اولین «بله سیاسی» را چه کسانی به نخست‌وزیری بازرگان گفتند؟

به گزارش اقتصادنیوز در این مطلب امده است: حکم تشکیل دولت موقت از طرف امام به مهندس بازرگان داده شده بود. امام از مردم خواسته بودند نظر خود را درباره این تصمیم اعلام کنند. صادق طباطبایی به روایتی از این قضیه مهم تاریخی پرداخته است.

حکم امام خمینی (س) به مرحوم مهندس مهدی بازرگان برای تشکیل دولت موقت، اولین سنگری بود که فتح شده بود. در حالی که هنوز دولت بختیار برجا بود، امام با این استراتژی خود، غیرقانونی بودن آن را نه در مرحله کلام که در مرحله عمل نیز به اثبات رساندند. این حکم در پانزدهم بهمن ماه سال 57  صادر شد. پس از آن امام از ملت خواستند که نظر خود را درباره این موضوع اعلام کنند. مرحوم صادق طباطبایی از همراهان و نزدیکان امام خمینی(س) در نوفل لوشاتو که در جریان بسیاری از امور در روزهای آخر منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی قرار داشت، در خاطره ای که در کتاب خاطراتش به چاپ رسیده به این موضوع اشاره کرده و از بیعت مردم با مهندس بازرگان و تاییدش اینگونه روایت کرده است:

بعد از قرائت حکم امام در تذکر کوتاهی از ملت ایران خواستند که نظرشان را از طریق مطبوعات و تظاهرات و راهپیمایی نسبت به دولت مهندس بازرگان اعلام کنند. در خلال سخنرانی شان نیز اطاعت از دولت ایشان را واجب دانستند.

بلافاصله پس از پایان مراسم آقای خلخالی آمد و به من و آقای حبیبی رو کرد و گفت یکی دو سه تا شعار بدهید که الان بدهیم به جمعیت در حمایت از دولت مهندس بازرگان که مردم شعار «بازرگان بازرگان دولت نو مبارک» را سر دادند. آن لحظات هم برای ما به لحاظ عاطفی کمتر از لحظه ورود به ایران نبود.

برای دکتر حبیبی 30 سال و برای من 20 سال تلاش و مبارزه و در به دری برای سرنگونی استبداد داخلی و رهایی از استیلای خارجی به ثمر رسیده بود. تنها دل نگرانی ما از عدم صداقت پاره ای از روحانیان بود. یادم هست بعد از اینکه امام گفتند تبعیت از دولت مهندس بازرگان واجب است، آقای دکتر حبیبی با طنز گفت: بدجوری آقا دست ما را در کاسه حنا گذاشت، راه پس و پیش هم نداریم!

بعد از پایان مراسم امام رفتند در اتاقی که از آنجا با مردم دیدار می کردند، نکته جالبی که آقای حبیبی توجه من را به آن جلب کرد این بود که اولین گروهی که با امام دیدار کردند خانم ها بودند. آقای حبیبی می گفت فمینیست تر از این انقلاب؟! که اولین رای مردمی را خانم ها دارند می دهند. اگر یک دستگاه تبلیغاتی قدرتمندی داشتیم می توانستیم به دنیا عرضه کنیم و اسلام را معرفی کنیم که زنان را برای ...و آشپزی و... نمی خواهد ببینند که اولین «بله سیاسی» را به یک انقلاب و به یک انتصاب که در طول تاریخ 2500 ساله شاید بی سابقه باشد، خانم ها دادند.

من بعد از نماز مغرب و عشا که به دیدار امام رفتم یکی دو نفر پیششان بود که آنها را نمی شناختم، امام به آنها می گفتند به مهندس بازرگان توصیه کرده اند یا خواهند کرد که سعی کند برای تشکیل دولت از شخصیت های فعال و کاری و مهره های کلیدی در همه سطوح از مجموعه گروه هایی که در مبارزات و مراحل مختلف انقلاب نقش داشتند بهره بگیرد. بعدها شنیدم که حتی چند نفر را با ذکر نام توصیه کرده بودند که در کابینه عضویت داشته باشند از جمله مرحوم سنجابی و مرحوم فروهر را.

توجه به این نکته بسیار در خور اهمیت است که امام از یکدست بودن قدرت حکومتی و حاکمیت یک جریان سیاسی بر امور اجرایی اجتناب می کردند. در عمل هم دیدیم هرگاه یک جریان وزنه بیشتری پیدا می کرد، امام نیروی دیگر را تقویت می کرد.

برشی از کتاب خاطرات سیاسی اجتماعی دکتر صادق طباطبایی؛ ج 3، ص 226-227؛ ناشر: چاپ و نشر عروج؛ چاپ سوم (1392).