سیاست‌خارجی ایران در دولت آینده
به گزارش اقتصادنیوز؛ ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم در نخستین نشست خبری پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰، مواضع دولت آینده در حوزه سیاست‌خارجی را اعلام کرد و گفت که حاضر به ملاقات با رئیس جمهوری آمریکا نیست و از واشنگتن و شرکای اروپایی‌اش خواست که به تعهدات خود در برجام عمل کنند. وی همچنین درباره مذاکرات جدید در حوزه‌های منطقه‌ای و موشکی ایران تاکید کرد که مسائل منطقه‌ای و موشکی قابل مذاکره نیست و افزود: «آنها به قرارداد قبلی عمل نکردند چطور می‌خواهند وارد مباحث جدید شوند».
ابراهیم رئیسی که از ۱۳ مرداد فعالیت خود را به عنوان رئیس دولت سیزدهم آغاز می‌کند، تاکید کرد: «سیاست خارجی دولت ما از برجام شروع نمی‌شود و به برجام هم منتهی نخواهد شد». وی همچنین گفت که دولت وی «تعامل با همه کشورهای دنیا را به عنوان یک اصل تعاملی گسترده و متوازن در سیاست خارجی دنبال خواهد کرد» و افزود: «هر مذاکره‌ای که منافع ملی در آن تضمین شود، این مذاکره حتما مورد حمایت خواهد بود اما ما وضعیت اقتصادی و شرایط مردم را به این مذاکرات گره نخواهیم زد».
وی درباره ادامه مذاکرات برجام گفت: «اجازه نخواهیم داد مذاکرات فرسایشی باشد بلکه باید هر نشستی همراه با نتیجه باشد. نتیجه محوری موضوع ماست. در راستای آورده‌ای برای مردم و رفع محدودیت ها و تحریم ها و راستی آزمایی مسأله ارتباطات را ادامه خواهیم داد». هشتمین رئیس جمهوری ایران در پاسخ به سوال خبرنگار شبکه ان‌بی‌سی آمریکا مبنی بر اینکه آیا قصد دارد تیم مذاکره هسته‌ای را حفظ کند؟ گفت: «تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کار خود را دنبال می‌کند. تیم سیاست خارجی ما نیز در حال بررسی کار آنها است».
مواضع ایران سفت‌وسخت‌تر می‌شود؟
از زمان پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات اخیر و حتی پیش از آن، روزنامه نیویورک‌تایمز از جمله رسانه‌های معتبری بوده که گزارش‌ها و مقالات مختلفی درباره آینده تعامل ایران و غرب بالأخص در زمینه برنامه‌ها و سیاست‌های هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای تهران منتشر کرده است. این روزنامه در گزارشی به قلم فرناز فصیحی، بن هابارد و ایزابلا کوای با اشاره به اینکه «رئیس جمهور آینده ایران موضع سختی در مورد برنامه موشکی و سیاست منطقه‌ای ایران اتخاذ کرد»، نوشت: ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور منتخب محافظه کار ایران در اولین کنفرانس خبری خود پس از پیروزی در انتخابات گفت که با رئیس جمهور بایدن دیدار نخواهد کرد و از آمریکا خواست به تعهدات خود در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ عمل کند.
وی تأکید کرد موقعیت تهران در مورد برنامه موشک‌های بالستیک "غیر قابل مذاکره" است. این روزنامه نوشت به نظر می رسد که اظهارات رئیسی نشانگر سخت‌تر شدن سیاست های ایران است، چراکه جناح محافظه کار کنترل هر سه قوه را در دست می گیرد: پارلمان ، قوه قضائیه و به زودی ریاست جمهوری.
آقای رئیسی که در ماه آگوست رسماً هدایت دولت را عهده دار می‌شود، گفت که سیاست های دولت او "انقلابی و ضد فساد" خواهد بود. وی در پاسخ به سوال خبرنگار یورونیوز درباره سرنوشت برجام و پیام وی به آمریکایی‌ها گفت: «برجام را آمریکایی‌ها نقض کردند، پیام من این است که طبق برجام شما متعهد به رفع همه تحریم‌ها بودید اما نکردید. به برجام برگردید و تعهدات خود را عملی کنید.» وی خطاب به اروپا هم گفت که تحت فشارهای آمریکا قرار نگیرد و به آنچه متعهد شده است عمل کند.
* پاسخ غیردیپلماتیک به سوال دیپلماتیک
آقای رئیسی در پاسخ به سوال خبرنگار الجزیره مبنی بر اینکه «نظرش درباره مذاکره با دولت بایدن چیست؟» پرسید «چرا بایدن نسبت به تعهدات دولت آمریکا پاسخگو نیست؟» و افزود: «آمریکا تمام تحریم ها را بردارند و نشان دهند صداقت دارند». رئیسی افزود: «برجام آورده‌ای برای مردم آنچنان که در برجام پیش‌بینی شده بود نداشت و دلیلش عهدشکنی آمریکا و اروپا بود». به نوشته نیویورک‌تایمز دولت ترامپ پس از خروج از توافق هسته ای حدود 1600 تحریم علیه ایران اعمال کرده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا حاضر است در صورت رفع تحریم‌ها و برآورده شدن خواسته‌های ایران با بایدن دیدار کند، در یک کلمه گفت: «خیر».
حمیدرضا عزیزی، عضو انستیتوی امور بین‌المللی و امنیتی آلمان گفت: «کاملاً انتظار می رفت. از نظر برنامه های خاص در سیاست خارجی او در مورد آنچه که قصد انجامش را ندارد، بیشتر از آنچه قصد دارد انجام دهد می‌داند. اظهارات او تکرار مواضع عمومی جمهوری اسلامی است». آقای عزیزی بر این باور است که پاسخ یک‌کلمه‌ای و محکم آقای رئیسی درباره احتمال ملاقات با رئیس جمهور آمریکا ناشی از عدم برخورداری وی از سوابق دیپلماتیک است.
آقای عزیزی گفت: «لحن او در پاسخ به یک سوال دیپلماتیک، چندان دیپلماتیک نبود و این چیزی است که ما انتظار داریم در دوران ریاست جمهوری او بیشتر ببینیم». وی افزود: «پاسخ‌‌های مستقیم تک‌کلمه‌ای چیزی است که به ندرت در مناسبات دیپلماتیک رواج دارد».
* احیای برجام
نیویورک‌تایمز نوشت: «این اظهارات در حالی است که ایالات متحده و ایران از طریق دیپلماسی شاتل در وین برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ گفتگو می کنند. مقامات آمریکایی و ایرانی که از مذاکرات مطلع هستند گفتند که توافق نامه ای تهیه شده است و در شش هفته باقی مانده به آغاز کار آقای رئیسی، نهایی کردن آن امکان پذیر است».
این روزنامه می‌افزاید: «دولت آقای رئیسی اگر دوره خود را با تحریم های تقلیل یافته ناشی از توافق جدید و دسترسی به میلیاردها دلار وجوه بلوکه‌شده آغاز کند ، از رشد اقتصادی بهره مند می شود. بهبود اقتصاد و معیشت مردم یکی از وعده های اصلی کمپین آقای رئیسی بود».
* محور مقاومت
به ادعای نیویورک‌تایمز، وعده آقای رئیسی مبنی بر امتناع از مذاکره در مورد مسائل موشکی و شبه نظامیان ، که خارج از توافق هسته ای ۲۰۱۵ بود، تعجب آور نبود ، تحلیلگران گفتند که مواضع وی تکرار سخنان دوران کاندیداتوری او و منطبق بر مواضع رهبر عالی ایران، آیت‌الله خامنه‌ای است.
به نوشته نیویورک‌تایمز، طلال اتریسی ، جامعه شناس دانشگاه لبنان در بیروت که به مطالعه ایران و متحدان منطقه‌ای‌اش می پردازد، می‌گوید که پیروزی آقای رئیسی روابط ایران را با متحدانش در منطقه -که به عنوان "محور مقاومت" شناخته می شود و شامل حزب الله لبنان ، نیروهای مختلفی در سوریه و عراق و حوثی‌ها در یمن است- را تقویت می‌کند.
آقای اتریسی مدعی است: «رئیسی به محور مقاومت متعهد خواهد ماند. این رابطه به هیچ وجه تغییر نخواهد کرد، برعکس ، همکاری های بیشتری وجود خواهد داشت».
* چین، عربستان سعودی و اسرائیل
وی در پاسخ به سوالی درباره روابط با چین گفت: «روابط ما با چین از ابتدای پیروزی انقلاب وجود داشته و امروز هم روابط خوبی داریم و ظرفیت‌هایی بسیار وجود دارد که آن را احیا و دنبال می‌کنیم. طرح جامع [۲۵ ساله] به عنوان یکی از اسناد و توافق دو کشور وجود دارد که آن را اجرا می‌کنیم».
رئیس جمهور منتخب ایران درباره سؤال شبکه المیادین درباره رابطه با عربستان سعودی گفت: «ما روابط با همه کشورهای دنیا و تعامل با همه را اعلام کرده‌ایم. اولویت ما ارتباط با همسایگان خواهد بود و نسبت به کشور عربستان هم درباره بازگشایی سفارتخانه‌ها بین دو کشور هیچ مانعی از طرف جمهوری اسلامی ندارد و این سیاست پیش از این اعلام شده است و باز هم تأکید می‌کنم که روابط و گفت‌وگو با عربستان و همه کشورهای در منطقه برای جمهوری اسلامی هیچ مانعی ندارد».
به نوشته نیویورک‌تایمز آقای عزیزی می‌گوید این پیشنهاد بخشی از تلاش های ایران برای ایجاد روابط دوجانبه با سایر کشورهای منطقه، از جمله متحدان خاورمیانه ای آمریکا مانند عربستان سعودی و مستقل از ایالات متحده است.
وی درباره موضوع اسرائیل و فلسطین گفت: « ایران می‌گوید که به آرای عمومی مراجعه کنند. فلسطین حق فلسطینی‌ها است. از نظر ایران، فلسطینیان صاحب فلسطین هستند و قبل از اینکه رژیم صهیونیستی از ناحیه ما احساس خطر کند باید از مردم فلسطین و گروه‌های مقاومت بترسد».
* حقوق بشر
وی در پاسخ به سوال خبرنگار الجزیره درباره طرح اتهامات ادعایی علیه او و نقشش در وقایع تابستان ۱۳۶۷ و تاثیر این وضعیت در نحوه تعامل با رهبران کشورهای جهان به ویژه کشورهای غربی گفت: «من از ابتدای مسئولیت به‌عنوان حقوقدان مدافع حقوق مردم بوده‌ام. حقوق بشر محوری ترین مساله بوده است. امروز در جایگاه مدعی قرار داریم. تمام اقدامات من همواره در جهت دفاع از حقوق انسان‌ها بوده است».
وی افزود: «با تمام کسانی که اخلال در حقوق انسان‌ها کردند، دست به اقدامات داعشی زده‌اند، مدعی حقوق انسان‌ها بوده‌ام. امروز کسانی که نقض حقوق بشر می‌کنند باید پاسخگو باشند. اگر یک حقوقدان و قاضی از حقوق مردم دفاع کرده، باید مورد تقدیر و تشویق قرار بگیرد که امنیت مردم را در مقابل هجوم ها و تهدیدها حفظ کرده است. افتخارم این است که در کسوت دادستان هر کجا بودم از حقوق و امنیت مردم دفاع کرده‌ام».
به نوشته این روزنامه، سازمان عفو بین‌الملل روز شنبه پس از اعلام نتایج اولیه انتخابات ریاست جمهوری ایران با طرح ادعاهایی در اینباره خواستار پیگرد کیفری رئیس‌جمهور منتخب ایران شد.
*ایرانیان خارج از کشور
رئیسی در پایان این نشست خبری، خود به ارتباط دولتش با ایرانیان خارج از کشور اشاره کرد و گفت: «همه زمینه‌ها را برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور فراهم می‌کنیم. دولت در برابر ایرانیان خارج از کشور وظیفه دارد. باید ورود ایرانیان به کشور تسهیل شود. همچنین سرمایه‌گذاری ایرانیان در خارج از کشور باید تسهیل شود. ایرانی‌ای که در خارج از کشور درآمدی را کسب کرده است بهترین مکان و امن‌ترین مکان برای او سرمایه‌گذاری در داخل ایران و سرزمین آبا و اجدادی او است. امنیت هم کاملاً برای این سرمایه‌گذاری وجود داردم».
رئیسی افزود: «جمهوری اسلامی جزو امن‌ترین کشورها برای سرمایه‌گذاری اقتصادی است و این امنیت را دولت برای همه کارآفرینان و سرمایه‌گذاران و به ویژه ایرانیان خارج از کشور تضمین می‌کند».
زنگ خطر برای اصلاح‌طلبان
نیویورک‌تایمز در پایان اختلاف نظر میان نیروهای اصلاح‌طلب بر سر مشارکت یا بایکوت انتخابات -حمایت یا عدم حمایت از عبدالناصر همتی- را نشانه‌ای نگران‌کننده برای کسانی دانست که به نوشته این روزنامه امیدوارند با قدرت گرفتن اصلاح‌طلبان روابط ایران و آمریکا به تدریج بهبود یابد. نیویورک‌تایمز نوشت: چهره‌های سیاسی از جناح اصلاح‌طلب گفته‌اند با توجه به نارضایتی مردم ایران باید در رویکردهای خود بازنگری کنند. محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین، بیانیه‌‌‌ای صادر کرد و گفت که وی در مقابل همه کسانی که رأی نداده‌اند «سر تعظیم فرود می‌آورد».
آقای خاتمی گفت: «افزایش بی‌سابقه عدم مشارکت به بیش از 50 درصد از واجدین شرایط، نشانه ای از افرادی است که سرخورده و ناامید هستند». آقای خاتمی افزود، شکاف بین مردم و نظام حاکم باید به عنوان یک «زنگ هشدار خطرناک برای همه» تلقی شود.
چشم‌انداز برجام در دوره رئیسی
روزنامه نیویورک‌تایمز پیش‌تر و با مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری ایران، در مقاله‌ای با عنوان «پیروزی رئیسی، بهترین فرصت بایدن برای احیای توافق هسته‌ای است» به قلم فرناز فصیحی و دیوید سنگر، نوشت با پیروزی ابراهیم رئیسی به عنوان کاندیدای مورد حمایت نیروهای محافظه‌کار و تندرو، فرصتی مغتنم برای دولت جو بایدن جهت احیای توافق هسته‌ای در شش هفته باقی‌مانده تا روی کار آمدن دولت جدید ایران فراهم شده است. نیویورک‌تایمز مدعی شد: «صعود یک دولت تندرو در ایران ممکن است در واقع دریچه ای منحصر به فرد و فرصتی کوتاه به دولت بایدن برای انعقاد توافق بازگشت به برجام می‌دهد».
* تدوین متن توافق، کمابیش نهایی شده است
به ادعای این روزنامه مقامات ارشد می گویند، در حقیقت، هفته‌ها پیش در راندهای قبلی مذاکرات متن دقیق توافق احیای برجام، کمابیش تدوین شده است اما از آن زمان مذاکرات بسیار کند پیش رفته و متن عمدتا دست نخورده باقی مانده است.
این گزارش می‌افزاید: نشانه های بروز یافته در مذاکرات حاکی از این است که «تصمیم نهایی برای از سرگیری پیروی از تعهدات برجامی در هفته‌های پایانی دولت میانه‌رو روحانی قابل دستیابی است».
* نتیجه ضمنی احیای برجام در فضای سیاسی ایران
نیویورک‌تایمز مدعی است این بدان معناست که در صورت رفع تحریم‌ها اینطور به نظر خواهد رسید که اقتصاد کشور به دلیل تسلیم میانه‌روها در مقابل غرب آسیب دیده است. در عین حال دولت جدید محافظه کار تحت امر آقای رئیسی می تواند اعتبار صعود اقتصادی ناشی از رفع تحریم‌ها در دولت روحانی را به خود اختصاص دهد و این رویکرد را تقویت کند که یک دولت تندرو با توجه کردن به ظرفیت‌های درون کشور در برابر واشنگتن ایستاد و طولی نکشید که اقتصاد کشور را احیا کرد.
* برآورد اطلاعاتی آمریکا از موقعیت هسته‌ای ایران
به ادعای نیویورک تایمز، طبق برآوردهای اطلاعاتی آمریکا، ایران اکنون در صورت اراده با داشتن سوخت کافی برای تولید چند سلاح هسته‌ای (زمان گریز هسته‌ای) چند ماه فاصله دارد، اما این بدان معنا نیست که از نظر فنی آمادگی لازم را برای انجام این جهش به دست آورده است.
برآورد اطلاعاتی آمریکا که در ماه آوریل به طور علنی منتشر شد، نتیجه گرفت که «ایران در حال حاضر فعالیتهای اساسی مربوط به تولید سلاح هسته‌ای را انجام نمی دهد ، زیرا به نظر ما آنچه برای توسعه فعالیتهای هسته ای در سطح سلاح ضروری است را در اختیار ندارد».
اختلاف‌های باقی‌مانده در مسیر احیای برجام
لارا روزن خبرنگار شناخته شده آمریکایی در گزارشی نوشته است که یک مقام ایالات متحده می‌گوید هنوز "تفاوت های جدی" برای رسیدن به توافق با ایران وجود دارد و مذاکرات قرار نیست بطور نامحدود ادامه یابد.
علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین المللی بحران ، به خانم روزن گفته است، اگرچه مذاکره کنندگان در چارچوب کلی و تعیین توالی پیشرفت کرده اند، اما هنوز ۴ حلقه از مسائلی که اختلاف نظر جدی در مورد آنها وجود دارد، در شش دور قبلی کمابیش حل نشده باقی مانده اند.
علی واعظ که به مذاکرات جاری در وین آشنایی دارد و مشاور رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران است، گفت این ۴ طیف مسائل حل‌نشده عبارتند از: ۱) اختلاف درباره برخی تحریم‌هایی که ایرانیان می‌خواهد برداشته شوند و آمریکا خواهان حفظ آن‌هاست؛ ۲) پیشرفت‌های برگشت‌ناپذیر تهران که مربوط به اقدامات هسته‌ای ایران در نقض تعهدات برجامی که هنوز اختلاف نظرهایی درمورد اینکه تهران دقیقاً چه کاری باید انجام دهد تا این واقعیت را که برخی از پیشرفتهایش غیرقابل برگشت هستند را جبران کند؛ ۳) تقاضای ایران برای تضمین آمریکا نسبت به عدم خروج دوباره دولت آمریکا از توافق؛ و ۴) درخواست آمریکا برای تعهدن ایران به ادامه مذاکرات پس از احیای برجام و ترجیحاً گنجاندن آن در متن توافق احیای برجام.
واعظ که سال‌ها همکار و مشاور رابرت مالی، نماینده ویژه بایدن در امور ایران بوده است، گفت: «درخواست ایران برای تضمین عدم خروج از توافق چندان یک بحث سیاسی نیست، بلکه یک بحث اقتصادی است. ایران می‌گوید که در صورت نبود چنین ضمانتی هیچ شرکتی در ایران سرمایه گذاری نخواهد کرد. اما مشکل اینجاست که واقعاً هیچ راه حل عملی برای ارائه چنین تضمینی وجود ندارد».
با این وجود، برخی کارشناسان مطالبه ایران مبنی بر ارائه تضمین کتبی را به عنوان پاسخ متقابل بالقوه‌ای به مطالبه واشنگتن برای گنجاندن بندی در توافق مبنی بر متعهد شدن ایران به تداوم مذاکرات پس از احیای برجام می‌بینند. به عبارت دیگر در صورت عقب‌نشینی آمریکا از مطالبه تعهد ایران به ادامه مذاکرات، احتمالاً ایران نیز درخواست تضمین عدم خروج را از روی میز برخواهد داشت.
* حضور ناظر تیم رئیسی در دور بعدی مذاکرات
به گفته علی واعظ، محمدجواد ظریف وزیرخارجه و عباس عراقچی، معاون وزیر و مذاکره کننده ارشد ایران در مذاکرات وین اکنون در حال تشریح وضعیت برای رئیس‌جمهور منتخب ایران ابراهیم رئیسی هستند و احتمالاً در دور بعدی گفتگوها در وین، یک ناظر از تیم رئیسی به تیم ایرانی خواهد پیوست.
علی واعظ در پایان مدعی شد: «نظام ایران کاملاً می‌داند که برای انجام این توافق چه چیزی لازم است، همانطور که هر دو طرف می‌دانند که قرار نیست تمامی آنچه می‌خواهند را بدست آورند و باید انعطاف پذیری و سازش بیشتری نشان دهند».
چشم‌انداز تعامل پس از احیای برجام
وال‌استریت‌ژورنال نیز در مقاله‌ای با اشاره به اینکه برجام حداکثر چیزی است که دولت بایدن می‌تواند از تعامل با ایران به دست آورد، درباره احیای برجام نوشت: افراد حاضر در مذاکرات می گویند دو مانع عمده وجود داشته است که هنوز هم می تواند تلاش‌ها برای احیای توافق را از بین ببرد. و هر دو این ضرب المثل را اثبات می کنند که «در دیپلماسی، مانند زندگی، هیچ به خانه رفتن واقعی وجود ندارد».
نخست اینکه ایرانی‌ها خواستار تعهد مکتوب شده‌اند که هیچ دولت آینده آمریکا نمی‌تواند مانند آقای ترامپ این توافق را نقض کند. به نوشته نیویورک‌تایمز آنچه مقامات ایران مطالبه می‌کنند توافقی دائمی یا معاهده است که به زعم یک مقام ارشد آمریکایی «یک خواسته منطقی است که البته هیچ دموکراسی واقعی نمی‌تواند چنین تضمینی را ارائه دهد». توافق برجام، یک معاهده نبوده و نخواهد بود، زیرا آقای بایدن، مانند باراک اوباما، هرگز نمی‌تواند رضایت دو سوم سنای آمریکا را بدست آورد؛ رأی لازم برای تصویب یک عهدنامه که با موازنه جناحی کنونی در مجلس سنا آن هم در پرونده‌ای ماننده برنامه هسته‌ای ایران، عملاً غیرممکن است. بنابراین برجام یک «موافقت‌نامه اجرایی» تلقی می شود که هر رئیس جمهور آینده آمریکا می‌تواند دقیقاً مانند آقای ترامپ آن را نقض کند.
دومین مورد این است که دولت بایدن نیز کاملاً از کاستی‌های توافق سال 2015 آگاه است و واشنگتن هم تقاضایی دارد؛ اینکه ایران موافقت کند و کتباً متعهد شود که بلافاصله پس از احیای توافق هسته‌ای اصلی دوباره به میز مذاکره برگردد و پروسه تعامل برای یک توافق گسترده‌تر که به گفته آقای بلینکن «طولانی تر و مستحکم تر» باشد را آغاز کند.
وی در ادامه نوشت: بعید است موانع یاد شده در مسیر احیای برجام، پیش از حصول توافق بطور قابل اطمینانی حل شوند؛ به این معنی که ایران و آمریکا احتمالاً تا حدی با کوتاه آمدن از این ۲ مطالبه حداکثری، پیش از آغاز به کار دولت جدید ایران، برای بازگشت به برجام به توافق می‌رسند. و در این صورت توافق برای هر ۲ طرف تا حدودی آسیب‌پذیر باقی خواهد ماند.
این آسیب پذیری آقای بایدن است: اگر او فقط بتواند توافق اصلی را احیا کند، اما نتواند امتیاز بیشتری برای گسترش توافق بگیرد، گارد وی در مقابل انتقاد مخالفان باز می‌شود؛ اینکه دولت وی فقط توافقی را بازسازی کرده که پیش‌تر نتوانسته است سایر مسائل مهم با ایران را حل کند.
دولت جدید آقای رئیسی هم به نوبه خود با چالش خاصی مواجه است: آمریکا به وضوح نمی‌تواند تضمین دهد که توافق با ایران را با تصویب دو سوم آرای مجلس سنا به معاهده و توافق دائمی تبدیل کند. و اگر آقای ترامپ توانست در سال 2018 از این توافق خارج شود، چه چیزی مانع یک رئیس‌جمهور دیگر که قصد انجام همان کار را مثلاً در سال ۲۰۲۵ دارد، خواهد شد؟
* دیپلماسی مبتنی بر تداوم؛ احیای برجام، نه کمتر و نه بیشتر
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اخیراً در یک گروه چت کلاب‌هاوس گفت با انتخابات ریاست جمهوری ایران، مذاکرات متوقف نخواهد شد.
وی گفت: «به طور کلی سیاست خارجی ایران بیش از آنکه مبتنی بر تغییر باشد ، مبتنی بر تداوم است».
اما وی همچنین در پاسخ به سوال نیویورک تایمز تصریح کرد که «ایران فراتر از توافق موجود کاری نخواهد کرد. ما هیچ تعهد جدیدی نمی‌دهیم. مذاکره جدید بخشی از وظیفه ما نیست. ما در حال تمرکز بر ازسرگیری توافق 2015 هستیم، نه بیشتر و نه کمتر از آن».
