازگرداندن سربازانش به این کشور بعد از انتخابات ششم مه است.
لری جانسون، مامور کهنهکار سابق سازمان سیا معتقد است ارتش آمریکا در صورت خروج از چاد دیگر هرگز به آنجا باز نخواهد گشت.
لری جانسون که مقام وزارت امور خارجه آمریکا نیز بوده در واکنش به برنامه خروج نظامیان آمریکایی از نیجر و چاد گفت: «آسانترین شکلی که میتوان این مساله را بیان کرد این است که این روند دارد شکست میخورد.»
او ادامه داد: «ارتش آمریکا در هر دوی این کشورها پایگاههایی نظامی دارد که برای تعقیب عوامل القاعده و تلاش برای از بین بردن آنها طراحی شدهاند. اما به وضوح دولتهای محلی دارند اجرای این سیاست از سوی آمریکا را رد میکنند. این واقعا یک رسوایی برای آمریکا از این نظر که کلیت نفوذش را از دست میدهد محسوب میشود و من فکر میکنم روسیه قرار است جای آن را بگیرد.»
کشور چاد از ۱۹۰۰ تا ۱۹۶۰ میلادی تحت حاکمیت استعمارگر فرانسویها قرار داشت. بعد از آنکه این کشور آفریقایی استقلال یافت فرانسویها باز هم در چند مقطع در دهههای ۱۹۶۰، ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ به بهانه حفاظت از دولتهای حاکم در چاد سربازانشان را به این منطقه اعزام کردند. نیروهای فرانسوی در فاصله سالهای ۱۹۸۶ تا ۲۰۱۴ یک حضور دائم را در چارچوب «عملیات قرقی» در این کشور آفریقایی حفظ کردند. بهانه اجرای این عملیات نیز حفاظت کردن از چاد در مقابل شبهنظامیان و نیروهای لیبیایی اعلام شد. بعد از سال ۲۰۱۴ فرانسه عملیات موسوم به «عملیات برخان» را جایگزین آن کرد. هر چند پاریس این عملیات را یک عملیات ضد تروریسم گسترده در منطقه ساحل در آفریقا خواند اما اکثر دولتهای این منطقه آن را به عنوان تلاشی شکست خورده محکوم کردند.
روزنامه واشنگتن پست در ماه مه ۲۰۱۴ گزارش کرد آمریکا حدود ۸۰ سرباز را عازم چاد کرده تا از عملیات هواپیماهای شناسایی، اطلاعاتی و نظارتی برای ماموریت یافتن گروهی از دختران دانشآموز نیجریهای ربوده شده توسط تروریستها در شمال نیجریه حمایت کنند. کاخ سفید پس از آن اعلام کرده بود این نیروها «تا زمانی که دیگر نیازی به کمک آنها به حلوفصل این پرونده آدمربایی نباشد» در چاد باقی خواهند ماند. پایگاه تامدیسپاچ در سال ۲۰۱۴ گزارش کرد که تحقیقات این پایگاه مشخص کرده آمریکا به شکلی بیسروصدا بعد از آنکه بمبارانهای ناتو، لیبی را به عصر حجر بازگرداند، مناطق نزدیک به آن را بیثبات کرد و باعث جهش خشونت افراطگران و شبهنظامیان شد، حضور نظامی خود در چاد را افزایش داده است.
بعد از شکست عملیات برخان که هدفش قرار بود شکست دادن تروریستها باشد کشورهای مالی، نیجر و بورکینافاسو به شکل پی در پی خواستار خروج سربازان فرانسوی از خاک این کشورها شدند. سربازان فرانسوی در بازه زمانی فوریه ۲۰۲۲ تا مارس ۲۰۲۳ خاک این سه کشور آفریقایی را ترک کردند و در این میان حدود ۱۰۰۰ سرباز فرانسوی به چاد منتقل شدند و تا همین امروز نیز در آنجا باقی ماندهاند.
در این میان واشنگتن پست معتقد است ژنرال محمد ادریس دبی اتنو که از ۲۰۲۱ رهبر چاد بوده به زودی بعد از تکمیل خروج سربازان آمریکایی از خاک کشورش، سربازان فرانسوی را نیز وادار به خروج از چاد میکند. این روزنامه آمریکایی متذکر شد چاد به همراه مالی، نیجر و بورکینافاسو برای حل مسائل اقتصادی و امنیتی خود در حال گرایش به روسیه هستند.
چاد از مدتی پیش مشغول تقویت کردن روابطش با روسیه بوده است. مهمت ادریس دبی اتنو در ماه ژانویه سفری رسمی به روسیه داشت و در ماه ژوئیه گذشته نیز وزیر امور خارجه چاد در اجلاس روسیه-آفریقا در سن پترزبورگ شرکت کرد.
جانسون خاطرنشان کرد: «این روسیه نیست که سابقه به بردگی کشیدن سیاهپوستان آفریقایی را داشته باشد. در درجه دوم نیز روسیه هیچ روابط نزدیکی با امپراتوریهای استعمارگر نداشته است. این فرانسویها، انگلیسیها، آلمانیها، هلندیها و بلژیکیها هستند که سابقه طولانی در به استثمار کشیدن آفریقا و مردم و منابعش داشتهاند. بنابر این من صراحتا فکر میکنم هم روسیه و هم چین به عنوان واسطههایی صادق دستکم خیلی صادقتر از آمریکا، توسط کشورهای منطقه در نظر گرفته میشوند.
این تحلیلگر سابق سازمان سیا نتیجهگیری کرد: «این اتفاقات را میتوانیم بخشی از فروپاشی به اصطلاح نظم بینالمللی قانون محور تحت رهبری آمریکا بخوانیم. تلاشهای آمریکا برای سلطه یافتن بر جهان دارند خنثی میشوند. این تلاشها به نوک قله خود رسیدند و حالا دارند از سراشیبی سقوط میکنند. بنابراین من هم فکر میکنم این یک نشانه دیگر از این است که سیاستهای آمریکا دارند به بیراهه میروند.»