دام جنگ تایوان برای چین!
به گزارش اقتصادنیوز، هر روز نزدیک به 60 کشتی حامل نفت خام بسیار بزرگ با بارگیری کامل بین خلیج فارس و بنادر چین تردد می‌کنند و حدود نیمی از نفتی را که دومین اقتصاد بزرگ جهان را تامین می کند، حمل می‌کنند.
همانطور که کشتی‌ها وارد دریای چین جنوبی می‌شوند، در آب‌های تحت کنترل ارتش در حال رشد چین، از باتری‌های موشکی و فرودگاه‌ها در پایگاه‌های این کشور در جزایر مورد مناقشه گرفته تا ناوشکن‌های رادارگریز 055، عبور می‌کنند. اما هنگام عبور از اقیانوس هند به همراه سایر نفتکش‌ها که از آفریقا و برزیل به چین می‌روند، این نفتکش‌ها در منطقه دریایی تحت سلطه ایالات‌متحده، فاقد حفاظت هستند.
به گزارش اکوایران به نقل از رویترز، دوازده وابسته نظامی و محقق معتقدند در حالی که استراتژیست‌های نظامی و دانشگاهی غربی با احتیاط سناریوهایی را در مورد چگونگی تحول یا تشدید درگیری با چین بر سر تایوان یا هر جای دیگر در شرق آسیا مرور می‌کنند این آسیب‌پذیری با دقت بررسی می‌شود.
دیوید بروستر، محقق امنیتی در دانشگاه ملی استرالیا، گفت: «در یک جنگ بزرگ، نفتکش‌های چینی در اقیانوس هند خود را بسیار آسیب‌پذیر خواهند دید. کشتی‌های نیروی دریایی چین عملاً در اقیانوس هند به دام می‌افتند و پشتیبانی هوایی کمی خواهند داشت یا اصلاً پشتیبانی نمی‌شوند، زیرا هیچ پایگاه یا تأسیساتی وجود ندارد که (چین) بتواند به آنها تکیه کند.»
چهار فرستاده و هشت تحلیلگر آشنا به بحث‌ها در پایتخت‌های غربی و آسیایی گفتند که این ضعف پایدار به دشمنان چین نردبانی از گزینه‌های افزایش تنش را می‌دهد، به ویژه در یک درگیری طولانی مانند جنگ روسیه در اوکراین.
این سناریوها از عملیات آزار و اذیت و ممانعت علیه ناوگان دریایی چین که می‌تواند کشتی‌های نیروی دریایی چین را به منطقه منحرف کند، تا محاصره و فراتر از آن را شامل می‌شود.
به گفته سه تحلیلگر، در یک جنگ تمام عیار، نفتکش‌هایی که قادر به حمل 2 میلیون بشکه نفت هستند، جوایزی هستند که باید غرق یا دستگیر شوند. عملکردی که بازتابی از اقدامات دریایی قرن گذشته است که در آن جنگجویان منابع اقتصادی دشمنان خود را هدف قرار می‌دادند.
این گزینه‌ها می‌تواند برای منصرف کردن چین از شروع حمله، یا بعداً برای افزایش هزینه‌های حمله به تایوان استفاده شود. اما این امر که این آسیب‌پذیری چگونه محاسبات پکن را در رابطه با تایوان تغییر می‌دهد، چندان واضح نیست.
استراتژیست های چینی از این مشکل آگاه هستند، اما بر اساس اسناد ارتش آزادیبخش خلق (PLA) و افسران بازنشسته، در نهایت هر تصمیمی برای آغاز عملیات نظامی توسط رئیس‌جمهور شی‌جین‌پینگ اتخاذ خواهد شد.
ویلیام برنز، مدیر آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا در ماه فوریه گفت که شی به ارتش چین دستور داده است تا سال 2027 برای حمله به تایوان آماده باشد. چین مانورهای نظامی خود را در آستانه انتخابات جزیره در ژانویه، افزایش داده است.
از زمان به قدرت رسیدن در سال 2013، شی و دیگر رهبران حزب کمونیست بر اهمیت ارتش مدرنیزه شده‌ای که بتواند قدرت چین را در سطح جهانی نشان دهد و مسیرهای تجاری حیاتی چین را ایمن کند، تاکید کرده‌اند.
اما در میان ترس از درگیری، برخی از تحلیلگران معتقدند حتی با افزایش تقاضای انرژی، که ادامه جنگ طولانی بر سر تایوان را دشوار خواهد کرد، چین برای محافظت از این خطوط حیاتی تلاش خواهد کرد.
داده‌های رسمی نشان می‌دهد چین در 11 ماهه منتهی به نوامبر 515.65 میلیون تن نفت خام یا 11.27 میلیون بشکه در روز وارد کرده است که افزایش سالانه 12.1 درصدی را نشان می‌دهد.
پنتاگون تخمین می‌زند که حدود 62 درصد از نفت و 17 درصد از واردات گاز طبیعی چین از تنگه مالاکا و دریای چین جنوبی، دروازه‌های کلیدی اقیانوس هند، عبور می‌کند.
طبق داده‌های گمرک و رسانه‌های دولتی، چین، با سه خط لوله از روسیه، میانمار و قزاقستان که تقریباً 10 درصد از واردات نفت خام این کشور در سال 2022 را تشکیل می‌دهند، در حال حرکت به سمت تنوع بخشیدن به عرضه است.
تحریم‌های غرب علیه مسکو پس از حمله این کشور به اوکراین همچنین چین را به ذخیره نفت ارزان‌تر از روسیه، بزرگترین تامین‌کننده این کشور، سوق داده است.
غذا البته تصویر پیچیده‌تری است. واردات سویای چین - که برای خوراک دام استفاده می‌شود - تا حدی از طریق اقیانوس هند ارسال می‌شود، اما سایر کالاها مانند پتاس که برای کود مورد نیاز است، از مسیرهای دیگر وارد می‌شود.
چین دارای شبکه گسترده‌ای از ماهواره‌های نظامی است، اما تنها یک پایگاه نظامی اختصاصی دارد و هیچ پوشش هوایی از زمین یا دریا برای استقرار نیروی دریایی در اقیانوس هند ندارد.
پنتاگون در گزارش سالانه اکتبر خود در مورد ارتش چین، 11 پایگاه بالقوه چین در حاشیه اقیانوس‌ها از جمله پاکستان، تانزانیا و سریلانکا را فهرست کرده است. این مکان‌ها منعکس‌کننده روابط دیپلماتیک و تجاری چین تحت ابتکار کمربند و جاده شی است.
به گفته یک دیپلمات آسیایی، اما با عدم حضور دائمی ارتش چین و بدون تضمین‌های شناخته شده عمومی برای دسترسی در یک درگیری، اینها به عنوان دارایی‌های نظامی مشهود ظاهر نشده‌اند.
گزارش پنتاگون، به زبانی که برای اولین بار در سال جاری استفاده شد، اشاره می‌کند که چین هنوز «قابلیت نمایش قدرت کمی» در اقیانوس هند دارد.
پایگاه اولیه چین در خارج از کشور در جیبوتی، در لبه غربی اقیانوس، در سال 2017 افتتاح شد و میزبان 400 تفنگدار دریایی است که نشان‌دهنده مشارکت چین در گشت‌های بین‌المللی دزدی دریایی در اطراف شاخ آفریقا از سال 2008 است. اما این پایگاه فاقد فرودگاه است و در کنار آن تأسیسات نظامی هفت کشور دیگر از جمله ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا قرار دارد.
حضور ایالات متحده در اقیانوس هند در تضاد کامل با این موقعیت باقی می‌ماند که نشان‌دهنده رشد برتری در جنگ سرد است.
ناوگان پنجم ایالات متحده در بحرین مستقر است در حالی که ناوگان هفتم که مقر آن در ژاپن است از دیگو گارسیا، یک جزیره مرجانی تحت مدیریت بریتانیا با باندهایی برای بمب افکن های دوربرد و یک تالاب مناسب برای قرار دادن ناوهای هواپیمابر ایالات متحده فعالیت می‌کند.
در شرق، استرالیا گشت‌زنی‌های خود را با استفاده از هواپیمای شکار زیردریایی پوسیدون P-8 خود افزایش می‌دهد و پایگاهی را در ساحل غربی برای زیردریایی‌های هسته‌ای بریتانیا و ایالات متحده و در نهایت قایق‌های هسته‌ای استرالیایی گسترش می‌دهد.
ژو بو، یک سرهنگ ارشد بازنشسته ارتش چین و یکی از همکاران امنیتی در دانشگاه چینوای پکن، گفت که از بحث‌های خارجی در مورد آسیب پذیری‌های چین آگاه است اما سناریوها فرضی هستند.
ژو گفت که اگر چین و غرب در اقیانوس هند به طور نظامی درگیر شوند، ماهیت چنین درگیری در مقیاس و مکان «تقریبا غیرقابل کنترل» خواهد بود. او گفت: «در آن مرحله این جنگ بزرگی خواهد بود که بسیاری از کشورها را درگیر می‌کند.» با این حال، به گفته او، چین به تدریج استقرار و گزینه‌های پایگاهی را برای تقویت موقعیت خود گسترش خواهد داد.
وابسته‌های نظامی و تحلیلگرانی که استقرار در اقیانوس هند را دنبال می‌کنند می‌گویند که چین به طور کلی چهار یا پنج کشتی تجسسی و تعداد مشابهی از کشتی‌های جنگی و یک زیردریایی تهاجمی را در هر زمان نگهداری می‌کند. یک تحلیلگر سابق اطلاعاتی غربی گفت اما چین هنوز قوی‌ترین دارایی‌های خود را در اقیانوس هند آزمایش نکرده است.
برخی از تحلیلگران انتظار دارند شرایط به ویژه به دلیل اینکه اسناد ارتش چین بر اهمیت گشت‌های دزدی دریایی در حفاظت از خطوط تدارکاتی اقیانوس هند تاکید می‌کنند، تغییر کند. بر اساس مقاله علمی استراتژی نظامی 2020، مقاله‌ای رسمی که اولویت‌های استراتژیک چین را تشریح می‌کند، اگر «کشورهای هژمونیک» بر مسیرهای ترانزیتی حیاتی چین کنترل داشته باشند، این کشور می‌تواند گشت‌زنی‌ها را گسترش دهد.
در حالی که نیروی دریایی چین زیردریایی‌های موشک بالستیک اتمی خود را در نزدیکی پایگاه این کشور در جزیره هاینان نگه می‌دارد، انتظار می‌رود زیردریایی‌های تهاجمی این کشور با پیشرفت آنها دامنه وسیع‌تری داشته باشند که چالشی برای ایالات متحده است.
مایکل مک‌دویت، دریاسالار بازنشسته ایالات متحده، که در کتابی در سال 2020 حضور نظامی بزرگ چینی را برای حفاظت از خطوط دریایی اقیانوس هند پیش‌بینی کرد، گفت: «می‌توانیم ببینیم که آنها محتاط هستند، قطعاً محتاط‌تر از حد انتظار هستند.»
«من نمی گویم که آنها به آنجا نخواهند رسید، اما به نظر می‌رسد که آنها هنوز راحت نیستند، به خصوص با ناوهای هواپیمابر خود - و گسترش پوشش هوایی برای آنها در یک درگیری حیاتی خواهد بود.»
برخی تحلیلگران می‌گویند حتی اگر چین نتواند به تسلط دست یابد، برخی از عوامل ممکن است به نفع آن باشد.
با توجه به سیال بودن تجارت، اعمال محاصره دشوار است، زیرا نفت گاهی اوقات در مسیر معامله می‌شود. ردیابی و نظارت بر محموله‌ها کار بزرگی خواهد بود، زیرا عملیات علیه چین نیاز به ایمن‌سازی محموله‌ها به مقاصدی مانند ژاپن، کره جنوبی و استرالیا دارد.
به گفته بروستر: «شما نمی‌توانید از مسدود کردن عبور محموله‌های دشمن و اجازه ادامه مسیر دادن به محموله‌های خودتان، جان سالم به در ببرید.»
مورخان همچنان در مورد اثربخشی محاصره علیه آلمان در جنگ جهانی اول و ژاپن در جنگ جهانی دوم بحث می‌کنند.
با این حال، چین برخی درس‌ها را آموخته است. به گفته شرکت‌های تحلیلی ورتکسا و کپلر، این کشور دارای ذخایر استراتژیک و تجاری نفت خام برای حدود 60 روز است. ذخایر نفت آن تا حدی در زیر زمین نگهداری می‌شود و توسط ماهواره‌ها قابل ردیابی نیست. گاز طبیعی مازاد کمی دارد اما حجم فزاینده‌ای را از خطوط لوله از روسیه، آسیای مرکزی و میانمار جذب می‌کند. چین همچنین تا حد زیادی از نظر گندم و برنج خودکفا است و ذخایر زیادی از هر دو را نگه می‌دارد، اگرچه مقدار آن یک راز دولتی باقی مانده است.
در سال 2022، کمیسیون بررسی اقتصادی و امنیتی آمریکا و چین از پنتاگون درخواست کرد تا گزارشی طبقه‌بندی شده درباره الزامات نظامی محاصره محموله‌های انرژی چین ارائه کند، جزئیاتی که قبلاً گزارش نشده بود.
کمیسیون گفت: «این گزارش همچنین باید میزانی را در نظر بگیرد که چین ممکن است بتواند نیازهای انرژی خود را در طول بحران یا درگیری از طریق ذخایر، سهمیه بندی منابع و با تکیه بر محموله‌های زمینی برآورده کند.»
