ورود مستقیم بانک مرکزی به مذاکرات وین
به گزارش اقتصادنیوز؛ گلنار متولی خبرنگار حوزه ایران در خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ در گزارشی به صنعت بانکداری ایران تحت فشار تحریم‌های آمریکا پرداخته و با اشاره به اینکه "صنعت بانکداری نقش محوری در گفت‌وگوهای وین دارد" نوشته است: بانک مرکزی ایران درگیر مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای است. کسب‌وکارها [در ایران] خواهان تضمین امکان و توان همکاری با سرمایه‌گذاران و وام‌دهندگان جهانی هستند.
بلومبرگ در ادامه نوشت: عبدالناصر همتی ، رئیس کل بانک مرکزی ایران، در پاسخ کتبی به سوالات بلومبرگ، با اشاره به "محدودیت دسترسی ایران به سیستم پرداخت جهانی مستقر در بلژیک" گفت: حذف تحریم‌ها علیه بانک مرکزی، سایر بانک‌های ایرانی، SWIFT و هرگونه انتقال پول بین آن ها و بانک‌های اصلی و بزرگ خارجی، باید تأیید شود.
به نوشته بلومبرگ، همتی گفت که مقامات بانک مرکزی مستقیماً در مذاکرات حضور دارند تا اطمینان حاصل کنند که لغو تحریم های ایالات متحده، ملموس (مؤثر و عینی) است.
در ادامه گزارش بلومبرگ آمده است:
«توافق هسته‌ای برای ترغیب بانک‌های اروپایی جهت همکاری با ایران کافی نبود ، حتی قبل از آنکه دولت ترامپ در سال 2018 آن را کنار بگذارد. بیشتر تحریم های اعمال شده علیه برنامه هسته‌ای ایران برداشته شد. اما مجازات‌های ایالات متحده در ارتباط با سایر موضوعات دیرینه به قوت خود باقی ماندند. مثلاً تحریم‌هایی که به بهانه [ادعایی] ارتباط تهران با گروه‌هایی که به زعم واشنگتن تروریستی تلقی می‌شوند (در لیست گروه‌های تروریستی وزارت‌خارجه آمریکا ثبت شده‌اند)، تحت برجام رفع نشدند.
وام‌دهندگان جهانی از اینکه به دلیل زیر پا گذاشتن مقررات با خطر جریمه‌های چند میلیون دلاری مواجه شوند -مانند خسارتی که بانک‌هایی در کره جنوبی و بریتانیا پرداختند- می‌ترسیدند.
بنابراین مقامات ایرانی به سرعت ابراز گلایه کردند که تحریم‌های باقی مانده ایالات متحده هنوز به توانایی آنها در روابط بانکی با جهان آسیب می‌رساند.»
همتی: شخصاً به روند مذاکرات امیدوارم
گزارش بلومبرگ می‌افزاید: در ماه فوریه، آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر عالی ایران صریحاً به دیپلمات‌های کشورش گفت که این بار باید از افتادن در دام مشابه جلوگیری کنند. رهبر عالی ایران گفت: «تحریم‌های آمریکا باید "در عمل ، نه فقط با کلمات یا روی کاغذ" برداشته شود».
همتی گفت: «ما تأیید را به روش‌های خود انجام خواهیم داد. من شخصاً به روند مذاکرات امیدوار هستم.»
موانع روابط بانکی ایران
ایران می‌گوید که تحریم های ایالات متحده به توانایی این کشور در واردات کالاهای غیرتحریمی مانند غذا و دارو آسیب رسانده و به طور موثری کنترل شیوع ویروس کرونا را مختل کرده است. واشنگتن همچنین مانع پرداخت وام 5 میلیارد دلاری مورد درخواست ایران از صندوق بین‌المللی پول برای کمک به مبارزه با کرونا شده است.
به ادعای بلومبرگ، سیستم بانکی ایران ده‌ها سال است که به دلیل تحریم‌ها و بخاطر [ادعای] عدم رعایت استانداردهای بین‌المللی در مورد مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم (لوایح مربوط به FATF)، تا حد زیادی از سیستم پولی جهانی جدا شده است؛ به ادعای بلومبرگ حتی شرکای استراتژیک ایران مثل چین و روسیه گفته‌اند این امر مانع همکاری ایران با سرمایه‌گذاران و وام‌دهندگان (موسسات مالی و بانک‌های قرض دهنده) آنها می‌شود.
بلومبرگ می افزاید: در سال های اخیر ، محافظه کاران تندرو اغلب با تلاش رئیس جمهور حسن روحانی برای اطمینان از پایبندی بانک‌های ایران به استانداردهای تعیین شده توسط گروه ویژه اقدام مالی (FATF، یک ناظر مستقر در پاریس) مخالفت کرده‌اند.
مسعود غلامپور، تحلیلگر بانک سرمایه‌گذاری نوین (Novin Investment Bank) مستقر در تهران، گفت: «هنگامی که بانک‌های ایرانی تلاش کردند شعبه خود را در کشورهای دیگر باز کنند ، تازه متوجه شدند که به راحتی نمی توانند کار کنند.»
درخواست شرکت‌های وال‌استریت برای کاهش تحریم‌ها
فشارها در واشنگتن نیز اعمال می‌شود. روز پنجشنبه، شرکت های وال استریت از دولت بایدن خواستند که بار سنگین تحمیلی ناشی از سیل تحریم‌هایی که ترامپ علیه به اصطلاح دشمنان از جمله ایران اعمال کرده را کاهش دهد.
موسسه مشاوره LexisNexis Risk Solutions تخمین می‌زند که موسسات مالی در ایالات متحده و کانادا 42 میلیارد دلار در سال 2020 برای انطباق با جرایم مالی هزینه کرده اند که شامل تحریم ها و اقدامات ضد پولشویی است.
اسفندیار بتمنقلیج، عضو شورای روابط خارجی اروپا، گفت: دولت اوباما کاملاً به یک برنامه ارتباط جهانی با بانک‌ها و شرکت‌ها متکی بود تا ماهیت تخفیف تحریم‌ها را برای آنها روشن کند و به آنها در مورد تجارت سازگار با ایران اطمینان دهد.
وی گفت که این تلاش ها کافی نبود و دیپلمات ها باید روی ابزارهای جدید کار کنند تا "انواع مجوزها و راهنمایی‌هایی که شرکت‌ها برای اطمینان از کار در محیط‌های پساتحریم نیاز دارند" را فراهم کنند.
