بازی تروئیکای اروپایی با آتش!/ آیا آمریکا تسلیم میشود؟
به گزارش اقتصادنیوز، پس از 18 ماه تنش میان تهران و غرب در باب برنامه هسته ای ایران، تروئیکای اروپایی طی تصمیمی ادعایی و علیرغم بیمیلی آشکار آمریکا، قطعنامهای در باب عدم همکاری ادعایی ایران در اختیار شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که روز دوشنبه نشست فصلی اش در وین را برگزار کرد، ارائه کردند. دیپلماتهایی که در این باره با خبرگزاری فرانسه گفتگو کرده اند طی اظهار نظرهایی ادعایی بر «فوریت و جدیت وضعیت» تاکید داشتند. به ادعای آنها در صورت تداوم عدم همکاری ادعایی میان ایران و نهاد ناظر اتمی، تهران این توان را دارد تا میزان غنی سازی اورانیوم را افزایش داده و از آستانه گریز هسته ای عبور کند.
بازی اروپا با آتش
به ادعای نشریه لوپون مراد از آستانه ادعایی غنی سازی اورانیوم نزدیک به 90٪ درصد است، میزانی بسیار بالاتر از سقف مجاز 3.67٪ ؛ معادل آنچه برای تولید برق استفاده می شود. در ماه نوامبر 2022 شورای حکام نشست دوره ای برگزار کرد اما در آن نشست قطعنامه ای صادر نشد. در آخرین جلسه ماه مارس، لندن، پاریس و برلین (E3) یا همان تروئیکای اروپا علیرغم مخالفت خوانیهای آمریکا متنی را آماده کردند اما در نهایت تسلیم خواست واشنگتن شدند. به ادعای این نشریه اگر ایالات متحده در باب پیشرفت برنامه هسته ای ایران منفعل است، بیم آن دارد که چنین اقدامی به تنشهای ژئوپلیتیک کنونی در خاورمیانه دامن بزند؛ رخدادی که در آستانه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا که نوامبر برگزار میشود میتواند برای جو بایدن پرهزینه باشد. با این حال دیپلمات های غربی مدعی هستند که موضع گیری ایالات متحده می تواند از حالا تا زمان رای گیری در باب بیانیه ادعایی تغییر کند.
به ادعای لوپن، روابط بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی اخیرا پرتنش شده و این نهاد سازمان ملل اکنون در تلاش برای تضمین ادعایی "ماهیت صلح آمیز" برنامه هسته ای ایران است. رافائل گروسی، مدیر کل نهاد ناظر هسته ای، در آغاز ماه مه برای از سرگیری رایزنی ها به تهران سفر داشت و خواستار "نتایج مشخص در سریع ترین زمان ممکن" شد. اما درگذشت ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران، بحث رایزنی ها میان ایران و نهاد ناظر هسته ای را به حالت تعلیق در آورد. با این همه به گفته دو دیپلمات در شرایط کنونی تصمیم تروئیکای اروپایی برای اعمال فشار ادعایی بر ایران سیاستی نادرست است.
آمریکا تسلیم می شود؟
در متن قطعنامه پیشنهادی که سندی از آن در اختیار خبرگزاری فرانسه قرار گرفته، به تمام موارد اختلافی ادعایی اشاره شده است. مواردی چون، وجود ذرات ادعایی اورانیوم در دو سایت اعلام نشده، در متن ادعایی این ادعا مطرح شده که این گزاره «ضروری و فوری» است و تهران میبایست دلایل «فنی معتبر» در این باره ارائه کند. در ادامه تاکید شده که در این زمینه، می توان از گروسی «گزارش کامل» درخواست کرد. در بخش دیگر این متن ادعایی آمده، ایران می بایست مخالفت با اعتبار برخی از باتجربهترین بازرسان را کنار بگذارد و دوربینهای نظارتی را «بدون تأخیر» وصل کند. این سند ادعایی همچنین به «نگرانیها» پیرامون «بیانیههای عمومی اخیر ایران درباره تواناییهای فنی این کشور برای تولید سلاحهای هستهای و تغییرات احتمالی دکترین هستهای این کشور» اشاره دارد. ایران در واکنش به خروج یکجانبه آمریکا از برجام و انفعال تروئیکای اروپایی در اجرای تعهدات برجامی شان به تدریج تعهداتش در چارچوب توافقنامه بین المللی 2015 با آمریکا، چین، روسیه، فرانسه، آلمان و انگلیس را کنار گذاشت و در همان بازه زمانی اعلام کرد که در صورت بازگشت طرفین به توافق، تعهداتش را احیا خواهد کرد.
قرار بر آن بود تا ذیل توافق هسته ای با ایران که از آن تحت عنوان برجام یاد می شود، ایران بخشی از فعالیت های هسته ای خود را متوقف کرده و در مقابل غرب نیز تحریم ها علیه تهران را کاهش دهد. اما پس از خروج آمریکا از این توافق در سال 2018 برجام معنای خود را از دست داد. متعاقبا مذاکرات در وین برای احیای این توافق نیز که در تابستان 2022 آغاز شد، بی نتیجه ماند. هلوئیز فایت، پژوهشگر مرکز مطالعات امنیتی مؤسسه روابط بینالملل فرانسه (ایفری) مدعی است که اروپا با ارائه طرح پیشنهادی این قطعنامه بازی هولناکی را آغاز کرده و تلاش دارد تا مستقل از آمریکا فعالیت کند. با این همه شواهد نشان می دهد که فعلا ایالات متحده در برابر فشارهای تروئیکای اروپایی تسلیم نشده و قصد دارد تا مانع از گسترش دامنه درگیری ها در خاورمیانه شود بالاخص در شرایطی که واشنگتن همه توان خود را برای تحقق صلح میان اسرائیل و حماس به کار گرفته است.به گفته فایت، «با انتخاب رئیس جمهور جدید در ایران در 28 ژوئن، شاید تروئیکای اروپایی بهتر باشد که صبر کرده و رویکرد تازه تهران را رصد کنند.